Voorboren - Welke diameter

[JayPe]

Hallo.

Voor het plaatsen van nieuwe, grotere schetsplaten op zolder, om spanten te verstevigen, vroeg ik mij af: op hoeveel mm moet ik de gaten voorboren, alvorens de schroeven te plaatsen?

Ik wil graag schroeven, niet spijkeren, om maximale afschuifspanning tussen multiplexplaat en houtenbalk te verkrijgen gedurende de tijd dat de bruislijm nog niet uitgehard is.

Schroeven: Woodies 5x50

Plaat: 18mm Multiplex

Balk: 44mm Vuren


Ik dacht zelf: 6 mm voorboren in de Multiplex, en met een verzinkboortje voorbewerken, zodat de kop van de schroef netjes vlak ligt en er weinig kans is op splinters rondom de schroefkop. De vuren balk zelf, met 4 mm voorboren: Zodat het hout niet splijt, maar wel voldoende vlees heeft. Doordat het gat in de multiplex plaat ruim is, trekt de schroef de plaat maximaal aan, zonder weerstand door een te klein gat.

Maar vriend zegt: Niet (te ruim) voorboren, niet verzinken, de balk sowieso niet, hooguit de multiplex plaat met 4mm.


Wat is wijsheid? Gaat omgerekend om ongeveer 500 schroeven (meerdere spanten, meerdere schetsplaten), dus het is nogal de moeite. Bruislijm tussen multiplex en balk, dus het hoeft/mag nooit meer los komen.

[ Voor 6% gewijzigd door JayPe op 22-05-2025 12:17 ]

[JukeboxBill]

Volgens de beschrijving hoef je bij deze schroeven niet voor te boren, zeker niet als het in vurenhout gaat.
En ook niet verzinken omdat er een freeskop aan de schroef zit.

Als je toch wil voorboren om het schroeven makkelijker te maken, dan zou je 3 mm in het hout en de plaat kunnen nemen en ook niet de volle diepte.

Maar je kan ook een slagschroevendraaier nemen, dan rammel je de schroeven met gemak er in.

[Dido]

Hout-op-hout schroeven gaat het lekkerste als je alleen vlees schroeft in de onderste laag. Dan voorkom je dat je de bovenste laag "omhoog" duwt als je de tweede laag inschroeft.

Maar als je je schetsplaten met 6 milimeter voorboort heb je een millimeter speling, dat wil je niet. 5 millimieter zou genoeg moeten zijn om je schroeven doorheen te steken. Probeer een proefgaatje, en als de schrief er niet makkelijk doorheen gaat, pak je max 5,5 mm.

In je vuren balken zou je kunnen voorboren, maar 4 millimeter is groot voor een 5mm schroef.

Sowieso, als ik naar je schroeven kijk zijn het zelftappers, dus je hoeft je balken op zich inderdaad niet voor te boren.

Verzinken is een dievenklus, en je hebt zelfverzinkende schroeven, die geen moeite zouden moeten hebben met je schetsplaten. Je hoeft dus zself niet te verzinken.

Als je een instelbare schroef(boor)machine hebt, is het een kewstie van even testen op welke stand hij de schroef netjes verzinkt voordat de koppeling doordraait (dat ratelgeleuid). Als je die stand gevonden hebt kun je in rap tempo die 500 schroeven erin jassen

Samengevat: je schetsdelen voorboren met 5mm, en gaan met die banaan

JukeboxBill schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 12:25:
Maar je kan ook een slagschroevendraaier nemen, dan rammel je de schroeven met gemak er in.

Lijkt me een beetje overkill in zulk zacht hout, eerlijk gezegd. Je loopt met grof geweld het risico dat je de schroeven te diep in de schetsdelen ragt.

[ Voor 20% gewijzigd door Dido op 22-05-2025 12:29 ]

[Pejdref]

De woodies die je linkt zijn gemaakt om plaatmateriaal op hout te bevestigen zonder voorboren. De ruimer aan de bovenkant van de draad boort in principe zelf de gaten in het plaatmateriaal om het effect dat Dido beschrijft te voorkomen.
Zelf heb ik ze veel gebruikt om OSB plaat te bevestigen, werkt goed. Multiplex is wat harder en gladder dus misschien wat lastiger, ik zou proberen zonder voorboren en anders alleen de multiplex voorboren met de schroefdiameter (5mm in dit geval dus).

[Bezuiniger]

Als het echt Russisch berken is dan is voorboren wel verstandig. Meet met een schuifmaat de dikte van het gladde deel van de schroeven. Dat is wat je wilt voorboren, en dan alleen nog in de multiplex plaat. Meer is bij deze schroeven niet nodig, en gezien de toepassing zelfs ongewenst. Verzinken gaat meestal prima met deze kop, en in de vuren balken werkt de boorpunt prima.

[dimi_v]

Als het niet meer los hoeft zou je ze ook kunnen tacken. Dat werkt serieus sneller dan schroeven, platen komen niet los van je balk waar je bang voor bent. Of zie ik dat verkeerd?

[JayPe]

dimi_v schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 23:15:
Als het niet meer los hoeft zou je ze ook kunnen tacken. Dat werkt serieus sneller dan schroeven, platen komen niet los van je balk waar je bang voor bent. Of zie ik dat verkeerd?

De oude schetsplaten zijn met spijkers vastgezet.

Ik zeg niet dat je het verkeerd ziet, en je hebt in normale situaties waarschijnlijk gelijk,..
Maar het spant moet worden hersteld, mede doordat dat wat nooit meer los zou moeten komen, toch los kwam. Dat ligt niet (alleen) aan het gebruik van spijkers ipv schroeven, maar aan de totale combinatie van bouwfoutjes. Vandaar dat ik grotere schetsplaten ga plaatsen, waarbij balken over een grotere oppervlak worden afgedekt, teneinde de krachten beter te verspreiden. Zou normaal niet nodig moeten zijn, maar in dit specifieke geval helaas wel. Gaat nu van, bij wijze van spreken, 15% te zwak uitgevoerd, naar 85% overkill.