Desktop voor Adobe Lightroom, zonder externe GPU

[Ierse Terrier]

Wat wil je doen met je nieuwe systeem?
Mijn 9 jaar oude Windows desktop is toe aan vervanging. Naast de gebruikelijke MS Office applicaties en rondsurfen op Chrome gebruik ik regelmatig Adobe Lightroom voor fotobewerkingen op RAW fotobestanden.
Ik heb een 4k monitor.
Adobe Photoshop gebruik ik niet en games speel ik nooit.

Het nieuwe systeem moet er wel weer even tegenkunnen, dus nieuwste standaarden waar mogelijk

Wat mag het systeem gaan kosten?
Maximaal 1300 euro.

Zijn er componenten of randapparatuur die je al hebt en mee wil nemen naar je nieuwe systeem?
Alleen mijn 4k monitor

Wat denk je allemaal nodig te hebben?
Dit wordt mijn eerste zelfbouw. Ik heb daarom wat nieuwere generatie componenten uitgezocht, want ik zie een trend dat fabrikanten tegenwoordig meer zelfbouw handigheidjes toevoegen (bv bij het gloednieuwe ASUS moederbord).

Ik kies bewust voor een systeem zonder externe grafische kaart. Op de website van Puget systems lees ik: "Lightroom Classic does not really utilize a modern video card for the majority of tasks". Dan spendeer ik mijn geld liever aan betere CPU en meer geheugen

Heb je nog bepaalde (merk)voorkeuren?
Ik heb lang getwijfeld tussen AMD en Intel. Puget Systems zegt hierover: "Lightroom contains a mix of both single- and multi-threaded actions, a combination for which Intel’s Core Ultra processors are ideally suited.". Ik kies daarom in eerste instantie voor Intel Ultra Core 5 245k

Heb je nog bepaalde eisen/wensen?
Fluisterstil (vandaar de Corsair voeding die de fan lager zet bij weinig belasting).
Energiezuinig.
Gemakkelijk te monteren.
Aansturing 4k monitor.

Ga je overklokken?
Nee

Wat verwacht je van ons?
Is het systeem in balans voor het omschreven gebruiksdoel? Kan het goedkoper / slimmer?
Ik ben op PC vakgebied nog een beetje een leek. Heb mezelf door veel op tweakers te lezen een beetje ingewerkt, maar jullie kennis is vele malen groter. Alle hulp is welkom!

#	Categorie	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	Intel Core Ultra 5 245K Boxed	€ 289,-	€ 289,-
1	Moederborden	ASUS Prime B860-PLUS WIFI	€ 199,-	€ 199,-
1	Behuizingen	be quiet! Pure Base 501 Black	€ 81,35	€ 81,35
1	Besturingssystemen	Microsoft Windows 11 Home (NL, Retail)	€ 125,95	€ 125,95
1	Processorkoeling	be quiet! Dark Rock 5	€ 71,08	€ 71,08
1	Geheugen intern	Kingston Fury Beast KF560C30BBEK2-64	€ 209,90	€ 209,90
1	Voedingen	Corsair RM650e (2025)	€ 87,15	€ 87,15
1	SSD's	Samsung 990 EVO Plus 2TB	€ 135,-	€ 135,-
			Totaal	€ 1.198,43

[youridv1]

De dark rock 5 is overpriced voor wat hij is. Kijk liever naar een product: Scythe Mugen 6 of uitvoering: Thermalright Peerless Assassin 120 SE

Waarom geen microATX moederbord als je toch geen externe GPU neemt? Kun je gelijk een kleinere kast nemen.
uitvoering: ASUS Prime B860M-A WIFI
uitvoering: Fractal Design Pop Silent Black Solid

Een 650 watt voeding is ook enorme overkill. Die zijn bedoeld voor midrange tot zware externe GPU's.
uitvoering: be quiet! Pure Power 11 400W

[Miyazono]

Windows kun je weglaten en online een key kopen, scheelt ook weer 100 euro
Zou ook eerder een ssd pakken met cache zoals bijv. uitvoering: Verbatim Vi7000G 2TB of uitvoering: Kingston Fury Renegade SSD (heat spreader) 2TB

[Ierse Terrier]

@youridv1 Goede suggestie om ook over micro-ATX na te denken, de kast bevat anders wel heel veel lucht. Ik ga me er in verdiepen! Ik zoek wel een kast die ook usb-C aan de voorkant heeft, scheelt me weer een verloopkabeltje. Ik ga nog even verder zoeken.
Ook goede opmerking over de voeding. Als ik voor een kleinere micro-ATX kast ga dan neem ik aan dat ik wel even moet checken welke voeding daar in past?
@Miyazono Een SSD met cache, ik wist niet van het bestaan. De Samsung SSD heeft PCIexpress 5.0 wat die andere twee met cache niet hebben, ik weet niet wat belangrijker is voor de performance?
En ik wil wel een legale windows licentie :-)

[youridv1]

@Ierse Terrier mATX kasten hanteren veelal de ATX voeding form factor. Soms SFX.
mATX met usb-c product: Lian Li A3-mATX

De Samsung SSD die jij hebt geselecteerd, ondersteunt PCIe5.0 x2 en PCIe4.0 (en lager) x4. De bandbreedte per lane van 5.0 is dubbel zo hoog als die van 4.0. Dit houdt dus effectief in dat de 5.0 en 4.0 bandbreedtes totaal identiek zijn. Het heeft dus geen meerwaarde, behalve dat er minder lanes gebruikt worden. Maar ieder consumentenbord reserveert 4 lanes voor het bovenste m.2 slot, dus die 2 lanes kun je dan niet zomaar ergens anders voor gebruiken. In de toekomst kunnen borden daar wel op ontworpen worden.

[ Voor 102% gewijzigd door youridv1 op 03-02-2025 13:46 ]

[Miyazono]

Ierse Terrier schreef op maandag 3 februari 2025 @ 13:36:
En ik wil wel een legale windows licentie :-)

En die keys geven je ook gewoon een legale licentie https://nl.hardware.info/...oe-kan-dat-a-mag-dat.html
Is ook zo voor Windows 11 keys

[kdekker]

Miyazono schreef op maandag 3 februari 2025 @ 13:50:
[...]

En die keys geven je ook gewoon een legale licentie https://nl.hardware.info/...oe-kan-dat-a-mag-dat.html
Is ook zo voor Windows 11 keys

De conclusie is iets genuanceerder en omdat het artikel al enige tijd geleden geschreven is, hangt het ook af van de mogelijkheid dat je nog naar Windows 11 kunt upgraden. Ik zeg niet dat het niet kan, maar het verschil tussen een 'key' en een 'licentie' is niet triviaal. De vraag is of je echt een licentie koopt. Dan zou het legaal kunnen zijn.

Toegevoegd: URL naar de toenmalige conclusie: https://nl.hardware.info/...-a-mag-dat-conclusie.html

[ Voor 11% gewijzigd door kdekker op 03-02-2025 21:48 ]

[Miyazono]

kdekker schreef op maandag 3 februari 2025 @ 17:07:
[...]

De conclusie is iets genuanceerde en omdat het arikel al enige tijd geleden geschreven is, hangt het ook af van de mogelijkheid dat je nog naar Windows 11 kunt upgraden. Ik zeg niet dat het niet kan, maar het verschil tussen een 'key' en een 'licentie' is niet triviaal. De vraag is of je echt een licentie koopt. Dan zou het legaal kunnen zijn.

Toegevoegd: URL naar de toenmalige conclusie: https://nl.hardware.info/...-a-mag-dat-conclusie.html

Als je een Windows 11 key aanschaft zal je een key krijgen die voor Windows 11 werkt. Dus van moeten upgraden is geen sprake. Als je toch liever 120 euro uit wilt geven voor Windows ipv voor een paar euro een key te kopen mag dat natuurlijk. Maar ik weet wel waar ik liever zelf mijn geld aan uit zou geven

[Ierse Terrier]

Dank voor al jullie reacties tot nu toe.
Ik heb de volgende zaken overgenomen uit jullie adviezen overgenomen:
* de 400W voeding. (Alhoewel ik ook twijfel over de veel nieuwere Pure Power 12 550W, wel ietsje duurder)
* de SSD met cache
Na enig onderzoek toch besloten om bij de ATX kast en formfactor te blijven. Ik heb de ruimte, de prijs maakt geen verschil en het lijkt me iets handiger voor een beginner als ik om de kast te bouwen met lekker veel ruimte.
De CPU cooler toch nog even laten staan op de Dark Rock 5, beetje buikgevoel dat de montage makkelijker zal zijn (iets robustere build) en dit lijkt me het moeilijkste onderdeel voor een beginner.
Tot slot, boeiende discussie over de Windows licentie. Ik laat hem vooralsnog nog even staan voor het totaalplaatje, kan ik altijd nog aanpassen.
Tips & tricks blijven welkom!
Dit is hem dan vooralsnog:

#	Categorie	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	Intel Core Ultra 5 245K Boxed	€ 289,-	€ 289,-
1	Moederborden	ASUS Prime B860-PLUS WIFI	€ 199,-	€ 199,-
1	Behuizingen	be quiet! Pure Base 501 Black	€ 81,35	€ 81,35
1	Besturingssystemen	Microsoft Windows 11 Home (NL, Retail)	€ 125,95	€ 125,95
1	Processorkoeling	be quiet! Dark Rock 5	€ 71,08	€ 71,08
1	Geheugen intern	Kingston Fury Beast KF560C30BBEK2-64	€ 209,90	€ 209,90
1	Voedingen	be quiet! Pure Power 11 400W	€ 56,-	€ 56,-
1	SSD's	Kingston Fury Renegade SSD (heat spreader) 2TB	€ 133,90	€ 133,90
			Totaal	€ 1.166,18

[franssie]

Voor je gebruik zou dit moeten werken, leuke set.

Misschien overbodig, als je huidige systeem al een geldige Windows Licentie heeft, Retail, dan zou je die mogen meenemen naar je nieuwe systeem (Geldt niet voor OEM etc).

edit: Als dat zo is zou je nog voor een U7 kunnen gaan binnen budget.
review: Intel Core Ultra 5 245K, Core Ultra 7 265K en Core Ultra 9 285K

[ Voor 35% gewijzigd door franssie op 03-02-2025 19:01 ]

[Woezik]

Je hebt Kingston geheugen gekozen met een AMD Expo overklokprofiel, maar ik zou geheugen kiezen dat Intel XMP ondersteunt.
Voor als je je nog bedenkt een voorbeeld van een mATX build (excl. Windows key):

#	Categorie	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	Intel Core Ultra 5 245K Boxed	€ 289,-	€ 289,-
1	Moederborden	ASRock B860M LiveMixer WiFi	€ 190,59	€ 190,59
1	Behuizingen	ASUS Prime AP201 Zwart	€ 73,06	€ 73,06
1	Processorkoeling	Thermalright Phantom Spirit 120 SE	€ 49,90	€ 49,90
2	Ventilators	Arctic F12 PWM PST Zwart, 120mm	€ 5,15	€ 10,30
1	Geheugen intern	Patriot Viper Venom PVV564G640C32K	€ 186,90	€ 186,90
1	Voedingen	be quiet! Pure Power 12 550W	€ 75,09	€ 75,09
1	SSD's	Kingston Fury Renegade SSD (heat spreader) 2TB	€ 133,90	€ 133,90
Bekijk collectie Importeer producten			Totaal	€ 1.008,74

Snel 6400CL32 geheugen met Intel XMP ondersteuning.
Cpu-koeler met 7 heatpipes en dubbele fans.
Compacte behuizing met front USB-C, rear fan en twee extra pwm fans voor de onderzijde.
BQ ATX3.1 voeding, niet modulair.

[MicGlou]

Woezik schreef op maandag 3 februari 2025 @ 19:07:
Je hebt Kingston geheugen gekozen met een AMD Expo overklokprofiel, maar ik zou geheugen kiezen dat Intel XMP ondersteunt.
Voor als je je nog bedenkt een voorbeeld van een mATX build (excl. Windows key):

#	Categorie	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	Intel Core Ultra 5 245K Boxed	€ 289,-	€ 289,-
1	Moederborden	ASRock B860M LiveMixer WiFi	€ 190,59	€ 190,59
1	Behuizingen	ASUS Prime AP201 Zwart	€ 73,06	€ 73,06
1	Processorkoeling	Thermalright Phantom Spirit 120 SE	€ 49,90	€ 49,90
2	Ventilators	Arctic F12 PWM PST Zwart, 120mm	€ 5,15	€ 10,30
1	Geheugen intern	Patriot Viper Venom PVV564G640C32K	€ 186,90	€ 186,90
1	Voedingen	be quiet! Pure Power 12 550W	€ 75,09	€ 75,09
1	SSD's	Kingston Fury Renegade SSD (heat spreader) 2TB	€ 133,90	€ 133,90
Bekijk collectie Importeer producten			Totaal	€ 1.008,74

Snel 6400CL32 geheugen met Intel XMP ondersteuning.
Cpu-koeler met 7 heatpipes en dubbele fans.
Compacte behuizing met front USB-C, rear fan en twee extra pwm fans voor de onderzijde.
BQ ATX3.1 voeding, niet modulair.

Dat geheugen doet beide

https://www.kingston.com/datasheets/KF560C30BBEK2-64.pdf

[Ierse Terrier]

Dank @MicGlou en @Woezik !
Ook leuk setje van @Woezik , dat wordt nog moeilijk kiezen!
Kan ik in dat setje het moederbord inwisselen voor asus-prime-b860m-a-wifi?

[kdekker]

Miyazono schreef op maandag 3 februari 2025 @ 18:26:
[...]

Als je een Windows 11 key aanschaft zal je een key krijgen die voor Windows 11 werkt. Dus van moeten upgraden is geen sprake. Als je toch liever 120 euro uit wilt geven voor Windows ipv voor een paar euro een key te kopen mag dat natuurlijk. Maar ik weet wel waar ik liever zelf mijn geld aan uit zou geven

Illegaal is illegaal. Dat gaat niet over waar je liever je geld aan uit wilt geven. Als je dan eerlijk bent, dan Linux oid. Of op een legale manier iets regelen. Zoals ik al zei: een key is niet hetzelfde als legaal. Een redelijk bekende bron van keys is van MSDN abonnementen. Die werken wel, maar mag een MSDN abonnementshouder niet doorgeven of doorverkopen, domweg omdat die keys niet voor standalone/buiten de developmentorganisatie bedoeld zijn. Dat Microsoft (te) veel geld vraagt, is niet illegaal (en ook niet leuk).

De prijzen zijn inderdaad behoorlijk gestegen (ooit had ik Windows 7 voor minder dan 100 euro en fabrikanten krijgen voor een OEM versie ook korting, maar daar moeten ze ook support voor leveren, kuch), maar is geen impliciete toestemming om dan maar voor (veel) minder illegaal aan de slag te gaan. Er is een grijs gebied tussen wat er op basis van wetgeving mag (legale licenties doorverkopen) en wat Microsoft zou willen. Dat gebied is waar de licenties goedkoper zijn, maar er zijn genoeg illegale key verkopers (nogmaals key != licentie).

Aanvulling: als een key verkoper zegt een andere key te leveren als deze niet werkt is een sterke indicatie dat je met een illegale constructie hebt te maken. Een legale licentie zou gewoon altijd moeten werken. En let op het gebruik van het woord 'key' vs. 'licentie'. Ook een aardige indicator.

[ Voor 9% gewijzigd door kdekker op 03-02-2025 19:34 ]

[Woezik]

Ierse Terrier schreef op maandag 3 februari 2025 @ 19:15:
Kan ik in dat setje het moederbord inwisselen voor asus-prime-b860m-a-wifi?

Dat kan, maar zou ik niet snel doen.
De verschillen Livemixer versus Prime zijn:
- 3 snelle M2 sloten versus 2
- 2 M2 heatspreaders versus 1
- Zwaardere stroomvoorziening
- Betere audiochip met optische uitgang
- HDMI+Thunderbolt versus 2x DisplayPort+HDMI (dit laatste kan wel een reden zijn om te switchen)
https://tweakers.net/pricewatch/compare/2161422;2165010/

[Ierse Terrier]

Ik heb de componenten inmiddels aangeschaft en de PC in elkaar gezet. Ben er superblij mee. Lightroom werkt als een zonnetje (9x sneller dan op mijn 9 jaar oude PC!). Superstille kast. Heb toch voor de ATX kast gekozen, was makkelijk met inbouwen en kan ik in de toekomst altijd nog makkelijk uitbreiden indien nodig.

Dit was mijn eerste keer dat ik actief ben op dit forum. Ik ben onder de indruk van de collectieve expertise en de goede sfeer. Nogmaals bedankt voor het meedenken @Miyazono @kdekker @Woezik @youridv1 @franssie @MicGlou

En dit was hem georden:

#	Categorie	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	Intel Core Ultra 5 245K Boxed	€ 334,90	€ 334,90
1	Moederborden	ASUS Prime B860-PLUS WIFI	€ 199,-	€ 199,-
1	Behuizingen	be quiet! Pure Base 501 Black	€ 81,35	€ 81,35
1	Besturingssystemen	Microsoft Windows 11 Home (NL, Retail)	€ 125,95	€ 125,95
1	Processorkoeling	be quiet! Dark Rock 5	€ 71,08	€ 71,08
1	Geheugen intern	Kingston Fury Beast KF560C30BBEK2-64	€ 207,90	€ 207,90
1	Voedingen	be quiet! Pure Power 12 550W	€ 72,35	€ 72,35
1	SSD's	Kingston Fury Renegade SSD (heat spreader) 2TB	€ 136,99	€ 136,99
			Totaal	€ 1.229,52

[Dekar]

Kleine nitpick: externe GPU is er eentjr net zoals een externe harde schijf. Die je aansluit met een Thunderbolt of usb c kabel.

Je bedoelt een dedicated GPU

[Woezik]

Ierse Terrier schreef op vrijdag 14 februari 2025 @ 18:40:
9x sneller dan op mijn 9 jaar oude PC!

Kijk, dat is nog eens vooruitgang! Veel plezier ermee.

[youridv1]

Fijn dat het zo’n grote vooruitgang is. Veel plezier van je nieuwe machine