Ventilatiesysteem C - driestandenschakelaar?

[Esumontere]

Mijn huis uit eind jaren 80 is voorzien van een ventilatiesysteem C, waarbij de box zich op het dak bevindt. Dit systeem draait probleemloos en dat wil ik graag zo houden. Ik ben momenteel niet van plan om de box te vervangen.

Nu is de vorige bewoner nogal een nitwit gebleken op het gebied van elektrische aansluitingen, gezien hij op sommige plaatsen 230V op aardbeugels heeft gezet, dus ik ben stukje bij beetje al zijn elektrisch gepruts aan het vervangen. Zo ook de aansluiting van de ventilatie; de beste man vond het een goed idee om daar een snoerschakelaar (die de fase onderbrak) daar tussen te zetten zodat hij uit kon 's nachts.

Die snoerschakelaar heb ik er tussenuit gesloopt, maar ik loop nu tegen een nieuwe uitdaging aan. De aansluiting van de box op het dak is een kabel met daarin 4 kabels; bruin, blauw, groen/geel en zwart. Alle 4 die kabels lopen (via de kast met CV-ketel, waar het snoer binnen komt) door de muur naar beneden. Echter, er zit nergens in huis een schakelaar waar de intensiteit van de ventilatie mee bediend kan worden.

Ik wil eigenlijk toe naar een driestandenschakelaar die gestuurd wordt door Home Assistant, bijvoorbeeld met een Shelly. Nu lijkt het echter zo te zijn dat alle driestandenschakelaars die ik kan vinden 5 kabels vereisen; 1 voor elke stand, een nul en een aarde.

Ik kan helaas niet op het dak klimmen om uit te vinden welk type box ik heb (op 7 meter hoogte vind ik dat nogal onprettig), dus ik moet het doen met wat er aangesloten is. Heeft iemand een idee of, en hoe, ik deze box kan sturen? Of is vervangen van de box toch het slimste?

[svenk91]

Wat je vaak ziet met 5 kabels:
Blauw = nul
groen/geel = aarde
(tot zover normaal)
Zwart 1 = stand 1
Zwart 2 = stand 2
Bruin = stand 3

Pure speculatie: De ventilatiebox kan maar op twee standen (met deze bekabeling). Als je de fase onderbreekt met de snoerschakelaar, dan bedoel je denk ik de bruine kabel? Dan draait de ventilatiebox altijd op max vermogen waarschijnlijk. Heb je de mogelijkheid om te meten dat er door de de bruine en blauwe kabel idd een stroom loopt en door de zwarte niet (meet ook even de groen/gele, gezien het nitwit werk...).

Uiteindelijk moeten die kabels ergens naartoe lopen. Je weet waarschijnlijk op welke groep die ventilatie is aangesloten. Kan je van die groep niet in een centraaldoos kijken of achter WCD's/lichtschakelaars om te zien waar die kabels ultimo aangesloten zijn? Er is natuurlijk best kans dat een beunhaas de ventilatieschakelaar eens verwijderd heeft om een extra WCD te plaatsen of iets.

PS: Waarschijnlijk kan het best lonen om de ventilatiebox gewoon te vervangen door een 'eco-model' (tegenwoordig heb je zuinigere boxen omdat ze met een gelijkstroom motor werken). Dan ben je gelijk af van het geprutst van de vorige bewoner(s), je weet ook niet hoe netjes de aansluiting bij de box zelf is en hoe lang de box nog mee gaat als die oud is.

[ Voor 15% gewijzigd door svenk91 op 22-01-2025 11:56 ]

[Esumontere]

svenk91 schreef op woensdag 22 januari 2025 @ 11:54:
Wat je vaak ziet met 5 kabels:
Blauw = nul
groen/geel = aarde
(tot zover normaal)
Zwart 1 = stand 1
Zwart 2 = stand 2
Bruin = stand 3

Pure speculatie: De ventilatiebox kan maar op twee standen (met deze bekabeling). Als je de fase onderbreekt met de snoerschakelaar, dan bedoel je denk ik de bruine kabel? Dan draait de ventilatiebox altijd op max vermogen waarschijnlijk. Heb je de mogelijkheid om te meten dat er door de de bruine en blauwe kabel idd een stroom loopt en door de zwarte niet (meet ook even de groen/gele, gezien het nitwit werk...).

Uiteindelijk moeten die kabels ergens naartoe lopen. Je weet waarschijnlijk op welke groep die ventilatie is aangesloten. Kan je van die groep niet in een centraaldoos kijken of achter WCD's/lichtschakelaars om te zien waar die kabels ultimo aangesloten zijn? Er is natuurlijk best kans dat een beunhaas de ventilatieschakelaar eens verwijderd heeft om een extra WCD te plaatsen of iets.

PS: Waarschijnlijk kan het best lonen om de ventilatiebox gewoon te vervangen door een 'eco-model' (tegenwoordig heb je zuinigere boxen omdat ze met een gelijkstroom motor werken). Dan ben je gelijk af van het geprutst van de vorige bewoner(s), je weet ook niet hoe netjes de aansluiting bij de box zelf is en hoe lang de box nog mee gaat als die oud is.

De snoerschakelaar onderbrak inderdaad de bruine kabel. Nu heb ik zojuist even nagemeten, en bruin/blauw is zoals verwacht 230V. Aarde is netjes aangesloten zoals het hoort, en ik meet fase tov aarde ook 230V. Echter, op de zwarte draad aan de kant van de afzuiging meet ik 154V wisselstroom, zowel tegen nuldraad als tegen aarde. Ik heb dit gemeten terwijl de installatie in bedrijf is.

Ik weet op welke groep de afzuiging zit, maar het ik zou niet weten welke centraaldoos erbij hoort; het enige wat verder op die groep is aangesloten is de stroomvoorziening in de meterkast (geen lamp of ander stopcontact). Dat wordt dus lastig...

EDIT: Inmiddels wat verder gegoogled, het lijkt erop dat die 154 V mogelijk inductie is van de motor. Wel contact gehad met de buren (die hebben hetzelfde ventilatiesysteem), en die hebben een wisselschakelaar waarmee tussen twee standen gewisseld kan worden. Lijkt er dus op dat het systeem inderdaad twee standen heeft, te schakelen met zwart en bruin.

Edit 2: Nou, we zijn er achter. Het systeem heeft 2 standen; hard en zacht. De bruine draad is zachte stand, de zwarte draad de harde. Ik ga daar toch maar een Shelly 3 standen schakelaar tussen zetten, dan kan ik kiezen tussen hard/zacht/uit. Mocht dan in te toekomst de box vervangen worden dan heb ik vast de juiste schakelaar

Dan nu de volgende vraag: welke Shelly moet ik hiervoor hebben? De 2PM komt steeds boven maar die heeft 2 kanalen...

[ Voor 19% gewijzigd door Esumontere op 22-01-2025 17:47 ]