Retrogames The Spectrum

[memphis]

Mijn 1e computer om op te programmeren was een ZX80. Via een kennis die toen bij Dixons werkte kreeg ik een Timex1000 (ZX81) wat eigenlijk een verbeterde ZX80 was. Daar heb ik best veel mee gedaan en toen had hij ook ineens een ZX Spectrum voor mij, een 16k versie welke in een paar dagen het al begaf en kreeg ik een 48k voor in de plaats. Hier heb ik vele avonden tot nachten mee gespeeld. Daarna nog een 128k gekocht die het op een gegeven moment begaf door te veel interfaces. Een Disciple disk interface en een ZXL print interface die beide een snapshop button kennen was blijkbaar geen goed plan.

Nu na 2 Atari ST's en vele PC's verder kwam een tijdje terug de nodige projecten onder mijn oog om met een RPi en ESP32 een hardwarematige emulator te maken, zelfs met de mogelijkheid om in de oude behuizing te schroeven waarvan ik er nog 1 heb liggen. Het verlangen naar mijn oude ZX Spectrum tijd werd weer opgewekt toen ineens the Spectrum werd aangekondigd. Er werd direct een voorverkoop gestart en per 22 november zouden de leveringen opgestart gaan worden. Met 99 euro verkoopprijs zijn de kosten niet veel meer dan een zelfbouwproject dat in de originele behuizing moet plaatsnemen.

Helaas ging er met mijn voorverkoop order bij Amazon Frankrijk wat mis en kwam ik na wat zoekwerk uit bij een Portugese Amazon achtige winkel die hem voor de correcte prijs als ook normale verzendkosten kon leveren.

Retrogames is geen onbekende, ze waren al verantwoordelijk voor de C64 mini, een gewone re-release van een C64, Amiga mini en een Atari 400 mini. Zie:
review: THEA500 Mini - Een kleine Amiga 500 vol nostalgie
review: THEC64 Mini - Kan de kleine Commodore bekoren?

En toen was er in augustus 2024 de aankondiging van the Spectrum. Een volledig functionerende ZX Spectrum met een heus werkend rubberen keyboard. OK, het is een emulatie en zal qua hardware niet als een echte "Speccie" kunnen functioneren. Zo is er geen interface bus en geen tape aansluiting.



Zoals de achterkant laat zien kent the Spectrum een aantal USB poorten. In tegenstelling tot de vele andere bouwprojecten en re-releases zoals de Spectrum-Next heeft the Spectrum geen SD card slot maar werkt het met een USB stick, op zich niets mis mee.

Standaard word the Spectrum in een nette doos geleverd samen met een HDMI kabel, USB-C voedingskabel en een beknopte handleiding. Voor de reviews door magazines en Youtubers zijn er wat uitgebreide pakketten gemaakt met als extra o.a. een T-shirt en the Gamepad, een zwarte versie van de beige Commodore gamepad van Retrogames.



En de Engelse versie krijgt er nog een speciale versie van de Crash magazine erbij.

De verpakking:



Na het aansluiten en aanzetten komen er een paar simpele vragen zoals de taal en het soort scherm (50 of 60hz) om vervolgens in de "carousel" te komen, het menu dat de voor geïnstalleerde games laat zien, 48 in totaal.

• Alien Girl: Skirmish Edition
• Ant Attack
• Army Moves
• Auf Wiedersehen Monty
• Avalon
• Bobby Bearing
• Cosmic Payback
• Devwill Too
• Exolon
• Fairlight
• Firelord
• Football Manager 2
• Freddy Hardest
• The Great Escape
• Head over Heels
• Highway Encounter
• The Hobbit
• Horace Goes Skiing
• Jack the Nipper
• Knot in 3D
• The Lords of Midnight
• Manic Miner
• Match Day II
• Movie
• Nodes of Yesod
• Penetrator
• Phantis (Game Over II)
• Pheenix
• Pyracurse
• Quazatron
• Robin of the Wood
• Saboteur! Remastered
• Shovel Adventure
• Skool Daze
• Snake Escape
• Spellbound
• Starquake
• Starstrike II
• El Stompo
• Stonkers
• TCQ
• Target: Renegade
• Technician Ted - The Megamix
• Tenebra
• Trashman
• The Way of the Exploding Fist
• Wheelie
• Where Time Stood Still

Namen zoals Pheenix, Manic Miner, Ant attack, Bobby Bearing en Highway encounter zijn zeker geen onbekende waar velen wel de nodige uren aan gezeten hebben.

Games op de USB stick kunnen in de volgende formaten:
- Cassette Tape: .tap .tzx .pzx
- Cartridge: .rom
- Snapshot: .szx .z80 .sna
- Playlist: .m3u

De playlist optie is handig voor spellen die in meerdere levels geladen worden, Outrun is daar een voorbeeld van. De manual beschrijft hoe een playlist op te zetten. Gezien Outrun 1 van mijn favoriete spellen was ga ik zeker hierin duiken.

De cassette tape files kunnen ook echt als een tape geladen worden, met de visuals en geluid.



Teminste als je een paar minuten wilt wachten.... Gelukkig kan je deze ervaring ook in de instellingen versnellen.

Ook kwam ik een Youtube video tegen die hem ook even open schroefde, even een plaatje van gemaakt:



Een processorbordje en een USB bhub achtig bordje met ook de keyboard controller. Bij de presentatie werd ook uitgelegd dat het keyboard identiek is aan de originele als ook het uitlezen van de originele. Alleen de positie van de ribbon cables is anders. Er zijn ook wat stalen gewichten ingeschroefd voor een meer solide gevoel en een vergelijkbaar gewicht.
Dit vond ik wel slordig:



Bij het aansluiten op een oude 20" monitor via een HDMI->DVI kabel liep ik direct tegen een probleem aan: geen geluid. Gezien geluid alleen via de HDMI wordt verzonden kwam ik uit op een paar euro kostende audio extractor dat prima zijn werk doet.



Je kunt the Spectrum op 2 manieren laten opstarten, de hiervoor beschreven carousel mode en de classic mode. De classic mode is niets anders dan de oude vertrouwde basic scherm. Volgens een presentatie op Youtube zou het hier gaan om een d.m.v. reversed engineer compleet opnieuw geschreven ROM. De ROM is in staat om als een 48k, 128k, 128k+2 of een 128k+3 te werken. Ook heeft het een optie om de ULA+ te simuleren. Voor mij was dat nieuw toen ik erover las maar de ULA+ kent een uitgebreidere kleuren palette waar sommige latere spellen en zelfs re-releases van oudere games gebruik van kan maken.

Uiteraard zijn er ook meldingen dat sommige spellen niet werken op deze Spectrum. Als oplossing is er de optie om originele ROM's te kunnen laden welke vrij te vinden zijn op het net, als ook bij de support pagina van Retrogames.



Hier is ook goed te zien dat je de saaie border nog een image kan geven, zeker bij breedbeeld schermen een handige veldvulling.

Ook wilde ik een joystick. The Spectrum kan met vele USB joysticks overweg maar ook niet alle, op Youtube zijn wat video's te vinden welke als goed werkend getest worden. De Joypad is op dit moment slecht leverbaar (goh) maar gelukkig is er ook van Retrogames een the Joystick. Omdat the Joypad meerdere buttons heeft die ook werken om het menu op te roepen ben ik voor de uitgebreide versie gegaan met meerdere buttons en inderdaad werken bepaalde menu functies onder die meerdere buttons.



In de Tweakers review van de C64 mini kwam deze slecht uit de bus omdat het geen gebruik maakte van microswitches, degene die ik heb heeft dat wel wat mij ook direct weer het gevoel gaf van mijn oude vertrouwde Arcade Suzo joystick.

Als optie voor een USB stick heeft Retrogames ook een limited versie van the Microdrive uitgebracht, een USB stick in de vorm van een microdrive.



Deze worden nu gretig voor schandalige prijzen aangeboden. Na wat zoekwerk stuitte ik op 3D print files:
https://www.printables.co...microdrive-usb-drive-case
https://www.printables.co...ctrum-microdrive-usb-case

Langzaam komen er veel meer projectjes online zoals ik net nog zag dat iemand in de behuizing van een echte microdrive (los te koop) een kaartlezer had gebouwd om die naast zijn the Spectrum te zetten.



Ondertussen alweer wat uurtjes met Manic Miner erop zitten en ik moet zeggen dat het die 99 euro zeker waard is. OK, er kwamen wat kosten bij met een USB stick, joystick en de audio extractor maar dan ben je klaar. Ook online een 2.5Gb collectie gevonden in alle mogelijke image files dus ik vrees dat alle andere klusjes even blijven liggen....

Meer info: https://retrogames.biz/products/thespectrum/

Het enige wat ik nog wel graag zou willen zien is een support voor simpele USB audio dongles. Hiermee zou analoog geluid direct kunnen maar zou je ook een volledig werkende tape loading/save kunnen creëren. Ik weet dat er tools zijn waarmee je op een PC via de geluidskaart tape files kan maken van een tape maar dat werkt niet met b.v. de grote Basicode collectie dat ik nog heb.