Controle van gaming PC loadout

[Captain_Chaos36]

Ik heb een gaming PC samengesteld, voornamelijk om MSFS 2024 op te gaan spelen. Ik heb hem dus gebaseerd op de MSFS 2024 "ideal spec" (zie hier). *knip* printscreens en linkjes naar externe winkelmandjes zijn niet toegestaan. Gebruik hiervoor de Handleiding Pricewatch

Ik wil er ook andere games op kunnen spelen, alsmede hem gebruiken voor software development, maar MSFS 2024 zal voorlopig met afstand het zwaarste zijn dat erop gaat draaien. Ik heb een 4K monitor. Fps vind ik niet zo spannend; 60 is voldoende voor mij.

Mijn vraag aan jullie is of jullie hier nog:
a) problemen mee zien (incompatibele onderdelen?)
b) laaghangend fruit zien qua verbeteringen (is er iets dat ik voor weinig geld kan upgraden voor een grote impact?)
c) iets zien dat overbodig is of ik veel teveel voor betaal?

Dit kost zo € 2500,-, en dat is ook zo'n beetje het meest dat ik er voor over heb.

Spec:

Processor: AMD Ryzen 9 7900X3D, 4,4 GHz (5,6 GHz Turbo Boost) socket AM5
Moederbord: GIGABYTE B650 EAGLE AX socket AM5
Processorkoeler: ENDORFY Spartan 5 ARGB
Werkgeheugen: 2x Kingston FURY 32 GB DDR5-5200
Grafische kaart: GIGABYTE Radeon RX 7900 XT GAMING OC 20G
SSD: SSD SAMSUNG 990 PRO 4 TB
Behuizing: Fractal Design North midi tower
Voeding: Delta GPS-850HBA, 850W
Besturingssysteem: Windows Microsoft Windows 11 Pro (Engelstalig) OEM software

Alvast zeer bedankt voor jullie inzicht!

[ Voor 10% gewijzigd door br00ky op 26-11-2024 14:40 ]

[wolfiowww]

CPU-koeler:
Het is vrijwel altijd de moeite waard om €20 extra te investeren in een hoogwaardige CPU-koeler. Dit zorgt voor betere prestaties en vaak minder lawaai.

Grafische kaart:
Overweeg een RTX 4070 Ti. De voordelen zoals DLSS en andere NVIDIA-technologieën zijn indrukwekkend en kunnen je ervaring enorm verbeteren.

Voeding:

De Delta-voeding in je lijst roept wat twijfels op, vooral gezien de prijs.
Een goede voeding is cruciaal: cheap nooit op je voeding.
Overweeg een voeding van Corsair. Een RMx (niet de Shift-versie) is een veilige en uitstekende keuze.

RAM:
Kijk naar een 6000 MHz RAM-kit, aangezien Ryzen-processors optimaal presteren met hogere RAM-snelheden.

SSD:

De SSD in je lijst is topkwaliteit, maar ook behoorlijk duur.
Als alternatief kun je kiezen voor een meer betaalbare optie, zoals een WD Black SSD.
Zo krijg je een evenwichtige, krachtige build zonder onnodige kosten of risico’s! 😊

[megabeat]

Die cpu heeft maar 6 cores met x3d geheugen, alternatief is de 7800x3d of 9800x3d (als je die kan krijgen) die hebben 8 cores met x3d geheugen.

Als je voor de 9800x3d gaat check goed dat je mobo de juiste bios versie heeft. Of je mobo moet bios kunnen updaten zonder cpu.

[ Voor 31% gewijzigd door megabeat op 25-11-2024 16:17 ]

[Captain_Chaos36]

wolfiowww schreef op maandag 25 november 2024 @ 16:07:
Overweeg een RTX 4070 Ti. De voordelen zoals DLSS en andere NVIDIA-technologieën zijn indrukwekkend en kunnen je ervaring enorm verbeteren.

Werkt een NVIDIA GPU net zo goed met een AMD moederbord/CPU als met een Intel? Bij de MSFS specs raden ze voor de AMD CPU ook specifiek een AMD GPU aan.

Kijk naar een 6000 MHz RAM-kit, aangezien Ryzen-processors optimaal presteren met hogere RAM-snelheden.

Ik had naar de specs van de processor gekeken, en daar staat dat die tot DDR5-5200 ondersteunt. Heeft het dan toch zin om sneller RAM te nemen?

[teun-v]

Mag ik even een tip geven, maak hier op tweakers een wensenlijstje en post de RML hier, dat praat makkelijker (links naar shopping card mogen eigenlijk niet).

Je geeft aan voor 4k gaming te gaan, dit maakt x3d eigenlijk waardeloos (tenzij je met compiler options tijdens je software development hier gebruikt van kan maken). Past de 9900x niet beter bij jou? Deze heeft niet het verschil in 1 van de 2 core complexen die future rijker is, en is een nieuwere generatie voor minder geld wat beter werkt tijdens software development.

Verder ga even op zoek naar 6000 mt/s geheugen met een CL van 30, de swatspot voor AMD cpu's tot nu toe.

Captain_Chaos36 schreef op maandag 25 november 2024 @ 17:28:
[...]

... ook specifiek een AMD GPU aan.

[...]

Vind ik gek, nvidia is nog steeds hier de industrie standard hier. nVidia werkt net zo goed met AMD cpu's als Intel.

[ Voor 25% gewijzigd door teun-v op 25-11-2024 18:35 ]

[br00ky]

Na wat wederhoor weer open.

[ Voor 98% gewijzigd door br00ky op 26-11-2024 14:40 ]

[wolfiowww]

Captain_Chaos36 schreef op maandag 25 november 2024 @ 17:28:
[...]

Werkt een NVIDIA GPU net zo goed met een AMD moederbord/CPU als met een Intel? Bij de MSFS specs raden ze voor de AMD CPU ook specifiek een AMD GPU aan.

[...]

Ik had naar de specs van de processor gekeken, en daar staat dat die tot DDR5-5200 ondersteunt. Heeft het dan toch zin om sneller RAM te nemen?

Maar natuurlijk, ik heb nu een RTX 3060 en een Ryzen 7 CPU en die werken vlekkenloos, veel mensen deze dagen kopen een amd cpu en een nvidia gpu.

Als de cpu / moederbord max 5200 mhz aan ram ondersteund heeft het geen nut om snellere ram te kopen. Zolang je cas latency goed is en je het koopt van een bedrijf (zoals corsair) die goede customer service heeft is alles prima!

[Captain_Chaos36]

Ik heb de bovenstaande adviezen ter harte genomen en heb nu de volgende configuratie:

#	Category	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	AMD Ryzen 9 7900X Boxed	€ 356,99	€ 356,99
1	Moederborden	Gigabyte B650 EAGLE AX	€ 134,10	€ 134,10
1	Videokaarten	Gigabyte GeForce RTX 4070 Ti EAGLE OC 12G (rev. 2.0)	€ 803,34	€ 803,34
1	Behuizingen	Fractal Design North - Mesh Charcoal Black	€ 139,-	€ 139,-
1	Besturingssystemen	Microsoft Windows 11 Pro (EN, OEM)	€ 151,40	€ 151,40
1	Processorkoeling	Arctic Freezer 36	€ 25,93	€ 25,93
2	Geheugen intern	Kingston Fury Beast KF552C36BBE-32	€ 93,14	€ 186,28
1	Voedingen	Corsair RM750x (2021) Zwart	€ 105,05	€ 105,05
1	SSD's	Samsung 990 Pro (zonder heatsink) 4TB	€ 283,-	€ 283,-
			Totaal	€ 2.185,09

Ik heb zelf het idee nu redelijk in de sweet spot van veel bang for your buck te zitten. Ik probeer altijd in de elleboog van de grafiek te gaan zitten waar de features nog maar weinig meer worden terwijl de kosten exponentieel stijgen, en mijn gevoel is dat dit daar zit.

De koeler is belachelijk goedkoop, maar enorm stil en ik lees alleen goede ervaringen. Van de videokaart vind ik het minder makkelijk te vinden hoe stil die is; weet iemand dat? Dat de PC stil is is wel belangrijk voor me; hij komt op mijn bureau te staan. Heeft iemand daarvoor nog suggesties?

[Captain_Chaos36]

Van het geheugen vind ik moeilijk in te schatten of dit de beste keuze is. De CAS latency is 36. Is dat veel of weinig (ook mijn andere keuzes in aanmerking genomen)? Heeft Kingston goede customer service?

[Compizfox]

Ben je van plan behalve gamen nog CPU-intensieve (multi-core) dingen te gaan doen? Zo niet, dan is de 9800X3D een logischere keuze; die heeft maar één CCD met 3D V-cache ipv één met en en één zonder zoals de 7900X3D.

EDIT: zie dat je in je nieuwe build voor de 7900X bent gegaan. Gezien je primaire doel MSFS is, zou ik zeker voor een X3D-chip gaan; die zijn sneller in gamen, en hebben specifiek in MSFS een gigantisch voordeel. Zie bijvoorbeeld hier.

Het ding is alleen dat momenteel de 7800X3D en 9800X3D redelijk uitverkocht/lastig te verkrijgen zijn.

Captain_Chaos36 schreef op dinsdag 26 november 2024 @ 17:56:
Van het geheugen vind ik moeilijk in te schatten of dit de beste keuze is. De CAS latency is 36. Is dat veel of weinig (ook mijn andere keuzes in aanmerking genomen)?

Dat is relatief veel, zeker voor die bandbreedte (5200 MHz). Ik geloof dat de sweet spot toch wel DDR5-6000 CL30 is. Neem bijvoorbeeld deze: uitvoering: Corsair Vengeance CMK32GX5M2B6000Z30

Heeft Kingston goede customer service?

Dat maakt niet bijzonder veel uit, in Nederland kun je toch aankloppen bij de winkel, niet de fabrikant als iets kapot is. RAM gaat in principe ook niet stuk als het niet al DoA is (daarom geeft iedereen ook levenslange garantie erop).

[ Voor 34% gewijzigd door Compizfox op 26-11-2024 18:11 ]

[teun-v]

De sweatspot voor tot nu toe alle Ryzen zen4 en zen5 is 6000 mt/s met en CAS latency van 30. Tevens is het verstandig voor 2 repen te gaan zodat je gebruik maakt van dual channel. Als je er voor zorgt dat het geheugen EXPO ondersteunt hoef je dat alleen maar aan te zetten in de bios en je geheugen draait dan 6000 mt/s cl30. Het setje hierboven of Kingston Fury Beast KF560C30BBEK2-32 zijn prima. Koop in ieder geval een kit in plaats van losse repen, de repen in een kit zijn op elkaar afgestemd.

[ Voor 10% gewijzigd door teun-v op 26-11-2024 18:13 ]

[Uszka]

Neem een ATX3.x voeding die out of the box een 12VHPWR connector heeft. uitvoering: ASUS ROG Strix 750W Gold Aura Edition (met 16-pins kabel) is een goede en heel stille voeding of uitvoering: NZXT C850 Gold ATX 3.1, Zwart als je de beste wilt.

[Captain_Chaos36]

Compizfox schreef op dinsdag 26 november 2024 @ 18:04:
EDIT: zie dat je in je nieuwe build voor de 7900X bent gegaan. Gezien je primaire doel MSFS is, zou ik zeker voor een X3D-chip gaan; die zijn sneller in gamen, en hebben specifiek in MSFS een gigantisch voordeel.

Ik had oorspronkelijk inderdaad een X3D, maar heb dat juist veranderd omdat @teun-v juist zei dat dat voor 4K gaming waardeloos zou zijn. Kunnen jullie dat eens uitvechten? 😉

[Compizfox]

Captain_Chaos36 schreef op dinsdag 26 november 2024 @ 18:18:
[...]

Ik had oorspronkelijk inderdaad een X3D, maar heb dat juist veranderd omdat @teun-v juist zei dat dat voor 4K gaming waardeloos zou zijn. Kunnen jullie dat eens uitvechten? 😉

Hoe hoger de resolutie waarop je gamet, hoe zwaarder het voor de GPU wordt, maar dat betekent niet dat voor 4K een snelle CPU waardeloos is.

De X3D chips zijn specifiek sneller voor applicaties die veel baat hebben bij veel cache. Games vallen daar in het algemeen onder. Daarom zijn X3D-chips zo gewild voor gaming. Aan de andere kant kun je beter een CPU als de 7900X of een Intel-CPU nemen als je veel ruwe multi-core performance nodig hebt.

Microsoft Flight Simulator in het bijzonder heeft gigantisch veel baat bij X3D-chips. Je hoeft mij niet op m'n blauwe ogen te geloven, kijk het gewoon na in de benchmarks

Die 7900XT was trouwens ook geen slechte keuze; die is ietsjes sneller dan de 4070 Ti gemiddeld, al kan ik zo snel geen benchmark voor MSFS vinden. Dus dan komt het net aan op voor hoeveel je ze kunt kopen.

[ Voor 13% gewijzigd door Compizfox op 26-11-2024 18:41 ]

[teun-v]

Naarmate je de resolutie meer en meer opschroeft naar 4k en meer visuele fidelity wil hebben leg je meer en meer de bottelnek bij GPU in plaat van de CPU. Microsoft Flight Simulator is een van de weinige uitzonderingen op deze regel. @Compizfox heeft voor MSFS dus gelijk. Ik zoek nog wel even of een vergelijking tussen x3d en non x3d kan vinden, maar geen garantie dat ik hier op terug kom.

[Compizfox]

teun-v schreef op dinsdag 26 november 2024 @ 18:31:
Naarmate je de resolutie meer en meer opschroeft naar 4k en meer visuele fidelity wil hebben leg je meer en meer de bottelnek bij GPU in plaat van de CPU.

Klopt, dat is wat ik al noemde.

Maar dat betekent niet dat voor 4K gaming een X3D-CPU ineens "waardeloos" is. De X3D-CPUs staan nog steeds voor vrijwel alle games bovenaan in de benchmarks, ook voor 4K gaming.

Het betekent alleen dat het logischer is om meer geld in je GPU te stoppen, dat wel. Maar dan nog kun je beter voor een goedkopere X3D-CPU gaan (neem de 7600X3D) dan iets als een 9700X als gamen je hoofddoel is en je budget constrained.

Alleen als je van plan bent nog andere CPU-intensieve dingen te doen, zoals videos editen/renderen, code compileren, simulaties draaien enz, en je vindt het belangrijk dat dat snel gaat, zou ik een non-X3D-CPU aanraden.

[ Voor 56% gewijzigd door Compizfox op 26-11-2024 18:54 ]

[teun-v]

Ik heb die woorden wat te scherp geplaatst, de meesten hier die 4k willen gamen doen dat niet percee met MSFS.

[wolfiowww]

Ik zie trouwens in je lijstje dat je nu 2x de 2x16gb ram setjes hebt. Totaal 64 gb. Je hebt denk ik wel genoeg aan 32 hoor

[wolfiowww]

Buiten dat ziet je nieuwe lijstje er super goed uit, het enige waar je zelf nog eventjes naar zou kunnen kijken is:

Wil je meer usb ports? Misschien een andere / iets duurdere moederbord. Is puur een persoonlijke prefference tho.

De ssd is super, al kun je voor een goedkopere prijs ook een WD BLACK of dergelijke halen die ook super snel is. Zolang t wel n TLC ssd is, geen qlc ssds. Is puur voor als je wat geld wilt besparen.

[franssie]

Met @wolfiowww Bij flightsim hardware heb je nooit teveel USB poorten.

Er zijn pcie uitbreidingskaarten met 7 USB poorten. Maar dan moet je wel de ruimte en slots hebben.

[ Voor 52% gewijzigd door franssie op 27-11-2024 00:36 ]

[wolfiowww]

franssie schreef op woensdag 27 november 2024 @ 00:33:
Met @wolfiowww Bij flightsim hardware heb je nooit teveel USB poorten.

Er zijn pcie uitbreidingskaarten met 7 USB poorten. Maar dan moet je wel de ruimte en slots hebben.

Dan denk ik inderdaad dat het slim voor hem is om een moederbord met meer usb ports te vatten.

[Karebare]

Ik vind geen specifieke MSFS benchmarks op 4K maar ik meen me te herinneren dat MSFS wel één van die uitzondering was die wel baat heeft bij een X3D op 4K. De benchmarks hierboven zijn op 1080p denk ik.

In 'normale' games is het verschil in fps op 4k tussen bv. de 7800X3D en een 7700 maar 2-3%, daarvoor moet je volgens mij niet meer dan het dubbele betalen voor je cpu, biedt weinig meerwaarde.

Maar in veel sims, waaronder MSFS, behouden X3D cpu's hun voorsprong van 10-30% en blijven ze ook op 4k interessant. Stellaris is nog zo'n voorbeeld. Civ vermoed ik ook.

[Captain_Chaos36]

wolfiowww schreef op woensdag 27 november 2024 @ 00:12:
Ik zie trouwens in je lijstje dat je nu 2x de 2x16gb ram setjes hebt. Totaal 64 gb. Je hebt denk ik wel genoeg aan 32 hoor

Niet volgens de ideal spec van MSFS 2024! Die raden 64 GB aan. Ik dacht trouwens dat ik twee modules van 32 GB gekozen had; zal nog eens goed kijken.

[Captain_Chaos36]

Ik denk dat ik nu genoeg informatie heb om een mooi systeem te kunnen bestellen, heel erg bedankt voor jullie bijdragen allemaal! 👍

[Captain_Chaos36]

OK nog één vraag dan: ik zie deze CPU's als "boxed" en als "tray" aangeboden worden en de laatste is een stuk goedkoper. Is er een reden om niet voor "tray" te gaan? Zit er nog iets anders in die doos wat ik nodig heb?

[Mortov Molotov]

Boxed wil zeggen met eigen luchtkoeling. Tray = zonder.

Ga voor wat je het goedkoopst kan krijgen, soms is dat gek genoeg toch de boxed cpu (iets met voorraad vermoed ik). Vervolgens doe je die stock koeler cadeau aan iemand, of hou je die bij als reserve voor die zeer zeldzame situatie dat jouw custom koeler de geest zou geven.

Verder moet je wel eens kijken of je je Windows licentie niet goedkoper kan krijgen. Kan je je huidige windows licentie niet over zetten? Kan immers altijd, mits het geen oem licentie is en je deze op je huidige pc desactiveert, alvorens deze op de nieuwe pc te activeren.

[ Voor 1% gewijzigd door Mortov Molotov op 27-11-2024 17:26 . Reden: Typo ]

[Captain_Chaos36]

OK, de onderdelen zijn onderweg! Dit is het uiteindelijk geworden. Bedankt voor jullie hulp allemaal! 👍

#	Category	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	AMD Ryzen 7 9800X3D Boxed	€ 597,99	€ 597,99
1	Moederborden	Gigabyte B650 EAGLE AX	€ 134,10	€ 134,10
1	Videokaarten	Gigabyte Radeon RX 7900 XT GAMING OC 20G	€ 719,-	€ 719,-
1	Behuizingen	Fractal Design North - Mesh Charcoal Black	€ 139,-	€ 139,-
1	Besturingssystemen	Microsoft Windows 11 Pro (EN, OEM)	€ 151,40	€ 151,40
1	Processorkoeling	Arctic Freezer 36	€ 25,93	€ 25,93
1	Geheugen intern	Kingston Fury Beast KF560C30BBEK2-64	€ 199,90	€ 199,90
1	Voedingen	Corsair RM750x (2021) Zwart	€ 105,05	€ 105,05
1	SSD's	Samsung 990 Pro (zonder heatsink) 4TB	€ 283,-	€ 283,-
			Totaal	€ 2.355,37

[Captain_Chaos36]

OK, alles is binnen en ik ben de PC aan het bouwen, maar hij boot niet. Het DRAM lampje op het moederbord blijft branden en de video output wordt nooit geactiveerd.

Als eerste: ik heb de grafische kaart nog niet geïnstalleerd, maar dat moet ook nog niet nodig zijn, toch? Het moederbord (of de CPU, weet niet precies hoe dat werkt) heeft geïntegreerde graphics.

De sticks zitten in de door de handleiding van het moederbord geïnstrueerde slots (A2 en B2). Ik heb al geprobeerd om ze om te wisselen, en ik heb ze ook allebei in hun eentje in A2 geprobeerd (ook een ondersteunde configuratie volgens de handleiding van het moederbord). Ik heb het zelfs zonder geprobeerd, maakt allemaal niet uit.

Ik heb het voor de zekerheid nog eens nagezocht, en volgens elke site die ik kan vinden behalve die van Gigabyte ondersteunt het moederbord deze specifieke sticks. Ik neem aan dat de documentatie van Gigabyte out of date is.

Heeft iemand enig idee wat de oorzaak zou kunnen zijn? Het geheugen kan natuurlijk defect zijn, maar dat lijkt erg onwaarschijnlijk. Kan het zijn dat het BIOS eerst geüpdatet moet worden? Zo ja hoe doe ik dat als hij niet eens boot? Wat kan er anders aan de hand zijn?

[Compizfox]

Heb je de BIOS geüpdatet? Je hebt een B650-bord, die heeft waarschijnlijk eerst een BIOS-update nodig voordat hij Ryzen 9000-CPUs ondersteunt.

[Captain_Chaos36]

Compizfox schreef op donderdag 5 december 2024 @ 22:25:
Heb je de BIOS geüpdatet? Je hebt een B650-bord, die heeft waarschijnlijk eerst een BIOS-update nodig voordat hij Ryzen 9000-CPUs ondersteunt.

Kan dat veroorzaken dat het DRAM ledje blijft branden? Ik had verwacht dat als dat de oorzaak was dat dan het CPU ledje zou blijven branden.

[Compizfox]

Captain_Chaos36 schreef op donderdag 5 december 2024 @ 22:37:
[...]

Kan dat veroorzaken dat het DRAM ledje blijft branden? Ik had verwacht dat als dat de oorzaak was dat dan het CPU ledje zou blijven branden.

Durf ik niet te zeggen, maar ik zou het gewoon proberen. Je kunt de BIOS als het goed is updaten zonder CPU; het is slechts een kwestie van USB-stick met nieuwe BIOS erop erin en op een knopje drukken.

[Captain_Chaos36]

Compizfox schreef op donderdag 5 december 2024 @ 22:40:
[...]

Durf ik niet te zeggen, maar ik zou het gewoon proberen. Je kunt de BIOS als het goed is updaten zonder CPU; het is slechts een kwestie van USB-stick met nieuwe BIOS erop erin en op een knopje drukken.

Yes, het is gelukt. Het leek er even niet op omdat de eerste boot nog steeds heel lang duurde, maar nu boot hij. Bedankt voor de tip!