Verduurzamen, wat is wijsheid?

[Spek]

Mijn vriendin en ik zijn sinds februari dit jaar trotse eigenaar van ons eerste koophuis. Een geschakelde woning gebouwd in 1980, 135m2 woonoppervlak.

Sinds februari is er al het nodige gebeurt. Beneden is het jaren ‘80 dubbel glas vervangen door triple glas en boven zijn alle kozijnen vervangen door kunststof met ook triple glas. Verder zijn we gaan koken op inductie en liggen er 14 zonnepanelen op het dak. De open haard is vervangen door een houtkachel.

De afgelopen maanden heb ik als een roomba op standje orkaan informatie opgezogen over verduurzaming, en zo langzamerhand zie ik door de COP's, Rc-waarden en dampschermen het bos niet meer.

Daarom dit verhaal met als uiteindelijk doel, met jullie input een onderbouwde roadmap met hoe onze nieuwe stulp (slim) verder te verduurzamen.

Huidige situatie
Naast de ingrepen die ik hierboven al toelichtte is het huis geïsoleerd maar naar jaren ‘80 maatstaven. Dat betekent dakisolatie met Opstalan Pu25 panelen en steenwol in de spouwmuren. Die steenwol zit er overigens nog goed in en is niet uitgezakt (op de plaatsen waar dit is gecheckt). Naisoleren van de spouwmuur werd afgeraden i.v.m. de ruimte die overblijft naast de steenwol. De zolder is bereikbaar via een vlizotrap en wordt gebruikt als opslagruimte. Verder is er onder het huis een droge kruipruimte van zo'n 60 cm diep.

Verder is er reeds een Daikin multi-split airco aanwezig met een binnenunit in de woonkamer en een in de slaapkamer. Hoewel ook al wat ouder, is het al wel een inverter die ook kan verwarmen.

Op zolder hangt een Nefit Ecomline HR uit 1995(!). De ketel verwarmd een buffervat voor SWW. Afgifte van de CV vindt beneden plaats via 4 kolomradiatoren, 22cm dik, in de hal en bijkeuken hangen twee paneelradiatoren. Boven hangen in totaal 5 paneelradiatoren onder de vensterbanken. Op zolder hangt ook nog een kleine radiator.

Hoe nu verder?
Voor het glas en de kozijnen die we hebben laten vervangen moeten we nog ISDE-subsidie aanvragen. Vóór dat we dat doen willen we nog een 2e isolerende maatregel uit laten voeren. Ik heb een opdracht voor het na-isoleren met Icynene afgezegd nadat ik koudwatervrees kreeg voor het gebruik van PUR of daaraan relaterende materialen.

Ik weet niet zo goed hoe ik het verder naisoleren het best kan aanpakken. Een aannemer laten naisoleren met steen- of glaswol i.c.m. een klimaatfolie is t.o.v. dit zelf doen enorm prijzig. Zelfde geldt voor het naisoleren van de kruipruimte.

Voor het maximaliseren van de subsidie blijven dan de opties het isoleren van de zoldervloer over of de isolerende maatregel combineren met een warmtepomp. Maar hiervoor zijn mogelijk eerst aanpassingen aan de afgifte nodig.

Overigens gaan wij in de toekomst (5-10 jaar) op de begane grond rigoureuzer bezig met het idee om dan ook vloerverwarming aan te laten leggen.

Kortom, wat is wijsheid? De huidige CV-ketel is al ver over zijn verwachte levensduur, maar op voorhand vervangen door een nieuwe gasketel vind ik met het oog op de toekomst zonde. Dus onderzoeken of een warmtepomp soelaas kan bieden. Is ons afgiftesysteem dan wel toereikend? En zo niet, hoe zorg ik er dan voor dat dit wél het geval is?

Ik ben benieuwd naar jullie ideeën over de beste vervolgstappen.

[migjes]

gewoon rustig beginnen en stap je voor stapje dingen doen.
stil zitten is geen vooruitgang, maar achteruitgang.

1. warmtepomp.
meet je radiatoren op en zoek het type op, dan bij een leverancier opzoeken hoeveel W die zijn (of soms kW).
dan heb je waarschijnlijk de HT temperatuur.
deel de HT door 4 en je hebt de LT temperatuur. (simpel zat.)
ik gok dat je ergens rond de 7-8kW aan HT radiatoren in huis hebt.
(jaren 80 huis grote kans.)
dit geeft je ongeveer 2kW aan LT radiatoren voor een warmtepomp.
een 5kW warmtepomp kan terug zakken naar +/-2kW als minimum.
dus geen probleem om naast de gasketel vast een warmtepomp te hebben. (niet hybride!)
(als je dan de vloer verwarming hebt, dan kun je ongeveer 0,1kW per m2 als LT radiator rekenen.)
als je die gegevens geeft dan kunnen mensen meer rekenen.

2. meten.
meten is weten, gokken is brokken.
een gratis account op mindergas.nl kan een mooie bron zijn voor je beslissingen.
(neem de zomer maanden als je niet stookt, deel die door het aantal maanden en dan maal 12, en je weet je jaar gebruik voor de SWW b.v.)

3. vloer isolatie.
als het het zelfde is als bij mij. (ik had 5cm EPS/piepschuim) dan gewoon zelf een laag EPS er tegen aan plakken.
dit was voor mij zo goedkoop, daar heb je geen subsidie voor nodig.
(vrouw sturen naar de bouwmarkt, die 5 pakken laten hallen, dan had ik genoeg om weer 2 avonden wat te plakken, en herhaal tot het klaar is. heeft mij minder als 500€ gekost.)

maar veel dingen zijn heel persoonlijk en erg voor jouw toevallige situatie.
dus soms doe je dingen op een andere volgorde.
geen probleem.

[DjoeC]

Je hebt vast en zeker een aankoopkeuring laten doen waar aandachtspunten uit gekomen zijn en hopelijk heb je ook een "modern" energielabel inclusief rapportage en aanbevelingen. Heeft je gemeente een energieloket? Ga daar eens praten en vooral ook input halen waarbij je alle beschikbare informatie meeneemt. Informeer naar alle beschikbare (soms ook alleen gemeentelijke) subsidies).

Meet komende winter je temperaturen, je energieverbruik, schrijf je aanwezigheid en afwezigheid daarbij op. Schrijf op waar je comfort mist. Ga niet overhaast te werk, wij zijn pas na een paar jaar "wonen" begonnen en hebben door die ervaring uiteindelijk heel andere dingen gedaan dan we vooraf verwacht hadden.....

Samenvattend zou ik zeggen: Inventariseer. Schrijf alles op wat je hebt en wat je kunt bedenken. Bepaal een ranglijst voor jezelf (comfort, doorlooptijd, investering) en koppel die aan beschikbare middelen (tijd, geld). Maak op die basis een masterplan.

[Jan Workum]

Als je onder verduurzaming verstaat het verkleinen van CO2 uitstoot dan zou het verwijderen van de houtkachel een goede stap zijn. Voor alle duidelijkheid; ik heb zelf een speksteen houtkachel maar ben mij bewust van het feit dat dit verre van duurzaam is. Zodra hier een warmtepomp is geïnstalleerd gaat de houtkachel er uit.

[Spek]

Bedankt voor de reacties.

@migjes, voor wat betreft de bestaande radiatorsituatie. Zie onderstaande tabel. Ik heb alle radiatoren opgemeten. De wattages heb ik berekend met de Danfoss Installer App.



Begrijp ik goed dat de volgende stap is het berekenen van de warmtevraag van de verschillende ruimtes?

2. Ik ben in april wel begonnen met het loggen van de gasstanden, maar op enig moment heb ik daar niet meer aan gedacht. Ik zal mbv de gegevens uit de energieleverancierapp waarden toe gaan voegen, om tot een volledig beeld te komen.

3. De betonvloer is niet geïsoleerd. Ik heb via de gemeente een doe het zelf kadokaart twv 1000,- ontvangen. Ik zal eens uitzoeken wat een goed materiaal is voor mijn situatie.

@DjoeC, Klopt een van de ontbindende voorwaarden was een bouwtechnische keuring. Met name de kozijnen op de eerste verdieping kwamen daaruit als slecht. Maargoed die zijn inmiddels vervangen.
In de koopakte zat inderdaad ook een keuringsrapport voor het energielabel (D). Hele concrete verbeterpunten haal ik hier echter niet uit.

Zoals aangegeven hierboven is er een gemeentelijk loket. En heb ik ook een subsidie gekregen. Een gesprek met een energieadviseur van de gemeente is ook al geweest, maar dat was vóór de sleuteloverdracht. Wellicht toch maar eens een vervolggesprek inplannen.

@Jan Workum, ik bedoel met verduurzamen de energie die ik in de vorm van warmte in het huis stop, zo lang mogelijk vasthouden. Tuurlijk, de houtkachel zal op enig moment gaan verdwijnen. Tot die tijd gebruiken wij hem zo 'schoon' mogelijk.

[lbreman]

Beneden vloerverwarming laten infrezen en een monobloc warmtepomp plaatsen voor de verwarming. Verder een warmtepompboiler voor je SWW. Beide kun je prima grotendeels zelf doen. Infrezen kost eenmalig geld, maar is relatief goedkoop en levert een enorm comfort op in combinatie met een zo zuinig mogelijk draaiende warmtepomp.

Verder kun je de begane grondvloer zelf na-isoleren, of PUR of soortgelijk laten spuiten. Dak of zoldervloer zou je ook zelf kunnen doen.

Spouwmuur lekker zo laten als de huidige isolatie niet is uitgezakt zoals je aangeeft.