Advies bij gevelisolatie steensmuur en behoud van schouw

[7W4N]

Hi,

Mijn vriendin en ik hebben een vrijstaande woning uit 1908 gekocht. We willen de woning graag zelf gaan verduurzamen zonder te veel van het karakter van de woning weg te halen en zitten daarom erg te twijfelen hoe wij onze gevels willen gaan isoleren. Ik lees online dat van buitenaf isoleren het beste werkt alleen behoud je dan het het originele aanzicht van de woning niet. De woning heeft een steensmuur en dus geen spouw. Eén zijde van de woning is gestuct, dus die gevel zou van buiten geisoleerd kunnen worden zonder het aanzicht te veranderen, de vraag is alleen of het technisch mogelijk is om één muur vanaf buiten te isoleren en de rest vanaf binnen?

In onderstaande plattegrond zou het om zijde "C" gaan.


Voor het isoleren van binnen heb ik al enkele threads gevonden en daar raadde ze de volgende constructie aan waarin er een luchtspouw wordt gecreerd welke met de buitenlucht is verbonden middels ventilatiegaten.
Hebben jullie wellicht nog een beter manier om de gevel van binnenuit te isoleren?

Tot slot zie je op de plattegrond aan zijde C een schouw/schoorsteen zitten. qua authenticiteit zouden wij die het liefsf laten zitten. Is het bij van binnenuit isoleren mogelijk om ook de schouw te isoleren zodat er geen koudebrug ontstaat? zo ja, hoe zou je dit dan het beste kunnen aanpakken?

Alvast heel erg bedankt voor jullie input!

[Mbr]Schopje naar BK[/mbr]

[BarryH]

Kijk eens bij
Polderhuis.org

Dat is op originele wijze effectief verduurzaamd en heeft met nog steeds een steens muur lage energiekosten

[Jan Workum]

Antwoord op de eerste vraag is: ja. Mijn woning heeft 2 van buitenaf geïsoleerde muren en een van binnenuit (i.v.m. vooraanzicht twee onder een kap)

Nog iets: het van binnenuit isoleren van muren met houten balklagen vereist extra aandacht omdat er van zowel binnenuit als van buitenaf kans is op vocht met rotten van balkkoppen tot gevolg.
Tip: Google op " renofase na isolatie en houten balken" daar kun je een uitgebreide bouwkundige verhandeling downloaden specifiek houten balklagen in steens muren.

[No Hands]

je kunt prima 1 gevel van buiten doen en de rest van binnen maar dan heb je op de hoeken van die gevel twee koudebruggen die mogelijk condens problemen gaan geven aan de binnenzijde.
bij de schouw hetzelfde, je kunt eromheen isoleren maar het wordt een koudebrug met mogelijke problemen als gevolg.
Wat @Jan Workum zegt is ook van belang, je balkkop[en liggen in je muren. Ga je je muren van binnen isoleren dan heb je kans op balkkoppen die gaan rotten. Dat los je op door rondom je balkkoppen 20cm vrij te houden van isolatie of alles dampopen te isoleren, met houtvezel isolatie bijvoorbeeld.

[Jan Workum]

No Hands schreef op zondag 30 juni 2024 @ 20:46:
je kunt prima 1 gevel van buiten doen en de rest van binnen maar dan heb je op de hoeken van die gevel twee koudebruggen die mogelijk condens problemen gaan geven aan de binnenzijde.
bij de schouw hetzelfde, je kunt eromheen isoleren maar het wordt een koudebrug met mogelijke problemen als gevolg.

De overgang van binnen naar buitenisolatie is te verbeteren met retourisolatie maar dat moet de situatie wel toelaten natuurlijk.

[twain4me]

Ja het kan zeker, dat je in de hoeken dan stukken ongeisoleerd hebt (koude brug) is niet handig dit zijn namelijk al de minder gunstige plekken als het gaat om condens en schimmel vorming (hoeken verwarmen minder goed)
Het beste is om de isolatie systemen elkaar te laten overlappen en dan bij voorkeur minimaal 1 meter. Maar zoals hierboven al is aangegeven zijn je balkkoppen je grootste aandachtspunt.

[7W4N]

Heel erg bedankt voor al jullie reacties en tips!
Wij gaan ons zeker even inlezen in allle bronnen. Goed om te weten dat wij extra aandacht moeten geven aan de balklaag en dat alle muren verbonden met de buitenmuur eigenlijk minimaal 1 meter geisoleerd dienen te worden.

@Jan Workum wat bedoel je precies met retourisolatie? ik kan hier online niet echt goed voorbeelden van vinden. En ervaar jij problemen in de hoeken van je woning?

Een ander probleem wat wij nog aan zijde C hebben is dat er optrekkend vocht is geconstateerd. Ik kan begrijpen dat als wij voor die zijde van buitenaf isoleren, dat het optrekkend vocht een groter probleem kan worden. Bij isoleren van binnen zullen wij een luchtspouw creëren die in directe verbinding staat met de buitenlucht. In dat geval lijkt mij behandeling van het optrekkend vocht niet nodig, maar hoe kijken jullie hier tegenaan?

Is er ook een mogelijkheid om de schouw van binnenuit te isoleren zodat er geen koudebrug ontstaat, of is dat zeker een no go en kunnen we beter gaan kijken of we de schouw toch in zijn geheel moeten verwijderen? Heeft iemand een idee hoe veel effect zo'n koude brug heeft op je energieverbruik en comfort?

[Jan Workum]

Retourisolatie is het isoleren van het stuk gevel op de overgang van binnen- naar buitenisolatie. Deze aansluiting is een onderbreking van de isolatieschil waardoor er een koude plek (in de hoek) kan ontstaan met risico op condens en dus schimmel. Door daar nog ongeveer een meter isolatie aan te brengen verminder je dat risico. Het is niet gezegd dat dit nodig is maar het kan. Ik heb het niet gedaan omdat ik een, weliswaar smalle, geïsoleerde spouw heb. Voorbeeld van temperatuurverloop zonder en met retourisolatie in onderstaand plaatje.

[7W4N]

Kijk aan bedankt voor je duidelijke uitleg en het voorbeeld.

Ik heb het stuk " renofase na isolatie en houten balken" ook volledig doorgenomen. Indien wij van binnen gaan isoleren dan brengen wij geen isolatie aan 20 cm rondom waar de balken de muur in gaan.
Misschien een beetje een domme vraag maar ik wil toch zeker zijn dat ik het allemaal goed doe: Ik neem aan dat je in dat geval de luchtspouw die wij creeren achter de pirplaten wel afdicht waar het isolatiemateriaal stopt rondom de balken? Of wil je de balkkoppen juist in de gecreerde luchtspouw hebben liggen zodat deze kunnen ventileren? (Ik zou dan alleen niet weten hoe je ervoor zorgt dat de koude "buitenlucht" uit de spouw niet het huis in komt)

[B-lex]

7W4N schreef op woensdag 3 juli 2024 @ 19:40:
Kijk aan bedankt voor je duidelijke uitleg en het voorbeeld.

Ik heb het stuk " renofase na isolatie en houten balken" ook volledig doorgenomen. Indien wij van binnen gaan isoleren dan brengen wij geen isolatie aan 20 cm rondom waar de balken de muur in gaan.
Misschien een beetje een domme vraag maar ik wil toch zeker zijn dat ik het allemaal goed doe: Ik neem aan dat je in dat geval de luchtspouw die wij creeren achter de pirplaten wel afdicht waar het isolatiemateriaal stopt rondom de balken? Of wil je de balkkoppen juist in de gecreerde luchtspouw hebben liggen zodat deze kunnen ventileren? (Ik zou dan alleen niet weten hoe je ervoor zorgt dat de koude "buitenlucht" uit de spouw niet het huis in komt)

Waarom meen je een luchtspouw nodig te hebben tussen isolatie en gevel? Ga je isolatiemateriaal gebruiken welke niet tegen vocht kan, of zonder dampremmers oid? Heeft je gevel een dampdichte verflaag?

Als dat niet het geval is kun je de luchtspouw achterwegen laten. De functie van een spouw in stenen muren is om doorslaand vocht van het buitenbad naar het binnenblad te voorkomen.

[No Hands]

B-lex schreef op woensdag 3 juli 2024 @ 19:48:
[...]


Waarom meen je een luchtspouw nodig te hebben tussen isolatie en gevel? Ga je isolatiemateriaal gebruiken welke niet tegen vocht kan, of zonder dampremmers oid? Heeft je gevel een dampdichte verflaag?

Als dat niet het geval is kun je de luchtspouw achterwegen laten. De functie van een spouw in stenen muren is om doorslaand vocht van het buitenbad naar het binnenblad te voorkomen.

Het is een spouwloze steens muur. Er moet dus wel zeker een luchtspouw worden aangehouden om vochtdoorslag van buitenaf tegen te gaan. De opbouw wordt van buiten naar binnen steen-luchtspouw-isolatie en eventueel folie oid en afwerking.

[heszol]

Zelfde situatie hier, pastorie uit 1903. Ik ga voor 140mm pir + gips met lijmgips aanbrengen aan de binnenzijde. Retourisolatie 1m bij binnenmuren. Ik maak geen luchtspouw, en laat de pir platen rondom de balken lopen. Afdichten met pur schuim, afsnijden en afwerken met een luchtdichte pasta rondom de balk. Er mag juist geen warme vochtige binnenlucht bij de balk komen waar de balk koud is van buiten (=condensvorming). De schouwen heb ik afgebroken ivm een goede isolatieschil aanbrengen. Pir + gips loopt van vloer helemaal door tot zolder, de vloeren worden dus opengebroken langs de muren. Alleen balkkoppen blijven in contact met de buitenmuur, langere zijdes die tegen de buitengevel aankomen verplaats ik naar binnen de isolatieschil. Als laatste stap impregneer (hydrofoberen) ik, na opnieuw voegen, de buitengevel zodat er minder vocht de gevel binnen kan dringen en bij vorst schade kan aanbrengen.

Ik heb dit plan uit eerder genoemde (Renofase) documentatie en online onderzoek.

[7W4N]

Het betreft inderdaad een spouwloze steensmuur. Aangezien er ook al optrekkend vocht in één van de muren zit wil ik toch een luchtspouw creëren zodat de muur ook de mogelijkheid heeft om achter het isolatiemateriaal te ventileren/drogen.

Als het juist de bedoeling is om geen warme lucht bij de balkkoppen te laten komen en ik zeker een luchtspouw ga creëren, is het dan niet een goed idee om juist rondom de balken luchtdicht te isoleren?
Er zit dan immers nog een luchtspouw die ervoor zorgt dat er goede ventilatie rondom de balkkoppen mogelijk is. Of gaat dit voor problemen zorgen op de stukken waar het hout in het isolatiemateriaal zit?

[B-lex]

No Hands schreef op woensdag 3 juli 2024 @ 20:07:
[...]


Het is een spouwloze steens muur. Er moet dus wel zeker een luchtspouw worden aangehouden om vochtdoorslag van buitenaf tegen te gaan. De opbouw wordt van buiten naar binnen steen-luchtspouw-isolatie en eventueel folie oid en afwerking.

Als je isoleert met bijvoorbeeld PIR met een alu cachering, heb je geen spouw nodig bij een steens muur. Je isolatie is in dat geval waterdicht, dus is er geen mogelijkheid tot vochtdoorslag.

7W4N schreef op woensdag 3 juli 2024 @ 21:47:
Het betreft inderdaad een spouwloze steensmuur. Aangezien er ook al optrekkend vocht in één van de muren zit wil ik toch een luchtspouw creëren zodat de muur ook de mogelijkheid heeft om achter het isolatiemateriaal te ventileren/drogen.

Als het juist de bedoeling is om geen warme lucht bij de balkkoppen te laten komen en ik zeker een luchtspouw ga creëren, is het dan niet een goed idee om juist rondom de balken luchtdicht te isoleren?
Er zit dan immers nog een luchtspouw die ervoor zorgt dat er goede ventilatie rondom de balkkoppen mogelijk is. Of gaat dit voor problemen zorgen op de stukken waar het hout in het isolatiemateriaal zit?

Een veel voorkomend misverstand is dat de spouw de gevel droogt. Een gevel droogt primair door het buitenoppervlak, en niet door een spouw.

De spouwmuur is, simpel gezegd, ooit bedacht zodat het behang op de muur niet meer nat werd (luchtkwaliteit/schimmels/etc.). that’s all. Vochtdoorslag voorkomen.

Als je isolatiemateriaal gebruikt wat waterdicht is (zoals bijvoorbeeld pir+alu), dan kun je dat koud op de buitenmuur verlijmen/bevestigen.

Optrekkend vocht moet je aanpakken/oplossen, niet maskeren. Daar zijn legio opties voor, zoals injectie van de stenen boven het maaiveld.

[ Voor 3% gewijzigd door B-lex op 04-07-2024 17:48 ]

[7W4N]

@B-lex Hartelijk dank voor alle informatie. Als ik in ubakus de een berekening maak voor de door jouw geschetste situatie dan lijkt het inderdaad voor geen problemen te zorgen. Sterker nog, de isolerende waarde is zelfs iets hoger en vooral de externe temperatuurschommelingen worden beter gedempt (zie afbeelding hieronder).

Heb jij enig idee waarom alle isolatiewinkels dan toch aanraden om gebruik te maken van ventilatielatten en dus een luchtspouw te creëren.

Wij gaan de muren zo spoedig mogelijk injecteren. Verder zit er een stuklaag aan de buitenzijde van de betreffende muur met optrekkendvocht problemen. Aangezien je aangeeft dat een muur voor het grootste gedeelte vanaf de buitenzijde droogt, lijkt het mij belangrijk dat de afwerklaag (stuc en verf) dampopen is. Heb jij toevallig nog tips om te controleren of dit daadwerkelijk het geval is?
Nogmaals dank!

[Lood]

Hoi,

Wij hebben een vergelijkbare situatie (althans over een paar weken als we de sleutel krijgen).
Huis ca. 1910, half vrijstaand, géén monument, welke we volledig gaan renoveren en isoleren.

Uitgangspunten/keuzes:

• Isoleren via binnenkant, om het originele karakter van de gevels te behouden, er zitten wel leuke details in de voor en zijgevel;
• Gevels minimaal Rc 4,75 m2K/W
• Bij voorkeur enigszins geluid werend
• Maximaal 20cm voorzet wand
• Koude bruggen zoveel mogelijk vermijden, maar blijft oud huis dus niet altijd mogelijk

Voor de openhaard/schouwen/rookkanalen gaan wij het volgende doen: deze slopen in gehele huis. Het zwarte marmer voorzichtig demonteren. Vervolgens de voorzetwand volledig doortrekken. Daarna alleen op de begane grond de schouwen terug bouwen (hout skelet, met onder het zwarte marmer). De schouwen worden niet functioneel (behalve dan als leidingschachten), enkel ter decoratie.


Onze werkwijze (met de kennis die ik nu heb):

• Gevels injecteren aan onderkant tegen optrekkend vocht, mocht dit spelen, anders voor de zekerheid
• Balkkoppen in zijgevel, als ik de Renofase gids doorlees, dan moet je deze volledig mee isoleren en goed luchtdicht verpakken, al lees ik soms dat je beter 20cm rond de balk vrij kan houden van isolatie maar wel zorgvuldig inpakken met een dampscherm;
• Isolatie direct tegen steensmuur, dus zonder luchtspouw (Renofase gids);
• Waar het kan de binnenmuren loshalen van buitenmuur zodat de isolatie kan door lopen. Op 2 binnenmuren na vanwege constructie redenen. Hier dus ca. 60cm de binnenmuur mee isoleren (PIR). Behalve trappenhuis welke tussen deze 2 muren zit, omdat daar geen ruimte is voor voorzetwand tegen binnenmuren;
• Isolatie van onder (aansluiten op vloer isolatie) naar boven (aansluiten op dakisolatie) ononderbroken laten doorlopen (dus langs gevel vloerplanken verwijderen, en vloerbalk langs voor- en achtergevel 20cm naar binnen verplaatsen;
• Glaswol 032 of Steenwol ipv PIR: 1) vanwege geluidsisolatie, 2) op zich is er wel ruimte voor wat dikkere voorzetwanden, en 3) ik weet niet zeker of de buitenmuur dampopen is...
• De gevels (m.u.v. achter) zijn gestukt en geverfd. Ik weet dus niet of deze dampopen zijn. Dus daarom voor de zekerheid dus Klimaatfolie (MG Tyvek AirGuard Smart of Isover Vario Xtrasafe). Bijkomend voordeel van de luchtspouw voor de klimaatfolie is dat je eenvoudig alle elektra buiten de isolatie/folie kan houden (met 40mm hollewand dozen)

@7W4N, Welke isolatie methode (wel/geen luchtspouw, balkkoppen) heb je gekozen? En heb je al kunnen controleren of je gestukte gevel dampopen is? zo ja hoe controleer je dat?

[7W4N]

@Lood Wij krijgen de sleutel pas begin november, dus wij zitten ook nog in het traject van het vaststellen van welke methode we gaan gebruiken. Ondanks dat wij de muren zullen injecteren tegen het optrekkend vocht gaan wij waarschijnlijk toch een luchtspouw creëren, just to be safe. Een groot nadeel hiervan is dat de muur niet meer als thermische massa dient, maar voor nu nemen we dat voor lief. Mocht de muur op lange termijn toch droog blijven, dan zou het altijd een optie kunnen zijn om de stootvoegen te dichten. Je krijgt dan naar mijn inziens een bijna identieke situatie als wanneer je het isolatiemateriaal direct tegen de muur zou monteren.

Ik heb zojuist de renofase documentatie opnieuw doorgelezen en heb daar nog enkele opmerkingen bij.

Het onderzoek van renofase is gepubliceerd in 2017 en onderzocht volgens mij alleen situaties waarin isolatiematerialen direct op een muur werden bevestigd en dus geen gebruik maakten van ventilatielatten. Hoofdboodschap die ik nu uit het rapport haal voor onze situatie is dat we het isolatiemateriaal luchtdicht op de balken aan dienen te laten sluiten. Onze grootste zorg is dat we houtrot in de balken krijgen. Door het luchtdicht afdichten van het isolatiemateriaal op de balken vanuit de binnenzijde zorgen wij ervoor dat de vochtige binnenlucht niet bij de balkuiteinden in de muur kan komen. Verder is het temperatuur verschil tussen de balkuiteinden en de buitenmuur minimaal doordat de balk in een door de buitenlucht geventileerde spouw ligt waardoor condensatie bij de balkuiteinden minder snel op zal treden.

Goed idee om de isolatie over alle woonlagen door te laten lopen, wij gaan ook kijken of dit voor ons ook mogelijk is.
Verder gaan wij jullie oplossing voor de schouw ook toepassen. Dankjewel voor je input.

Helaas heb ik (nog) niet kunnen vinden of de stuclaag en de verf aan de buitengevel dampopen is. Het stucwerk is ook al behoorlijk verouderd, dus mogelijk dat wij deze op den duur zullen vervangen en dan dampopen af zullen werken.