Fractal Mini ITX vs ATX build

[elzenkoning]

Wat wil je doen met je nieuwe systeem?
Ik ben op zoek naar een workstation dat kan dienen voor heel wat uiteenlopende zaken:

• Fotobewerking met Bridge/Lightroom/Photoshop, af en toe video's converteren
• Home studio gebruik, Ableton
• Gaming, idealiter 4K

Wat mag het systeem gaan kosten?
+-3000€.

Zijn er componenten of randapparatuur die je al hebt en mee wil nemen naar je nieuwe systeem?
Mijn huidige 4TB SSD is maar een jaar of twee oud, die zou ik hergebruiken.

Wat denk je allemaal nodig te hebben?
Ik ben enkel op zoek naar de PC zelf, alle randapparatuur behoud ik.

Heb je nog bepaalde (merk)voorkeuren?
Ik vind de nieuwe cases van Fractal met hout erg mooi. Daarnaast heb ik doorgaans steeds Asus producten gehad, maar dat is geen must.

Heb je nog bepaalde eisen/wensen?
Ik twijfel zoals je ziet tussen een ATX build met de Fractal Design North, of een erg compacte build met de Fractal Design Terra. Het compacte van de Mini ITX build spreekt me zeker aan, maar ik vraag me af hoe groot het verschil in performance zou zijn tussen de twee builds.

Als jullie hier wat informatie of feedback over kunnen meegeven, dat zou zeker helpen.

Verder is een energie-efficiënt en stil systeem natuurlijk altijd fijn.

Ga je overklokken?
Waarschijnlijk niet, nog nooit gedaan.

Wat verwacht je van ons?
Ik wil vooral input over beide systemen, wat de voor- en nadelen zijn, en of er een noemenswaardig verschil is in performance tussen beide.
Voor de Mini ITX build vroeg ik me daarnaast verder of het de moeite is om een all-in-one watercooler voor de CPU te gebruiken (al moet dat er wel een erg compacte zijn, of is dat niet zo zinvol?

Hieronder beide systemen:

1) Mini ITX met Fractal Design Terra

#	Category	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	AMD Ryzen 9 7950X Boxed	€ 537,-	€ 537,-
1	Moederborden	ASUS ROG STRIX X670E-I GAMING WIFI	€ 397,45	€ 397,45
1	Videokaarten	ASUS ProArt GeForce RTX 4080 SUPER 16GB GDDR6X OC Edition	€ 1.134,-	€ 1.134,-
1	Behuizingen	Fractal Design Terra Grafiet	€ 185,80	€ 185,80
1	Besturingssystemen	Microsoft Windows 11 Pro (Multi, ESD)	€ 150,-	€ 150,-
1	Waterkoeling	be quiet! Pure Loop 120mm	€ 79,82	€ 79,82
1	Geheugen intern	G.Skill Trident Z5 Neo F5-6000J3040G32GX2-TZ5N	€ 239,90	€ 239,90
1	Voedingen	ASUS ROG LOKI SFX-L 1000W Platinum	€ 238,45	€ 238,45
1	Solid state drives	Samsung 980 Pro (zonder heatsink) 1TB	€ 98,90	€ 98,90
			Totaal	€ 3.061,32

2) ATX met Fractal Design North

#	Category	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	AMD Ryzen 9 7950X Boxed	€ 537,-	€ 537,-
1	Moederborden	ASUS ROG STRIX X670E-E GAMING WIFI	€ 469,-	€ 469,-
1	Videokaarten	XFX Speedster MERC 310 AMD Radeon RX 7900 XTX Black Edition	€ 989,-	€ 989,-
1	Behuizingen	Fractal Design North - TG Clear Charcoal Black	€ 129,90	€ 129,90
1	Besturingssystemen	Microsoft Windows 11 Pro (Multi, ESD)	€ 150,-	€ 150,-
1	Waterkoeling	Fractal Design Celsius S36 Blackout	€ 118,97	€ 118,97
1	Geheugen intern	G.Skill Trident Z5 Neo F5-6000J3040G32GX2-TZ5N	€ 239,90	€ 239,90
1	Voedingen	Antec Signature Titanium 1000	€ 0,-	€ 0,-
1	Solid state drives	Samsung 980 Pro (zonder heatsink) 1TB	€ 98,90	€ 98,90
			Totaal	€ 2.732,67

(De Antec voeding is niet beschikbaar zo te zien, Seasonic Prime TX-1000 is ook een optie)

[martyw]

Higher end hardware in kleine kastjes kan, maar is wel moeilijk te koelen, ik zou met deze wensen ATX nemen.

Zowel de Antec als de Seasonic bij je ATX built zijn geen goede keuzes met het oog op de toekomst, je wilt een ATX 3.0 gespecifceerde voeding. De RX 7900 XTX presteert een klein beetje beter dan de RTX 4080 Super, maar heeft daar wel meer stroom voor nodig (zie review). Maar eigenlijk wil je met dit budget een RTX 4090.... Je wilt een AIO het liefst bovenin de kast, de North biedt dan ruimte aan een maximaal 240mm type, maar in mijn voorstel zou ik voor luchtkoeling gaan. Je kiest hele dure moederborden, neem wat goedkopers. Schakel de CPU over naar de wat zuinigere en beter presterende X3D variant - en neem dus een goede luchtkoeler, bij deze kan dat.

#	Category	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	AMD Ryzen 9 7950X3D Boxed	€ 569,-	€ 569,-
1	Moederborden	ASUS TUF Gaming B650-PLUS WIFI	€ 175,-	€ 175,-
1	Videokaarten	MSI GeForce RTX 4090 GAMING X TRIO 24G	€ 1.699,-	€ 1.699,-
1	Behuizingen	Fractal Design North - TG Clear Charcoal Black	€ 127,90	€ 127,90
1	Processorkoeling	Scythe Fuma 3	€ 54,05	€ 54,05
1	Geheugen intern	G.Skill Trident Z5 Neo F5-6000J3040G32GX2-TZ5N	€ 240,48	€ 240,48
1	Voedingen	Thermaltake Toughpower GF3 - 850W Zwart	€ 119,-	€ 119,-
1	Solid state drives	WD Black SN770 1TB	€ 71,10	€ 71,10
			Totaal	€ 3.055,53

En Tweakers hebben Goedkope Windows 10 keys vanaf 5 euro: hoe kan dat & mag dat? gelezen.

[elzenkoning]

Bedankt voor je reactie!

Nog een paar vraagjes:

• ATX vs. Mini ITX: zijn er ergens bronnen die ik daarover kan raadplegen over impact op performance?
• Moederbord: ik was aan het denken om hier, qua toekomstgerichtheid, een X670 model te kiezen vanwege de ondersteuning van PCI-e 5. Is dat niet echt de moeite waard dan?
• Voeding: weer wat bijgeleerd ivm ATX 3.0. Ik was vooral aan het uitkijken naar een 80 Plus TItanium voeding - ik zie dat jij een Gold had geselecteerd. Dat lijkt jou niet de moeite waard?
• Van waar de keuze voor die luchtkoeler ivm AIO? Puur voor de kost?/

[Joe28965]

ATX vs ITX:

Uiteindelijk gaat het erom of je PC al zijn warmte kwijt kan. Zo nee, dan gaat hij throttlen, zo ja, niks aan de hand. Hartje zomer als het 28 graden binnen is, gaat hij sneller throttlen dan in de winter wanneer je expres je kachel op 18/19 zet in je kantoor en de PC de laatste 2 graden lekker laat verwarmen.

Voor bronnen zou ik zelf wat gaan googlen en inlezen.

Moederbord:

Techpowerup heeft een test gedaan voor verschillende PCI-e aansluitingen met een 4090. Ik vraag mij persoonlijk serieus af of PCI-e 5.0 relevant gaat zijn voordat de rest van je systeem outdated is, dus ik sluit me aan bij de keuze om een goedkoper moederbord te halen.

Voeding:

ATX 3.0 is belangrijker dan Gold of Titanium. Als je ATX 3.0 Titanium wil, hou je niet veel keuzes over

Verder heeft Tweakers hier eens een berekening aan gedaan.
Korte samenvatting. 10 uur per dag aan, met 50% idle 50% load zit je (met een 850W voeding) op 2.73kWh voor Gold en 2.61kWh voor Titanium
Even rekenen is dat 0.12*365=44kWh.
€0.30 per kWh is €13.14 per jaar.
70% idle 30% load en het is nog maar €7.67

Pas dit aan naar hoeveel je hem zelf gebruikt en beslis of het de moeite waard is.

Koeler:

Het sentiment is eigenlijk altijd "als het met lucht kan, waarom dan AOI?"
Hoewel ik geen persoonlijke ervaring heb met AOI (ik heb ook gewoon lucht) zijn de grootste argumenten vaak "er kan minder aan kapot gaat" een AOI heeft een pomp, als de pomp het begeeft kan je hem weggooien. Daarnaast kan het zijn dat je de pomp hoort. Meer dingen die geluid (kunnen) maken, is meer kans dat je jouw pc hoort.

[elzenkoning]

Bedankt voor je info!

Duidelijk in verband met B650 / X670. Ik zoek vermoedelijk wel nog een exemplaar met iets meer USB poorten dan.

Het lijkt er dan inderdaad op dat die Titanium het geld niet echt waard is.

Nog eentje ivm de voeding: 850W is voldoende voor dit systeem? Ik had intussen een hele tijd geleden ergens online een simulatie gedaan met alle componenten van de ATX build, en als ik het me goed herinner kwam daar uit dat 850W mogelijk niet voldoende zou zijn. Kan dat, of is dat onzin?

Koeler: ik ging er steeds vanuit dat mensen AIO koelers kozen omdat deze normaal net stiller zouden zijn? Dat klopt dan niet echt precies?

[Joe28965]

uitvoering: ASUS ROG Strix B650E-F GAMING WIFI heeft meer usb poorten.

Voeding: weet ik zo snel niet

AIO hebben een hogere maximale koel capaciteit (als in, de beste luchtkoeler gaat het verliezen tegen de beste AIO) maar zoals met alles heb je gradaties. Een luchtkoeler is goedkoper en eenvoudiger te maken, dus voor dezelfde prijs (zolang de luchtkoeler het kan koelen en met een 7950x3d komt dat wel goed) heb je een betere koeler.
Een aio kan stiller zijn (groter koel oppervlak, dus fans kunnen langzamer draaien) maar als je dan een slechtere pomp heb, hoor je die weer.

[OptimusChill]

My two cents:

High end ITX is zeker te doen, maar het is echt passen en meten. Het is mij destijds met een 3080 wel gelukt, maar ik liep tegen het probleem aan dat het ontzettend moeilijk is om dingen aan te passen en/of te upgraden. Zodra je één onderdeel veranderd moet heel de build al gauw op de schop.

Mocht je ITX nog overwegen, dan denk ik dat AIO nog een ander voordeel heeft: Het geeft de GPU wat meer ademruimte, letterlijk en figuurlijk. de FD Terra heeft meer of minder ruimte voor de GPU afhankelijk van de hoogte van de CPU koeler. Met een AIO verplaats je dit probleem, en creer je meer ruimte voor de GPU om zijn warmte kwijt te kunnen. Ik zou daarnaast naar de koelconfiguratie van de GPU kijken. De meeste (if not all?) 4080/4090 modellen hebben een blow-through fan, waardoor je de hete lucht rechtstreeks op de CPU blaast. Als ik me goed herinner heeft de FE een design waarin alle warmte via de achterkant van de GPU wordt weggeblazen, maar dat weet ik niet 100% zeker. In een dusdanig kleine ITX build denk ik dat dat een groot voordeel is.

Ik ben zelf uiteindelijk van ITX afgestapt en ben, net als jij, voor de FD North gegaan. Geen seconde spijt van gehad en heeft heel veel meer flexibiliteit om meer waar voor je geld uit de andere onderdelen te krijgen..

[martyw]

elzenkoning schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 11:14:
Nog eentje ivm de voeding: 850W is voldoende voor dit systeem? Ik had intussen een hele tijd geleden ergens online een simulatie gedaan met alle componenten van de ATX build, en als ik het me goed herinner kwam daar uit dat 850W mogelijk niet voldoende zou zijn. Kan dat, of is dat onzin?

Een RTX 4090 kan de 500 Watt aantikken als je hem martelt, in combinatie met een AMD Ryzen X3D CPU is 850 Watt dan genoeg, vooral ook omdat je in gaming onder de 400 Watt zit. Pas als je een stroomslurpende Intel i7/i9 neemt is het krap als je de zaak gaat martelen.

(uit https://www.techpowerup.c...-founders-edition/39.html)

elzenkoning schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 11:14:
Koeler: ik ging er steeds vanuit dat mensen AIO koelers kozen omdat deze normaal net stiller zouden zijn? Dat klopt dan niet echt precies?

Dat klopt niet, AIO's hebben een pomp die ook geluid produceert. Een stille luchtkoeler met voldoende capaciteit wint.

(uit https://www.tomshardware.com/reviews/scythe-fuma-3-review/2)

[ Voor 21% gewijzigd door martyw op 17-05-2024 13:45 ]

[Woezik]

Ik heb een ITX-systeem gehad (Silverstone SG08) met 14cm AIO-koeler. Ook na 9jaar werkt het nog probleemloos. Toch ben ik overgestapt naar ATX. ITX is mooi, maar alles is millimeterwerk. Wil je iets upgraden of vervangen, dan heb je vaak maar beperkte keus door de afmetingen. Ook alle kabels worden vaak met tie-wraps vastgezet, waardoor je nergens makkelijk bij kunt komen. Een ITX-systeem zet je meestal op je werkblad en staat daardoor dichterbij, waardoor je ook meer geluid hoort.
Ik zou dus iets ruimer kiezen, bijvoorbeeld een compact mATX systeem. Door de dikke videokaarten ontkom je daar ook bijna niet aan.

Een AIO-koeler heeft een groter oppervlak om warmte af te voeren. Voor grootverbruikers bieden ze meer koelcapaciteit. In het algemeen kun je zeggen dat tot een met een AIO met 240 radiator je ook prima een luchtkoeler kunt kiezen, daarboven hebben radiators meer koelvermogen.
Geluid laat zich lastig vergelijken. Er zijn geen standaarden en je kunt heel veel instellen, zowel aan de fans als de pomp.

Voorbeeld van een mATX build:

#	Category	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	AMD Ryzen 9 7950X3D Boxed	€ 569,-	€ 569,-
1	Moederborden	MSI MAG B650M MORTAR WIFI	€ 199,46	€ 199,46
1	Videokaarten	ASUS ProArt GeForce RTX 4080 SUPER 16GB GDDR6X OC Edition	€ 1.134,-	€ 1.134,-
1	Behuizingen	ASUS Prime AP201 Zwart	€ 81,05	€ 81,05
1	Waterkoeling	Arctic Liquid Freezer III 280	€ 67,90	€ 67,90
2	Ventilators	ASUS ROG Strix XF 120, 120mm	€ 16,55	€ 33,10
1	Geheugen intern	Patriot Viper Venom PVV564G600C36K	€ 222,-	€ 222,-
1	Voedingen	ASUS TUF Gaming 850W Gold	€ 146,35	€ 146,35
1	Solid state drives	Kingston KC3000 2TB	€ 144,90	€ 144,90
Bekijk collectie Importeer producten			Totaal	€ 2.597,76

Compacte ASUS mATX behuizing met veel mesh en front USB Type-C: https://www.asus.com/moth...rime-ap201-microatx-case/
ASUS ATX3.0 voeding die maar 15cm diep is.
MSI moederbord met goede stroomvoorziening, audiochip en heatspreaders voor beide M2 sloten.
2x 12cm ASUS fans voor de montage aan de onderzijde.
280mm en 38mm dikke Arctic AIO-radiator die niet boven je voeding hangt.
Vanwege gaming gekozen voor de extra cache van de 7950X3D.
Iets goedkoper Patriot geheugen.
Kingston nvme SSD met 2Gb cache voor videobewerking.

[elzenkoning]

Ik ben intussen toch verder gegaan op de ATX Fractal Design North build. Ik heb niet zo veel ervaring met het bouwen van PCs, dus misschien toch beter voor de iets toegankelijkere optie gaan.

Zouden jullie hier nog eens feedback op kunnen geven aub?

Qua voeding lijkt die FSP blijkbaar echt wel goed, en dan heb ik meteen de marge van 1000W én Titanium. Beetje overkill misschien, maar waarom niet.

#	Category	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	AMD Ryzen 9 7950X3D Boxed	€ 569,-	€ 569,-
1	Moederborden	ASUS ROG Strix B650E-F GAMING WIFI	€ 229,-	€ 229,-
1	Videokaarten	MSI GeForce RTX 4090 GAMING X TRIO 24G	€ 1.749,-	€ 1.749,-
1	Behuizingen	Fractal Design North - TG Clear Charcoal Black	€ 129,90	€ 129,90
1	Processorkoeling	Thermalright Phantom Spirit 120 SE	€ 56,14	€ 56,14
1	Geheugen intern	G.Skill Trident Z5 Neo F5-6000J3040G32GX2-TZ5N	€ 237,90	€ 237,90
1	Voedingen	FSP Hydro Ti PRO 1000W	€ 235,32	€ 235,32
1	Solid state drives	Samsung 980 Pro (zonder heatsink) 1TB	€ 98,90	€ 98,90
			Totaal	€ 3.305,16

[elzenkoning]

Nog een vraagje intussen: deze case heeft twee intake fans vooraan. Is het een goed idee om nog extra fans toe te voegen? Zo ja, hoe veel en waar best? En wat voor fans neem ik hier best voor aub?

Bedankt!

[OptimusChill]

Ik zou nog een 120 mm fan als output aan de achterkant plaatsen. Ik heb wel eens mensen zien klagen dat de stock 140 mm fans van de North wat luid zijn, maar daar heb ik zelf geen ervaring mee. Heb ze zelf vervangen omdat ik nog noctuas had liggen.

[elzenkoning]

Top, bedankt, dat ga ik doen! Eenje is genoeg?

En neen, daar heb ik ook geen issues mee. Heb momenteel een Fractal Design Define R5, en nooit last gehad van die fans.

[Thomg]

Ik heb zelf ook een ITX build en kan me eigenlijk niet helemaal vinden in het advies van mijn medetweakers.

Een 7950X3D + 4090 / 7900XTX kan prima in een ITX behuizing. De CPU is relatief eenvoudig te koelen omdat het geen slurper is. Een standaard luchtkoeler kan prima. Met een 280mm AIO over een semi-premium luchtkoeler krijg je maar een paar procent extra performance, niet echt noemenswaardig.

De GPU kan zichzelf prima koelen, zolang je voor een build gaat met goede airflow of als deze in een "geisoleerde" ruimte is.
Wat ik hier dan bedoel is dat het direct lucht kan aanzuigen en kan venten zonder dat het gaat hotboxen.

De Terra is hier bijvoorbeeld geschikt voor omdat het effectief 2 compartments heeft die elkaar niet beinvloeden.

Wat de Terra iets minder geschikt maakt is de vrij pittige restrictie op luchtkoelers als de GPU wat dikker is, dat kan ik niet echt aanraden.

De X670E-I kan ik ook niet aanraden, dit moederbord heeft de grootste issues om de chipset te koelen tenzij je de VRM/Chipset fan op >5000rpm laat draaien wat meer dan heel erg irritant is.

Mijn advies is dan ook om een top-down koeler te nemen met een X670 chipset, of voor B650 te gaan en dan een AIO of standaard luchtkoeler te doen.

Maar aan he einde zou ik wel ITX afraden bij premium builds tenzij je het heel erg graag wilt, dat lijkt hier niet echt het geval

[ Voor 5% gewijzigd door Thomg op 21-05-2024 11:18 ]