Advies gevraagd bij samenstellen werkstation tbv Indesign

Pagina: 1
Acties:

Vraag


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31
Beste tweakers,

Ik wil jullie graag om advies vragen bij het samenstellen van een nieuw werkstation tbv Indesign. Wat achtergrond: Ik werk zoals aangegeven voornamelijk in Indesign. Ik doe zetwerk van voornamelijk academische boeken in diverse schriften, met vaak ellenlange voetnoten en tabellen. Tenzij je de boeken opknipt in honderden losse documenten, is het vaak wachten geblazen wanneer je iets in zo'n tekst veranderd dat de paginering verschuift. Ik werk als zzp-er, dus tijd is geld.

Een probleem bij Indesign is dat Adobe nog steeds niet multi-core threading en GPU-acceleratie ondersteunt op Windows. Ik heb overwogen om naar Mac over te stappen, maar daar lees ik weer andere problemen, en aangezien in Mac niet gewend ben én het aanzienlijk duurder is, blijf ik waarschijnlijk toch maar bij Windows. Momenteel werk ik op een 5 jaar oude desktop met een i7 8700k, 32gb DDR4 en een GIGABYTE GeForce GTX 1650 D6 EAGLE OC 4G GPU. Die processor was destijds heel aardig, maar intussen ruimschoots ingehaald, en een bijkomend probleem is dat ik destijds niet goed in beeld had dat mijn RAM op de kant-en-klaar gekochte PC niet verder uitbreidbaar is. Op mijn laptop (Thinkpad p17) werk ik met een processor die qua prestaties geloof ik in de buurt zit (i7 10750h), maar heb ik wel 64GB sneller RAM (2933 vs 2133 Mhz), en ik merk dat dat veel uitmaakt. Wat ik dus wil is een nieuw Windows systeem met een processor met significant hogere single core snelheid en meer en sneller en verder uitbreidbaar RAM. GPU neem ik mee uit mijn huidige PC. Ik zal hieronder de standaard vragen doorlopen en opsommen wat ik zelf heb uitgezocht, in de hoop op jullie feedback daarop.


Wat wil je doen met je nieuwe systeem?

Typesetting lange, complexe (niet grafisch zware) documenten in Indesign, verder huis, tuin en keuken gebruik. Enkele keer iets in Photoshop of Illustrator.

Wat mag het systeem gaan kosten?
Max 1000 euro, minder is meegenomen, ook omdat het voor mijn gevoel bij Indesign nogal onduidelijk is hoeveel de prestatiewinst gaat zijn.

Zijn er componenten of randapparatuur die je al hebt en mee wil nemen naar je nieuwe systeem?
Mijn GPU: GIGABYTE GeForce GTX 1650 D6 EAGLE OC 4G

Wat denk je allemaal nodig te hebben?
CPU met goede single core performance en goede prijs-kwaliteit verhouding
64GB snel RAM (DDR5 5200 and up), met de mogelijkheid in de toekomst bij te prikken
nieuwe snelle SSD
verder toebehoren zoals behuizing, voeding, koeling etc.

Heb je nog bepaalde (merk)voorkeuren?
Geen harde voorkeuren, maar ik heb begrepen dat de AMD 7 processoren goede (single en muliticore) prestaties leveren met bescheiden verbruik, en dat het AM5 platform goed toekomstbestendig is en ruim voorziet in snelle compatibele mogelijkheden (DDR5 etc).

Heb je nog bepaalde eisen/wensen?
De bovengenoemde eisen mbt single core performance, RAM en futureproofing zijn het belangrijkst, maar energieverbruik en geluidsproductie niet helemaal onbelangrijk. 3x zoveel energieverbruik voor 3% prestatiewinst zou ik het niet waard vinden.

Ga je overklokken?
Heb ik geen ervaring mee, en aangezien stabiliteit belangrijk is (het is mijn werk-systeem, ben geen gamer), waarschijnlijk niet. Maar ik laat me graag overtuigen.

Wat verwacht je van ons?[i]
Feedback op de hieronder gemaakte keuzes, advies en tips van harte welkom!

#CategoryProductPrijsSubtotaal
1ProcessorsAMD Ryzen 7 7700 Tray€ 240,88€ 240,88
1MoederbordenGigabyte B650 EAGLE AX€ 157,-€ 157,-
1Behuizingenbe quiet! Pure Base 500 Zwart€ 74,90€ 74,90
1ProcessorkoelingThermalright Phantom Spirit 120 SE€ 44,90€ 44,90
1Geheugen internCorsair Vengeance CMK64GX5M2B5600Z40€ 186,90€ 186,90
1VoedingenInter-Tech SL-500 Plus€ 29,51€ 29,51
1Solid state drivesSamsung 990 Pro (zonder heatsink) 2TB€ 169,-€ 169,-
Totaal€ 903,09


Alvast veel dank!

P.

Alle reacties


Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • Uszka
  • Registratie: Maart 2018
  • Laatst online: 09:51
Aan de keuze van de voeding te zien wil je weer heel snel van het systeem af. Maak daar eerst eens uitvoering: Thermaltake Toughpower GF A3 Gold 650W - TT Premium Edition van.

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • DukeBox
  • Registratie: April 2000
  • Nu online

DukeBox

Voor je 't weet wist je 't nie

Specifiek voor Indesign verwacht ik niet dat een i7 10750h sneller is dan een i7 8700k, zeker niet met langdurige acties. Als je op je laptop meer snelheid ervaart zou ik dat dan zoeken in het verschil in geheugen.

Wat maakt het dat je geheugen niet uit te breiden is?

Duct tape can't fix stupid, but it can muffle the sound.


Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • youridv1
  • Registratie: Juni 2016
  • Laatst online: 03-07 17:19
Een uitvoering: Fractal Design Pop Air Black Solid lijkt me een goede kast voor dit systeem. Zelfde prijs tot een euro of 2-3 goedkoper en veel betere airflow en dus koeling.

Verder het advies van @Uszka ter harte nemen, want met die SL-500 Plus gaat je pc erg snel naar de stadswerf ben ik bang.
Het lijkt mij dat een uitvoering: be quiet! Pure Power 11 400W, hoewel lang niet zo goed als de Toughpower, ook meer dan toereikend moet zijn voor dit systeem. De R7 7700 is niet zo hongerig en een 1650 al helemaal niet.

Geheugen is goed, dat is het snelste 64GB EXPO kitje onder de 200 euro. Voor meer geld zou je naar uitvoering: Kingston Fury Beast KF560C36BBEK2-64 kunnen kijken. Goedkoopste kit met een true latency van max 12 ns
Ik zie veel reports op internet over hoog geheugen gebruik door indesign bij grotere documenten. In ieder geval ver boven 32GB, dus inderdaad zeker voor 64 gaan.
Je kunt zelfs kijken voor 96GB RAM. Dat kost wel veel geld, maar bijvoorbeeld bij deze kit uitvoering: Crucial Pro CP2K48G56C46U5 betaal je per GB hetzelfde als bij een 64GB kit.

De uitvoering: WD Black SN850X (zonder heatsink) 2TB is functioneel equivalent aan de 990 Pro. Bekijk bij aanschaf dus even de prijs van beide.

[ Voor 42% gewijzigd door youridv1 op 21-04-2024 18:13 ]


Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • Woezik
  • Registratie: Augustus 2012
  • Laatst online: 00:06
Ik zou bij Adobe software bij Intel blijven, dan kun je soms ook nog profiteren van quicksync. Bijvoorbeeld zoiets:
#CategoryProductPrijsSubtotaal
1ProcessorsIntel Core i5-14500 Boxed€ 260,99€ 260,99
1MoederbordenMSI B760 GAMING PLUS WIFI€ 155,52€ 155,52
1BehuizingenFractal Design Define 7 Compact Zwart€ 109,90€ 109,90
1ProcessorkoelingThermalright Peerless Assassin 120 SE€ 36,90€ 36,90
1Geheugen internG.Skill Trident Z5 F5-6000J3238G32GX2-TZ5S (F5-6000J3238G32GA2-TZ5S)€ 219,90€ 219,90
1VoedingenCooler Master GX III Gold 650W€ 94,37€ 94,37
1Solid state drivesKingston KC3000 2TB€ 157,75€ 157,75
Totaal€ 1.035,33
Behuizing met geluiddemping en 14+12cm fans.
Moederbord met BT/wifi en 2x PCIe4.0 M2 sloten.
Intel 14500 met 6 cores HT en 8 efficiency cores.
Zeer snel 64Gb geheugen (dual kit).
Goedkopere SSD met eveneens 2Gb cache.
ATX3.0 voeding.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31
Dank allemaal tot zover!

@Uszka en @youridv1 dank voor de opmerking over de voeding, point taken!

@youridv1 dank voor de tip mbt de behuizing en het RAM, zeker ook gezien de observatie van @DukeBox. Ram is op het huidige moederbord niet uit te breiden omdat het max 2 reepjes van 16gb slikt (Acer prebuilt PC, dat is gelijk een les).

@Woezik dank voor alle adviezen! Vraagje: geldt je advies mbt Intel vs AMD ook wanneer ik specifiek (bijna) uitsluitend InDesign gebruik van Adobe? Quick Sync is zover ik begrijp een video-decoder element in de CPU, maar ik doe niks met video. Voor InDesign (waar ik mijn brood mee verdien) lees ik vooral de adviezen snelle (single-core) CPU en veel en snel RAM (en snelle SSD natuurlijk). De Ryzen 7700 heeft een snellere (boost-)snelheid dan de 14500, of zie ik iets over het hoofd?

Nogmaals veel dank allen!

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • DukeBox
  • Registratie: April 2000
  • Nu online

DukeBox

Voor je 't weet wist je 't nie

ThinkP schreef op zondag 21 april 2024 @ 19:40:
Ram is op het huidige moederbord niet uit te breiden omdat het max 2 reepjes van 16gb slikt (Acer prebuilt PC, dat is gelijk een les).
De memory controller zit in de CPU en heeft niet veel met het mainboard te maken. Jouw CPU kan tot 128GB over 2 channels verdeeld. Oftewel 64GB moet zonder problemen werken.
De Ryzen 7700 heeft een snellere (boost-)snelheid dan de 14500, of zie ik iets over het hoofd?
Je kan MHz niet zomaar vergelijken, buiten dat er ook nogal verschil is hoelang de boost gehandhaafd kan worden.

Duct tape can't fix stupid, but it can muffle the sound.


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31
DukeBox schreef op zondag 21 april 2024 @ 19:46:

Jouw CPU kan tot 128GB over 2 channels verdeeld. Oftewel 64GB moet zonder problemen werken.
Hmm, de documentatie van de PC geeft max 32gb RAM aan, en dat wordt op verschillende plekken online bevestigd. Zou Acer daar een kunstmatige beperking kunnen invoeren? Het is een dure gok om er 64gb RAM voor te kopen om het te proberen...
Je kan MHz niet zomaar vergelijken, buiten dat er ook nogal verschil is hoelang de boost gehandhaafd kan worden.
Oke, ik moet er dan nog maar eens verder induiken. Wat ik vind aan benchmarks lijkt wel iets in het voordeel van de 7700, maar ik heb nog geen goed vergelijk gevonden. Het lastige is ook dat de use case zo specifiek is, met de beperkingen van InDesign.

Lastig, lastig...

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • Woezik
  • Registratie: Augustus 2012
  • Laatst online: 00:06
ThinkP schreef op zondag 21 april 2024 @ 19:40:
@Woezik dank voor alle adviezen! Vraagje: geldt je advies mbt Intel vs AMD ook wanneer ik specifiek (bijna) uitsluitend InDesign gebruik van Adobe? Quick Sync is zover ik begrijp een video-decoder element in de CPU, maar ik doe niks met video. Voor InDesign (waar ik mijn brood mee verdien) lees ik vooral de adviezen snelle (single-core) CPU en veel en snel RAM (en snelle SSD natuurlijk). De Ryzen 7700 heeft een snellere (boost-)snelheid dan de 14500, of zie ik iets over het hoofd?
De Intel 14500 en Ryzen 7700 zijn Cinebench singlecore vrijwel aan elkaar, evenals de 7700X en de 14600K. Intel is door de extra efficiency cores multi-core sneller, maar daar heb je niet zoveel aan. Intel heeft wel een beter interne gpu en dus ook quicksync, waar je inderdaad alleen voor video encoding/decoding wat aan hebt.

Indesign vermeldt bij de system requirements niets over een gpu, dus waarschijnlijk bespaar je met een externe gpu vooral memory, doordat er geen shared memory wordt aangesproken.
Het laat zich blijkbaar het best vergelijken met photoshop, dit is wat puget daarover zegt: https://www.pugetsystems....hardware-recommendations/
De snelheid van een cpu wordt bepaald door het aantal instructies per clockcycle (ipc) die kunnen worden verwerkt. De cpu snelheid is dan heel belangrijk, maar ook in hoeverre de instructies van een cpu geoptimaliseerd zijn voor de software. Bij elke nieuwe generatie wordt door optimalisaties de ipc verder verhoogt. AMD doet het tegenwoordig erg goed in games, maar Intel vaak iets beter in productiviteits software.

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • DukeBox
  • Registratie: April 2000
  • Nu online

DukeBox

Voor je 't weet wist je 't nie

ThinkP schreef op zondag 21 april 2024 @ 20:27:
Het lastige is ook dat de use case zo specifiek is, met de beperkingen van InDesign.
Dat valt wel mee, ik zit in de grafische industrie, de mensen die veel met Indesign werken doen dat allemaal met een Mac studio maar over het algemeen zit daar niet heel veel performance verschil in als je het vergelijkt met een PC. Ook op de Mac zie je bij specifiek Indesign dat er maar beperkt gebruik gemaakt wordt van de cores en de GPU acceleratie levert regelmatig corrupte afbeeldingen op.

Over het algemeen is de M2 wel lekker vlot, zeker met hoge resoluties (5k) maar als je voor de helft van dat bedrag (€7k) een PC koopt en optimaliseert voor single core dan zal die het niet langzamer doen.

b.t.w. ik ben er vanuit gegaan dat je huidige PC ook voorzien is van alleen maar SSDs anders is dat ook iets om aan te passen. Standaard gebruikt Indesign de grootst beschikbare volume als scratch disk, mocht er dus nog een HDD naast zitten...

[ Voor 15% gewijzigd door DukeBox op 21-04-2024 22:25 ]

Duct tape can't fix stupid, but it can muffle the sound.


Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • youridv1
  • Registratie: Juni 2016
  • Laatst online: 03-07 17:19
ThinkP schreef op zondag 21 april 2024 @ 20:27:
[...]


Hmm, de documentatie van de PC geeft max 32gb RAM aan, en dat wordt op verschillende plekken online bevestigd. Zou Acer daar een kunstmatige beperking kunnen invoeren? Het is een dure gok om er 64gb RAM voor te kopen om het te proberen...
Ja, dat kunnen ze. Bijvoorbeeld omdat ze weten dat hogere capaciteit dimms niet stabiel zijn op hun moederbord omdat er op de voltage regeling voor de dimm sloten bezuinigd is. Of omdat ze gewoon willen dat je dan maar een duurdere pc koopt.

In de pricewatch zie je ook tussen verschillende AM5 moederborden met dezelfde chipset verschil in max geheugen capaciteit. Dan kun je denken "maar de geheugencontroller zit op de cpu" maar het staat er niet voor niets.

En nu nog 130 euro investeren in een oude prebuilt om mogelijk compatibaliteit / stabiliteitsproblemen te krijgen vind ik nou geen heel strak plan
DukeBox schreef op zondag 21 april 2024 @ 22:19:
[...]
Standaard gebruikt Indesign de grootst beschikbare volume als scratch disk, mocht er dus nog een HDD naast zitten...
En dit kun je aanpassen hoop ik? Of is inDesign net zulke prutsoftware als bijvoorbeeld robohelp
[...] buiten dat er ook nogal verschil is hoelang de boost gehandhaafd kan worden.
Dat is bij iedere cpu voor single core loads tegenwoordig gewoon oneindig lang. Zo lang je binnen de power limit blijft, boosten er 1 of 2 cores naar de hoogst gespecificeerde klok. Met single core load kom je niet in de buurt van enige power limits.

[ Voor 53% gewijzigd door youridv1 op 22-04-2024 08:58 ]


Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • DukeBox
  • Registratie: April 2000
  • Nu online

DukeBox

Voor je 't weet wist je 't nie

youridv1 schreef op maandag 22 april 2024 @ 08:46:
En dit kun je aanpassen hoop ik?
Nee helaas.
Dat is bij iedere cpu voor single core loads tegenwoordig gewoon oneindig lang. Zo lang je binnen de power limit blijft, boosten er 1 of 2 cores naar de hoogst gespecificeerde klok. Met single core load kom je niet in de buurt van enige power limits.
True maar bij laptops is dat vaak toch anders i.v.m tdp down. Ook bij desktops met inadequate koeling loop je daar vaak alsnog tegenaan.

Duct tape can't fix stupid, but it can muffle the sound.


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • youridv1
  • Registratie: Juni 2016
  • Laatst online: 03-07 17:19
Ook bij desktops met inadequate koeling loop je daar vaak alsnog tegenaan.
Dat klopt, maar dat heb je bij zelfbouw gelukkig zelf in de hand. Op singlecore load is zelfs een 14900K prima te koelen met een dikkere luchtkoeler.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31
Dank weer allemaal!

@Woezik Ik ga dan toch maar naar Intel cpu's kijken. Ik zie dat de 14600kf er in de benchmarks zo'n procent of 6-10 beter uitkomt. Die is 4 tientjes duurder, maar kennelijk ook wat energiezuiniger, dus dat moet na een jaar of 5 wel quitte draaien. Die 14600kf heeft geen iGPU, maar die heb ik met mijn externe kaart ook niet nodig. Zie ik daarbij iets over het hoofd?

@youridv1
En nu nog 130 euro investeren in een oude prebuilt om mogelijk compatibaliteit / stabiliteitsproblemen te krijgen vind ik nou geen heel strak plan
Dat is exact mijn idee.

Jullie adviezen combinerend, kom ik dan op het volgende:

#CategoryProductPrijsSubtotaal
1ProcessorsIntel Core i5-14600KF Tray€ 299,-€ 299,-
1MoederbordenMSI B760 GAMING PLUS WIFI€ 155,52€ 155,52
1BehuizingenFractal Design Define 7 Compact Zwart€ 109,90€ 109,90
1ProcessorkoelingThermalright Peerless Assassin 120 SE€ 36,90€ 36,90
1Geheugen internG.Skill Trident Z5 F5-6000J3238G32GX2-TZ5S (F5-6000J3238G32GA2-TZ5S)€ 219,90€ 219,90
1VoedingenCooler Master GX III Gold 650W€ 94,37€ 94,37
1Solid state drivesWD Black SN850X (zonder heatsink) 2TB€ 155,96€ 155,96
Totaal€ 1.071,55


Hebben jullie hier nog kritiek op?

Anders ga ik binnenkort bestellen (en mijn eerste zelfbouw doen :)) Ik heb het Adobe wacht-tandwieltje nu wel gezien ;)

P.

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • Thomg
  • Registratie: September 2010
  • Laatst online: 07-07 08:21

Thomg

Aww yiss

De F variant komt zonder iGPU, loop je dus wel quicksync mis.

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • youridv1
  • Registratie: Juni 2016
  • Laatst online: 03-07 17:19
@Thomg Er is al een keer aangegeven dat TS alleen met InDesign werkt en dus geen usecase heeft voor quicksync.

Ik zou voor de prijs de uitvoering: Fractal Design Pop Silent Black Solid overwegen over de Define 7 Compact. Imho doet de Define 7 Compact niets wat de Pop silent niet doet en ik denk dat de pop silent voldoende koelcapaciteit biedt, ondanks dat het een stille kast is. Mede omdat er geen zware GPU taken worden gedaan.

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • thunder7
  • Registratie: Januari 2003
  • Laatst online: 10:46

thunder7

houten vaas/schaal nodig?

Is het nog een overweging om gelijk voor 96 Gb te gaan? Als de hoeveelheid geheugen belangrijk is?

hout-nerd - www.hetmooistehout.nl of www.houtenschalen.nl


Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • DukeBox
  • Registratie: April 2000
  • Nu online

DukeBox

Voor je 't weet wist je 't nie

ThinkP schreef op maandag 22 april 2024 @ 16:00:
Die 14600kf heeft geen iGPU, maar die heb ik met mijn externe kaart ook niet nodig. Zie ik daarbij iets over het hoofd?
Voor indisign niet echt van toepassing maar andere (Adobe) producten wel, je hebt dan geen quicksync support.

Duct tape can't fix stupid, but it can muffle the sound.


Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • Thomg
  • Registratie: September 2010
  • Laatst online: 07-07 08:21

Thomg

Aww yiss

@youridv1
Je kan je wel afvragen of de korting die je krijgt nou echt de moeite waard is...

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • rapture
  • Registratie: Februari 2004
  • Nu online

rapture

Zelfs daar netwerken?

Ik zou vooral veel RAM en grote NVMe SSD gaan. 20 jaren geleden was een CD'tje (600+ MB) per pagina voor een tijdschrift gebruikelijk.

Nu spreken we niet over een modeblad, maar heel veel pagina's aan wetenschappelijk papers in 1 enorme bestand?

Dan kan je voor 64GB zoals in je laptop of zelfs 128GB zoals ik speciaal voor AM4 koos om overkill aan goedkope RAM met 3D V-cache in 5800X3D te combineren.

Afbeeldingslocatie: https://tweakers.net/i/pMl0T5E_TLcouoViTRuY73OoQ30=/800x/filters:strip_icc():strip_exif()/f/image/TmI4MR2Jc3CSL70WJUCuVjTy.jpg?f=fotoalbum_large

Ik test hiermee vooral de limieten van de software.

De programmeurs hadden niet gedacht dat iemand zoveel RAM kan hebben en de software was nooit getest op wat als je in Firefox dermate veel tabbladen hebt dat je over 70GB RAM-gebruik kan gaan.

Er is ook een limiet op aantal plaatjes/filmpjes in Edge en/of Telegram tegelijkertijd. Als ik over de limiet ga, dan zorgt een gedeelde component voor vastgelopen Edge, Discord en Telegram tegelijkertijd.

Wil je een gokje wagen met 128GB? Je kan tot de conclusie komen dat je vooral de beperkingen van de software gaat ontdekken.

Als je huidige PC SATA SSD's heeft, dan kan NVMe SSD's ver boven 600 MB/s theoretische maximum van SATA gaan.

Afbeeldingslocatie: https://tweakers.net/i/heQytTIHlveFy6mnwq-mE_IGlIs=/full-fit-in/4920x3264/filters:max_bytes(3145728):no_upscale():strip_icc():fill(white):strip_exif()/f/image/wCjh4FXGWkImChXc6toti2nJ.jpg?f=user_large
Factor 10 sneller door grote bestanden gaan.

Als niet alles in de RAM past, kan je in Adobe software scratch disks instellen. Dan wil je snellere opslag hebben.

Over de CPU schrijven ze op Adobe InDesign forum:
Some tasks are multiple threads, like exporting a document, or generating PDFs.

But overall, layout, formatting, rendering text and images etc. are primarily handled by a single CPU core.

Adobe has made efforts to optimize InDesign for modern CPUs and operating systems, and the software does make use of multiple cores for some tasks.
https://community.adobe.c...0the%20operating%20system.
Er zijn singlethreading taken tijdens het layouten en soms is er multithreading zoals tijdens het exporteren en pdf'en genereren.

Aan de onderkant van de markt heb je 6 snelle cores. Je kan op de CPU besparen.
ThinkP schreef op maandag 22 april 2024 @ 16:00:
Dank weer allemaal!

@Woezik Ik ga dan toch maar naar Intel cpu's kijken. Ik zie dat de 14600kf er in de benchmarks zo'n procent of 6-10 beter uitkomt. Die is 4 tientjes duurder, maar kennelijk ook wat energiezuiniger, dus dat moet na een jaar of 5 wel quitte draaien. Die 14600kf heeft geen iGPU, maar die heb ik met mijn externe kaart ook niet nodig. Zie ik daarbij iets over het hoofd?

@youridv1


[...]


Dat is exact mijn idee.

Jullie adviezen combinerend, kom ik dan op het volgende:

#CategoryProductPrijsSubtotaal
1ProcessorsIntel Core i5-14600KF Tray€ 299,-€ 299,-
1MoederbordenMSI B760 GAMING PLUS WIFI€ 155,52€ 155,52
1BehuizingenFractal Design Define 7 Compact Zwart€ 109,90€ 109,90
1ProcessorkoelingThermalright Peerless Assassin 120 SE€ 36,90€ 36,90
1Geheugen internG.Skill Trident Z5 F5-6000J3238G32GX2-TZ5S (F5-6000J3238G32GA2-TZ5S)€ 219,90€ 219,90
1VoedingenCooler Master GX III Gold 650W€ 94,37€ 94,37
1Solid state drivesWD Black SN850X (zonder heatsink) 2TB€ 155,96€ 155,96
Totaal€ 1.071,55


Hebben jullie hier nog kritiek op?

Anders ga ik binnenkort bestellen (en mijn eerste zelfbouw doen :)) Ik heb het Adobe wacht-tandwieltje nu wel gezien ;)

P.
Een goed voorstel. 14600 varianten worden voor een "poor man's workstation" doctrine gekozen. Mid-end prijs voor 6 P-cores en 8 E-cores. Achtergrondtaken op de E-cores offloaden zodat de P-cores voor de hoofdzaak gebruikt wordt.

Als je met 14600KF beetje geld tov 14600K bespaart, dan kan je nog een stapje verder gaan met:
uitvoering: Intel Core i5-14600 Tray vanaf 285 euro met Quick Sync voor als je ooit aan video editing begint.

Bij video editing kan het gebeuren dat encoderen beter op een grafisch kaart werkt, maar decoderen/afspelen gaat toch nog paar keren sneller met Quick Sync op de CPU.

Base power op 65 W ipv 125 W en max turbo power op 154 W ipv 181 W.

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • youridv1
  • Registratie: Juni 2016
  • Laatst online: 03-07 17:19
@rapture de 14600 heeft lagere singlecore performance dan de 14600K en is eigenlijk identiek aan de 14500 in dat soort workloads.
Ook in multicore zit de 14600 dichter op de 14500 dan de 14600K, hoewel hij daar wel iets van meerwaarde biedt.
https://www.cpubenchmark....-14600-vs-Intel-i5-14600K

Ik zou de 14600 overslaan en voor de 14500 of de 14600K(F) gaan

[ Voor 9% gewijzigd door youridv1 op 22-04-2024 19:36 ]


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31
@rapture
Begrijp ik het goed dat je (in mijn usecase en bij min of meer gelijk budget) meer RAM meer aanbeveelt dan sneller RAM?

Dus bijvoorbeeld 128GB DDR4 boven 64/96GB DDR5? Waar zit volgens jou de sweet spot qua kosten/type/snelheid(herz)/latency?

@youridv1 dank weer voor de opmerkingen mbt de kast en de cpu. Ik twijfel nog tussen de 14600kf en k, en laat het advies van rapture mbt het RAM nog even inwerken, ook met het oog op dan een ander moederbord.

Interessante overwegingen allemaal, veel dank weer!

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Woezik
  • Registratie: Augustus 2012
  • Laatst online: 00:06
ThinkP schreef op maandag 22 april 2024 @ 16:00:
Dank weer allemaal!

@Woezik Ik ga dan toch maar naar Intel cpu's kijken. Ik zie dat de 14600kf er in de benchmarks zo'n procent of 6-10 beter uitkomt. Die is 4 tientjes duurder, maar kennelijk ook wat energiezuiniger, dus dat moet na een jaar of 5 wel quitte draaien. Die 14600kf heeft geen iGPU, maar die heb ik met mijn externe kaart ook niet nodig. Zie ik daarbij iets over het hoofd?
De 14600KF is inderdaad sneller, maar zeker niet zuiniger. Omdat Indesign slecht schaalt over meerdere cores zal het meerverbruik ook niet spannend zijn.

Ik zou bij een overklokbare K-processor wel een Z790 moederbord overwegen. Daar zitten veel meer opties in, zowel om te overklokken (zou ik niet doen), maar ook om te undervolten of om standaard energiezuinige opties te kiezen. Bijvoorbeeld (met 3x M2): https://tweakers.net/pric...gabyte-z790-eagle-ax.html
https://www.gigabyte.com/Motherboard/Z790-EAGLE-AX-rev-10#kf
Een Fractal Pop is goedkoper, maar er ontbreekt ook een front USB Type-C kabel die je los moet bijbestellen.
Op de behuizing valt inderdaad wel wat te besparen, maar vaak ontbreekt dan de geluiddemping van de Define. Goedkopere alternatieven: https://tweakers.net/pric.../1902450;2044132;1782912/

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • rapture
  • Registratie: Februari 2004
  • Nu online

rapture

Zelfs daar netwerken?

youridv1 schreef op maandag 22 april 2024 @ 19:35:
@rapture de 14600 heeft lagere singlecore performance dan de 14600K en is eigenlijk identiek aan de 14500 in dat soort workloads.
Ook in multicore zit de 14600 dichter op de 14500 dan de 14600K, hoewel hij daar wel iets van meerwaarde biedt.
https://www.cpubenchmark....-14600-vs-Intel-i5-14600K

Ik zou de 14600 overslaan en voor de 14500 of de 14600K(F) gaan
Dan is een stapje lager gaan een goed idee om meer budget voor RAM en/of SSD te maken. 6% minder single-threading performance is geen groot verschil.

Vanaf 258 euro: uitvoering: Intel Core i5-14500 Tray

Specs in detail: https://ark.intel.com/con...?productIds=236799,236784
ThinkP schreef op maandag 22 april 2024 @ 19:49:
@rapture
Begrijp ik het goed dat je (in mijn usecase en bij min of meer gelijk budget) meer RAM meer aanbeveelt dan sneller RAM?

Dus bijvoorbeeld 128GB DDR4 boven 64/96GB DDR5? Waar zit volgens jou de sweet spot qua kosten/type/snelheid(herz)/latency?
Heb je in task manager gekeken naar hoeveel RAM dat er gebruikt wordt? Als van 32GB naar 64GB een grote verbetering geeft, dan ben ik benieuwd of 128GB nog veel kan helpen.

RAM is sowieso heel wat sneller dan SSD:
Max Memory Bandwidth
76.8 GB/s 89.6 GB/s
En de CPU moet factor 10 tot 100 minder lang wachten (latency in kloktikken of ns) op een reactie van RAM dan van SSD.

Meer RAM dat tiental procent trager draait, is beter dan op een SSD werken dat factor 10 tot 100 minder bandbreedte heeft en het duurt veel langer voor een reactie.

In jouw geval doe je weinig met de andere Adobe software dat nog wat cores kan bezig houden. Als 99% van de tijd layouten en formatting op 1 core is, dan mag je zelfs geheugenbandbreedte halveren (single channel) en de single core krijgt nog ruimschoots genoeg data aangevoerd. Geheugenbandbreedte is belangrijk voor als je veel cores met data wilt voederen.

Als je DDR4 3600MT/s wilt bijhouden, dan moet DDR5 minstens 4800 MT/s halen en dan ben je tot 2 latjes of 96GB gelimiteerd.

Afbeeldingslocatie: https://tpucdn.com/review/ddr5-memory-performance-scaling/images/relative-performance-cpu.png

4 latjes DDR5 draaien op dermate lage snelheden dat je beter DDR4 hebt. Wie DDR5 wilt, kan niet meer dan 2 latjes op een goede snelheid gebruiken.

DDR5 geheugen naar volgende build meenemen is geen argument. Wat nu snelle populaire DDR5 is, wordt trage troep dat niemand na de volgende generatie CPU-release nog wilt aanraken. Stock snelheid naar 8000 MT/s (DDR5 is zelfs naar 8800 MT/s uitgebreid) tov nu gaan we tot 6000 MT/s (AM5 RAM sweet spot).


Aangezien je met het kiezen voor Intel voor een dood platform aan het einde van een upgradepad kiest, dan kan je even goed een moederbord volladen met DDR4.

Een moederbord vanaf 160 euro: https://tweakers.net/pric.../1770436;1760734;1877998/

Goedkoopste DDR4 3200MT/s 128GB kit: uitvoering: Kingston Fury Renegade RGB KF432C16RB2AK4/128 285 euro
Het staat in het lijstje van wat Kingston voor een ASUS PRIME Z690-P D4-CSM aanraadt: https://www.kingston.com/...sm?totalcapacity=128%20gb

Hoe ziet het aanbod van DDR4 en DDR5 eruit?

Afbeeldingslocatie: https://tweakers.net/i/Mbpfnoa700q1R3O8zn7Z7ZJUIRA=/800x/filters:strip_icc():strip_exif()/f/image/Qdk2vWVtmiQMEC7T5E3KHZeR.jpg?f=fotoalbum_large

Afbeeldingslocatie: https://tweakers.net/i/4jezJ2u_AxIdbggMF0DNQj4-gms=/x800/filters:strip_icc():strip_exif()/f/image/ULMBSjtHCDBKO0BqbrtO44Bc.jpg?f=fotoalbum_large

14,x ns latency is bijna de helft trager reagerend dan 10 ns. Een nieuwe generatie geheugen begint traag en heeft wat jaren tijd om in alle aspecten superieur tov de vorige generatie te worden. Dit is waarom ik verwacht dat in enkele jaren wilt niemand nog de trage DDR5 van nu aanraken. In de screenshot staat een voorbeeld van minder dan 11 ns en dat wordt in enkele jaren de norm.

Aan jou de keuze, is 96GB DDR5 genoeg of toch maar voor 128GB DDR4 gaan? De beide keuzes zijn een doodlopend pad.

Ik had mijn keuze tijdens Black Friday 2022 gemaakt. Toen was AM4 en DDR4 merkbaar goedkoper. Ik had 5800X3D gekozen voor de 3D V-cache dat de CPU ongevoelig voor traag geheugen maakt en goede gaming performance levert.

Met InDesign CS2 uit mijn studententijd kan ik geen representatieve testen doen.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31
Dank voor alle goede reacties weer!

Jullie feedback meenemend:

#CategoryProductPrijsSubtotaal
1ProcessorsIntel Core i5-14500 Boxed€ 260,99€ 260,99
1MoederbordenGigabyte B760 DS3H AX DDR4€ 137,22€ 137,22
1BehuizingenChieftec APEX AIR€ 73,80€ 73,80
1ProcessorkoelingThermalright Peerless Assassin 120 SE€ 36,90€ 36,90
1Geheugen internCorsair Vengeance LPX CMK64GX4M2D3600C18€ 139,90€ 139,90
1VoedingenCooler Master GX III Gold 650W€ 92,75€ 92,75
1Solid state drivesWD Black SN850X (zonder heatsink) 2TB€ 158,68€ 158,68
Totaal€ 900,24


CPU: Gezien de inderdaad marginale verschillen en het feit dat voor mijn werk de processor waarschijnlijk niet de beperkende factor is, toch maar de 14500 gekozen.

RAM: n.a.v. het advies van @rapture ga ik voor snel DDR4. Ik begin met 64gb, kijken hoe dat gaat, en desnoods verdubbel ik.

MB: Als ik toch niet ga overklokken, en toch voor DDR4 ga, is deze [https://tweakers.net/pricewatch/1901104/gigabyte-b760-ds3h-ax-ddr4.html] aanzienlijk goedkoper.

Mis ik hier nog een overweging?

P.

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • Thomg
  • Registratie: September 2010
  • Laatst online: 07-07 08:21

Thomg

Aww yiss

Kan ook naar de 13600K kijken voor een tussenoplossing.
uitvoering: Intel Core i5-13600K Boxed

De 14600K is immers een mild overclocked 13600K.

Ik vind het prijsverschil zo laag dat ik de 14500 lastig kan motiveren iig.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31
Thomg schreef op dinsdag 23 april 2024 @ 15:09:
Kan ook naar de 13600K kijken voor een tussenoplossing.
uitvoering: Intel Core i5-13600K Boxed

De 14600K is immers een mild overclocked 13600K.

Ik vind het prijsverschil zo laag dat ik de 14500 lastig kan motiveren iig.
Dank je Thomg. Prijsverschil is ongeveer 40 euro, maar naar wat ik lees is de 13600k deels van een andere chip-architectuur (Raptor lake), wat wellicht uit kan maken in productiviteitsapps. Zit ik dan ook aan een ander (lees: Z690/790 ipv B760) moederbord vast? Ik ben niet zo thuis in moederborden en vind het moeilijk te achterhalen waar nu het verschil in zit. Ik ga waarschijnlijk niet overklokken, zou minimaal 2 m2 slots voor de SSDs willen hebben, en DDR4 (>3600). Wat raad je/jullie dan aan, mocht ik voor de 13600k gaan?

Dank!

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Thomg
  • Registratie: September 2010
  • Laatst online: 07-07 08:21

Thomg

Aww yiss

12000 K series zijn Alder Lake, 13000 K en 14000 K series zijn allemaal Raptor Lake. 14th gen is om die reden ook een beetje een meme, Intel heeft er een erg milde klok bump op gedaan en gezegd 14th gen nu. Alleen de 14700K heeft er 4 E cores bijgekregen.
Oja, en APO (die ook naar 13th gen gaat komen).
review: Intel Core i5 14600K, Core i7 14700K en Core i9 14900K

Voor moederbord maakt het echt helemaal niks uit. Zolang het maar biedt wat je zoekt en minstens schappelijke VRMs heeft (heatsink is prob goed genoeg).
Bij Intel moet je vooral op het laatste letten.
https://www.techspot.com/...-intel-b660-motherboards/
De DS3H is een beetje poepie voor long-term workloads...

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • Woezik
  • Registratie: Augustus 2012
  • Laatst online: 00:06
ThinkP schreef op dinsdag 23 april 2024 @ 13:13:
Dank voor alle goede reacties weer!

Jullie feedback meenemend:

#CategoryProductPrijsSubtotaal
1ProcessorsIntel Core i5-14500 Boxed€ 260,99€ 260,99
1MoederbordenGigabyte B760 DS3H AX DDR4€ 137,22€ 137,22
1BehuizingenChieftec APEX AIR€ 73,80€ 73,80
1ProcessorkoelingThermalright Peerless Assassin 120 SE€ 36,90€ 36,90
1Geheugen internCorsair Vengeance LPX CMK64GX4M2D3600C18€ 139,90€ 139,90
1VoedingenCooler Master GX III Gold 650W€ 92,75€ 92,75
1Solid state drivesWD Black SN850X (zonder heatsink) 2TB€ 158,68€ 158,68
Totaal€ 900,24


CPU: Gezien de inderdaad marginale verschillen en het feit dat voor mijn werk de processor waarschijnlijk niet de beperkende factor is, toch maar de 14500 gekozen.

RAM: n.a.v. het advies van @rapture ga ik voor snel DDR4. Ik begin met 64gb, kijken hoe dat gaat, en desnoods verdubbel ik.

MB: Als ik toch niet ga overklokken, en toch voor DDR4 ga, is deze [https://tweakers.net/pricewatch/1901104/gigabyte-b760-ds3h-ax-ddr4.html] aanzienlijk goedkoper.

Mis ik hier nog een overweging?

P.
Er zijn in dit geval goede redenen, waarom het Gigabyte moederbord goedkoper is dan de MSI:
1Gb Lan versus 2,5Gb Lan
Geen heatspreader voor je M2 SSD. Een SSD met heatspreader is vrijwel altijd duurder
Veel zwakkere stroomvoorziening, zonder VRM heatsink. Gezien het piekverbruik van een 14500 zou ik dat niet doen. Hoge temperaturen zijn niet goed voor de levensduur.
Eenvoudiger audiochip ALC887 versus ALC897 en zonder SPDIF
https://tweakers.net/pricewatch/compare/1901104;1930356/

Als je voor DDR4 gaat, wat gezien het prijsverschil best een goed alternatief is, dan zou ik het volgende nog overwegen:
#CategoryProductPrijsSubtotaal
1ProcessorsIntel Core i7-12700KF Boxed€ 240,11€ 240,11
1MoederbordenASUS TUF Gaming Z690-PLUS D4€ 181,05€ 181,05
1BehuizingenChieftec APEX AIR€ 73,80€ 73,80
1ProcessorkoelingThermalright Peerless Assassin 120 SE€ 36,90€ 36,90
1Geheugen internKingston Fury Beast KF432C16BBK2/64€ 133,99€ 133,99
1VoedingenCooler Master GX III Gold 650W€ 92,75€ 92,75
1Solid state drivesKingston KC3000 2TB€ 155,90€ 155,90
Bekijk collectie
Importeer producten
Totaal€ 914,50
Een Intel i7 12700KF (overklokbaar, geen interne gpu). Intel 12e, 13e en 14e generatie is hetzelfde ontwerp, allemaal voor de LGA1700 socket. De 12700KF heeft tov de 14500 dezelfde boost clock: 8 performance cores met HT en 4 efficiency cores versus 6 performance cores met HT en 8 efficiency cores. De prestaties zijn zowel single als multicore vrijwel identiek. De 12e generatie en zelfs de i7 is zuiniger dan de 14500 (het TDP zegt niets).

Een beter en moderner moederbord met 4x M2 sloten, met 3x heatspreader. Goede stroomvoorziening en VRM koelblokken, 2,5Gb Lan etc. Geen BT/Wifi.

Goedkoper 3200CL16 geheugen, zelfde true latency (10,0ns) als 3600CL18. Een 3600CL16 memory kit zou sneller zijn, maar is net zo duur als DDR5.

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • rapture
  • Registratie: Februari 2004
  • Nu online

rapture

Zelfs daar netwerken?

Er zijn inderdaad nog meer CPU-keuzes in 12th, 13th en 14th gen. Een potje nat, refreshes of zeer kleine wijzigingen (zoals wat meer E cores bij doen) van dezelfde architectuur zoals je brood of maaltijden de volgende dagen nog kan opwarmen om als nieuwe "generatie" te verkopen.

Met als nadeel dat 13th en 14th gen op stock settings stabiliteitsproblemen (in Unreal Engine games, CineBench, Prime95, Handbrake,...) heeft.
https://www.guru3d.com/st...g-unreal-engine-gameplay/
https://www.pcworld.com/a...-crashing-intel-cpus.html
https://www.techspot.com/...ashing-unreal-engine.html
Nvidia's latest 552.12 driver patch notes reveal that the GPU manufacturer is aware of stability issues plaguing many Raptor Lake and Raptor Lake Refresh gamers. Nvidia specifies that users experiencing crashes with a 13th or 14th Gen CPU should consult Intel for their troubles.

Specifically, Nvidia's patch notes state that if 13th/14th Gen CPU owners are experiencing "...stability issues/out of video memory error messages/crash to desktop while the game is compiling shaders..." to consult two sites consisting of an Intel community page and a tutorial from Rad Game Tools on how to reduce CPU power limits to Intel's default specifications.

The community page Nvidia sites is a support page by Intel employee Thomas Hannaford. His post affirms that Intel is aware of reports that 13th and 14th Gen chips are experiencing instability in certain workloads. He requests users reach out to Intel customer support for assistance if needed.
https://www.tomshardware....-to-contact-intel-support
Veel moederborden hebben default unlimited power limit en dat moet ingesteld worden volgens Intel's default specs.

Keuzes kan je maken op basis van welke P en E cores combinatie, klokfrequenties, verbruik, prijs,... dat je wilt.

Voor wat agressiever besparen kan 12600K voor 188 euro ook:
uitvoering: Intel Core i5-12600K Boxed
6 P en 4 E cores om wat meer budget voor RAM of SSD te maken.

En we weten dat 12th gen op stock settings stabiel werkt zonder dat je met de settings moet klooien totdat het stabiel wordt.

Voor een moederbord is er al advies gegeven.
  • Een VRM die niet te warm wordt om te voorkomen dat de CPU niet genoeg vermogen krijgt en zich moet inhouden.
  • Snellere onboard netwerkkaart
  • Genoeg M.2 sloten voor de SSD's en liefst zoveel mogelijk SSD-koelvinnen meegeleverd.
  • Enzovoort
Woezik schreef op dinsdag 23 april 2024 @ 19:50:
Goedkoper 3200CL16 geheugen, zelfde true latency (10,0ns) als 3600CL18. Een 3600CL16 memory kit zou sneller zijn, maar is net zo duur als DDR5.
En het scheelt een topic openen over waarom 4 latjes op 3600MT/s niet stabiel is en ik antwoorden met "Op 3200MT/s (stock snelheid) testen voor hogere kans op stabiele werking.".

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • Thomg
  • Registratie: September 2010
  • Laatst online: 07-07 08:21

Thomg

Aww yiss

Als je voor productiviteit een ruige indicatie wilt check passmark
https://www.cpubenchmark....-14600K-vs-Intel-i5-14500

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31
Dank voor alle advies weer allemaal!

Ik ben er bijna. Twijfel nog over 2 zaken:

1. de CPU: 12600k / 12700k / 13600k.

12600k: veruit de goedkoopste: +/- €190, maar ook wel lagere scores in de benchmarks (zo'n 15% single core, meer multicore).
12700k: €280, sneller dan 12600k, hier en daar lees ik tegenstrijdige berichten over de warmteontwikkeling tov de 13600k:
13600k: €300, kennelijk nog iets sneller dan 12700k (scheel niet veel), maar ook hier tegenstrijdige berichten online over warmteontwikkeling tov 12700k.

En dan is er nog de kwestie stabiliteit die @rapture aansneed. Heeft iemand ervaringen met bovenstaande CPU's om deze punten te duiden?

2. MoBo: @Woezik hoe verhoudt zich de door jou genoemde ASUS tot bijvoorbeeld de MSI MAG B760 TOMAHAWK WIFI DDR4? Ik heb (door het lezen van de laatste dagen) een lichte voorkeur voor MSI ontwikkeld ;)

Dank en groet, P.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31
@rapture Nog een vraag voor jou:
Wil je een gokje wagen met 128GB? Je kan tot de conclusie komen dat je vooral de beperkingen van de software gaat ontdekken.
Bedoel je hier dat het kan gebeuren dat InDesign gaat bokken bij 128gb RAM? Het is dus niet (per sé) "hoe meer, hoe beter" qua RAM?

Acties:
  • +2 Henk 'm!

  • Thomg
  • Registratie: September 2010
  • Laatst online: 07-07 08:21

Thomg

Aww yiss

Stabiliteitsissues doen zich alleen voor bij de 13900K(F)(S), 14900K(F)(S) en 14700K(F)(S). Niet relevant.

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • Woezik
  • Registratie: Augustus 2012
  • Laatst online: 00:06
Nergens staat vermeld welke moederborden zijn gebruikt bij de 300W+ cpu's. Een budget moederbord zonder vrm koeling is vragen om stabiliteitsproblemen bij een high end cpu.

Het stroomverbruik is een prima indicatie voor de warmteontwikkeling. Het verbruik van de 12700K en 13600K is vrijwel identiek: https://tweakers.net/revi...bruik-en-efficientie.html Meest relevant is de meting onbelast (Idle) en Metro Exodus (Gaming schaalt meestal slecht en laat zich dus het beste vergelijken met Indesign).

Ik heb de afgelopen jaren geen issues gelezen over Intel en DDR4 quad memory kits. Uiteraard moeten wel dezelfde modules met dezelfde timings worden gebruikt. Omdat de modules dicht tegen elkaar zitten, zullen modules met lagere voltages (en dus ook lagere kloksnelheden) beter werken, doordat ze minder last van hoge temperaturen zullen hebben.

ASUS Z690 TUF versus MSI B760 Gaming: https://tweakers.net/pricewatch/compare/1761250;1930356/
De Z690 is de luxure, maar één generatie oudere chip dan de B760 die bij de 13e Intel generatie kwam.
Z690 biedt de mogelijkheid voor overklokken en undervolten, maar ook veel meer features in de bios.
ASUS 14 phases (1120A rating), MSI 12 phases en ook goede stroomvoorziening.
Beide voldoende VRM koelblokken, bij ASUS iets groter.
ASUS 4x PCIe4.0 M2 sloten met 3x heatspreaders, MSI 2x PCIe4.0 M2 sloten met 1x heatspreader. Hier zie je het voordeel van de luxure Z690 chip met meer lanes.
ASUS nieuwste PCIe5.0 x16 slot, maar hier zijn nog geen videokaarten voor. MSI: PCIe4.0 x16 slot.
ASUS: Intel 2,5Gb Lan (bij introductie wat driver issues). MSI: Realtek 2,5Gb Lan, wifi en bluetooth.
Geïntegreerd I/O-shield maakt het ASUS-bord wat steviger.

Algemeen: de ASUS is een luxer, maar iets ouder moederbord, dat zeer compleet is uitgerust (4x M2) en veel features heeft en inmiddels € 120,- in prijs is gedaald. De MSI is nieuwer, goed uitgerust, met als grootste voordeel wifi/bluetooth.
Het MSI moederbord is ook zonder bios update geschikt om de 12700K te ondersteunen, maar mist dan wel de overklokmogelijkheden van een Z690/Z790 moederbord.

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • rapture
  • Registratie: Februari 2004
  • Nu online

rapture

Zelfs daar netwerken?

Bij het kiezen van chipsets is het afhankelijk of je 4 of 8 lanes verbinding tussen chipset en CPU wilt. Wie 3 of 4 SSD's wilt, kan beter voor een chipset met dubbele bandbreedte gaan.

B760 heeft 4 lanes.
Afbeeldingslocatie: https://cdn.thefpsreview.com/wp-content/uploads/2023/04/image.png

Z690 heeft 8 lanes.
Afbeeldingslocatie: https://i.pcmag.com/imagery/articles/00pFcBd5Oh7XFo7rV30jPxY-7..v1635348474.jpg
ThinkP schreef op woensdag 24 april 2024 @ 14:55:
@rapture Nog een vraag voor jou:

Bedoel je hier dat het kan gebeuren dat InDesign gaat bokken bij 128gb RAM? Het is dus niet (per sé) "hoe meer, hoe beter" qua RAM?
Om echt uitsluitsel te krijgen, zou je jouw InDesign versie op 128GB RAM moeten testen. Als het niet meer dan 64GB RAM kan gebruiken en de extra data belandt op een scratch disk, dan heeft het geen zin om voor meer dan 64GB te gaan.

Testen op 128GB kan je niet zomaar doen. Ik ben altijd een uitzondering op de regel geweest, alle moederborden vullen met maximaal ondersteunde hoeveelheid RAM dat ver voorbij gaat wat de gemiddelde mens kan voorstellen.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31
@Woezik en @rapture Veel dank weer!

Als ik jullie adviezen indachtig een Z*90 bord van MSI zoek, dan komt oa deze naar boven: MSI PRO Z790-A WIFI DDR4

Die is nu voordelig te koop bij een Deutsche webwinkel, ziet er qua specs (VRM, heatsync, m2 sloten) goed uit en is (als ik het goed begrijp) zonder bios update te gebruiken. Zou ik kunnen stellen dat dit een goede keuze is, gelet op bios-features, warmteregeling, aansluitmogelijkheden en (huidige) prijs?

Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • Woezik
  • Registratie: Augustus 2012
  • Laatst online: 00:06
De Intel 12700K en Z690-moederbord zijn tegelijkertijd uitgebracht. Technisch is er geen reden om een nieuwer en duurder Z790 moederbord te kiezen.

De MSI PRO Z790 PRO-A biedt t.o.v. de ASUS: wifi/bluetooth, een iets nieuwere audiochip (ALC4080), nog zwaardere stroomvoorziening, twee extra Sata3 aansluitingen en heeft geen verlichting. De meerprijs is prima besteedt, maar ik zou er alleen waarde aan hechten als je wifi gebruikt. Anders zou ik het budget eerder besteden aan de Fractal Define Compact behuizing.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31
Dank allemaal weer!

Een korte update:

Ik heb besloten om de 'zelfbouw' deels uit te besteden, namelijk MoBo, CPU en koeler door de webwinkel met de A en Z in de naam te laten doen voor 29 euro inclusief testen. Ik had ook al besloten om inderdaad zoals @rapture suggereerde voor de 12600k te gaan: de CPU is waarschijnlijk niet de bottleneck in mijn gebruik en de 12600k is potent genoeg. Ook spreekt de efficiëntie en warmteontwikkeling van die chip in vergelijk met zijn broers en neven 12700k, 13600k, 14600k etc aan, en dat in combinatie met de prijs. Ik heb me daardoor wel laten sturen door het aanbod van de webwinkel in kwestie qua moederbord, en daaruit is het volgende gekomen:

#CategoryProductPrijsSubtotaal
1ProcessorsIntel Core i5-12600K Boxed€ 201,-€ 201,-
1MoederbordenASUS TUF Gaming Z790-PLUS WIFI D4€ 219,-€ 219,-
1BehuizingenChieftec APEX AIR€ 73,48€ 73,48
1ProcessorkoelingThermalright Peerless Assassin 120 SE€ 36,90€ 36,90
2Geheugen internKingston Fury Beast KF432C16BBK2/64€ 133,99€ 267,98
1VoedingenCooler Master GX III Gold 650W€ 92,75€ 92,75
1Solid state drivesKingston KC3000 2TB€ 155,90€ 155,90
Totaal€ 1.047,01


Dit moederbord is met cashback 199 euro en voldoet -geloof ik- aan alle door jullie benoemde vereisten qua VRM, DDR slots, M2 slots met heatsink én wifi, en de non-DDR4 variant heeft uitstekende reviews.

Ik heb een aantal tests gelezen van de Chieftec Apex Air, en die komt er behoorlijk goed uit:

https://www.gamezoom.net/...pex_Air_Test_Review-54375
https://www.hardwareluxx....s-oder-airflow-front.html

Dus dat gaan we maar doen. Komt ook gelijk met 3 fans waarvan 2x140mm, en zonder RGB, dus daar hoef ik waarschijnlijk niks meer aan te doen!

Van de week komt alles binnen, dan in elkaar zetten en installeren en Indesignen maar!

Ik laat nog weten hoe het heeft uitgepakt. Nogmaals bedankt allemaal!

Acties:
  • +2 Henk 'm!

  • ThinkP
  • Registratie: Augustus 2013
  • Laatst online: 05-07 09:31
Beste allemaal,

Een korte update zoals beloofd:

♪ Sinds een dag of 2, vliegend door mijn werk, sinds een dag of 2, verschil dat ik merk! ♪

Omdat de software van Adobe, of in mijn geval dan vooral InDesign, weleens last heeft van lang genegeerde bugs, uitgestelde optimaliseringen voor hardware en onverklaarbare crashes, was mijn initiële vraag toch een beetje een uit acute noodzaak geboren gok. De traagheid in de soort opdrachten die ik doe was er al vaker, maar er zijn ook software-matig een aantal knoppen waar je aan kunt draaien, en wellicht zijn er "unknown unknowns" in de mogelijke oorzaken van de problemen die ik ervoer. Wellicht zijn die er nog steeds, maar ik kan in ieder geval opgelucht zeggen dat het met jullie hulp samengestelde beestje behoorlijk scheelt. Het werkt een stuk sneller. Zeker niet "instant", maar dat is met mijn soort klussen waarschijnlijk gewoon niet mogelijk, maar ik gok zomaar 3x zo snel. En dat is veel waard voor me, dus nogmaals veel dank voor het goede en geduldige advies!

Het is dus inderdaad de build van hierboven geworden. Ik ben dus erg tevreden over de combi CPU/RAM (want snelheid in mijn werk), ook over het moederbord én over de Chieftec Apex Air, daarvan doe ik later nog een kleine review.

Nogmaals dank!

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • rapture
  • Registratie: Februari 2004
  • Nu online

rapture

Zelfs daar netwerken?

Met HWInfo kan je in de achtergrond tijdens het werken metingen doen.

Een voorbeeld:
Afbeeldingslocatie: https://i.stack.imgur.com/y6I7r.png

En wat screenshots posten zodat we kunnen bekijken wat er nu wel of niet gebruikt wordt.
Pagina: 1