Betere koeling voor PC

[Oon]

Ik zoek een?
Oplossing voor het stiller koelen van mijn PC. Situatieschets onder de ingevulde template.

Wat is je budget?
100-150 euro max.

Heb je bepaalde (merk)voorkeuren?
Goede ervaring met Noctua voor fans, maar verder geen voorkeuren

Specificeer het systeem en de omgeving waarin je het product gaat gebruiken.?
Desktop staat naast me in een verder volledig stil thuiskantoor

Situatieschets

Het gaat om (ongeveer) de volgende PC:

#	Category	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	AMD Ryzen 9 3900X (BOX) Boxed	€ 0,-	€ 0,-
1	Moederborden	ASUS TUF Gaming B550-PLUS	€ 116,-	€ 116,-
1	Videokaarten	ASUS ROG Strix GeForce RTX 2070 Super 8GB Gaming Advanced	€ 0,-	€ 0,-
1	Behuizingen	Corsair Carbide 200R Windowed	€ 0,-	€ 0,-
1	Processorkoeling	Noctua NH-D15 Bruin	€ 99,90	€ 99,90
1	Geheugen intern	HyperX Fury black HX432C16FB3K2/32	€ 0,-	€ 0,-
1	Solid state drives	Crucial P1 1TB	€ 120,90	€ 120,90
Bekijk collectie Importeer producten			Totaal	€ 336,80

Wat foto's:


Naast de CPU koeler zijn er twee intake fans (een NoiseBlocker XL2 en een Noctua NF-A14 PWM), en twee exhaust fans (een kleinere Noctua aan de achterkant, en een waarvan ik zo niet kan zien welk merk/model bovenin). Ik heb gedubbelcheckt dat deze de juiste kant op blazen; intakes gaan naar binnen en exhausts gaan naar buiten.

Nou loop ik er tegenaan dat dit ding wel erg veel lawaai maakt, en niet voldoende lijkt te koelen.
Zoals te zien op de foto's is de locatie niet ideaal (tegen een muur in een hoekje). Ik heb m'n best gedaan om aan de achterkant voor voldoende afstand te zorgen, en ik heb een losse USB ventilator om wat extra airflow te verzorgen wanneer nodig. Het plan is sowieso om die tegen het plankje net uit beeld (waarvan de steun in de hoek nog te zien is) te schroeven zodat ik de lucht achter de PC wat meer omhoog trek. Daarnaast heb ik wat blokjes onder de PC gezet om aan de onderkant meer ruimte te hebben.
Dat alles helpt iets, maar de tests die ik gedaan heb met de PC op m'n bureau kwamen op ongeveer hetzelfde uit, het verschil is nihil.
Hij is ook absoluut niet stofvrij, maar ik ga er regelmatig met een doekje en een stofzuiger (uiteraard terwijl ik de fans stil houd) doorheen en er is geen flinke opgebouwde laag stof oid.

Hier een idle momentopname, ik heb hier net de min/max gereset (dus die matchen niet met de grafiek rechts).



Na een 15 minuten Factorio open hebben staan ziet het er niet heel veel slechter uit:


Ik voel wel dat er op dit punt een stuk meer warmte uit de PC komt.

Het vervelende is dat het hierna niet meer lijkt te herstellen, er blijft warme lucht uit komen en hij blijft lawaai maken alsof ik nog aan het gamen ben, ondanks dat de load flink gezakt is. Hier een minuut of 10 later:



Ook hier gaat het niet om absurd hoge temperaturen, het is vooral de laatste paar procent die hij niet gekoeld krijgt, ondanks dat hij hard z'n best lijkt te doen aan het geluid te horen.

Daarnaast loop ik gewoon echt tegen het geluid aan. Het is niet altijd even storend, maar het gaat constant op en neer, en soms lijkt hij te blijven hangen in een trilling waar hij niet uit komt. Vreemd genoeg is het vooral de Noctua fan aan de onderkant die flink wat (zeurend) geluid maakt.

Mijn doel is dan ook vooral om 'm stiller te maken, en het liefst een punt te bereiken waar hij 'm wel gewoon weer terug naar kamertemperatuur gekoeld krijgt. Wat extra geluid onder load is helemaal prima, maar hij zou bij idle gewoon nagenoeg stil moeten zijn.

Ik heb geen zin om te rommelen met waterkoeling (ook geen AIO, ik heb geen handige plek voor een radiator zonder daar weer fans voor op te offeren).

Is het tijd om gewoon een keer vier nieuwe fans te kopen en te kijken of dat werkt, of zijn er andere dingen die ik over het hoofd zie? Zijn er buiten Noctua nog andere merken om naar te kijken? Zie ik misschien iets anders totaal over het hoofd?

Edit: Na het maken van deze post nog even een kwartiertje Dying Light 2 laten draaien, die trekt ook even lekker de hele videokaart plat, en daar zie ik weer dat hij erna hoger blijft dan ervoor:

Je zou bijna denken dat de fans zelf warmte veroorzaken ofzo..

[ Voor 4% gewijzigd door Oon op 22-01-2024 14:32 ]

[KilleBladhark]

Gezien het hier puur om CPU temps gaat volgens mij, heb je al geprobeerd de koelpasta te vervangen van de CPU koeler en deze opnieuw te mounten?

Heb je de case dicht of open?

Daarnaast wat is dat op de bovenkant van de PC? Is dit die USB fan waar je het over hebt? Geen idee waar het voor dient, maar lijkt mij niet dat dit veel uit zou maken en zelfs tegenwerkend is.

Maak ook eens je dustfilters schoon, die aan de voorkant zit helemaal dicht van de stof. Ik kan trouwens ook niet zien hoeveel fans je aan de voorkant hebt, is dit er maar 1? Is het mogelijk om ruimte te maken voor meerdere fans?

Daarbij wordt je systeem zoals je aangeeft ook niet naar heet, wat je dus zou kunnen doen is een andere fan curve in stellen. Hiermee kan je er voor zorgen dat de fans minder luid worden, maar dat het systeem dan iets warmer wordt. Dan wordt het dus een beetje een trade-off naar je eigen voorkeur.

EDIT: Kijk trouwens ook eens naar welke fans het luidst zijn, zelf denk ik dat die exhaust fan aan de bovenkant een beste lawaaimaker is.

[ Voor 7% gewijzigd door KilleBladhark op 22-01-2024 16:12 ]

[Dark]

Die nuvoton temps 3&6 vind ik merkwaardig, weet je zeker dat deze sensoren iets reeels aangeven?

Edit:
Kijk bijvoorbeeld eens met HWInfo64, open hardware monitor staat naar mijn weten al een aantal jaren stil in ontwikkeling.

[ Voor 40% gewijzigd door Dark op 22-01-2024 17:23 ]

[Yaksa]

Zolang je CPU of je GPU niet zelf terug gaat throttlen heb je eigenlijk geen betere koeling nodig.
Je kunt met een programma als FanControl (link) fancurves instellen voor al je ventilatoren zodat ze minder hard gaan draaien (en dus minder 'lawaai' maken).
Dat een CPU of GPU warm wordt is niet erg, daar zijn ze op gebouwd.

[Oon]

Dark schreef op maandag 22 januari 2024 @ 17:18:
Die nuvoton temps 3&6 vind ik merkwaardig, weet je zeker dat deze sensoren iets reeels aangeven?

Edit:
Kijk bijvoorbeeld eens met HWInfo64, open hardware monitor staat naar mijn weten al een aantal jaren stil in ontwikkeling.

Ik kom die twee hoge temperaturen niet tegen in HWInfo64, maar ik vind HWInfo64 een stuk minder overzichtelijk dus het kan zijn dat ik er overheen kijk. Hier het enige stukje over moederbord wat die waarden lijkt te zijn:

Yaksa schreef op maandag 22 januari 2024 @ 17:27:
Zolang je CPU of je GPU niet zelf terug gaat throttlen heb je eigenlijk geen betere koeling nodig.
Je kunt met een programma als FanControl (link) fancurves instellen voor al je ventilatoren zodat ze minder hard gaan draaien (en dus minder 'lawaai' maken).
Dat een CPU of GPU warm wordt is niet erg, daar zijn ze op gebouwd.

Het lijkt erop dat de GPU wel getrhottled wordt, zie hier de groene lijn helemaal bovenaan. Alle andere CPU cores heb ik even uitgezet voor dit screenshot, maar die volgen dezelfde lijn.


Ik moet zeggen dat ik dit ingame niet heb gemerkt, maar blijkbaar gebeurt het dus wel.

KilleBladhark schreef op maandag 22 januari 2024 @ 16:07:
Gezien het hier puur om CPU temps gaat volgens mij, heb je al geprobeerd de koelpasta te vervangen van de CPU koeler en deze opnieuw te mounten?

Het is inmiddels al weer zeker een jaar geleden dat ik dat voor het laatst heb gedaan, maar aangezien ik gewoon fatsoenlijke koelpasta gebruik lijkt me dat niet het probleem. Is zeker het proberen waard.

Heb je de case dicht of open?

Het verschil in idle met case open of dicht is niet te zien, toen ik echt ben gaan testen heb ik de case dicht gedaan en alle data is dus met case dicht. Case open lijkt wel iets te helpen met het herstellen van de idle temperatuur, maar onder load maakt het geen verschil.

Daarnaast wat is dat op de bovenkant van de PC? Is dit die USB fan waar je het over hebt? Geen idee waar het voor dient, maar lijkt mij niet dat dit veel uit zou maken en zelfs tegenwerkend is.

Er staat een telefoon bovenop (die geen fans blokkeert) en er ligt een USB fan op de plek waar geen fan zit. Die USB fan helpt wel zeker, maar het is vooral de tweede fan (zitten er 2 aan die samen gestuurd worden door een schakelaar) die achter de PC ligt die helpt, want er komt nagenoeg geen warme lucht bovenuit de kast.

Maak ook eens je dustfilters schoon, die aan de voorkant zit helemaal dicht van de stof. Ik kan trouwens ook niet zien hoeveel fans je aan de voorkant hebt, is dit er maar 1? Is het mogelijk om ruimte te maken voor meerdere fans?

Aan de voorkant zit nu inderdaad maar één intake fan, er is in deze kast helaas geen ruimte voor een tweede. De filters maak ik ook regelmatig schoon maar dat maakt geen verschil, alleen het feit dat ze wel weer stof aantrekken betekent dus wel dat er iets van airflow doorheen gaat.

Daarbij wordt je systeem zoals je aangeeft ook niet naar heet, wat je dus zou kunnen doen is een andere fan curve in stellen. Hiermee kan je er voor zorgen dat de fans minder luid worden, maar dat het systeem dan iets warmer wordt. Dan wordt het dus een beetje een trade-off naar je eigen voorkeur.

Dat heb ik ook een keer geprobeerd maar zorgde er alleen voor dat de idle temperatuur hoger werd en het nog langer duurde voor hij terug op idle temperatuur kwam.

EDIT: Kijk trouwens ook eens naar welke fans het luidst zijn, zelf denk ik dat die exhaust fan aan de bovenkant een beste lawaaimaker is.

Welke het luidst zijn is lastig te zeggen, ze staan allemaal tegelijk aan en als ik er eentje even stilzet dan lijkt er weinig te veranderen, op specifiek de GPU fans en de Noctua onderin na. Die Noctua heeft echt een 'whine', die gaat steeds even harder blazen en dan na een paar seconden weer zachter, en dan een paar seconden later weer opnieuw. De GPU fans maken gewoon redelijk wat herrie onder load en klinken verder een beetje pruttelend, maar daar is mee te leven. De andere fans maken gewoon een gezond zoemend geluid, maar het geluid dat ze maken is te vergelijken met mijn vorige PC waar ik echt absurd veel airflow in had zitten (dat was een NZXT H630 met op iedere plek de grootste fan die paste).
Het probleem is dus ook echt puur dat het geluid er nu wel is, maar er niet genoeg lucht doorheen lijkt te gaan om dat laatste stukje te koelen en weer onderaan in de curve te komen.

[Yaksa]

Oon schreef op maandag 22 januari 2024 @ 18:18:
[...]Het lijkt erop dat de GPU wel getrhottled wordt, zie hier de groene lijn helemaal bovenaan.
Ik moet zeggen dat ik dit ingame niet heb gemerkt, maar blijkbaar gebeurt het dus wel.

Wanneer je het tijdens het gamen niet merkt, waar maak je je dan druk om?
Het is niet zo dat de gaming resultaten van enig persoon beter worden naarmate de temperatuur van een GPU meer richting een gewenste lagere waarde komt.

Je zou eigenlijk een FPS en een TEMP meter mee moeten laten lopen (en loggen) tijdens het gamen, dan kun je achteraf beoordelen of het wat uitmaakt. Dan moet je wel zeker weten dat de aangegeven temp ook echt klopt met de werkelijke waarde.

[Oon]

Yaksa schreef op maandag 22 januari 2024 @ 18:36:
[...]

Wanneer je het tijdens het gamen niet merkt, waar maak je je dan druk om?
Het is niet zo dat de gaming resultaten van enig persoon beter worden naarmate de temperatuur van een GPU meer richting een gewenste lagere waarde komt.

Je zou eigenlijk een FPS en een TEMP meter mee moeten laten lopen (en loggen) tijdens het gamen, dan kun je achteraf beoordelen of het wat uitmaakt. Dan moet je wel zeker weten dat de aangegeven temp ook echt klopt met de werkelijke waarde.

Het probleem is het lawaai. Ik heb geen zin om 'm iedere keer helemaal uit te moeten zetten, een PC moet in idle gewoon stil zijn, maar hij komt nooit meer terug op de echte idle temperatuur en blijft lawaai maken. Dat is wat ik probeer op te lossen, de rest van de data hier is vooral mijn zoektocht in wat de oorzaak is.

[Dark]

Ik denk dat je die twee hoge temps die omgekeerd reageren dan wel kunt negeren, als je die niet terug ziet in hwinfo64. Sensoren uitlezen is geen absolute wetenschap, er wordt een (vaak 8bits) waarde uitgelezen waarop een formule wordt toegepast om aan de getoonde waarde te komen, dit is ook de reden dat je bijvoorbeeld bij voltages vaak dezelfde stapjes ziet optreden.

Dat je zolang de pc aan staat niet meer terug komt op dezelfde temperatuur die je na een koude start hebt, is een kwestie van verzadiging denk ik? Als de fans dan nog te snel draaien zul je de fancurve moeten veranderen. Als je dan niet veel hogere idle temps hebt, lijkt me dat er verder weinig aan de hand is.

Dat de GPU thermisch throttled acht ik nog niet bewezen, daar komt bij dat zo'n beetje elke GPU altijd boost totdat er een limiet bereikt wordt, powerlimit, operating voltage, reliability voltage of temperatuur (of idle, dan klokt ie ook terug) . Bereik je een van die punten dan gaan de clocks of het voltage een stapje terug. Als die temperatuur nou de reden zou zijn dat je die andere limits niet haalt, dan heb je een punt, maar die 68 graden is echt geen probleem.

edit: was een aanvulling en spelfoutje

[Yaksa]

Oon schreef op maandag 22 januari 2024 @ 18:54:
[...]Het probleem is het lawaai. Ik heb geen zin om 'm iedere keer helemaal uit te moeten zetten, een PC moet in idle gewoon stil zijn, maar hij komt nooit meer terug op de echte idle temperatuur en blijft lawaai maken. Dat is wat ik probeer op te lossen, de rest van de data hier is vooral mijn zoektocht in wat de oorzaak is.

Als je dan niet een programma zoals het eerder geadviseerde FanControl wilt installeren dan kun je de in de BIOS ingebouwde QFan Control gebruiken.
Hoe je dat moet doen staat op pagina 10 van de BIOS handleiding van je moederbord. Klikkerdeklik
Daar kun je gewoon instellen dat de fans op een laag toerental moeten lopen en pas bij hogere temperaturen gaan opschakelen.
Ik zou tevens proberen na te gaan welke fan het meeste lawaai maakt en die gewoon 's uitschakelen (als het tenminste niet de CPU of GPU fan betreft). Zo te lezen heb je er genoeg ventilatoren in zitten, het kan denk ik geen kwaad om een tijdje met 1 minder te draaien.