Nieuwbouwwoning - Smarthome Ready?

[Romundoo]

Beste mede-Tweakers,

Op dit moment zijn wij bezig met de afbouwkeuzes voor onze nieuwbouwwoning.
Een goed moment om nog even stil te staan bij een aantal te maken keuzes met het oog op een toekomstige wens: Smart Home-integratie. Met als doel om het huis in de toekomst stapsgewijs (i.v.m. budget) wat slimmer te maken.

In de afgelopen tijd heb ik al wat informatie opgedaan, onderstaand wat meer informatie:
- Toekomstig smarthomeplatform: Home Assistent;
- In de woonkamer komt een centrale hub met een tablet aan de muur;
- Het systeem dient zowel slim als "dom" te kunnen werken;
- Het basis-uitgangspunt WAF: alles moet bedienbaar zijn zoals het is/was.
- De wandcontactdozen in de nieuwbouwwoning hebben 3 draden (1x blauw, 1x bruin en 1x aarde) en hebben een standaard inbouwdiepte. Er is geen meerwerkoptie om dit aan te passen;
- De woning is standaard voorzien van een huisaansluiting van 3x25 Ampère. De meterkast heeft standaard ruimte voor 12 groepen, waarvan een groot aantal in de basis in gebruik zijn;
- De woning wordt standaard voorzien van een zwakstroom belinstallatie, bestaande uit: een ronde rvs beldrukker (naast de voordeur op de gevel gemonteerd), een bel (in de entreehal) en een trafo (in de meterkast).
- Tevens is de woning voorzien van (gekoppelde) rookmelders in de verkeersruimten die aangesloten zijn op de elektrische installatie als aangegeven op tekening. De rookmelders worden tevens voorzien van een batterij zodat bij stroomuitval de rookmelders eventueel blijven werken.
- De woning wordt voorzien van glasvezelaansluiting tot in de meterkast;
- In de meterkast wil ik ook het provider modem en Intel NUC (nog aanschaffen) gaan plaatsen;
- Nieuwe keukeninrichting (vaatwasser, oven, combi oven/magnetron) bevat Home Connect;



Een aantal toepassingen waaraan ik zit te denken voor in de toekomst:
- Slimme verlichting
- Slimme deurbel
- Slimme rookmelders
- Verlichting gang op bewegingssensor
- Mechanisch Ventilatie gaat op luchtvochtigheid in de badkamer
- Wasmachine/Vaatwasser klaar notificatie
- Waterverbruik
- IP-camera
- Zonnepanelen output
- Weer/ buiten temperatuur
- Deur/raam open
- Tonen offline devices, uitgeschakeld
- Status elektrische auto
- Etc.

Wat vragen:
- Hebben jullie tips of zaken die beter kunnen qua afbouwkeuzes (loze leidingen, wcd etc.)
- Wat draadloos en wat bekabeld aansluiten?
- Wat raden jullie aan qua producten?

Alvast bedankt voor jullie adviezen en tips!

[Sethro]

Het advies is altijd hetzelfde; kijk in het KNX en Loxone topic als je echt naar een slim huis wilt wat gestuurd wordt obv sensoren en algoritmes. Wat altijd werkt en hoge WAF heeft. Die oplossing heb je eigenlijk al uitgesloten door je eigen uitgangspunten.

Dan blijf je hangen in draadloze / hobby oplossingen. Die meestal werken. Waar maar beperkte waarde in zit en lage WAF heeft.

Als voorbeeld; verlichting is niet slim omdat je een lamp hier en daar met een app kunt bedienen. Verlichting is slim omdat het totaal aan lampen altijd de juiste sfeer, intensiteit en kleur heeft zonder dat je er zelf iets voor hoeft te doen. Een muurschakelaar en tablet aan de muur heb je daarom helemaal niet nodig. Idem voor muziek, ventilatie, verwarming, irrigatie, zonwering, brandmelding, alarmering etc.

Zeker bij nieuwbouw, doe het niet of doe het goed.

[Voor 33% gewijzigd door Sethro op 23-05-2023 18:19]

[Romundoo]

@Sethro Bedankt voor je reactie! Ik zal de genoemde topics gaan bekijken, deze kende ik nog niet. De meeste uitgangspunten die ik heb geplaatst zijn opgegeven door de bouwer van de woning en zijn niet aanpasbaar of pas na oplevering van de woning. Maar kan je concreet aangegeven welke zaken jij bedoeld en waarom/wat dit uitsluit?

En wat betreft draadloze/ hobby oplossing, ik heb nu toch nog de mogelijk extra loze leidingen en/of wcd te plaatsen?

[Sethro]

Goed startpunt zou zijn om uit te splitsen wat je per ruimte nodig hebt om slim te maken.

Redelijk eenvoudig voorbeeld is de verlichting op overloop / gang. Wat moet je weten en kunnen om dat helemaal slim te maken?

Dat start waarschijnlijk met verlichting kunnen aanzetten door het systeem. De lampen moeten bedienbaar zijn. En ingeschakeld worden als er beweging en onvoldoende natuurlijk licht is. Misschien ook wel witter licht als het nog dag is, gezelliger licht als avond is en sterk gedimd als er mensen op bed liggen. Dat laatste kan dan op tijd maar zou bijvoorbeeld ook kunnen op de stand van de gordijnen in slaapkamers. En wil je dan dat het licht in een keer aanspringt of geleidelijk aan/uit gaat zodat het natuurlijker voelt / je er niet van schrikt?

Om dat te realiseren heb je dus nodig dimbare verlichting, instelbaar qua kleur en intensiteit (1 of meerdere lampen, let op dat lampen ver genoeg dimbaar zijn), bewegingsensor, lichtsensor, evt status van gordijnen.

Muurschakelaar heb je niet nodig maar dus wel goed geplaatste beweging- en lichtsensor. Netjes ingebouwd in plafond en verbonden met je domotica systeem.

Lampen kunnen allemaal losse zigbee/wifi lampen zijn. Heeft echter de voorkeur om voor normale lampen of beter LED lampen te gaan die je aanstuurt vanuit centrale technische ruimte. Vraagt wel dat kabels anders worden aangesloten.

Als je dit zo optelt zijn dit best wat wijzingen tov een normale/standaard installatie. En is dom bedienen er niet meer bij.

[Voor 77% gewijzigd door Sethro op 23-05-2023 19:16]

[Gizz]

Sethro schreef op dinsdag 23 mei 2023 @ 18:00:
Dan blijf je hangen in draadloze / hobby oplossingen. Die meestal werken. Waar maar beperkte waarde in zit en lage WAF heeft.

Wat bedoel je met beperkte waarde?

Verder zijn hele volkstammen erg tevreden met hun zigbee/z-wave domotica, waaronder ikzelf. Het is wel erg binair om te stellen dat draadloos meh is en de enige manier om het goed te doen bedraad is.

Wat ik zelf lastig vind aan bedraad is dat het later zo lastig aan te passen is. Vanaf 0 een smarthome ontwerpen, zeker als je niet al jaren ervaring hebt, is lastig. Je komt na een tijdje tot nieuwe inzichten én er komen apparaten met nieuwe mogelijkheden op de markt. Je kunt dit proberen op te lossen door tientallen dozen en lege leidingen aan te leggen, maar zelfs dat kun je niet 100% voorspellen.

Zo had ik een paar jaar geleden niet kunnen bedenken dat ik een sensor in de kattenbak wilde hebben om te meten wanneer de kattenbak verschoont moet worden. Of dat er gemeten moet kunnen worden of iemand in bed ligt (en niet alleen óf er iemand in de slaapkamer is). De nieuwe mmwave-sensoren, waarmee je precies kunt meten waar iemand in een ruimte staat of loopt vraagt vaak weer een andere plaatsing van je sensor dan een standaard PIR in het plafond.

Kortom, bedraad is super goed. Maar wel zo flexibel als een baksteen. En niet per definitie goed voor de huisgenootacceptatie: mijn vriendin komt steeds met nieuwe ideeën voor ons huis die ik nu makkelijk kan uitvoeren, juist omdat ik draadloos werk. Anders zou het steevast eindigen in: leuk idee, maar daar liggen geen knx-kabels

Een muurschakelaar (..) heb je daarom helemaal niet nodig.

In dit geval wel, want dat is een expliciete eis. Naast automatisch moet alles ook op de huidige manier in- en uit te schakelen zijn.

[jeroen3]

Laat naast de rookmelders nog een doos leggen met ethernet erin voor een paar wifi accesspoints.

[Romundoo]

Ik zie dat je, je post later nog wat hebt aangevuld. Dus allereerst hierop nog mijn reactie:

Sethro schreef op dinsdag 23 mei 2023 @ 18:00:
Als voorbeeld; verlichting is niet slim omdat je een lamp hier en daar met een app kunt bedienen. Verlichting is slim omdat het totaal aan lampen altijd de juiste sfeer, intensiteit en kleur heeft zonder dat je er zelf iets voor hoeft te doen. Een muurschakelaar en tablet aan de muur heb je daarom helemaal niet nodig. Idem voor muziek, ventilatie, verwarming, irrigatie, zonwering, brandmelding, alarmering etc.

Zeker bij nieuwbouw, doe het niet of doe het goed.

Eens met het genoemde voorbeeld, vandaar ook mede mijn vragen in de startpost. De reden dat ik het systeem zowel "slim" als "dom" wil schakelen heeft er ook mee te maken dat mijn bezoek de verlichting moet kunnen schakelen zonder het gehele systeem te ontregelen (zoals bijv. gebeurd bij Philips Hue lampen). Het creëren van bepaalde scenes, waarbij de verlichting dimt als bijv. de tv aangaat is zeker iets wat ik in de toekomst wil gaan creëren. Maar voor nu zit het vooral in de voorbereidingen i.r.t. de afbouwkeuzes (meerwerk) die moeten worden doorgegeven. Denk hierbij aan loze leidingen, wcd, lichtpunten etc.

Wat betreft de tablet aan de muur, deze is het dashboard waarop het overzicht wordt weergegeven. De meldingen zichtbaar zijn, zoals de droger op zolder is klaar, de verlichting staat boven nog aan etc. Ook meer een nice to have

Sethro schreef op dinsdag 23 mei 2023 @ 18:56:
Goed startpunt zou zijn om uit te splitsen wat je per ruimte nodig hebt om slim te maken.

Redelijk eenvoudig voorbeeld is de verlichting op overloop / gang. Wat moet je weten en kunnen om dat helemaal slim te maken?

Dat start waarschijnlijk met verlichting kunnen aanzetten door het systeem. De lampen moeten bedienbaar zijn. En ingeschakeld worden als er beweging en onvoldoende natuurlijk licht is. Misschien ook wel witter licht als het nog dag is, gezelliger licht als avond is en sterk gedimd als er mensen op bed liggen. Dat laatste kan dan op tijd maar zou bijvoorbeeld ook kunnen op de stand van de gordijnen in slaapkamers. En wil je dan dat het licht in een keer aanspringt of geleidelijk aan/uit gaat zodat het natuurlijker voelt / je er niet van schrikt?

Om dat te realiseren heb je dus nodig dimbare verlichting, instelbaar qua kleur en intensiteit (1 of meerdere lampen, let op dat lampen ver genoeg dimbaar zijn), bewegingsensor, lichtsensor, evt status van gordijnen.

Muurschakelaar heb je niet nodig maar dus wel goed geplaatste beweging- en lichtsensor. Netjes ingebouwd in plafond en verbonden met je domotica systeem.

Lampen kunnen allemaal losse zigbee/wifi lampen zijn. Heeft echter de voorkeur om voor normale lampen of beter LED lampen te gaan die je aanstuurt vanuit centrale technische ruimte. Vraagt wel dat kabels anders worden aangesloten.

Als je dit zo optelt zijn dit best wat wijzingen tov een normale/standaard installatie. En is dom bedienen er niet meer bij.

In de afbeelding in de startpost heb ik de standaard aansluitingen in de woning en de voorlopige meerwerkopties (rood) ingetekend. Dit zijn voor mij logische/benodigde aanpassingen, maar ik hoor het graag als je iets anders zal doen.

Wat betreft de verlichting op de overloop/gang heb ik nog geen ervaring met het plaatsen, aansluiten en positioneren van beweging- en lichtsensoren. Ook ben ik benieuwd of deze bedraad (UTP en/of elektra) of draadloos (Wifi + Accu) worden aangesloten, want dan zullen eventueel nog extra loze leidingen dienen te worden aangebracht op de wand. Een loze leiding is alleen mogelijk in de wand, dus niet in het plafond vanuit de bouwer.

Het aankopen van dimbare verlichting is iets wat t.z.t. nog zal gebeuren. Dit geldt ook voor het bestaande schakelmateriaal vervangen door een (LED)druk-dimmer(s). De bouwer rekent hier mijn inziens geen realistisch prijzen voor.

Wat mij niet geheel duidelijk is, is wat je bedoeld met "dit vraagt wel dat kabels anders worden aangesloten". Zoals in het nu voor mij zie, is dat de elektra, internetkabels en loze leidingen richting de meterkast lopen. Hier wil ik het provider modem en een Intel NUC plaatsen.

Gizz schreef op woensdag 24 mei 2023 @ 11:53:
[...]

Wat bedoel je met beperkte waarde?

Verder zijn hele volkstammen erg tevreden met hun zigbee/z-wave domotica, waaronder ikzelf. Het is wel erg binair om te stellen dat draadloos meh is en de enige manier om het goed te doen bedraad is.

Wat ik zelf lastig vind aan bedraad is dat het later zo lastig aan te passen is. Vanaf 0 een smarthome ontwerpen, zeker als je niet al jaren ervaring hebt, is lastig. Je komt na een tijdje tot nieuwe inzichten én er komen apparaten met nieuwe mogelijkheden op de markt. Je kunt dit proberen op te lossen door tientallen dozen en lege leidingen aan te leggen, maar zelfs dat kun je niet 100% voorspellen.

Zo had ik een paar jaar geleden niet kunnen bedenken dat ik een sensor in de kattenbak wilde hebben om te meten wanneer de kattenbak verschoont moet worden. Of dat er gemeten moet kunnen worden of iemand in bed ligt (en niet alleen óf er iemand in de slaapkamer is). De nieuwe mmwave-sensoren, waarmee je precies kunt meten waar iemand in een ruimte staat of loopt vraagt vaak weer een andere plaatsing van je sensor dan een standaard PIR in het plafond.

Kortom, bedraad is super goed. Maar wel zo flexibel als een baksteen. En niet per definitie goed voor de huisgenootacceptatie: mijn vriendin komt steeds met nieuwe ideeën voor ons huis die ik nu makkelijk kan uitvoeren, juist omdat ik draadloos werk. Anders zou het steevast eindigen in: leuk idee, maar daar liggen geen knx-kabels

[...]

In dit geval wel, want dat is een expliciete eis. Naast automatisch moet alles ook op de huidige manier in- en uit te schakelen zijn.

Bedankt voor je toevoeging! Waar het mij nu vooral omgaat is te leren van lessen uit eerdere (nieuwbouw)projecten en zaken die ik nu vooraf ter voorbereiding kan meenemen. Uiteraard zal ik er niet aan ontkomen in de toekomst ook wat draadloze systemen toe te passen. Vandaar ook mijn andere vraag t.a.v. de access points en dekking in de woning.

jeroen3 schreef op woensdag 24 mei 2023 @ 12:00:
Laat naast de rookmelders nog een doos leggen met ethernet erin voor een paar wifi accesspoints.

Helaas kan ik vanuit de bouwer alleen loze leidingen plaatsen op de wanden, het plafond is geen optie (ook nogmaals nagevraagd). Op dit moment had ik het volgende in gedachte:

- Benedenverdieping - Provider modem in de meterkast,
- Eerste etage - Accesspoint op de overloop (zie afbeelding in de startpost)
- Zolder - Accesspoint in het midden van de zolder (zie afbeelding in de startpost)

Zal je aanraden op de benedenverdieping nog een AP bij de thermostaat in de keuken te plaatsen?

--------------------------

Tot slot, onderstaand nog een aantal vragen die ik heb voor de bouwer t.a.v. het bovenstaande. Mochten jullie nog aanvulling hebben, hoor ik dat ook graag

- Zit in de inbouwdozen van het schakelmateriaal een 2 of 3 draadsaansluiting?
- Wat is de diepte van de standaard inbouwdozen?
- Worden er flexibele loze leidingen aangebracht en is dit nog aanpasbaar?
- Is er een tekening beschikbaar van de installatiesysteem van de elektra?

[Groentjuh]

Qua APs op de beneden etage zou ik eerder kijken naar een AP zo ver mogelijk van de meterkast. De keuken is vrij dichtbij de meterkast. Het is geen ramp, want je hebt ook al UTP bij de TV. Afhankelijk van de planning daar kun je daar eventueel een switch plaatsen en daarop ook een AP aansluiten. Mogelijk is die switch toch wel handig als er bijvoorbeeld playstation, xbox, soundbar, etc etc etc daar komen. Wifi in de achtertuin kan overigens ook leuk zijn afhankelijk van de isolatie.

Zijn de UTP die worden aangelegd 1 x UTP of 2 x UTP?

Mocht je gordijnen willen automatiseren zou ik nadenken over hoe die energie gaan krijgen. Accu kan (moet je 3 tot 4) per jaar opladen bij goede sets.

Dat zelfde kun je bedenken indien je sensoren wilt gaan gebruiken. Zeker bijvoorbeeld de door iemand anders genoemde mmWave sensoren zijn volgens mij nog niet op accu te krijgen en de vraag is natuurlijk hoeveel accuutjes/batterijen je wilt.

[jeroen3]

Romundoo schreef op woensdag 24 mei 2023 @ 14:30:
[...]


Helaas kan ik vanuit de bouwer alleen loze leidingen plaatsen op de wanden, het plafond is geen optie (ook nogmaals nagevraagd). Op dit moment had ik het volgende in gedachte:

- Benedenverdieping - Provider modem in de meterkast,
- Eerste etage - Accesspoint op de overloop (zie afbeelding in de startpost)
- Zolder - Accesspoint in het midden van de zolder (zie afbeelding in de startpost)

Zal je aanraden op de benedenverdieping nog een AP bij de thermostaat in de keuken te plaatsen?

Ik zou toch nog even doorvragen, meestal kan het wel als je gewoon extra betaald. Er moeten toch dozen in het plafond, dus het werk doen ze al.
Één AP per verdieping centraal aan het plafond is gewoon voor de rest van de levensduur van het huis af. Nooit meer gezeur. Ja wellicht de tuin dan als die erg groot is, maar je wil een camera aan de gevel dus daar zit al iets.

Als het plafond echt niet kan, dan zou ik dozen (hoog) aan de muur vragen. Is wel iets lelijker...

Wat betreft smart home lampen en bediening...
Je kunt vragen of de bouwers vrijwel alle leidingen terugbrengen naar de meterkast, maar ik weet niet of ze daar blij mee gaan zijn, en of dat fysiek wel kan in de woningen die hier in NL worden gebouwd. Meestal worden er wel zaken via centraaldozen doorgelust.
Alternatief is dat je moet investeren in stabiele smarthome systemen zoals Philips Hue en af en toe een batterijtje moet vervangen in een sensor. Kun je ook een vrij zorgeloos systeem van maken.

Het meest betrouwbaar en duurzaam is natuurlijk volledig bedraad zoals @Sethro al aan gaf met KNX o.i.d. maar dat zal een significante investering vragen. En wellicht heb je daar ook design-input bij nodig van een integrator die het voor je gaat aanleggen. Je zult immers tekeningen aan de bouwers moeten geven.
Ik weet ook niet of je aannemer dit wel wil, want het ziet eruit als een gewoon seriematig rijtjehuis. Eisen zoals KNX maken er nogal een custom project van.

[SalexSun]

Kijk alvast hoe je de bediening van slimme schakelaars voor je ziet. Is dit bijv zigbee; zorg dat de aannemer dan een merk/serie schakelmateriaal en wcd’s plaatst waarvan in dezelfde stijl zigbee zenders beschikbaar zijn.

Bij ons is destijds Berker S1 geplaatst, bij navraag heeft Berker (Hager) nog geen enkele intentie hier iets mee te gaan doen.

Een alternatief wat zou kunnen is inbouwzenders achter schakelaars te plaatsen, maar om dan te kunnen dimmen heb je bijv dubbele pulsdrukkers nodig

[jeroenkb]

Gizz schreef op woensdag 24 mei 2023 @ 11:53:
[...]


Kortom, bedraad is super goed. Maar wel zo flexibel als een baksteen. En niet per definitie goed voor de huisgenootacceptatie: mijn vriendin komt steeds met nieuwe ideeën voor ons huis die ik nu makkelijk kan uitvoeren, juist omdat ik draadloos werk. Anders zou het steevast eindigen in: leuk idee, maar daar liggen geen knx-kabels

Er is op het forum een topic te vinden van iemand die huis had gekocht met bedraad systeem met centrale aansturing. Door lekkage centrale aansturing kapot. Niet meer te krijgen. Zit je in een huis waar niets werkt.

[Romundoo]

Groentjuh schreef op woensdag 24 mei 2023 @ 14:54:
Qua APs op de beneden etage zou ik eerder kijken naar een AP zo ver mogelijk van de meterkast. De keuken is vrij dichtbij de meterkast. Het is geen ramp, want je hebt ook al UTP bij de TV. Afhankelijk van de planning daar kun je daar eventueel een switch plaatsen en daarop ook een AP aansluiten. Mogelijk is die switch toch wel handig als er bijvoorbeeld playstation, xbox, soundbar, etc etc etc daar komen. Wifi in de achtertuin kan overigens ook leuk zijn afhankelijk van de isolatie.

Zijn de UTP die worden aangelegd 1 x UTP of 2 x UTP?

Mocht je gordijnen willen automatiseren zou ik nadenken over hoe die energie gaan krijgen. Accu kan (moet je 3 tot 4) per jaar opladen bij goede sets.

Dat zelfde kun je bedenken indien je sensoren wilt gaan gebruiken. Zeker bijvoorbeeld de door iemand anders genoemde mmWave sensoren zijn volgens mij nog niet op accu te krijgen en de vraag is natuurlijk hoeveel accuutjes/batterijen je wilt.

Bedankt voor je reactie! Wat is wat jou betreft dan de meest logische locatie van het AP in de woonkamer? Ik zelf dacht de keuken boven de thermostaat en anders de wand van de kast of in de keuken boven de thermostaat (zo hoog mogelijk). Van het provider modem in de meterkast zet ik dan de WIFI uit. Zie onderstaand:



Wat betreft de tuin, ik overweeg een loze leiding in de achtergevel te plaatsen (onder maaiveld) en hierdoor 1 a 2 UTP grondkabels te leggen naar het schuurtje achterin de tuin. Dit ook met het oog op een slimme lader voor de elektrische auto. In of aan de het schuurtje kan ik dan indien nodig ook een AP plaatsen t.b.v. wifi in de tuin.

De UTP kabels wil ik zelf door de loze leidingen gaan aanbrengen en dit worden 2x UTP. Dit ook uit kostenoogpunt.

Over het automatiseren van de gordijnen zal ik nog even nadenken! Ook of het opladen van de accu 3 a 4x per jaar opweegt tegen de kosten van een extra elektrapunt. Qua posities van sensoren vind ik het nu vooral lastig te bepalen waar deze gepositioneerd dienen te worden. En hier voorzieningen voor mee te nemen. Wellicht heeft iemand een vergelijkbare woning met daarop de door hem gepositioneerde sensoren ingetekend?

jeroen3 schreef op woensdag 24 mei 2023 @ 15:09:
[...]

Ik zou toch nog even doorvragen, meestal kan het wel als je gewoon extra betaald. Er moeten toch dozen in het plafond, dus het werk doen ze al.
Één AP per verdieping centraal aan het plafond is gewoon voor de rest van de levensduur van het huis af. Nooit meer gezeur. Ja wellicht de tuin dan als die erg groot is, maar je wil een camera aan de gevel dus daar zit al iets.

Als het plafond echt niet kan, dan zou ik dozen (hoog) aan de muur vragen. Is wel iets lelijker...

Wat betreft smart home lampen en bediening...
Je kunt vragen of de bouwers vrijwel alle leidingen terugbrengen naar de meterkast, maar ik weet niet of ze daar blij mee gaan zijn, en of dat fysiek wel kan in de woningen die hier in NL worden gebouwd. Meestal worden er wel zaken via centraaldozen doorgelust.
Alternatief is dat je moet investeren in stabiele smarthome systemen zoals Philips Hue en af en toe een batterijtje moet vervangen in een sensor. Kun je ook een vrij zorgeloos systeem van maken.

Het meest betrouwbaar en duurzaam is natuurlijk volledig bedraad zoals @Sethro al aan gaf met KNX o.i.d. maar dat zal een significante investering vragen. En wellicht heb je daar ook design-input bij nodig van een integrator die het voor je gaat aanleggen. Je zult immers tekeningen aan de bouwers moeten geven.
Ik weet ook niet of je aannemer dit wel wil, want het ziet eruit als een gewoon seriematig rijtjehuis. Eisen zoals KNX maken er nogal een custom project van.

De vraag staat nogmaals uit bij de bouwer, ondanks dat ik dit al eerdere tijdens het kopers adviesgesprek had nagevraagd. Ik verwacht hier echter geen positieve reactie op, ook niet tegen een meerprijs. Dus het uitgangspunt voor nu blijft aan de muur.

Bij de bouwer staat eveneens de vraag naar tekeningen van het het installatiesysteem van de elektra uit en of dit via een centraaldozensysteem is. Ik verwacht zelf van wel en dat hier weinig in te veranderen is. Zoals je zelf aangeeft is het een seriematig rijtjeshuis, waarin de kaders voor de meer- en minderopties redelijk vastleggen. Een custom project zoals KNX zie ik hierdoor zelf helaas niet als realistische optie.

SalexSun schreef op woensdag 24 mei 2023 @ 15:26:
Kijk alvast hoe je de bediening van slimme schakelaars voor je ziet. Is dit bijv zigbee; zorg dat de aannemer dan een merk/serie schakelmateriaal en wcd’s plaatst waarvan in dezelfde stijl zigbee zenders beschikbaar zijn.

Bij ons is destijds Berker S1 geplaatst, bij navraag heeft Berker (Hager) nog geen enkele intentie hier iets mee te gaan doen.

Een alternatief wat zou kunnen is inbouwzenders achter schakelaars te plaatsen, maar om dan te kunnen dimmen heb je bijv dubbele pulsdrukkers nodig

Voor de bediening van de slimme schakelaars zat ik zelf te denken aan Z-Wave inbouw schakel modules.
Op dit moment is helaas niet bekend welk merk/serie schakelmateriaal en WCD's wordt geplaatst.

--------------------------------------------

Tot slot, hierbij een bijgewerkte tekening met daarop de bovengenoemde wijzigingen.
Tips of verbeterpunten zijn uiteraard welkom