Sonoff smart switches, verschil?

[nexusPc]

Dag allen

ik heb thuis nog een klassieke manier van verlichting en zou hier graag richting smart lights gaan.
Aangezien er redelijk wat sports en lampen gebruikt worden in de living en keuken (een 25 in totaal) lijkt het mij handiger om de schakelaars smart te maken.

Ik kwam hier uit op Sonoff smart switches en meer specifiek de volgende 2 opties:

• SONOFF ZBMINI Extreme Zigbee Smart Switch (https://sonoff.tech/product/diy-smart-switches/zbmini-l2/)
• MINIR4 (https://sonoff.tech/product/diy-smart-switches/minir4/)

Nu ben ik niet helemaal zeker wat de grote verschillen zijn (buiten dan wifi vs zigbee natuurlijk)
Zijn er los hiervan redenen om voor de ene of de andere te kiezen?

Ik heb gisteren ook eens een dubbele schakelaar van de muur gehaald (voor 2 verschillende lichtpunten) om te kijken wat er precies achter zit.
Ook daar ga ik precies wat hulp kunnen gebruiken (niet zo duidelijk foto's) want ik zie dat er 3 blauwe kabels samen in een klem zitten, ook 3 grond kabels en 1 rode in een klem.
De andere 2 rode kabels gaan naar de 2 schakelaars. In de schakelaars zelf zitten steeds nog een witte en een zwarte kabel die allemaal de muur ingaan.







Welke van de Sonoff opties zou voor deze setup kunnen passen?
Zijn er betere opties dan Sonoff?

[Septillion]

Meest duidelijk verschil is natuurlijk Wifi vs Zigbee. Bij Zigbee heb je dus altijd nog een coördinator/controller nodig. Bij Wifi maken ze standaard gebruik van de Sonoff cloud maar kan je ze flashen met bijvoorbeeld Tasmota. Dan werken ze volledig lokaal maar voor je smarts moet je dan zelf nog een controller (bijvoorbeeld Home Assistant) opzetten. Maar ook dan ben je af van de cloud afhankelijkheid.

Qua aansluiten heeft de ZBminiL2 mee dat hij geen N nodig heeft. Dit kan een voordeel zijn als de enige locatie om hem te plaatsen achter de schakelaar is waar geen N is. Jij lijkt alleen wel een N (=blauw) bij de schakelaar te hebben dus dat scheelt. Ook heeft de ZBminiL2 het voordeel dat de schakelaar gevoed mag worden met L. Bij de Mini's (dus ook de MiniR4) moet de schakelaar volledig geïsoleerd zijn en moet deze alleen tussen S1 en S2 komen. Ook dit is wel eens lastig, zeker met serieschakelingen.

Voordeel van de Wifi versie, zeker met andere firmware, is dat je al veel meer slimmigheid (regels, schema's etc) in de switch zelf kunt stoppen. Als je meerdere Wifi smarts gebruikt zou ik wel aanraden om te zorgen voor een goed Wifi netwerk. Dus de standaard rommel van je ISP de deur uit

Voor andere, gezien de term living + draadkleuren, die is België

[Gizz]

@nexusPc aanvullend op het prima verhaal van @Septillion : mocht je graag voor een wifi-module gaan maar het een gedoe vinden om op de Sonoff alternatieve firmware te zetten waardoor je niet meer afhankelijk bent van de cloud, kijk dan eens naar Shelly. Die hebben standaard al firmware waarmee je compleet cloud-onafhankelijk kunt werken.

[ Voor 13% gewijzigd door Gizz op 25-04-2023 13:40 ]

[nexusPc]

Septillion schreef op dinsdag 25 april 2023 @ 13:36:
Mest duidelijk verschil is natuurlijk Wifi vs Zigbee. Bij Zigbee heb je dus altijd nog een coördinator/controller nodig. Bij Wifi maken ze standaard gebruik van de Sonoff cloud maar kan je ze flashen met bijvoorbeeld Tasmota. Dan werken ze volledig lokaal maar voor je smarts moet je dan zelf nog een controller (bijvoorbeeld Home Assistant) opzetten. Maar ook dan ben je af van de cloud afhankelijkheid.

Qua aansluiten heeft de ZBminiL2 mee dat hij geen N nodig heeft. Dit kan een voordeel zijn als de enige locatie om hem te plaatsen achter de schakelaar is waar geen N is. Jij lijkt alleen wel een N (=blauw) bij de schakelaar te hebben dus dat scheelt. Ook heeft de ZBminiL2 het voordeel dat de schakelaar gevoed mag worden met L. Bij de Mini's (dus ook de MiniR4) moet de schakelaar volledig geïsoleerd zijn en moet deze alleen tussen S1 en S2 komen. Ook dit is wel eens lastig, zeker met serieschakelingen.

Voordeel van de Wifi versie, zeker met andere firmware, is dat je al veel meer slimmigheid (regels, schema's etc) in de switch zelf kunt stoppen. Als je meerdere Wifi smarts gebruikt zou ik wel aanraden om te zorgen voor een goed Wifi netwerk. Dus de standaard rommel van je ISP de deur uit

Voor andere, gezien de term living + draadkleuren, die is België

bedankt voor het antwoord
Ondanks dat ik een N heb zitten, wil dit niet zeggen dat ik nog steeds de ZBminiL2 zou kunnen gebruiken? Of werkt deze uitsluitend zonder N?

Mijn voorkeur ging oorspronkelijk wel naar een Zigbee variant (ondanks de meerprijs door de prijs van de controller). Louter om het niet super stabiel internet hier thuis

[nexusPc]

Gizz schreef op dinsdag 25 april 2023 @ 13:38:
@nexusPc aanvullend op het prima verhaal van @Septillion : mocht je graag voor een wifi-module gaan maar het een gedoe vinden om op de Sonoff alternatieve firmware te zetten waardoor je niet meer afhankelijk bent van de cloud, kijk dan eens naar Shelly. Die hebben standaard al firmware waarmee je compleet cloud-onafhankelijk kunt werken.

Ik bekijk Shelly zeker eens. Maar mijn eerste voorkeur gaat naar Zigbee aangezien ik niet zo fantastisch stabiel internet heb

[Septillion]

De ZBmini L2 werkt uitsluitend zonder N. Maar niets zit je in de weg om hem dan op een plak te gebruiken waar je wel een N hebt. Deze sluit je dan alleen niet aan

En uhm, stabiel internet is alleen van belang als je smart controller in de cloud staat. Heb je deze lokaal, en dat kan zowel bij Zigbee als Wifi dus, dan maakt je internet niet uit.

Wel heb je altijd een stabiel netwerk nodig. Of dit nu Zigbee of Wifi is. Voordeel van Zigbee is dat deze zelf een mesh opzetten en je daar dus (afgezien van de coordinator) niets extras voor nodig hebt.

Ofwel, netwerk, wifi en internet zijn drie verschillende zaken.

[hamsteg]

Altijd voor ZigBee gaan. WiFi lijkt makkelijker maar Zigbee heeft grote voordelen:

1. Geen app die eerst internet contact maakt met China;
2. Geen verstoring op de WiFi (Gamers!) - disconnect / connect kan je QoS omlaag brengen;
3. ZigBee is tweeweg. Een commando wordt bevestigd, bij WiFi is het fire-and-forget. Met andere woorden je vraagt om 'uit' maar toch blijft het licht branden.
4. Scenario's kun je in de zigbee router maken (hoeft dus niet in je Home Assistant).
5. Mesh, hoe meer units hoe 'sterker' het signaal
6. ZigBee bridge werkt (vaak) autonoom, geen actieve externe internet verbinding nodig

Nadeel:

1. Aparte ZigBee router nodig (advies: wired bij je (wifi) router plaatsen).

[ Voor 12% gewijzigd door hamsteg op 26-04-2023 11:54 . Reden: Update: ZigBee bridget werkt autonoom als + toegevoegd ]

[Gizz]

hamsteg schreef op dinsdag 25 april 2023 @ 14:16:
• ZigBee is tweeweg. Een commando wordt bevestigd, bij WiFi is het fire-and-forget. Met andere woorden je vraagt om 'uit' maar toch blijft het licht branden.

Volgens mij verwar je dit met de oude 433Mhz / KlikaanKlikuit producten. Die waren meestal zonder terugkoppeling van de actie. Bij wifi is er natuurlijk prima communicatie twee kanten op

Verder speelt het probleem met 'servers in China' niet bij het gebruik van lokale firmware.

[ Voor 9% gewijzigd door Gizz op 25-04-2023 14:25 ]

[hamsteg]

Gizz schreef op dinsdag 25 april 2023 @ 14:23:
[...]

Volgens mij verwar je dit met de oude 433Mhz / KlikaanKlikuit producten. Die waren meestal zonder terugkoppeling van de actie. Bij wifi is er natuurlijk prima communicatie twee kanten op

Nee hoor, WiFi aan/uit SonOff. Tot vorig jaar meerdere apparaten gebruikt. Ik had regelmatig lichten nog aan ondanks dat ze uit zouden moeten zijn. Had op een gegeven moment een delayed routine van 7 minuten die daarna exact dezelfde opdrachten nog een keer uitvoerde. Sinds ik op ZigBee over ben geen verlichting meer zien branden na 'uit'. En dit is een bekende uitdaging bij WiFi(-apps).

Volgens mij is het inherent aan de protocollen. WiFi is in essentie fire-and-forget en hopen dat het overkomt pas op ISO layer 3(? uit het hoofd) zit retry. Bij ZigBee is dit inherent onderdeel ivm MESH.

PS? ik zou wel ZigBee met neutral wire oplossing gebruiken ... noem mij old fashioned maar dat ben ik.

[ Voor 24% gewijzigd door hamsteg op 25-04-2023 14:45 ]

[JaVaWa]

Bij Wifi kun je weldegelijk communicatie twee kanten op hebben. Mijn Sonoffs zijn geflashed met Tasmota, die bedien ik via MQTT. De Shellies kunnen met de standaard firmware al MQTT doen. De apparaten geven dan na het bedienen altijd door wat de nieuwe status is.

[Septillion]

@hamsteg Dat ligt inderdaad aan het protocol. Maar nu ben je low level protocol van TCP/UDP/Wifi aan het vergelijken met een higher level protocol. Issue van jouw zou ik ook eerder bij de cloud neer leggen dan bij Wifi. Kan natuurlijk niet voor alle cloud rommel spreken maar lijkt me sterk dat er geen higher level protocol met een ack in zit. In ieder geval bij alle standaard local firmware (Tasmota, ESPhome, Shelly) zit gewoon ack ingebakken. Net als bij Zigbee is dat een extra laag.

Dus je eerste punt is maar deels valide. Wifi kan ook lokaal en voor Zigbee heb je altijd een controller nodig waar ook weer cloud versie van zijn....

En ja, je hebt wel fatsoenlijk netwerk nodig maar dan is het geen issue. En gamen op Wifi?

Zoals ik al zei hebben beide dus voor en nadelen

[hamsteg]

Septillion schreef op dinsdag 25 april 2023 @ 19:27:
@hamsteg

En ja, je hebt wel fatsoenlijk netwerk nodig maar dan is het geen issue. En gamen op Wifi?

Zoals ik al zei hebben beide dus voor en nadelen

De zigbee bridge werkt volledig autonoom, ook zonder externe internet verbinding. Een pluspunt dat ik niet vermeld heb.

Je hebt gelijk dat de WiFi switches, Apps gebruiken die over WiFi dingen doen en dat die apps mogelijk geen Ack/Nack concept hebben geïmplementeerd. Bij gebruik van ZigBee ben je niet afhankelijk van de servicing App. Ik heb een ruime twee jaar met WiFi switches gewerkt en heb ze het afgelopen jaar op 2 na, allemaal vervangen vanwege de onbetrouwbaarheid. Mijn WiFi reageert weer beter, de switches doen het zoals verwacht (en mijn logfiles zijn bijna leeg, geen connect/disconnect om de zoveel seconden van de verschillende switches).

WiFi switches zijn in eerste instantie goedkoop en perfect om uit te proberen om te kijken, maar wil je echt structureel gebruiken, dan raad ik ZiBee aan.

[Septillion]

@hamsteg Dat is het probleem "De zigbee bridge" bestaat niet, er zijn er tig. En niet elk werkt zelfstandig. Sommige zijn exact de naam die je ze geeft, een bridge ofwel doorgeefluik aan whatever, vaak de cloud

Hier mooie combi van Wifi en Zigbee, mix en match wat handig was. En doordat ik Home Assistant gebruik kan ik ook mixen en is alles lokaal. Beide hebben dus voor en nadelen maar bij geen van de twee is verbinding een issue. Maar nogmaals, dan gebruik ik geen brak ISP doosje voor mijn Wifi.

[nexusPc]

Bedankt iedereen voor de reacties. Ondertussen al veel bijgeleerd (al gaan sommige reacties nog iets te diep op dit moment, maar we blijven leren)

Ik versta dus dat er eigenlijk geen ideale oplossing is en beide opties die ik aanhaalde als optie kunnen dienen. Of ik al dan niet voor de wifi variant ga (met N) of de Zigbee variant (zonder N) zal ik nog eens wat verder over bekijken (welke Zigbee bridge ik zou nemen dan bv) om de uiteindelijke keuze te maken

Ik kijk al uit om te beginnen proberen

[nexusPc]

Ik heb al eens zitten kijken naar de schematjes hoe deze aan te sluiten zijn. In mijn geval gaat het over wisselschakelaars (2 schakelaars die 1 lichtpunt bedienen). Ik heb dus per lichtpunt 1 sonoff nodig

Op de foto is (onduidelijk) te zien dat elke schakelaar 3 draden heeft. Op welke manier kan ik achterhalen welke draad de L is en welke de 2 draden die de schakelaar verbinden

In documentatie vind ik volgende schema's (voor beide opties) voor wisselschakelaars




Hoe weet ik welke van de 2 ik zal moeten gebruiken?

[Gizz]

Je mag ze beide gebruiken. Maar omdat je in de huidige situatie al spanning op je wisselschakelaar hebt staan is de onderste situatie waarschijnlijk het eenvoudigst.

[nexusPc]

Gizz schreef op woensdag 26 april 2023 @ 10:00:
Je mag ze beide gebruiken. Maar omdat je in de huidige situatie al spanning op je wisselschakelaar hebt staan is de onderste situatie waarschijnlijk het eenvoudigst.

Kwestie dat ik het goed zie (mijn excuses voor de vele dummievragen, mijn elektrische kennis is beperkt)

In de wanddoos zitten blauwe kabels die samenkomen in een klem --> N
groengele kabels zitten samen in een klem --> Grond
Rode kabels --> L
1 rode kabel gaat naar een klem dus ik veronderstel dat deze niet gebruik wordt en de optie geeft van deze wanddoos een ander lichtpunt te bedienen?
de andere 2 rode kabels gaan naar de 2 schakelaars.

Wat me nu nog niet helemaal duidelijk is, is hoe ik deze dan correct moet aansluiten maar vind niet direct een goede manier om een poging te doen hier om het uit te leggen ter controle

[ljo13]

Op de foto's is het inderdaad moeilijk te zien. Heb je een multimeter om wat zaken uit te meten?

Wat je ook kan doen om de zaken voor jezelf wat inzichtelijker te maken is kijken welke kabels bij de lamp aankomen. Als je de stroom afschakelt en ze zitten in buizen, kun je er eens wat aan trekken/wiebelen en zien naar welke schakelaar ze lopen. Meestal is die ruimte er wel. Hetzelfde kun je doen in de schakelaar zelf, pak ze vast met een tang en als ze in buizen zitten, kun je op die manier eens testen naar waar ze lopen. Maak dan een tekening zodat het voor jezelf inzichtelijk is hoe alles aan elkaar hangt en dan kun je er normaal wel zelf die Sonoff's op gaan "mappen".

Die rode kabel die naar een klem gaat, is waarschijnlijk de kabel die richting de lamp loopt.

[hpmkruit]

nexusPc schreef op woensdag 26 april 2023 @ 10:16:
[...]


Kwestie dat ik het goed zie (mijn excuses voor de vele dummievragen, mijn elektrische kennis is beperkt)

In de wanddoos zitten blauwe kabels die samenkomen in een klem --> N
groengele kabels zitten samen in een klem --> Grond
Rode kabels --> L
1 rode kabel gaat naar een klem dus ik veronderstel dat deze niet gebruik wordt en de optie geeft van deze wanddoos een ander lichtpunt te bedienen?
de andere 2 rode kabels gaan naar de 2 schakelaars.

Wat me nu nog niet helemaal duidelijk is, is hoe ik deze dan correct moet aansluiten maar vind niet direct een goede manier om een poging te doen hier om het uit te leggen ter controle

Ander issue wat mogelijk kan spelen is de inbouwruimte die nodig is om de Sonoff/shelly/etc in te bouwen. Bij mij was er op verschillende plekken te weinig ruimte om dit achter de schakelaar te doen, dus zitten ze in de doos bij de lamp.

[nexusPc]

hpmkruit schreef op woensdag 26 april 2023 @ 15:14:
[...]


Ander issue wat mogelijk kan spelen is de inbouwruimte die nodig is om de Sonoff/shelly/etc in te bouwen. Bij mij was er op verschillende plekken te weinig ruimte om dit achter de schakelaar te doen, dus zitten ze in de doos bij de lamp.

zover had ik nog niet gedacht dat dit ook mogelijk is. Zitten alle draden ook in de doos bij de lamp? Zoals de draden die de schakelaars verbinden? Of is dit een andere domme vraag van mij

[Gizz]

Volgens mij maak je het iets te lastig @nexusPc. Je hoeft niks te doen met de draden tussen de schakelaars, die bestaan immers al.



De zwarte draad die naar S2 gaat is in de huidige situatie de schakeldraad die naar je lamp gaat. Dus die zit per definitie al bij je lamp
Je steekt hem nu alleen in de Sonoff, ipv dat hij direct op je lamp aangesloten is.

[ Voor 8% gewijzigd door Gizz op 27-04-2023 11:09 ]

[hpmkruit]

nexusPc schreef op donderdag 27 april 2023 @ 10:22:
[...]


zover had ik nog niet gedacht dat dit ook mogelijk is. Zitten alle draden ook in de doos bij de lamp? Zoals de draden die de schakelaars verbinden? Of is dit een andere domme vraag van mij

Ja, schakeldraad en nuldraad zitten bij de lamp. Bij mij zit er overal ook een fase draad bij iedere plafond lamp erbij.

[nexusPc]

Bedankt iedereen voor de reacties. Ik heb in ieder geval de ZBmini L2 besteld en ga zien hoever ik kom. Als ik er niet uitgeraak op welke manier ik hem moet aansluiten, weet ik jullie te vinden met uitgebreide foto's van mijn situatie

[Septillion]

Heb je ook al een keuze gemaakt qua controller?

[nexusPc]

Septillion schreef op vrijdag 28 april 2023 @ 10:39:
Heb je ook al een keuze gemaakt qua controller?

Ik heb de sonoff zigbee usb dongle bijbesteld.

[Septillion]

En dan wil je met Zigbee2MQTT aan de slag? Of gelijk Home Assistant of andere controller software? Want met alleen de stick ben je er niet.

[nexusPc]

Septillion schreef op maandag 1 mei 2023 @ 13:25:
En dan wil je met Zigbee2MQTT aan de slag? Of gelijk Home Assistant of andere controller software? Want met alleen de stick ben je er niet.

Ik heb hier thuis al een RPi met Home Assistant op. Eerst zal het wat prutsen en proberen zijn als alles toekomt en van daaruit zien wat de mogelijkheden zijn.
Er zijn zoveel opties en manieren dat ik gewoon handon wat wil beginnen met proberen

[nexusPc]

Hier ben ik weer!
ondertussen is alles toegekomen en heb ik de Zigbee dongle in gang gekregen op HomeAssist (een simpele doorsensor werk al).
Vorige keer toonde ik een foto van mijn schakelaar maar ik zou deze keer liever met een eenvoudigere beginnen.
In de garage heb ik 2 schakelaars waar elk 3 draden toekomen. Ik ben dus vrij zeker dat onderstaand schema de situatie is die ik daar heb


Nu ben ik niet helemaal mee hoe ik de Sonoff ZBmini-L2 moet aansluiten. Kan iemand eventueel op het schema bijtekenen hoe de sonoff SBmini-L2 aangesloten dient te worden in deze situatie? Want ik ben het even kwijt precies

Mijn excuses indien ik hiervoor een nieuw topic had moet starten

[Timo002]

@nexusPc Ben je er al uitgekomen?

Ik heb zelf een Sonoff zbmini in de contactdoos in de muur geplaatst. Maar dat was een ontzettend gedoe om hem erin te krijgen vanwege de beperkte ruimte. En in deze doos zaten niet eens extra kabels die erdoor liepen en had ik extra diepte ivm tegels op de muur. Nu zie ik dus ook de ZBMINI-L2, welke compacter is, ben wel een beetje technisch onderlegd maar begrijp niet helemaal hoe deze nou geïnstalleerd wordt zonder N.

Plaats je de ZBMINI-L2 nou bij de lamp of bij de schakelaar? Bij mijn lamp heb ik een neutraal en een schakeldraad. Maar die schakeldraad heeft natuurlijk niet continue spanning, dus daar kun je niets mee want dan staat de ZBMINI-L2 uit zodra iemand de schakelaar om zet. Dus hier heb je dan ook een continue spanning nodig en kun je de schakeldraad op S2 aansluiten.

Kortom, hoe is je dit inmiddels gelukt? Waar heb je de smart switches geplaatst?

Edit: Wacht, ik heb al smart lampen, die moeten continue spanning hebben. Ik moet alleen iets hebben zodat ik de schakelaar kan gebruiken als schakelaar om de lamp in te schakelen..

[ Voor 9% gewijzigd door Timo002 op 25-09-2023 20:21 ]

[Septillion]

@Timo002 De ZBMINI-L2 moet je plaatsen waar je een permanente L hebt. Dus als je dat niet bij de lamp hebt zal hij bij de schakelaar moeten.

Maar als je alleen een input nodig hebt dan is de ZBMINI-L2 niet te gebruiken, deze werkt alleen met een load die je schakelt. Want zonder load heeft hij geen spanning.

[nexusPc]

Timo002 schreef op maandag 25 september 2023 @ 19:29:
@nexusPc Ben je er al uitgekomen?

Ik heb zelf een Sonoff zbmini in de contactdoos in de muur geplaatst. Maar dat was een ontzettend gedoe om hem erin te krijgen vanwege de beperkte ruimte. En in deze doos zaten niet eens extra kabels die erdoor liepen en had ik extra diepte ivm tegels op de muur. Nu zie ik dus ook de ZBMINI-L2, welke compacter is, ben wel een beetje technisch onderlegd maar begrijp niet helemaal hoe deze nou geïnstalleerd wordt zonder N.

Plaats je de ZBMINI-L2 nou bij de lamp of bij de schakelaar? Bij mijn lamp heb ik een neutraal en een schakeldraad. Maar die schakeldraad heeft natuurlijk niet continue spanning, dus daar kun je niets mee want dan staat de ZBMINI-L2 uit zodra iemand de schakelaar om zet. Dus hier heb je dan ook een continue spanning nodig en kun je de schakeldraad op S2 aansluiten.

Kortom, hoe is je dit inmiddels gelukt? Waar heb je de smart switches geplaatst?

Edit: Wacht, ik heb al smart lampen, die moeten continue spanning hebben. Ik moet alleen iets hebben zodat ik de schakelaar kan gebruiken als schakelaar om de lamp in te schakelen..

Ik heb dit jammer genoeg nog steeds niet in orde gekregen
Maar als je enkel een trigger nodig hebt voor je smartlampen denk ik niet dat deze sonoff de juiste keuze is

[Timo002]

@nexusPc Dat is balen.
Zelf heb ik idd alleen een trigger nodig. Weet nog niet wat ik daar wel voor moet gebruiken.

[Septillion]

@Timo002 In welk ecosysteem?

[Timo002]

Septillion schreef op woensdag 27 september 2023 @ 15:31:
@Timo002 In welk ecosysteem?

Ik draai home assistant en heb tot nu toe alles op Zigbee.

[GoldenSample]

nexusPc schreef op donderdag 11 mei 2023 @ 16:56:
Hier ben ik weer!
ondertussen is alles toegekomen en heb ik de Zigbee dongle in gang gekregen op HomeAssist (een simpele doorsensor werk al).
Vorige keer toonde ik een foto van mijn schakelaar maar ik zou deze keer liever met een eenvoudigere beginnen.
In de garage heb ik 2 schakelaars waar elk 3 draden toekomen. Ik ben dus vrij zeker dat onderstaand schema de situatie is die ik daar heb
[Afbeelding]

Nu ben ik niet helemaal mee hoe ik de Sonoff ZBmini-L2 moet aansluiten. Kan iemand eventueel op het schema bijtekenen hoe de sonoff SBmini-L2 aangesloten dient te worden in deze situatie? Want ik ben het even kwijt precies

Mijn excuses indien ik hiervoor een nieuw topic had moet starten

Weet je zeker dat in die 2e schakelaar geen N zit maar de schakeldraad wel naar de lamp gaat (lees de schakeldraaf van de lamp komt van een andere plek dan de N)?