Printplaat lasapparaat onderdelen

[UnitVision]

Beste Tweakers,

Voor een vriend van mij ben ik aan het kijken of ik een lasapparaat kan repareren.
Het probleem is alleen dat ik niet aan alle onderdelen kan zien wat het is en ik weet wel veel van electronica maar niet in vergelijking met een professional, kortom, ik ben een hobbyist.

Ik zal eerst ff beschrijvijven wat het probleem is.
Het gaat om een MIG lasapparaat waarbij de rol (lasdraad) op volle snelheid draait en niet meer regelbaar is.
Normaal zit er een potmeter op waarbij het toerental voor de rol is in te stellen.
Deze lijkt niets meer te doen maar denk niet dat de potmeter kapot is.
Ik zal eerst ff wat foto's van de delen laten zien die volgens mij het probleem zijn.






Mijn vraag is ten eerste: wat is het rode onderdeel boven op de printplaat waar ik een groene vierkant omheen heb getekend. Het lijkt op een weerstand of varistor maar ben daar niet zeker van. Er staat op "4771" en eronder "0020". Ik ga het vanaf hier de "rode weerstand" noemen.

Aan de poten van de transistor is te zien (onderkant printplaat) dat er wat mee gebeurd is (zie middelste poot).
De " rode weerstand" is ook te zien dat deze op 2 plaatsen gescheurd is (bovenzijde).

Mijn vermoeden is dus dat de transistor kapot is (en ook de " rode weerstand" waarschijnlijk).

Mijn andere vraag is hoe ik kan zien wat de specs zijn van de transistor.
Bij veel transistoren zie ik niet de voltage, amperage en het vermogen in verhouding tot wat er op staat.
Ook niet wat voor soort transistor het is (bipolair of FET, PNP of NPN)
Op de transistor staat wel "TIP 142 CC ODR VW MAR 816".
Geen idee welke is dus moet hebben want weet wel dat ik moet zoeken op "TIP 142" maar niet wat de rest van de specs zijn.

De vriend van mij heeft dit lasapparaat gekocht (en wist van het mankement en was dus ook niet te duur) maar het vermoeden bestaat dat er te lang een te zware lasdraadrol op heeft gezeten. Maar zeker weten doen we dat niet natuurlijk.
Het zou mooi zijn als het lasapparaat toch weer te repareren zou zijn want zoveel zit er niet op het printplaatje.
Ik hoop dat het vervangen van wat onderdelen (welke op zich niet veel kosten) het euvel van het toerental oplost.
Voor de rest lijkt het lasapparaat nog volldige te werken en ziet er van binnen verder ook netjes uit.

[pennywiser]

Is een 47Z1 varistor

https://nl.aliexpress.com/item/32680206190.html

Is uitverkocht maar nu kan je verder zoeken naar iets gelijkwaardigs.

En Conrad heeft de tip142

https://www.conrad.nl/nl/...pn-darlington-155449.html

Ali trouwens ook zie ik: https://nl.aliexpress.com/af/tip142.html

Dit is een "prior repair attempt" ofwel er is al aan gesoldeerd en niet netjes. Dat middelste soldeerpunt onder de transistor is zo te zien de pad van afgescheurd dus daar moet je even wat extra afschrapen en een paar mm verderop solderen. Die transistor is afgeknipt om eruit halen te vergemakkelijken, maar dit bleek te lastig oid.

Gewoon bestellen en vervangen, soldeerwerk gelijk even netjes maken, en kijken of het weer werkt. Zo niet is er nog wat anders stuk. Maar de kans is best groot dat het dan weer werkt.

Btw Ali is voor mij een beetje de vervanging van de electronica shop zoals die er waren tot in de jaren 90. Ik kan daar (vrijwel) alles terugvinden. Die 47Z1 heeft waarschijnlijk een vervanger met een ander typenummer die daar wel gewoon nog te koop is.

[ Voor 88% gewijzigd door pennywiser op 21-02-2023 14:58 ]

[UnitVision]

pennywiser schreef op dinsdag 21 februari 2023 @ 14:06:
Is een 47Z1 varistor

https://nl.aliexpress.com/item/32680206190.html

Is uitverkocht maar nu kan je verder zoeken naar iets gelijkwaardigs.

En Conrad heeft de tip142

https://www.conrad.nl/nl/...pn-darlington-155449.html

Ali trouwens ook zie ik: https://nl.aliexpress.com/af/tip142.html

Dit is een "prior repair attempt" ofwel er is al aan gesoldeerd en niet netjes. Dat middelste soldeerpunt onder de varistor is denk ik pad van afgescheurd dus dan moet je even wat extra afschrapen en daar solderen.

Bedankt voor de herkenning NimRod1337, ik heb nog eens beter gekeken (met loep ) want was nauwelijks leesbaar maar het is idd 47Z1. Er stond ook niet 0020 blijkt nu maar 0026.

Maar zowel voor de varistor alsmede de transsistor, hoe kan ik aan deze nummering zien aan welke specs deze moet voldoen?
Wat betekent bijvoorbeeld die "0026" op de varistor, wat geeft deze aan?
Is de "TIP 142" voor een transistor voldoende? Zijn de andere waarden niet belangrijk?

Ik ben heel blij met je linkjes maar wil het ook graag begrijpen.
Vooral ook zodat ik zeker weet dat ik de goede heb (alhoewel ik niet twijfel aan jouw kennis, dat is wel bewezen dat die van jou vele malen groter is dan de mijne inzake electronica).

Moet ik tevens nog meer rekening houden met kapotte componenten?
Er zit niet zoveel "gevoelige" componenten op voor zover ik kan zien.

[ Voor 4% gewijzigd door UnitVision op 21-02-2023 14:34 ]

[pennywiser]

Die 0026 zag ik ook meteen inderdaad, maar is niet van belang. Ik denk dat dat een fabrikant code is.
Kapotte componenten identificeer je door te meten of optisch, wat je nu hebt gedaan. Ik weet niet wat dit circuit precies doet, maar het regelt wat motor snelheden gok ik. Dit is inderdaad een grove through hole print welke in de regel vrij eenvoudig is te repareren.

Ik zou deze 2 componenten zien te achterhalen en vervangen en kijken wat er gebeurt. Je zou er 2 of 3 kunnen bestellen, maar soms gaan ze sws alleen al per 10 . Als er iets anders stuk is, kan het gevolg zijn dat deze componenten worden gesloopt, en dan heb je er gelijk nog een paar liggen.
Maar ik denk zelf dat dat het niet is, maar dat er iets heeft vastgezeten waardoor dit circuit overbelast is geraakt. Rol draad welke helemaal in een knoop zat terwijl de motor wel aan staat zoiets, maar dat is gokken. Trial en error is het vaak helaas, tenzij je meetapparatuur hebt. Je zei zelf al de spoel loopt verder wel, dus dat is een goed teken dat er vrij veel functioneel is nog.

Die 47Z1 kan ik zo direct niet vinden, ik heb het idee dat er een vervanger voor is. Dan zou je de specs moeten opzoeken en kijken welke vervanger je kan gebruiken. Ik zal nog even verder zoeken.

Die tip142 kan je direct bestellen, die moet je sws hebben.

Edit: in de Ali link staat V47ZA1 dus dat zegt mij dat dat dezelfde is, misschien vind je daarmee wel vervangers. Volgens mij is de 14D471K een vervanger maar controleer dat ook zelf.

[ Voor 17% gewijzigd door pennywiser op 21-02-2023 14:56 ]

[timberleek]

[speculatiemodus]
Even aangenomen dat die TIP142 de vermogensregeling voor de draadspoel is. De varistor staat waarschijnlijk parallel aan de Collector/emitter overgang om de inductiepieken van de draadspoelmotor weg te voeren (daar kan de transistor slecht tegen. Een overmatig zware draadrol zou kunnen betekenen dat deze varistor overmatig veel heeft moeten wegvloeien en stuk is gegaan. Daarna kreeg de transistor de volle lading en was hij het volgende slachtoffer.

Als de spoel nu alleen vol gas draait zou dat betekenen dat de transistor doorgeslagen is. Dat moet je kunnen meten. Tussen pin 2 en 3 meet je dan een kortsluiting.


Maar het kan ook wat anders zijn natuurlijk. Als de transistor is doorgeslagen tussen de Collector en basis kan hij ook schade aan de aansturing hebben gemaakt. Dan is de transistor nog steeds stuk, maar misschien meer.

Maar simpelweg een kapotte potmeter of ander component kan ook. Maar dan zal je aan de slag moeten met de multimeter.


Achterhalen welke specs je precies nodig hebt is lastig zonder het design van voor naar achter te kennen. Afhankelijk van de designs zijn er soms hele belangrijke details die een component wel of niet geschikt maken (al zal dat in dit circuit meevallen).
Zo had ik op werk laatst productieuitval door een alternatief component (transistor). Bleek dat de microcontroller in reset een kleine lekstroom heeft. Geen probleem in her originele circuit. Maar de alternatieve transistor was hier gevoeliger voor. Bij hogere temperaturen werd dit erger, zo erg dat deze lekstroom er voor kon zorgen dat de reset controller van de microcontroller weer werd aangeslingert. Het gevolg: een reset loop in de microcontroller, maar alleen als de reset aangesproken werd nadat het product opgewarmt was.


Maar in dit geval zou ik het gewoon simpel houden. De TIP142 is prima verkrijgbaar, die zou ik weer kopen. Dan hoef je ook niet te gaan nadenken over specificaties.
Hierbij zou ik persoonlijk alleen wel voor een betrouwbare leverancier gaan, niet ali.
Er zijn een hoop neppers in de wereld (been there, not fun). Hij doet het misschien, maar kan intern prima een veel zwakker component bevatten. Dan sta je straks weer met een kapot apparaat.


Zou de TIP142 niet verkrijgbaar zijn moet je inderdaad gaan achterhalen welke specificaties kritisch kunnen zijn. Het lasapparaat of metingen hieraan kunnen eventueel al dingen vertellen als de gebruikte spanningen en stroom voor die motor. Dat is een goed uitgangspunt, daar wil je in ieder geval boven zitten.

In dit geval heb je ook nog die inductie spanningen van de motor bij het afschakelen dus je wil wel wat hoger zitten. Origineel is het blijkbaar 100V. Dat zou ik gewoon als minimum aanhouden. Dan zit je altijd goed.

Maximale stroom idem dito. Het origineel kan 10A continu, dat zou ik in dit geval aanhouden. Misschien is het overkill, maar afzwakken kan altijd nog.

Dan heb je de versterkingsfactor van de transistor (hfe). In dit geval minimaal 1000 bij 10A. Misschien is het aanstuurcircuit sterk genoeg om met veel minder af te kunnen. Dit zou je kunnen bepalen. Maar je kan ook gewoon 1000 of meer aanhouden.

Saturation voltage, gekoppeld aan de verliezen in de transistor zal waarschijnlijk redelijk vergelijkbaar zijn bij concurrenten. maar goed om in de gaten te houden. Met name een hogere spanning wil je hier liever niet. Dan verlies je meer vermogen in de transistor. Dus meer warmteontwikkeling en minder motorvermogen.

Base-emitter on voltage kan nog belangrijk zijn. Als die hoger ligt kan het aanstuurcircuit de transistor mogelijk minder goed aanzetten. Dan krijg je weer meer verliezen. Te laag kan ook problemen geven, maar daar zie ik hier niet zo veel risico voor.

Er zit ook een NE555 op het bord, daarmee vermoed ik dat de draadspoelmotor met PWM wordt aangestuurd. In dat geval kun je ook nog een oog houden op de turn-on en turn-off tijd. Hoe langer dit is, hoe langer de transistor "half open" staat. een staat waarin hij relatief veel warmte genereerd.

Dit is een hele grove uiteenzetting van keuzes die relevant kunnen zijn. Maar ik zou gewoon het origineel halen.


Als de 555 inderdaad een pwm circuit voor die motor is kun je eventueel controleren of de uitgang hiervan nog steeds werkt (pin 3 dacht ik). Alleen moet je dan iets hebben wat je hier aan kan hangen. Ik neem aan dat je geen oscilloscoop hebt . Misschien dat een multimeter hier al genoeg indicatie kan geven. Het kan ook zijn dat het 555 circuit niks doet en daardoor de transistor "dom" aan zet in plaats van te regelen.

Heb je ook een foto van de achterkant?

[UnitVision]

pennywiser schreef op dinsdag 21 februari 2023 @ 14:39:

Die 47Z1 kan ik zo direct niet vinden, ik heb het idee dat er een vervanger voor is. Dan zou je de specs moeten opzoeken en kijken welke vervanger je kan gebruiken. Ik zal nog even verder zoeken.

Die tip142 kan je direct bestellen, die moet je sws hebben.

Edit: in de Ali link staat V47ZA1 dus dat zegt mij dat dat dezelfde is, misschien vind je daarmee wel vervangers. Volgens mij is de 14D471K een vervanger maar controleer dat ook zelf.

Bedankt voor de update en hier kan ik zeker wat mee maar wat je zegt "de specs". Daar zit bij mij nu juist de kneep omdat ik van hetgeen op het component staat niet direct kan vinden wat de specs ervoor zijn.
Als ik die weet kan ik ook gaan zoeken.

Schijnbaar is voor de transistor "TIP 142" genoeg?
Iedere "TIP 142" is daarmee te gebruiken?

En de V47Z1, waar staat dit voor en waar moet het aan voldoen?

Zoals je ziet ben ik een hobbyist en nog zoekende.

[BrZ]

UnitVision schreef op dinsdag 21 februari 2023 @ 15:02:
Schijnbaar is voor de transistor "TIP 142" genoeg?
Iedere "TIP 142" is daarmee te gebruiken?

Ja, TIP142 zou altijd dezelfde specs moeten hebben.

Hier kan je de datasheet van exact degene die er nu op ziet vinden:
https://www.st.com/en/power-transistors/tip142.html

Ik zou voor de vervanging gewoon voor een originele gaan, geen Ali express prul

[pennywiser]

UnitVision schreef op dinsdag 21 februari 2023 @ 15:02:
[...]


Bedankt voor de update en hier kan ik zeker wat mee maar wat je zegt "de specs". Daar zit bij mij nu juist de kneep omdat ik van hetgeen op het component staat niet direct kan vinden wat de specs ervoor zijn.
Als ik die weet kan ik ook gaan zoeken.

Schijnbaar is voor de transistor "TIP 142" genoeg?
Iedere "TIP 142" is daarmee te gebruiken?

En de V47Z1, waar staat dit voor en waar moet het aan voldoen?

Zoals je ziet ben ik een hobbyist en nog zoekende.

Ja, je moet even handigheid krijgen bij het zoeken en matchen. Tip142 is genoeg info. Componenten met ander specs hebben vrijwel altijd andere typenummers. Dus de specs zitten hem in het typenummer.

Het lastige van die 47Z1 is dat die niet te vinden is of dat lig t aan mij kan ook. Dus dan moet je de specs achterhalen en kijken welke je ook kan gebruiken. Op eerste oog is dat de 14D471K maar zoals ik zei controleer dat zelf ook.

[timberleek]

Dit is de transistor die je hebt.
https://www.farnell.com/datasheets/2307205.pdf

Vaak is het typenummer genoeg. Maar er zijn wel eens kleine verschillen tussen merken. Dus beste om de documentatie van de juiste fabrikant er bij te zoeken.

pennywiser schreef op dinsdag 21 februari 2023 @ 14:39:
Edit: in de Ali link staat V47ZA1 dus dat zegt mij dat dat dezelfde is, misschien vind je daarmee wel vervangers. Volgens mij is de 14D471K een vervanger maar controleer dat ook zelf.

De 14D471K is zo te zien een 220V 470v zelfs varistor. Dat is hier niet bruikbaar.
De 47ZA1 (even hopende dat dat dezelfde is dan de 47Z1 is 30V (wat ook vele logischer is bij de 100V transistor), al zou ik door de 47 in de naam eerder 47v verwachten

@UnitVision staat er een spanning op die zwarte transformator? Als het bijvoorbeeld een 12 of 24v voeding is, is een 30v varistor niet ondenkbaar.

[ Voor 4% gewijzigd door timberleek op 21-02-2023 15:09 ]

[pennywiser]

timberleek schreef op dinsdag 21 februari 2023 @ 15:08:
Dit is de transistor die je hebt.
https://www.farnell.com/datasheets/2307205.pdf

Vaak is het typenummer genoeg. Maar er zijn wel eens kleine verschillen tussen merken. Dus beste om de documentatie van de juiste fabrikant er bij te zoeken.


[...]


De 14D471K is zo te zien een 220V 470v zelfs varistor. Dat is hier niet bruikbaar.
De 47ZA1 (even hopende dat dat dezelfde is dan de 47Z1 is 30V (wat ook vele logischer is bij de 100V transistor), al zou ik door de 47 in de naam eerder 47v verwachten

@UnitVision staat er een spanning op die zwarte transformator? Als het bijvoorbeeld een 12 of 24v voeding is, is een 30v varistor niet ondenkbaar.

Ik heb niet heel goed gezocht, slim inderdaad. Je kan ook even de spanning meten van de trafo.

[Señor Sjon]

BK >>> MME

[UnitVision]

timberleek schreef op dinsdag 21 februari 2023 @ 15:08:

De 14D471K is zo te zien een 220V 470v zelfs varistor. Dat is hier niet bruikbaar.
De 47ZA1 (even hopende dat dat dezelfde is dan de 47Z1 is 30V (wat ook vele logischer is bij de 100V transistor), al zou ik door de 47 in de naam eerder 47v verwachten

@UnitVision staat er een spanning op die zwarte transformator? Als het bijvoorbeeld een 12 of 24v voeding is, is een 30v varistor niet ondenkbaar.

Ja, de zwarte transformator is 24 V voeding (CHK 13505/30.2401, 230V 50/60Hz 1-5, 24V 7-9 1.6 VA)

[memphis]

TIP142 is gewoon de transistor, meerdere codes zijn meestal een productie datum/serie en fabriek code.

Als ik kijk naar de print zie ik eerder een gesloopt eilandje dan een verbrand eilandje, de vele fluxresten doet mij vermoeden dat er ooit al iemand aan gerommeld heeft en als dit zo de fabriek is uit gegaan is dat slecht.

Die varistor lijkt opengebarsten? Mogelijk is er een opdruk aan de kant van het koelplaatje, even ombuigen....

[UnitVision]

timberleek schreef op dinsdag 21 februari 2023 @ 14:59:
[speculatiemodus]

Heb je ook een foto van de achterkant?

Hierbij een foto van de achterkant. Links boven zit dus de transistor

[GeeEs]

De varistor is inderdaad opengebarsten. Goed te zien op die foto van bovenaf genomen.
De transistor kan je eerst testen, lijkt er op dat hier wel aan geknutseld is, maar kan dus ook goed al een "nieuwe" zijn, en dat de reparatie nooit afgemaakt is...
Ik zou de condensator ook meteen meepakken als je toch bezig gaat.

Leuk projectje, succes!

[Toerq]

mis je daar linksonder niks, lijkt erop dat er iets nog aan je kabels hangt wat daar op hoort. denk een amp connector ofzo.

Zou ook ff alles met wat verse tin opnieuw vastsolderen

[ Voor 38% gewijzigd door Toerq op 21-02-2023 18:42 ]

[UnitVision]

Toerq schreef op dinsdag 21 februari 2023 @ 18:40:
mis je daar linksonder niks, lijkt erop dat er iets nog aan je kabels hangt wat daar op hoort. denk een amp connector ofzo.

Zou ook ff alles met wat verse tin opnieuw vastsolderen

Ja, Goed gezien Linksonder heb ik een lipje eraf getrokken toen ik de bedrading loshaalde.
Deze moet ik er nog opnieuw opzetten, is ook goed te zien op de printplaat van bovenaf (zie je 2 gaatjes waar deze gezeten heeft.

Dit geeft ook idd aan dat ik alles weer ga nalopen en ga vertinnen.

Ik heb zelfs al printplaatjes gezien (nieuw) voor rond de € 30,= a € 35,= (uit Polen).
Hier zit dan net weer een relais minder op maar wel hetzelfde typenummer van de printplaat.
Deze ziet er dan wel wat schoner uit maar meer ook niet.
Dan ga je weer denken waarom er een relais minder op zit (verder alles hetzelfde).
Dus ga maar gewoon proberen deze te repareren en idd niet met China troep (alhoewel het meeste dara volgens mij gemakt wordt) maar geen Ali iig.

[ Voor 28% gewijzigd door UnitVision op 21-02-2023 18:52 ]

[UnitVision]

Hoe goed kunnen diodes trouwens tegen overspanning.



Je ziet (rode vierkant) een poot van de diode en het lijkt daar wel zwart maar weet niet of dat overspanning is geweest (diode 1N5401)

[memphis]

Dat zijn fluxresten. Bij een goede productie en reparatie worden deze fluxresten netjes weg gepoetst.

1n5401 kan wel wat hebben, had je overigens ook kunnen opzoeken https://www.farnell.com/datasheets/2182645.pdf

[UnitVision]

Ik heb de transistor van de print gehaald en tussen poot 2 en 3 zat idd een kortsluiting dus stuk.
Ik ga deze vervangen en ook de varistor (weet nog niet welke).
Voor de zekerheid vervang ik ook de Elco.
Ik laat het nog weten als ik alles heb vervangen maar kan wel ff duren