Ram geeft (memtest86) errors bij 4 x 8 @ XMP 3.200

[b2vjfvj75gjx7]

Achtergrond

Enkele maanden geleden heb ik met grote hulp van dit forum onderstaand systeem samengesteld en aangeschaft.

#	Category	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	Intel Core i5-12500 Boxed	€ 241,08	€ 241,08
1	Moederborden	ASUS Pro B660M-C D4-CSM	€ 129,-	€ 129,-
1	Behuizingen	Fractal Design Define Mini C	€ 90,72	€ 90,72
1	Processorkoeling	Noctua NH-U12S Bruin	€ 69,90	€ 69,90
1	Ventilatoren	be quiet! Silent Wings 3 PWM, 120mm	€ 20,14	€ 20,14
1	Ventilatoren	Noctua NF-A12x25 PWM Bruin, 120mm	€ 28,80	€ 28,80
1	Geheugen intern	Corsair Vengeance LPX CMK16GX4M2B3200C16	€ 51,90	€ 51,90
1	Voedingen	Fractal Design ION+ 560W Platinum	€ 89,-	€ 89,-
1	Solid state drives	Samsung 870 QVO 2TB	€ 161,-	€ 161,-
1	Solid state drives	Samsung 980 1TB	€ 75,-	€ 75,-
1	Solid state drives	Samsung 980 500GB	€ 52,82	€ 52,82
			Totaal	€ 1.009,36

Alles goed en wel, al twijfelde ik toen al of ik 16GB ram zou aanschaffen of direct toch maar 32GB.

De werkzaamheden (media productie) zouden goed met 16 overweg kunnen, maar aan geheugen heb je natuurlijk nooit genoeg.

Mijn budget was ongeveer 1.000 euro en dus heb ik toen besloten "later" alsnog 16GB er bij te prikken, indien nodig of als het onder de grens van 50 euro zou komen.
 

Van 16 naar 32

Toevallig gebeurde dat laatste in december vorig jaar en na BTW-aftrek (ZZP'er) kon ik voor een paar tientjes mooi 16GB extra aanschaffen;

Note : exact hetzelfde geheugen, zelfde versienummer, zelfde timings, zelfde "xmp" profiel, serienummers onderling gekoppeld.

Absoluut niet nodig voor het werk zelf, wel heel leuk om "te hebben" en een mooie afsluiting van het systeem die nu alle vier de geheugensloten vol heeft zitten.

Onder de streep verbruikt het zelfs met hig-end renderen nog geen 12GB, maar who cares...

...zou je zeggen.
 

Errors

Laat ik voorop stellen dat ik niets van die extra 16GB merkte en ook geen fouten tijdens het werk had, gerelateerd aan geheugenissues (BSOD, crash, etc... waren er niet).

Echter, puur uit interesse heb ik de interne geheugentest van Windows gedraaid;

code:

mdsched

Fingers crossed, en... The system contains serious errors. Windows can't solve them so bring your device back to the manufacturer.

Tenminste, zo iets stond er - plus een verwijzing naar de Windows logs.

Die laatsten zeiden voor mij niet zo veel, behalve dat er iets met het geheugen was en dat de test niet afgemaakt kon worden.

Nogmaals; ik merk er niets van, maar het voelde toch niet lekker.
 

Testen, testen, testen

Om alles kort te sluiten (ik heb natuurlijk garantie op alles, maar ben liever zelfredzaam) ben ik memtest86 gaan draaien, die nog kende uit mijn SX286-15 tijdperk (bij wijze van... kan ook een DX-486-25 zijn geweest).

Lang verhaal kort;

Ik heb twee weken elk "vrij uurtje" tests gedraaid, op alle mogelijke snelheden, combinaties, variaties, etc...

Memtest86 vond ook allemaal fouten, variërend van honderden bij de ene "run" tot enkele bij de ander.

En de fouten bij de testen kwamen voor bij 4, 5, 7, 8, 9, 10 en soms een notice over de hammertest (13).
 

Uitslag

• Ik heb alle ram los getest (plak voor plak) in meerdere sloten (voornamelijk 2 en 4 - gemeten "vanaf" de CPU).
• In koppels (ze hebben opeenvolgende serienummers en dezelfde versienummers) en alles bij elkaar.
• De locaties verwisseld (van 2 naar 4 en vice versa) bij 2 x 8GB testen.
• De locaties omgewisseld (van 1 / 3 naar 2 / 4 en vice versa) bij 4 x 8GB testen.
• Getest zonder XMP (+/- 2.100MHZ).
• Getest met XMP I (3.200MHZ).
• Getest met XMP II.
• Getest met XMP I @ 3.000MHZ.

Vannacht heb ik een laatste test-run gedraaid (4 x 8GB @ 3.000MHZ) en nu ik genoeg ammunitie heb om te schieten, heb ik jullie advies / kennis nodig.

 

Diagram

Voor het overzicht heb ik geprobeerd de meest inzichtgevende opstellingen + uitslagen te vatten in een diagram.

1. oud = origineel geheugen (bij aanschaf systeem
2. nieuw = nieuw aangeschaft geheugen (zelfde specs)
3. Elke regel is een testopstelling
4. Het nummer) is een verwijzing naar een opmerking
5. (cpu) - / + / - / + geeft aan welk slot geheugen heeft, of niet

code:

nieuw 2 x 8 gb + xmp (3200)  = goed 0)
oud   2 x 8 gb + xmp (3200)  = goed 0)

--

combi 4 x 8 gb + xmp (3200)  = fout 1)
combi 4 x 8 gb - xmp (2100)  = goed
combi 4 x 8 gb + xmp (3000)  = goed

--

single 1 x 8 gb - xmp (2100) = goed 2)
single 1 x 8 gb + xmp (3200) = goed 3)

___________________________________________
0) volgorde
___________________________________________

(CPU) - / + / - / +

___________________________________________
1) volgorde
___________________________________________

(CPU) nieuw / oud / nieuw / oud
(CPU) oud / nieuw / oud / nieuw

___________________________________________
2) volgorde
___________________________________________

(CPU) - / - / - / +
(CPU) - / - / + / -

___________________________________________
3) volgorde
___________________________________________

(CPU) - / - / - / +

 

Mijn conclusie

Mijn conclusie op basis van wekenlang testen is;

• 1 x 8GB @ 3.200 gaat goed (zowel oud als nieuw)
• 2 x 8GB @ 3.200 gaat goed (zowel de oude als nieuwe)
• 4 x 8GB @ 2.100 (geen XMP) gaat goed
• 4 x 8GB @ 3.000 (XMP lager gezet) gaat goed
• 4 x 8GB @ 3.200 gaat fout (in alle slot-combinaties)

Het lijkt er dus op dat het individuele ram goed is op 3.200 en dat ze als koppel (2x8) onderling ook goed werken.

Het gaat echter mis als ik de koppels combineer (2 x (2x8)) op 3.200, maar dat dit wel werkt op 3.000

Het zou dus eerder een processor (die kan tot 3.000 aan, schijnt) / moederbord / geheugen "combinatie ding" zijn dan dat er echt iets kapot is... lijkt het.
 

Vragen

TLDR; de vragen

1. Is mijn conclusie valide? (het werkt niet op 3.200 maar wel op 3.000 en "dus" is het geheugen ansich goed)
2. Kan het probleem opgelost worden door de nieuwe 2x8GB terug te sturen en een nieuw koppel te proberen (in combinatie met de originele 2x8GB bij aanschaf van het systeem), of is dit echt een "systeemprobleem"?
3. Is Memtest86 "heilig", in de zin dat als die na 24 uur testen zegt 'alles is goed', dat 'alles ook goed is'?

Uitleg van de vragen;

1. Als het geheugen goed is, en werkt op 3.000, vind ik het best
2. Het liefst heb ik 3.200 natuurlijk en ik kan het nieuwe geheugen nu nog wisselen voor een ander koppel, maar dat moet wel nut hebben (niet 100% gegarandeerd, maar wel de moeite waard zijn).
3. Als extra test heb ik ook de stand-alone tool
   code:
   

   MemTest64.exe

   gedraaid.

Die laatste test is minder intensief / secuur dan

code:

Memtest86

, maar gaf toch (2) fouten aan na enkele uren op de achtergrond draaien, waar memtest86 daarvoor en daarna meldde "alles is goed" (bij 4x8GB @ 3.200).

Ik wil ook niet elke testtool in de wereld draaien om te "hopen" dat die een fout tegenkomt, ook omdat ik in de praktijk nergens last van heb.

Wel wil ik kunnen vertrouwen op het systeem en weten dat ik niet iets kan oplossen, dat ik nu laat liggen.

PS. frequenties aanpassen bij het ram, lijkt mijn BIOS niet te kunnen. Dit is beperkt tot XMP (aan / uit), XMP I, XMP II, de timings en snelheid.

[freaky35]

4 sticks zijn lastiger als 2 sticks voor de geheugen controller van de cpu
Daarom is de ondersteunde snelheid daarvoor ook lager met 4 als met 2 reepjes.

Verder heeft die cpu een gelockte SA voltage(geheugencontroller voltage),wat van belang is voor hogere geheugen clocks.
Dikke kans namelijk dat je een hoger SA voltage nodig bent om 4x8gb stabiel te krijgen op 3200mhz

Ik zou echt aanraden om 2x16gb te gebruiken in dit geval

Fouten zijn fouten helaas ,als memtest errors aangeeft dan ga er maar van uit dat het niet stabiel is.

[Voor 31% gewijzigd door freaky35 op 21-01-2023 13:31]

[b2vjfvj75gjx7]

freaky35 schreef op zaterdag 21 januari 2023 @ 13:19:
4 sticks zijn lastiger als 2 sticks voor de geheugen controller van de cpu
Daarom is de ondersteunde snelheid daarvoor ook lager met 4 als met 2 reepjes.

Verder heeft die cpu een gelockte SA voltage(geheugencontroller voltage),wat van belang is voor hogere geheugen clocks.
Dikke kans namelijk dat je een hoger SA voltage nodig bent om 4x8gb stabiel te krijgen op 3200mhz

Ik zou echt aanraden om 2x16gb te gebruiken in dit geval

Fouten zijn fouten helaas ,als memtest errors aangeeft dan ga er maar van uit dat het niet stabiel is.

Voltage valt niet in te stellen (en ik heb ook niet de intentie basaal te overklokken, of iets).

Voor zo ver het nu lijkt, is het wel stabiel op 3.000MHZ (na meer dan 16 uur non-stop testen).

2x16GB is een optie voor later (als dat in prijs gedropped is), maar voor nu "zit" ik vast aan 4x8GB, omdat ik geen sticks van enkele maanden oud ga inwisselen (te meer daar ik 32GB niet eens nodig heb... dat was puur voor de lol, maar het mag ook niet in de weg zitten, qua betrouwbaarheid).

Voor de helderheid; er zijn twee programma's op de markt met bijna dezelfde naam.

Memtest86 (draait buiten Windows om) en memtest64 (draait onder Windows zelf).

Die eerste test veel intensiever (lijkt het) en gebruikte ik ook als referentie voor alle set-ups.

[Voor 10% gewijzigd door b2vjfvj75gjx7 op 21-01-2023 13:35]

[freaky35]

b2vjfvj75gjx7 schreef op zaterdag 21 januari 2023 @ 13:33:
[...]


Voltage valt niet in te stellen (en ik heb ook niet de intentie basaal te overklokken, of iets).

Voor zo ver het nu lijkt, is het wel stabiel op 3.000MHZ (na meer dan 16 uur non-stop testen).

2x16GB is een optie voor later (als dat in prijs gedropped is), maar voor nu "zit" ik vast aan 4x8GB, omdat ik geen sticks van enkele maanden oud ga inwisselen (te meer daar ik 32GB niet eens nodig heb... dat was puur voor de lol, maar het mag ook niet in de weg zitten, qua betrouwbaarheid).

Voor de helderheid; er zijn twee programma's op de markt met bijna dezelfde naam.

Memtest86 (draait buiten Windows om) en memtest64 (draait onder Windows zelf).

Die eerste test veel intensiever (lijkt het) en gebruikte ik ook als referentie voor alle set-ups.

Dit is eigenlijk al overclocken,maar dat daar gelaten.

Het klopt dat je die voltages niet in kan stellen,deze cpu is gelockt qua voltages ,je moet daarvoor een K versie hebben.

Alleen word het dus nu lastig 4x8gb stabiel te krijgen mede doordat je dat SA voltage niet kan aanpassen. Dat is eigenlijk wat ik bedoelde.

Maar ik blijf er bij een fout is een fout,deze memtest zijn nog niet de meest intensieve van de memtest die er zijn.Als deze fouten weergeven ga er dan maar van uit dat het niet stabiel is.

Cpu is dus naar mijn mening niet kapot,maar je loopt tegen de limiet aan van de IMC op dat voltage.
Welk SA voltage geeft die trouwens aan in de bios.Ik gok rond 0.950 in die buurt?

En ik meen ook dat je een z690 bord bv nodig hebt om de voltages ect te kunnen,mogen aanpassen.

De fijnste test vind ik zelf deze ,maar die is betaald (10 dollar meen ik):

https://www.karhusoftware.com/ramtest/

Dan heb je nog TM5 die is wel gratis en is ook goed,met het juiste config:

https://www.overclock.net...h-custom-configs.1751608/

Ik gebruik zelf het : Anta777absolut
config bij TM5

Het grootste voordeel van deze 2 is vind ik dat ze veel sneller fouten vinden.

[Voor 18% gewijzigd door freaky35 op 21-01-2023 14:35]

[b2vjfvj75gjx7]

freaky35 schreef op zaterdag 21 januari 2023 @ 13:46:
[...]


Dit is eigenlijk al overclocken,maar dat daar gelaten.

Hetyklopt dat je die voltages niet in kan stellen,deze cpu is gelockt qua voltages ,je moet daarvoor een K versie hebben.

Alleen word het dus nu lastig 4x8gb stabiel te krijgen mede doordat je dat SA voltage niet kan aanpassen. Dat is eigenlijk wat ik bedoelde.

Maar ik blijf er bij een fout is een fout,deze memtest zijn nog niet de meest intensieve van de memtest die er zijn.Als deze fouten weergeven ga er dan maar van uit dat het niet stabiel is.

Cpu is dus naar mijn mening niet kapot,maar je loopt tegen de limiet aan van de IMC op dat voltage.
Welk SA voltage geeft die trouwens aan in de bios.Ik gok rond 0.950 in die buurt?

En ik meen ook dat je een z690 bord bv nodig hebt om de voltages ect te kunnen,mogen aanpassen.

De fijnste test vind ik zelf deze,maar die is betaald (10 dollar meen ik):

https://www.karhusoftware.com/ramtest/

Dan heb je nog TM5 die is wel gratis en is ook goed,met het juiste config:

https://www.overclock.net...h-custom-configs.1751608/

Ik gebruik zelf het : Anta777absolut
config bij TM5

Het grrootste voordeel van deze 2 is vind ik dat ze veel sneller fouten vinden.

Bedankt voor de feedback!

XMP is inderdaad wel iets van overklokken, al heb ik daar (bij aanschaf) nooit echt bij stilgestaan.

Ik ben een n00b op het gebied van hardware en dacht dat 4x8GB wel zou werken als 2x8GB ook werkt (wat het deed).

Op korte termijn (ik heb nog een week) is het vooral de afweging of ik die 2x8GB terugstuur, of niet.

Stomme is dat ik het niet eens nodig heb of dat de computer het uberhaupt gebruikt,

Zelfs bij intensieve rendering (video / foto) zit ik op maximaal 5% CPU gebruik en nog geen 9GB ram.

Als elk koppel van 2 x (2x8GB) dit soort issues geeft, heeft omwisselen geen zin; dat is dan iets dat ik in ieder geval kan afvinken.

Mijn conclusie is dan dat ik het kan terugsturen en "later" desnoods 2x16GB kan kopen of dat ik het gewoon houd en kijk wanneer ik ooit die 32GB aantik.

Als tussendoor blijkt dat de huidige set-up toch instabiel is, kan ik altijd mijn verlies nemen en die 2x8GB er alsnog uithalen...

Het is een beetje luxe-probleem en die 50 euro maakt ook weinig uit (al is dat zonde, natuurlijk).

----------------------------------------

Ik ga later die MT5 test eens draaien, al werkt het wel onder Windows.

Daarmee heb je hoe dan ook niet de beschikking over de laatste GB ram, aangezien die gereserveerd wordt.

Voordeel van Memtest86 is dat hij nauwelijks een footprint heeft en dus echte alle ram (op wat mb's na) kan testen.

[Voor 6% gewijzigd door b2vjfvj75gjx7 op 21-01-2023 14:39]