Upgradepad gaming PC

[MarijnP01]

In de zomer van 2020 heb ik mijn huidige pc aangekocht. Een maand of 2 geleden heb ik er een RX6800 in gestopt, maar voor het overige heb ik er niet aan gesleuteld. Doel van de PC is gamen op 1440p.

#	Category	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	AMD Ryzen 7 3700X (BOX) Boxed	€ 419,99	€ 419,99
1	Moederborden	ASUS ROG Strix B550-F Gaming	€ 154,40	€ 154,40
1	Videokaarten	ASRock Radeon RX 6800 Phantom Gaming D 16G OC	€ 645,33	€ 645,33
1	Behuizingen	Phanteks Eclipse P300 Zwart	€ 105,61	€ 105,61
1	Monitoren	AOC Q27G2U/BK Zwart	€ 239,65	€ 239,65
1	Processorkoeling	Scythe Mugen 5 PCGH Edition	€ 70,11	€ 70,11
1	Geheugen intern	G.Skill Trident Z F4-3200C16D-16GTZSW	€ 82,73	€ 82,73
1	Voedingen	Seasonic Focus GX-650	€ 109,90	€ 109,90
1	Solid state drives	Kingston A2000 500GB	€ 104,-	€ 104,-
			Totaal	€ 1.931,72

Op het moment voldoet de PC prima voor mijn gebruiksdoel, maar ik heb de laatste weken ook wat nagedacht over (toekomstige) upgrades.

CPU - ik heb een AM4 moederbord, dus de beste upgrade die ik kan doen is (gezien het gebruiksdoel) de 5800x3D. Volgens een online tooltje dat ik heb ingevuld zou de huidige voeding moeten voldoen (volgens de tool is er sprake van een load van 443 W, dus de 650 W voeding zou prima moeten zijn). Ik heb zojuist de BIOS van het moederbord geupdate naar de nieuwste versie. Zijn er nog zaken waar ik niet aan gedacht heb, of kan ik in de toekomst zonder meer een 5800x3D aanschaffen zonder aan de rest van mijn setup te sleutelen?

RAM - de concensus lijkt te zijn dat voor gamen 16GB op het moment volstaat. Verwachten jullie dat dat in de toekomst (zeg, binnen 2 jaar) zal veranderen? DDR4 is nu erg goedkoop, dus als dat inderdaad het geval is, is het nu een goed moment om naar 32 GB te upgraden.

En mocht ik dat dan doen. Heeft het zin om te upgraden naar RAM die op 3600 MT draait ipv 3200 MT, ook rekening houdend met het feit dat ik in de toekomst waarschijnlijk naar de 5000 series zal overstappen? Ik lees daar verschillende verhalen over.

SSD - ik gebruik de Kingston A2000 als bootdrive + om games op te installeren. Daarnaast heb ik nog een SATA ssd voor opslag. Op zich voldoet de 500 GB van de Kingston, maar een extra drive van bijvoorbeeld 1 TB zou op zich wel prettig zijn. Aangezien ook SSD's op het moment goedkoop zijn, lijkt dat ook wel een goede upgrade voor nu.

Wat ik me afvraag is het volgende. De opgegeven snelheden van bijv. een Samsung 980 Pro zijn fors sneller dan de Kingston die ik nu heb (bijv. lezen 7 GB/s ipv 2,2 GB/s). Zijn deze snelheidsverschillen ook daadwerkelijk merkbaar in het gebruik, of zijn het (voor gaming) alleen verschillen op papier en zou ik net zo goed voor een wat budgetvriendelijker exemplaar (bijv. de WD Blue SN570 1TB) kunnen gaan?

(Dit overigens nog even los van welk model ik daadwerkelijk aan zal schaffen; ik ben eerst benieuwd of dit soort snelheidsverschillen voor mijn gebruik uitmaken).

Alvast dank voor jullie input.

[Asthaparhim]

Hoezo ram upgraden als je na dit upgradepad toch niet meer ddr4 kiest?

[Boris1986]

Persoonlijk vraag ik me af of de upgrade naar de 5800X3D al de meerprijs waard is. In combinatie met de 6800 gaat je dit op 1440p niet gigantisch veel meer fps opleveren. Je moet denken aan 5-10% op 1440p high/ultra.

Een SSD bijplaatsen moet je vooral doen voor de extra opslagruimte. Die factor 3+ in theoretische snelheden ga je nauwelijks terug zien in de praktijk. Kies lekker een basic model zoals de WD blue die je al noemde.

RAM uitbreiden zou ik al helemaal niet aan beginnen tenzij je nu bepaalde games speelt met veel (ongeoptimaliseerde) mods die je geheugen vol laten lopen. Anders zou ik dit gewoon aankijken en zo nodig op een later moment een tweedehands 32GB setje kopen. 3200C16 vs 3600C18 maakt weinig/niks uit.

[Voor 38% gewijzigd door Boris1986 op 21-01-2023 09:34]

[chrisborst]

@MarijnP01

Gevoelsmatig zit je nu op een plek dat je huidige setup goed in balans is. Upgrades zullen niet echt een enorme impact hebben, zeker niet gezien de investering die je moet doen.

Voor je CPU: https://www.techspot.com/...de-ryzen-3600-to-5800x3d/
Er zijn ook benchmarks te vinden voor de 3700x maar het algemene beeld is dat je op 1440P iets van 15 a 20% betere FPS krijgt.
Best beperkt omdat je vaak al boven de 60 FPS zit.

RAM, enkel als je spellen speelt die meer dan 16 GB gebruiken (anno 1800, City Skylines, etc) zou je kunnen upgraden naar 32GB. Ik zou het goedkoopste 3200 MT setje van 16 GB kopen en erbij prikken. Dat kost 45 euro, dus redelijk goedkope upgrade. Je kan overwegen om direct voor 32 GB 3600MT te gaan voor circa 90 euro en je oude setje te verkopen. Verschil zal je denk ik niet echt merken. Zen 1 profiteerde wel van snel RAM maar ZEN3 al een stuk minder.

SSD, die Kingston a2000 is best een budget SSD. Ik zou een leuke 1 TB of 512 PCI-E 4.0 SSD gaan voor de bootdrive. Die kan je dan ook meenemen naar een eventuele nieuwe PC (wil je dat niet, ga voor PCI-E 3.0). Daarnaast kan je direct mooi een nieuwe install doen en vers beginnen.
Voor rond de 75 a 110 euro ben je dan klaar. Oude SSD kan je prima hergebruiken.

Advies: Investeer in een mooie monitor, liefst 4K of widescreen. Je GPU kan namelijk prima 4K aan en dan zal je CPU minder relevant zijn. Gamen op 4K 32" is echt wel een andere beleving.

[MarijnP01]

Dank voor de reactie, allen!

Asthaparhim schreef op zaterdag 21 januari 2023 @ 03:15:
Hoezo ram upgraden als je na dit upgradepad toch niet meer ddr4 kiest?

Ik snap de vraag niet helemaal geloof ik. Als ik tot de conclusie was gekomen dat het nu of op middellange termijn zin had gehad het RAM uit te breiden, had ik niet om DDR4 heen gekund toch?

Boris1986 schreef op zaterdag 21 januari 2023 @ 08:20:
Persoonlijk vraag ik me af of de upgrade naar de 5800X3D al de meerprijs waard is. In combinatie met de 6800 gaat je dit op 1440p niet gigantisch veel meer fps opleveren. Je moet denken aan 5-10% op 1440p high/ultra.

Op basis van de review van Tweakers dacht ik dat het meer rond de 20% zou zijn, maar hoe dan ook ben ik het met je eens dat het voor de huidige nieuwprijs niet zoveel zin heeft. Ik zat ook meer te denken aan het scenario dat ik er goedkoop eentje op kan pikken (wellicht 2dehands), misschien ook in combinatie met een nieuwe GPU over een jaar of 2.

Maar goed, als ik zou investeren in een nieuwe GPU en CPU, terwijl die CPU tegen die tijd ook natuurlijk al niet meer top is, kan je je afvragen of het niet beter is om een geheel nieuwe PC aan te schaffen.

chrisborst schreef op zaterdag 21 januari 2023 @ 08:37:
@MarijnP01
RAM, enkel als je spellen speelt die meer dan 16 GB gebruiken (anno 1800, City Skylines, etc) zou je kunnen upgraden naar 32GB. Ik zou het goedkoopste 3200 MT setje van 16 GB kopen en erbij prikken. Dat kost 45 euro, dus redelijk goedkope upgrade. Je kan overwegen om direct voor 32 GB 3600MT te gaan voor circa 90 euro en je oude setje te verkopen. Verschil zal je denk ik niet echt merken. Zen 1 profiteerde wel van snel RAM maar ZEN3 al een stuk minder.

Duidelijk verhaal. Ik had inderdaad in mijn hoofd zetten dat ZEN sneller RAM erg lekker vond, maar dat gaat kennelijk enkel om ZEN1.

chrisborst schreef op zaterdag 21 januari 2023 @ 08:37:
Advies: Investeer in een mooie monitor, liefst 4K of widescreen. Je GPU kan namelijk prima 4K aan en dan zal je CPU minder relevant zijn. Gamen op 4K 32" is echt wel een andere beleving.

Dank voor de tip, daar had ik nog niet aan gedacht. Ik neem het mee.

Conclusie:
Tenzij er nog iemand iets posts wat me een compleet andere kijk op het gebeuren geeft ga ik niet investeren in extra RAM. Aanschaf van de 5800X3D ga ik ook niet doen, tenzij ik een heel goede deal tegenkom.

Enige waar ik nog een beetje over twijfel is de SSD. Jullie lijken het daar ook niet helemaal over eens te zijn; chrisborst zou een gen 4 SSD aanraden, Boris1986 een basismodel. Ik ben in ieder geval wel van plan om de nieuw aan te schaffen SSD mee te nemen naar een nieuwe PC, en daarin als secundaire drive te gebruiken (net als ik met de SATA SSD uit mijn oude PC heb gedaan).

Voordeel van een gen 3 SSD zou wel zijn dat ik deze gewoon in het 2de M.2 slot kan plaatsen. Het eerste M.2 slot zit deels onder de CPU koeler, en ik vraag me af hoe makkelijk ik daarbij kan. Ik zal dat van de week even bekijken.

In het verlengde daarvan nog een vraag. Er wordt (of in ieder geval, werd) aanbevolen bij een nieuwe installatie van Windows om alle drives te ontkoppelen, afgezien van de drive die je als bootdrive wilt gebruiken. Is dat nog steeds het geval? Dat lijkt me als je gebruik maakt van meerdere M.2 SSD's nogal een gedoe namelijk.

[Asthaparhim]

MarijnP01 schreef op zaterdag 21 januari 2023 @ 11:44:
Dank voor de reactie, allen!


[...]


Ik snap de vraag niet helemaal geloof ik. Als ik tot de conclusie was gekomen dat het nu of op middellange termijn zin had gehad het RAM uit te breiden, had ik niet om DDR4 heen gekund toch?


[...]

Sorry, misschien had ik wat duidelijker moeten zijn. Je CPU zou meer dan zat moeten zijn. Ik heb zelf het 1600 > 5600 pad mogen bewandelen, vandaar dat mijn keuze voor een upgrade voor de hand liggend was.

Een upgrade van r1xxx naar 3xxx of 3xxx naar 5xxx zou niet superveel moeten uitmaken. Ik zou dan eerder voor een goede overklok gaan en niet meer hierin investeren. Ik snap niet zozeer de keuze om toendertijd dure moederbord en luxe ram te nemen, het bespaarde geld kon je opzij zetten voor of een betere GPU of toekomstig compleet systeem. Maar omdat je toch veel toeters en bellen hebt, overklokken - je mobo, cpu en koeler kunnen het makkelijk aan.

Je ram zou ik ook niet upgraden. Games die worden uitgebracht worden ook met oog op consoles aangepast. Ik ken maar een handjevol games die boven 16GB uitkomen en zie niet binnen die aangegeven 2 jaar dat dat veel zal veranderen. Dan zou je daarnaast ook nog eens eenzelfde setje moeten hebben en het in quad channel moeten draaien (wat je dan weer een performance loss levert) of deze verkopen en 2x 16GB sticks moeten halen, niet echt de moeite waard voor als dat gehannes als je echte volgende upgrade dus geen ddr4 meer zal zijn. Ook het 3200>3600MT zal niet zoveel uitmaken.

Let ook op je NVMe slot, ik heb zelf een 450 strix bord en herinner me je 2e NVMe op waarschijnlijk op pci3 zal draaien en misschien de sata 5/6 slot uitgeschakeld worden. Ik zou eerder in het vervolg 1 snelle samsung NVMe halen en die het dichts bij je CPU zetten (Samsung endurance is zo'n beetje de beste qua TBW), en evt de rest op 2,5 inch SSD's laten. Ik heb nooit ergens gelezen dat NVMe voor gaming dusdanig veel (%+ FPS) oplevert tov 2,5 inch SSD's dat je je daarom druk hoeft te maken. Eerder kijken naar prijs>performance of prijs>endurance als je deze SSD's nog lang mee laat gaan.

EDIT, je SSD gen3 zie ik dat je in je laatste reactie al hebt gecovered.

[MarijnP01]

Asthaparhim schreef op zondag 22 januari 2023 @ 23:17:
[...]


Sorry, misschien had ik wat duidelijker moeten zijn. Je CPU zou meer dan zat moeten zijn. Ik heb zelf het 1600 > 5600 pad mogen bewandelen, vandaar dat mijn keuze voor een upgrade voor de hand liggend was.

Een upgrade van r1xxx naar 3xxx of 3xxx naar 5xxx zou niet superveel moeten uitmaken. Ik zou dan eerder voor een goede overklok gaan en niet meer hierin investeren. Ik snap niet zozeer de keuze om toendertijd dure moederbord en luxe ram te nemen, het bespaarde geld kon je opzij zetten voor of een betere GPU of toekomstig compleet systeem. Maar omdat je toch veel toeters en bellen hebt, overklokken - je mobo, cpu en koeler kunnen het makkelijk aan.

Mee eens dat een upgrade naar de 5xxx serie niet zoveel zin heeft. Ik ga dat enkel doen indien ik een ontzettend goede deal tegenkom, maar anders niet. Wat dat betreft is het jammer dat de AM4 socket niet nog een generatie langer is meegegaan.

Wat betreft het moederbord. Ik had destijds in eerste instantie een build samengesteld met een 3600 icm een Radeon 5700. Dat was bij nader inzien overkill, omdat ik op dat moment nog een 1080p scherm had. Ik heb toen besloten te investeren in een 3700x en de GPU aan te passen naar een 5600XT. Dat betekende ook een ander moederbord, maar goede B450 moederborden waren niet meer goed verkijgbaar. De moederborden met de B550 chipset stonden toen op het moment van uitkomen. Ik heb op de dag van de release wat reviews gelezen en op basis daarvan de B550-F gaming geselecteerd. Het is heel goed mogelijk dat ik een andere keuze zou hebben gemaakt als ik wat langer had gewacht, maar ik wilde door :-).

Wat betreft het RAM; is dat echt zo luxe? Ik meen dat RAM met dergelijke eigenschappen destijds ook gangbaar was, en ben (als ik het me goed herinner) gegaan voor het goedkoopste setje dat 1) bij Azerty verkrijgbaar was en 2) op de QVL van het moederbord stond. Als het inderdaad luxe RAM is, dan is het inderdaad geen bewuste keuze geweest om dat aan te schaffen.

Oorspronkelijke bedoeling was overigens om na een jaar of wat over te stappen naar een 1440p scherm en tegelijkertijd de GPU te upgraden. Het 1440p scherm heb ik uiteindelijk na een paar maanden aanfschaft omdat de oude het begaf, van de GPU upgrade is het lange tijd niet gekomen om voor de hand liggende redenen :-).

[b]Asthaparhim schreef op zondag 22 januari 2023 @ 23:17
Je ram zou ik ook niet upgraden. Games die worden uitgebracht worden ook met oog op consoles aangepast. Ik ken maar een handjevol games die boven 16GB uitkomen en zie niet binnen die aangegeven 2 jaar dat dat veel zal veranderen. Dan zou je daarnaast ook nog eens eenzelfde setje moeten hebben en het in quad channel moeten draaien (wat je dan weer een performance loss levert) of deze verkopen en 2x 16GB sticks moeten halen, niet echt de moeite waard voor als dat gehannes als je echte volgende upgrade dus geen ddr4 meer zal zijn. Ook het 3200>3600MT zal niet zoveel uitmaken.

Helder verhaal en mee eens. Het RAM laat ik voor wat het is.

Let ook op je NVMe slot, ik heb zelf een 450 strix bord en herinner me je 2e NVMe op waarschijnlijk op pci3 zal draaien en misschien de sata 5/6 slot uitgeschakeld worden. Ik zou eerder in het vervolg 1 snelle samsung NVMe halen en die het dichts bij je CPU zetten (Samsung endurance is zo'n beetje de beste qua TBW), en evt de rest op 2,5 inch SSD's laten. Ik heb nooit ergens gelezen dat NVMe voor gaming dusdanig veel (%+ FPS) oplevert tov 2,5 inch SSD's dat je je daarom druk hoeft te maken. Eerder kijken naar prijs>performance of prijs>endurance als je deze SSD's nog lang mee laat gaan.

EDIT, je SSD gen3 zie ik dat je in je laatste reactie al hebt gecovered.
[/quote]

Asthaparhim schreef op zondag 22 januari 2023 @ 23:17:

Let ook op je NVMe slot, ik heb zelf een 450 strix bord en herinner me je 2e NVMe op waarschijnlijk op pci3 zal draaien en misschien de sata 5/6 slot uitgeschakeld worden. Ik zou eerder in het vervolg 1 snelle samsung NVMe halen en die het dichts bij je CPU zetten (Samsung endurance is zo'n beetje de beste qua TBW), en evt de rest op 2,5 inch SSD's laten. Ik heb nooit ergens gelezen dat NVMe voor gaming dusdanig veel (%+ FPS) oplevert tov 2,5 inch SSD's dat je je daarom druk hoeft te maken. Eerder kijken naar prijs>performance of prijs>endurance als je deze SSD's nog lang mee laat gaan.

EDIT, je SSD gen3 zie ik dat je in je laatste reactie al hebt gecovered.

Ik denk inderdaad dat ik dat maar doe. Een goede gen 4 NVME SSD van 1 TB, daar kan ik voorlopig nog mee vooruit. Mocht het echt nodig zijn kan ik die Kingston er weer inschroeven als secundaire schijf.