Leidingdiameters koud/warm/cv

[Mikeloz]

Beste allemaal,

Wij zijn bezig met de verbouwing van ons net gekochte huis uit 1880 en omdat we het grondig aanpakken willen we ook al het leidingwerk gaan vervangen. Ik heb hiervoor een leidingplan gemaakt voor koud, warm en cv met de bijbehorende diameters waarmee ik het zou doen. Nou ben ik geen expert dus wil ik jullie graag om feedback vragen wat betreft diameters en indeling. Ik ben van plan Uponor leidingen te gaan gebruiken en heb daarbij de volgende conversie tussen koper en kunststof aangehouden:

Koper->Uponor
12mm->16mm
15mm->20mm
22mm->25mm

Ter verduidelijking van de koudwaterleiding naar de schuur: deze is voor het maken van RO water voor ons aquarium waarvan het reservoir in de schuur komt te staan.

Ik hoor graag hoe jullie er over denken!

Koudwater:


Warmwater:


CV:

[ Voor 3% gewijzigd door Mikeloz op 12-01-2023 15:39 ]

[Scheppie]

In mijn huis zijn de hoofdleidingen 22mm en de rest is 15mm.
Dat is een ook een jaren 80 woning, maar dan 1980.

[Hackus]

standleiding CV bij grote bouw is 28mm CV-buis, moet je gelijke buis halen met zelfde Ø van binnen. 22mm vanaf standleiding en verder 15mm (de ruimte in slk) of van onder de vloer omhoog naar CV.

water 22mm RK en aftakken naar 15mm, laatste stukje Warmwater is 12mm

[ Voor 15% gewijzigd door Hackus op 12-01-2023 15:21 ]

[Badderbeest]

Koudwater zou ik alles in 16 mm uitvoeren (meer dan genoeg)
Warmwater zou ik alles in 12 mm uitvoeren (dikke leidingen bevatten meer water, dus duurt het langer voordat het warme water van de ketel je tappunt bereikt, dus heb je meer verlies van water en energie) waarschijnlijk is 12mm voldoende tenzij je hoge eisen stelt zoals een regendouche.
CV moet je ff kijken wat de bedoeling is, komen de radiatoren op hoge temperatuur? dan kun je beter een HT circuit aanleggen voor de radiatoren (ik zou vanaf een verdeler werken) en een LT circuit voor de vloerverwarmingen. Veel moderne gasketels hebben een HT en een LT aansluiting.

[Mikeloz]

Badderbeest schreef op donderdag 12 januari 2023 @ 15:33:
Koudwater zou ik alles in 16 mm uitvoeren (meer dan genoeg)
Warmwater zou ik alles in 12 mm uitvoeren (dikke leidingen bevatten meer water, dus duurt het langer voordat het warme water van de ketel je tappunt bereikt, dus heb je meer verlies van water en energie) waarschijnlijk is 12mm voldoende tenzij je hoge eisen stelt zoals een regendouche.
CV moet je ff kijken wat de bedoeling is, komen de radiatoren op hoge temperatuur? dan kun je beter een HT circuit aanleggen voor de radiatoren (ik zou vanaf een verdeler werken) en een LT circuit voor de vloerverwarmingen. Veel moderne gasketels hebben een HT en een LT aansluiting.

Bedankt voor je reactie. Geldt 12mm warmwater ook als ik met de 2 douches tegelijk zou willen douchen? Om die reden heb ik daarom in eerste instantie voor een dikkere leiding gekozen.

[miciel]

@Mikeloz cv maar met 25 beginnen. hoeveel kw moet er naar die verdeler toe ? 12 groepen 12 kw. (glazen bol berekeing)
oftewel leg maar 25 mm aan tot aan je verdeler. (en als je naar lt toe wilt gaan moet je wel een extrne pomp hebben)
en mag die zelfs wel 32 mm kunstof zijn. (dan kan je later mischien nog om naar een warmte pomp. als je dat wilt.
kwa radiatoren die kunnen op dezelfde grote standleidingen. mits je natuurlijk in ht stookt. anders wordt het hem niet.
kijk ook even hoe groot je radiaoten zijn 16 mm is ongeveer 5 kw. en dan heb je het wel gehad als ik eerlijk ben.
ik zou als je toch bezig bent zover mogenlijk doorgaan met 25 mm. tot aan het laatste tstuk zeg maar.

[Mikeloz]

miciel schreef op donderdag 12 januari 2023 @ 15:41:
@Mikeloz cv maar met 25 beginnen. hoeveel kw moet er naar die verdeler toe ? 12 groepen 12 kw. (glazen bol berekeing)
oftewel leg maar 25 mm aan tot aan je verdeler. (en als je naar lt toe wilt gaan moet je wel een extrne pomp hebben)
en mag die zelfs wel 32 mm kunstof zijn. (dan kan je later mischien nog om naar een warmte pomp. als je dat wilt.

Ik ga voor LT stoken, er zit daarom ook een pomp op de verdeler. Er komt ooit een warmtepomp dus zal voor 32mm gaan.

miciel schreef op donderdag 12 januari 2023 @ 15:41:
@Mikeloz kwa radiatoren die kunnen op dezelfde grote standleidingen. mits je natuurlijk in ht stookt. anders wordt het hem niet.

Waarom wordt het in mijn geval (LT) niet? En hoe wordt het hem wel?

[Badderbeest]

Mikeloz schreef op donderdag 12 januari 2023 @ 15:37:
[...]


Bedankt voor je reactie. Geldt 12mm warmwater ook als ik met de 2 douches tegelijk zou willen douchen? Om die reden heb ik daarom in eerste instantie voor een dikkere leiding gekozen.

Kan je warmtetoestel wel genoeg water leveren om dikkere leidingen te rechtvaardigen?
Zo ja, en als je de douches vaak/altijd gelijktijdig gebruikt zou ik inderdaad een maatje dikker nemen.
Zo ja, en als je de douches maar af en toe gelijktijdig gebruikt zou ik bij de ketel een kort stukje dik maken en dan beide douches daar separaat op aansluiten met ieder 12 mm.

[Sjefke32]

Badderbeest schreef op donderdag 12 januari 2023 @ 15:54:
[...]


Kan je warmtetoestel wel genoeg water leveren om dikkere leidingen te rechtvaardigen?
Zo ja, en als je de douches vaak/altijd gelijktijdig gebruikt zou ik inderdaad een maatje dikker nemen.
Zo ja, en als je de douches maar af en toe gelijktijdig gebruikt zou ik bij de ketel een kort stukje dik maken en dan beide douches daar separaat op aansluiten met ieder 12 mm.

Waarom zo krap gaan zitten in diameters dan? Volgens mij is 16 de norm voor regendouches en of warm water kranen. Ik zou dan eerder geneigd zijn om 20mm tot in de badkamer te leggen en die aftakken met respectievelijk 4x 16mm t.b.v. de douches envoor de wastafels. Keukenkraan zou ik ook gewoon op 16 doen (is hier met nieuwbouw ook zo).

Ik zou hier ook even kijken: https://benem.nl/informat...2020mm%20(meerlagenbuis).

Daar wordt alles duidelijk uitgelegd.

[ Voor 20% gewijzigd door Sjefke32 op 12-01-2023 16:01 ]

[miciel]

verhaal a er zijn bepaalde ketel zoals intergas extreme die een lt/lage temp en een ht/hoge temp cirguit hebben.
dan zou je in je leiding schacht dubbele leidingen moeten trekken. 1 paar voor je vloerverwarming.
1 paar voor je radiatoren. echter. de intergas kan tot max 6 a 7 groepen voeden vanuit de ketel.
daar moet je dus een externe pomp tussen zetten. ik weet niet dit technisch allemaal lukt.
je hebt dan zeg maar 2 pompen in serie staan. wat niet helemaal geweldig verhaal/idee is.
hierbij gebruik je dus geen mengverdeler. maar een open verdeler/pomp loze verdeler.
waar je toch een extra pomp tussen moet bouwen om het werkend te krijgen.

je ketel maakt afhankelijk van zijn programma 40 of 60 graden water.
40 graden is voor de vloerverwarming/60 voor de radiatoren.
(afhankelijk van wat de gevraagde temp is/hoelang je ketel staat te draaien etc)
die lt blijft op maximaal 40 graden, mag daar niet overheen. zijnbepaalde instelingen voor.
bepaalde beveiligingen: zoals een temperatuur sensor anders wordt je vloer te heet.
https://www.intergas-verw...hrift-Intergas-Xtreme.pdf check even de handleiding.
5.1.3 lt/ht zonesysteem met drieweg klep.

verhaal b wil je maar 1 paar leidingen trekken wat ik zeker kan begrijpen. want 2 paar is gewoon meer werk
dan mag de leiding diameter 32 mm zijn .omdat er toch vrij veel opzit aan radiatoren en vloerverwarming.
dan moet je ht/hoge temp stoken. vanuit je cv ketel gezien. zodat je op dezelfde leidingen de radiatoren aan kan sluiten.
de ht voorziening loopt dan door tot aan vloerverwarmingsverdeler. dit moet dan een mengverdeler met thermostaatkraan
en pomp zijn. deze zet het ht/hoge temp water om in een lt cirquit/lt water wat veilig is te gebruiken voor vloerverwarming.

in dit geval is een robot verdeler met een extra inregelventiel zeker aan te raden. hoewel intergas ketel vindt het niet heel fijn. moet een extra zone klep tussen worden gbouwdt om stroming te voorkomen. anders slaat je cv ketel in storing. ( leg alvast maar een elektra buisje van boven naar beneden voor een extra draadje. het kan voorkomen dat het nodig is) (zie 5.1.2 vloerverwarming met pomp)

radiatoren willen heet water hebben van ongeveer 40/50/60 graden. voor de luchtstroom/convectie op gang te kunnen brengen. als je een ketel hebt met een modulerende thermostaat bepaalt de thermostaat zelf welke temperatuur er nodig is. gelukkig. anders zou ik 100 ketels elke maand moeten afstellen.

(ketel stookt ongeveer van 40 graden tot een graadje of 65. afhankelijk van welke temp het is, welke temp er gevraagt wordt. retour temp. aanvoer temp. en hoelang je ketel al aan het branden is. opwarmen van een huisje mag maximaal 1 a 2 uur duren. komt die tijdlimiet steeds meer binnen bereik mag die steeds harder branden. op temperatuur houden is gewoon rustig branden. dat mag zelfs de hele dag doorgaan)

ik hoop dat je er met deze info kaas van kan maken. ik denk dat je vooral voor verhaal b gaat en 1 paar leidingen gaat trekken. en vloerverdeler/mengverdeler met ht water gaat voeden. en dat je verhaaltje a laat varen. (maar ik kan er ook naast zitten)

wil compleet naar lt cirquit dus 45 graden toe dan moet je je radiatoren hebben die ook voor lt geschikt zijn.
jaga temp en of andere zoals radson ulow. je vloerverdeler mag dan een robot met pomp zijn. en inregel ventiel.
(echter ik zit niet in de lt cirguits van 45 graden en of lager. zal vast leuk zijn maar te weinig vraag naar.
weinig kennis .ik zit vooral in het standaard cirquit tussen 40 en 65 graden en een mengverdeler
is nog steeds veel vraag naar. en een hoop over te vinden. en een hoop kennis en ervaring mee

even totaal offtopic. maar wat wel leuk is. pas de correctie factor toe bij je radiatoren.
zodat je met wat lagere water tempertuur afkan.
normaal doen we 75/65/20 maar bijvoorbeeld 60/50/20 is leuker. als je wat wilt besparen.
https://www.henradsoftlin...rad-correctiefactoren.pdf

(de robot verdeler kan je met 60 of met 50 graden voeden door de extra inregel kraan.)
eventueel kan je nog kiezen voor 2 verdelers. ivm met extra pomp (maar niet noodzakelijk)
of die robot ook nog te voeden is met 45 graden wha daar durf ik geen zekerheid over te geven.
je zou open therm reactie op 50 graden kunnen zetten voor de zekerheid.
dit bepaalde instelling op je cv ketel. minimale aanvoer temp zeg maar.
omdat je toch voor en mengverdelr gaat maakt dat niet zoveel uit.

bij mij is ht stoken 40/50/60 graden.modluerent stoken voor radiaotren en mengverdelers
en lt stoken voor vloerverwarming is maximaal 40 graden. voor open verdelers.
(het echte ht stoken boven de 65 graden adviseer ik niet meer omdat je ketel dan meestal niet condenseert.)

[ Voor 9% gewijzigd door miciel op 12-01-2023 18:34 ]

[Badderbeest]

Sjefke32 schreef op donderdag 12 januari 2023 @ 15:56:
[...]


Waarom zo krap gaan zitten in diameters dan? Volgens mij is 16 de norm voor regendouches en of warm water kranen. Ik zou dan eerder geneigd zijn om 20mm tot in de badkamer te leggen en die aftakken met respectievelijk 4x 16mm t.b.v. de douches envoor de wastafels. Keukenkraan zou ik ook gewoon op 16 doen (is hier met nieuwbouw ook zo).

Ik zou hier ook even kijken: https://benem.nl/informat...2020mm%20(meerlagenbuis).

Daar wordt alles duidelijk uitgelegd.

Hoe dikker de leiding, hoe langer het duurt voordat warm water van de ketel het tappunt bereikt. Dus met name als de leidinglengten al wat langer zijn zou ik nooit dikkere leidingen nemen dan noodzakelijk. Het kost je immers energie, water én tijd tot het warme water het tappunt heeft bereikt. Allemaal niet leuk!

Ook zijn de warmteverliezen via de leidingwand onnodig groot als de diameter te groot gekozen is. Hoe korter de leidinglengten zijn, hoe kleiner het effect, hoe langer hoe groter.

[Badderbeest]

P.S. Warm water keuken zou ik persoonlijk niet aanbrengen, ik zou er voor kiezen om een (cold-fill) kokendwaterboiler of close-in boiler plaatsen in het keukenkastje. Dan heb je direct warm (of kokend) water beschikbaar en geen leidingverlies.

[Cybersijp]

Nog een ideetje: zorg dat je genoeg kogelkranen ertussen zet . Moet je een klusje doen aan iets in huis is het erg chill als je die "droog"kan zetten en de rest nog gewoon water heeft .

[miciel]

Badderbeest schreef op donderdag 12 januari 2023 @ 17:16:
P.S. Warm water keuken zou ik persoonlijk niet aanbrengen, ik zou er voor kiezen om een (cold-fill) kokendwaterboiler of close-in boiler plaatsen in het keukenkastje. Dan heb je direct warm (of kokend) water beschikbaar en geen leidingverlies.

de qooker plus. is ook nog een leuke aanvulling. onbeperkt warm water zonder wachtijd.
kokend water. en koud water. (en nee ik heb geen aandelen maar ben wel fan van ze)
maar die moet je wel aansluting op de warmwaterleiding van je cv ketel. klein beetje verlies.
of een hotffil boiler onderin je keukenkastje plaatsen. maar gek genoeg klagen veel mensen
wel over het hoge verbuik van die dingen. maar je hebt dan wel onbeperkt warm water.
hoewel die keren dat je een boiler leegtrekt is ook alleen maar met het kerst dineer.

[Badderbeest]

miciel schreef op donderdag 12 januari 2023 @ 17:23:
[...]


de qooker plus. is ook nog een leuke aanvulling. onbeperkt warm water zonder wachtijd.
kokend water. en koud water. (en nee ik heb geen aandelen maar ben wel fan van ze)
maar die moet je wel aansluting op de warmwaterleiding van je cv ketel. klein beetje verlies.
of een hotffil boiler onderin je keukenkastje plaatsen. maar gek genoeg klagen veel mensen
wel over het hoge verbuik van die dingen. maar je hebt dan wel onbeperkt warm water.
hoewel die keren dat je een boiler leegtrekt is ook alleen maar met het kerst dineer.

Hot-Fill ben ik geen fan van, dan heb je alsnog de aanleg van de warmwaterleiding en het leidingverlies elke keer als je tapt (zij het iets minder) terwijl ik zelf nooit last heb dat de boiler leeg is (ik heb de grote grohe red boiler) áls hij leeg is is hij zo snel weer warm genoeg...

Van die koudwaterdingen hoorde ik eerder alleen maar slechte verhalen over de levensduur, maar dat kan zeker onterecht sentiment zijn. Ik heb er zelf geen ervaringen mee.

[miciel]

Badderbeest schreef op donderdag 12 januari 2023 @ 17:28:
[...]


Hot-Fill ben ik geen fan van, dan heb je alsnog de aanleg van de warmwaterleiding en het leidingverlies elke keer als je tapt (zij het iets minder) terwijl ik zelf nooit last heb dat de boiler leeg is (ik heb de grote grohe red boiler) áls hij leeg is is hij zo snel weer warm genoeg...

Van die koudwaterdingen hoorde ik eerder alleen maar slechte verhalen over de levensduur, maar dat kan zeker onterecht sentiment zijn. Ik heb er zelf geen ervaringen mee.

de qoouker plus is eigenlijk gewoon de 3 in 1. maar dan met een ander mengventiel
met een extra warm water aansluiting vanaf je cv ketel. zeg maar soort hotfill verhaal.
(niet helemaal de cooker wordt gevuldt koud water. ivm met voorschriften etc.
maar beide gebruiken gewoon normaal kraan water zonder verdere afkoeling.
het heet koud water maar het eigenlijk gewoon kraan water als ik eerlijk ben.
diegene die het water echt verder afkoelen zoals een cube helaas geen ervaring mee.
het kan zijn dat je er slechte verhalen over hebt gehoordt. ik zit niet in de cube,s/koeling.

[fenrir]

Naast bovenstaande opmerking over een qooucker of soortgelijk apparaat zou ik naar de stortbakken van beide wc’s een separate leiding aanleggen tot je hoofd aansluiting of kruipruimte. Dit zodat je deze twee op een later moment makkelijk om kunt zetten naar een grijs water systeem (op basis van regenwater of wat dan ook). Dit zou je ook voor je wasmachine kunnen voorbereiden.

Het kost je nu alleen wat extra meters koud waterleiding, maar geeft je later wel meer mogelijkheden.

[naftebakje]

Ik heb zelf water aangepast en had liever mijn leidingen een maatje dikker gemaakt want waterdruk is hier vaak beperkt (oude leidingen in buitengebied).
Heel handig is met verdelers werken, voor je koud water boven bijvoorbeeld eentje met 8 aansluitingen (zoiets: https://alupex.be/Verdeler-8x-16mm-blauw), je komt aan met 26mm en naar elk punt heb je een individuele leiding van 16mm met een kraantje op de verdeler. Zo merk je het nauwelijks als je meerdere kranen openzet (geen gezamenlijk dun stuk van 16mm). En door de individuele kraantjes kan je erg gemakkelijk iets herstellen zonder het hele huis zonder water te zetten, kan de buitenkraan afgesloten worden (neem een vorstbestendige, nog gemakkelijker, hoef je die enkel af te sluiten gedurende de tijd dat de kinderen sterk genoeg zijn om de kraan te openen, maar te klein om te weten dat ze niet mogen ).
Ik heb zelf een betonnen regenput (verplicht in BE), dus mijn toiletten, wasmachine en buitenkraan zitten op gratis kalkvrij regenwater, als dat ooit kan/zal komen bij jou is een aparte verdeler voor deze wel handig.

En even nadenken hoe je ooit een warmtepomp kan aansluiten is ook wel aan te raden. En stop een PVC regenpijp van 110mm met bochten van 45° in de grond als wachtbuis naar de schuur, daar kan je waterleiding door (vorstvast dus diep genoeg), en kan je nog electriciteit en netwerk door leggen (vb voor een laadpaal, mancave, ...).