nieuw systeem ddr4/of voor ddr5 al gaan? dec 20222

[Orientalnoodle]

hi overweeg een nieuwe build te maken waarbij ik later pas een gpu aanschaf(wachtend op pricedrop). word vooral gebruikt voor surfen en administratie en gamen. Wil een pc die een beetje toekomst bestendig is.

budget rond de 2000,-
wil gamen op 1440P 120/144 fps, mogelijk 1080P want overweeg een 240hz monitor. maar twijfel een beetje.
geen rgb zo weinig mogelijk

enig idee om te gaan voor een z690 bord of een z790? word ddr5 al volledig benut? graag advies wat ik eventueel nog meer kan wijzigen voor mijn build. Hartstikke bedankt alvast, en wees voorzichtig! happy new 2023!

#	Category	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	Intel Core i5-13600K Boxed	€ 349,-	€ 349,-
1	Moederborden	Gigabyte Z690 AORUS PRO (rev. 1.0)	€ 329,49	€ 329,49
1	Behuizingen	Fractal Design North - Mesh Charcoal Black	€ 159,90	€ 159,90
1	Waterkoeling	Arctic Liquid Freezer II 360	€ 110,90	€ 110,90
1	Geheugen intern	Corsair Vengeance CMK32GX5M2B5600C36	€ 157,90	€ 157,90
1	Voedingen	Seasonic Focus GX-850	€ 129,-	€ 129,-
1	Solid state drives	Samsung 980 Pro (zonder heatsink) 1TB	€ 130,68	€ 130,68
			Totaal	€ 1.366,87

[Djarune]

AIO vervangen voor luchtkoeling. Is voldoende en “toekomstbestinger”. Met 360 AIO limiteer je de videokaart lengte naar ongeveer 300mm. Een pomp van een AIO gaat 5 jaar mee.

Moederbord vervangen naar de uitvoering: Gigabyte AORUS Z790 ELITE AX. Betere chipset en bluetooth. De Aorus Pro is meer voor een 12900K / 13900K.

Voeding is te duur voor de kwaliteit die deze biedt.
uitvoering: Cooler Master V850 Gold - V2
uitvoering: be quiet! Pure Power 11 850W FM
Als je echt “toekomstbestendig” wil zijn pak je een ATX3.0+PCIe5 voeding: uitvoering: MSI MPG A850G PCIE5

[honey]

Djarune schreef op zaterdag 31 december 2022 @ 19:05:
AIO vervangen voor luchtkoeling. Is voldoende en “toekomstbestinger”. Met 360 AIO limiteer je de videokaart lengte naar ongeveer 300mm. Een pomp van een AIO gaat 5 jaar mee.

Moederbord vervangen naar de uitvoering: Gigabyte AORUS Z790 ELITE AX. Betere chipset en bluetooth. De Aorus Pro is meer voor een 12900K / 13900K.

Voeding is te duur voor de kwaliteit die deze biedt.
uitvoering: Cooler Master V850 Gold - V2
uitvoering: be quiet! Pure Power 11 850W FM
Als je echt “toekomstbestendig” wil zijn pak je een ATX3.0+PCIe5 voeding: uitvoering: MSI MPG A850G PCIE5

Ik vind het wel lastig hoor, dit soort adviezen.

In de ene topic lees ik dat de huidige processoren waterkoeling nodig hebben, ze zijn anders niet goed en stil te koelen, in deze nu weer dat luchtkoeling weer beter is.

Is er geen duidelijke consensus nog? En, dat waterkoeling maar 5 jaar meegaat vind ik ook wel weer schrikbarend.

Voor @Orientalnoodle
Zelf had ik gekozen voor een uitvoering: be quiet! Dark Rock Pro 4 als luchtkoeler. Voor waterkoeling lijkt je keuze prima en is iets beter dan uitvoering: NZXT Kraken Z73 RGB - White Edition, maar deze is wel mooier.

Ik heb de RTX 4080 al besteld. Voor mijn build ga ik verder waarschijnlijk voor:

#	Category	Product	Prijs	Subtotaal
1	Processors	Intel Core i5-13600K Boxed	€ 365,86	€ 365,86
1	Moederborden	MSI Pro Z790-A WIFI	€ 319,-	€ 319,-
1	Geheugen intern	Kingston Fury Beast KF556C40BBK2-64	€ 344,-	€ 344,-
1	Voedingen	Corsair RM1000x (2021) Zwart	€ 208,50	€ 208,50

[Djarune]

honey schreef op zondag 1 januari 2023 @ 12:42:
[...]
Ik vind het wel lastig hoor, dit soort adviezen.

In de ene topic lees ik dat de huidige processoren waterkoeling nodig hebben, ze zijn anders niet goed en stil te koelen, in deze nu weer dat luchtkoeling weer beter is.

Is er geen duidelijke consensus nog? En, dat waterkoeling maar 5 jaar meegaat vind ik ook wel weer schrikbarend.

De 13gen kun je niet over één kam scheren

13600k - high-end luchtkoeling, waterkoeling bij (forse) OC
13700k - waterkoeling geadviseerd. De beste high-end luchtkoeler Noctua NH-D15 kan ook, maar niet echt OC mogelijk.
13900k - waterkoeling

Er is een reden waarom luchtkoeling nog steeds populair is. AIO’s hebben een kortere levensduur, maken pompgeluid en zijn duur. Je ziet ze zelden in Tweakers BBG’s.

[Brad Pitt]

Orientalnoodle schreef op zaterdag 31 december 2022 @ 18:14:
hi overweeg een nieuwe build te maken waarbij ik later pas een gpu aanschaf(wachtend op pricedrop). word vooral gebruikt voor surfen en administratie en gamen. Wil een pc die een beetje toekomst bestendig is.

Ik heb jouw genoemde case (wel de TG versie), processor en aio cooler.

De aio is geheel onhoorbaar bij normaal gebruik en bij wat enthousiaster gedoe (renderen) hoor je licht zoemen, veel stiller dan ik had verwacht van een case met zo'n open voor-en bovenkant. De cpu is daarbij ook overclocked.

De ruimte die overblijft voor een grafische kaart is ongeveer 325 mm, hetgeen voldoende is voor een stock 7900XTX (wilde ik eerst maar wordt hem sowieso niet meer) of bijvoorbeeld een 4080FE (wacht tot de prijs hiervan enigszins acceptabel wordt).

Dus voor de ruimte en het geluid zou ik het persoonlijk niet laten want de case is echt mooi en super stil (na aanpassing fancurves uiteraard).

[KilleBladhark]

Het enige voordeel aan het upgraden naar DDR5 op het moment is dat je future-proof bent. In de meeste scenario's blijkt dat alleen hele high end DDR5 kits iets beter zijn dan DDR4 kits, denk hier dan ook aan een goede 100-200 euro prijsverschil tussen de 2.

Of dit het waard is op het moment vindt ik zelf niet als je voor een hele high end kit wilt gaan. Daarentegen is DDR5 6000mhz cl32 redelijk goed betaalbaar en vergelijkbaar in prijs tegenover DDR4 en toch goed vergelijkbaar in performance.

Ook tikken de moederborden toch wel aan in prijs, vooral Mini ITX en Micro ATX borden.

[youridv1]

Djarune schreef op zaterdag 31 december 2022 @ 19:05:
Een pomp van een AIO gaat 5 jaar mee.

Maak daar gerust 7 van hoor. Ik heb zelf een kraken X62 sinds dat ding uit kwam en die doet het nog feilloos. In een grotere gaming clan waar ik bij zit zitten ook minimaal 20 AIO's die het al meer dan 8 jaar doen zonder problemen of merkbare koelvloeistof verdamping. AIO's hebben in de regel een korter leven dan een luchtkoeler, maar ze overleven echt de gemiddelde gaming pc makkelijk

ik zou hardere getallen willlen kunnen aanleveren, maar N=20 is het beste dat ik heb. Er wordt voor zover ik weet niet echt gepubliceerde duurtesting gedaan voor AIO's

@honey Je kunt de tweakers review erop nalezen als je naar de pricewatch pagina van de 13600K gaat. Als je aan zware cpu taken als rendering doet op je 13600K en hoger zou ik voor waterkoeling gaan als je bij de pc wil blijven terwijl hij bezig is. In de review is duidelijk te zien dat de DRP4 van bequiet flink moet werken om de temperaturen een beetje in check te houden. Dat zelfde zal ongeveer kloppen voor de D15. In eerdere koelerreviews van tweakers is al gebleken dat de DRP4 niet echt onder doet voor de D15 op hoge toeren. Het is meer de all round en laag RPM performance waar de D15 zijn meerwaarde biedt.

Als je alleen gamet, dan is luchtkoeling beter te verantwoorden. In bijvoorbeeld de metro exodus test van tweakers kun je zien dat het wattage van de 13600K dan significant zakt tot ~125 watt. Dat is voor een luchtkoeler nog goed te doen.

Wat prettig is aan zo'n kraken, is dat je de pomp en ventilator snelheid kunt afregelen op basis van vloeistof temperatuur. Dit scheelt een hoop geluidsdruk omdat je bij hele hoge cpu temperaturen geen baat hebt bij nog harder draaiende koeling. De limiterende factor wordt dan vaak de hitte overdracht van de cpu naar het water en niet de overdracht van het water naar de lucht via de radiator.

[Voor 111% gewijzigd door youridv1 op 02-01-2023 15:58]

[Boermansjo]

youridv1 schreef op maandag 2 januari 2023 @ 15:46:
[...]


Maak daar gerust 7 van hoor. Ik heb zelf een kraken X62 sinds dat ding uit kwam en die doet het nog feilloos. In een grotere gaming clan waar ik bij zit zitten ook minimaal 20 AIO's die het al meer dan 8 jaar doen zonder problemen of merkbare koelvloeistof verdamping. AIO's hebben in de regel een korter leven dan een luchtkoeler, maar ze overleven echt de gemiddelde gaming pc makkelijk

ik zou hardere getallen willlen kunnen aanleveren, maar N=20 is het beste dat ik heb. Er wordt voor zover ik weet niet echt gepubliceerde duurtesting gedaan voor AIO's

Ik had (heb) er ook nog een die 7j heeft staan draaien. Uiteindelijk naar AM4 gegaan en met de stock koeler aan het verder doen.
Normaal zou ik wel een adaptie stuk kunnen krijgen van AM3 naar AM4 voor de AIO. Maar ben toch al aan het kijken naar een AM5 build. Dus volg ik hier ook het ddr4 of 5 verhaal

[Djarune]

@youridv1 @Boermansjo
5 jaar is gemiddeld. Vaak wordt 3 tot 7 jaar gebruikt. Tegenwoordig is het het eerder 5 tot 7 jaar al zijn er ook gevallen bekend van 10 jaar en ouder.

[honey]

Als de pomp van een AIO stuk gaat, merk je dat dan of is je processor meteen overleden door te hoge temperaturen? @youridv1 @Boermansjo @Djarune

En is geplande gebruiksduur van een PC relevant in de keuze?

[youridv1]

@honey De CPU oververhit. Je pc wordt tergend lanzaam en op gegeven moment zet hij zichzelf uit door de hitte. Stuk gaat hij niet meer tenzij hij meer dan 15 jaar oud is. Volgensmij kan dat al niet meer sinds de originele athlons van amd en dat is heel, heel erg lang geleden. De CPU van de laptop van mijn oma heeft ooit weken heet gelopen voordat ik langs kwam en erachter kwam dat de koeler nie meer vast zat.

Als je de pc maximaal 7-8 jaar gaat gebruiken, is de levensduur van Asetek gebaseerde aio, zoals een corsair of nzxt, of een bequiet of arctic model echt een complete non issue, is mijn mening
Dus in dat opzicht is de gebruiksduur zeker relevant.
Als het om een server gaat die het gewoon moet blijven doen totdat hij het niet meer doet, dan zou ik geen waterkoeling nemen.
Als het gaat om een gaming desktop waarbij genoeg budget is voor een gloednieuwe K serie i5, die na die 7 jaar zeer waarschijnlijk niet meer voldoet aan de eisen van een gebruiker die zoveel budget heeft, dan gaat de AIO naar mijn mening meer dan lang genoeg mee.

ik spreek daarbij voornamelijk uit ervaring van het praten met mensen op dit forum over pc’s bouwen, wat ik al jaren off and on doe. 99% van de mensen wie ik heb gesproken over een nieuwe pc bedoelen met “future proof” 5-7 jaar. Na een jaar of 7 begint het meestal een beetje ingewikkeld te worden om uberhaupt 45 fps te halen in nieuwe games. dus dan moet je jezelf afvragen of je je uberhaupt zorgen wil maken over de levensduur van een waterkoeler

De meest “future proof” processor generatie ooit, voor zover ik zo snel weet, was intel sandy bridge. Die dingen waren op zijn minst relevant van launch helemaal tot de dag dat intel coffee lake uit kwam, 6 generaties en jaren later.

[Voor 88% gewijzigd door youridv1 op 02-01-2023 22:13]