Van het gas: Warmtepomp, warmtepompboiler, inductiekookplaat

[marcel h]

Inleiding

Onze Cv-ketel is aan vervanging toe en eigenlijk hebben we al langer het plan te verduurzamen en van het gas te gaan. Een WTW hebben we vorige jaar aangelegd, zonnepanelen al stuk eerder en nu dus nog een warmtepomp, warmtepompboiler en inductiekookplaat. Allereerst de warmtepomp, want die is al geleverd (WH-MDC05J3E5), ik kon hem onverwachts via @Carboy54 snel bestellen.

De bedoeling is om de warmtepomp grotendeels zelf te installeren en daarna in bedrijf te laten stellen. Dus nu bezig met de voorbereiding. De afgelopen tijd al veel gelezen hier op het forum en nu dus even een eigen topic met als uiteindelijke doel volledig van het gas af.

Vermogen warmtepomp

Beetje mosterd na de maaltijd 😊, maar voor de volledigheid: Op basis van historisch verbruik zou de 5kw versie voldoende moeten zijn in ons huis. We wonen er nu 5 jaar en verbruiken jaarlijks 700-1000 m3 gas, beetje afhankelijk van de winter. Het maximale dag verbruik is 13 m3 gas geweest, in de periode van 8 tot 13 februari 2021 (koudste periode in afgelopen 5 jaar hier). Dit is beide inclusief warm tapwater en koken. Welk aandeel het verwarmen is dat weet ik niet:
• Koevlaas methode: 1000 m3 gasverbruik: 1000*8/1650=4,8 kWh
• berekening op basis koudse nacht: 13*9,77*0,95/24 = 5,03 kWh (9,77 omrekenfactor m3 gas naar kW, 0,95 omrekenfactor efficiëntie HR-ketel, 24 van dag naar uur).
Sinds afgelopen zomer hebben we ook een WTW geïnstalleerd, dus dat bespaart wellicht ook nog iets. En het gas dat voor warmwater en koken is gebruikt moet er ook nog vanaf. Dus 5 kWh versie zou voldoende moeten zijn.
Praktisch verwarmen we alleen de woonkamer (50m2, vloerverwarming vervangen in 2021), badkamer (4m2) en de werkkamers (2x15m2). De laatste twee met radiatoren. Verder is er een radiator in de garage en in de slaapkamers, maar die staan altijd uit.

Wat moet er gebeuren

stappen:
• Warmtepomp buiten plaatsen
• Cv-installatie verbinden
• Stroomaansluiting maken
• Dataverbindingen maken
• radiatoren vervangen op werkkamers

Warmtepomp buiten plaatsen

Het plan is nu om de warmtepomp aan de muur vast te maken boven de garage. Deze plek leek me het meest geschikt, omdat het relatief dicht bij de vloerverwarmingverdeler is (op de begane grond onder de trap, in plattegrond trapgat). Het alternatief is om de warmtepomp op het platte dak te plaatsen, maar het is een houten constructie, dus kans dat dit mee gaat trillen.
We wonen in een geschakelde 2-onder-1-kap, het huis van de buren is via de garage verbonden. De woningen van de buren zijn beide gespiegeld aan ons huis verbonden. Dus de rechterburen hebben hun garage aan onze woning zitten en een blinde muur op de 1e verdieping waar de warmtepomp naar toe blaast (muur tot muur is het 6 meter, dus praktisch ruim 5 meter vanaf de warmtepomp).

Aansluiten op CV-leidingen

De buizen naar de vloerverwarming zijn nu te dun uitgevoerd. Het plan is om de warmtepomp met een meerlagenbuis van 32 mm aan te sluiten op de huidige CV-leiding (die naar de radiatoren in de slaapkamers gaan en de werkkamers op de 2e verdieping) en de 32 mm leiding direct aan te sluiten op de vloerverwarming verdeler (die heeft het meeste warmte nodig).
De vloerverwarming verdeler is nu nog de Therminon 5000 met mengverdeler. Niet geschikt dus. Ik heb de optie overwogen om hem om te bouwen, maar dan krijg je een gekke constructie met veel haakse bochten. Dus die wordt vervangen door een composiet versie. Op die manier is het ook mogelijk om met de vloerverwarming te koelen mochten we dat willen (de rest van het cv-systeem bestaat ook uit koperen leidingen en stalen verdelers en radiatoren, dus ik vermoed niet geschikt voor koelen).
De warmtepomp komt buiten op de eerste verdieping te hangen. Dus niet zoals met de cv-ketel op het hoogste punt. Is er op het hoogste punt dan een extra luchtafscheider nodig? Of red ik het met ontluchten in de radiatoren en warmtepomp? Ik lees in de handleiding dat er een waterfilter in zit, is dit voldoende of is een vuilscheider ook aan te bevelen?

Elektra

In de meterkast moeten er twee groepen vrijgespeeld worden voor de warmtepomp, want er zijn twee aansluitingen nodig. De bedoeling is om vanaf de meterkast met een buitenkabel rechtstreeks naar buiten te gaan met een 3 x 2,5 aderige kabel (die dus 2x). Buiten wel een werkschakelaar voor beide, zodat je het makkelijk kan afsluiten bij werkzaamheden aan de warmtepomp.

Data

De remote control van de panasonic wil ik voorlopig op de plek van de thermostaat in de woonkamer hangen. De huidige kabel kan ik verlengen (is nu 0,3mm2, dus moet voldoen). Daarnaast wil ik de warmtepomp monitoren en bedienen met home assistant, dus een Heishamon aansluiten. Deze kan je als “normal” en “opentherm” kopen. Weet nog niet of ik opentherm later nodig heb, maar als ik het goed begrijp hoef je het opentherm deel niet te gebruiken.
Qua monitoring begrijp ik dat de stroommeting van de Panasonic onnauwkeurig is, dus wil ik een extra stroommeting toevoegen. We plaatsen ook 2 temperatuursensoren op de aanvoer en retourleiding.
Wat ik me nog afvraag, is de flowmeter van de Panasonic wel betrouwbaar?

Radiatoren werkkamers vervangen

De radiatoren op de werkkamers zullen met de warmtepomp niet voldoende capaciteit hebben, dus die vervang ik waarschijnlijk door t33 radiatoren.

Vragen die ik nu nog heb:

• Is een vuilafscheider nodig? (die zit ook in de warmtepomp zelf als ik het goed heb?)
• Is een luchtafscheider nodig, omdat de warmtepomp niet op het hoogste punt zit?
• Is de flowmeter van de Panasonic betrouwbaar? Of heb ik voor een goede meting ook een eigen flowmeter nodig?
• verder ben ik wat ik exact nodig heb en moet doen nog aan het uitwerken. Dus als jullie suggesties hebben hoe e.e.a. beter kan dan hoor ik het graag .

boodschappenlijstje

boodschappenlijstje is nog niet volledig, dus ga ik nog aanvullen, wellicht ook inspiratie voor anderen:

Wat	Aantal	Prijs
Warmtepomp WH-MDC05J3E5	1x	€3795,00
Condensorsteun Fischer	1x	€115,00
electra
werkschakelaar	2x	€12,39
installatiekast leeg 1-rij 4 modules	1x	€8,63
EMAT kWh meter 45A 1-fase digitaal MID	2x	€25,4
cv-aansluiting
aansluiting bocht flex	2x	€65
verloop 32 rvs naar flex	2x
flex buis 32-3 mm 25m	1x	€89,90
isolatie	12x	€6,39
isolatielijm	1x	€10,99
bevestigingsbeugels 32m	10 x
pvc 70mm 200cm	1x	€7,29
pvc beugel 70mm	3x	€1,96
vuilafscheider?	1x
luchtafscheider?	1x
T-stuk 32 * 1 * 32, naar radiatoren 1e en 2e verdieping	2x	€9,70
puntstuk 22*1/2	2x	€5,40
Flex slang 1/2 - 1/2 35 cm	2x	€4,38
verloopnipperl 1 -1/2	2x
t-stuk 32 * 1/2" * 32	2x	€9,7
flex slang 1/2 - 15mm 35 cm (aansluiting op bestaande aftakking naar radiator gargage)	2x	€6,12
nieuwe composiet vloerverwarmingverdeler + aansluitmateriaal via bedrijf dat vloerverwarming heeft aangelegd	1x	€302,50
data koppeling
heisamon, incl 5 meter kabel en opentherm	2x	$60,00
XMvK kabel 2X1,5 per meter voor remote control	15x	€0,72
radiatoren
t33 radiator, maat nog uitzoeken 180 of 240 cm	2x	€

[Cr3ator]

Is er op het hoogste punt dan een extra luchtafscheider nodig? Of red ik het met ontluchten in de radiatoren en warmtepomp? Ik lees in de handleiding dat er een waterfilter in zit, is dit voldoende of is een vuilscheider ook aan te bevelen?

Ja, op het hoogste punt wil je de lucht kunnen afvoeren. Dit kan ook handmatig natuurlijk.
Een extra (magneet)filter op de retour is aan te raden. Oa. Caleffi maakt een goed betaalbare.

Wat ik me nog afvraag, is de flowmeter van de Panasonic wel betrouwbaar?

Behoorlijk. Deze zit er hooguit een paar tienden naast. Het elektrisch vermogen gaat helaas met stappen van 200W, dus een losse S0-meter op je Heischamon aansluiten is aan te raden.
Vergeet ook niet je temperatuursensoren met koelpasta op de leiding te zetten en deze te isoleren met een stukje buisisolatie voor de beste resultaten.

De radiatoren op de werkkamers zullen met de warmtepomp niet voldoende capaciteit hebben, dus die vervang ik waarschijnlijk door t33 radiatoren.

Probeer het eerst eens. Het viel mij alles mee omdat ze veel langer mee kunnen draaien door de langere runs vergeleken met een gasketel.

[marcel h]

Bedankt voor de antwoorden .

Cr3ator schreef op vrijdag 9 december 2022 @ 16:19:
[...]


Ja, op het hoogste punt wil je de lucht kunnen afvoeren. Dit kan ook handmatig natuurlijk.
Een extra (magneet)filter op de retour is aan te raden. Oa. Caleffi maakt een goed betaalbare.

Ok, dus zolang er maar een ontluchtingspunt op het hoogste punt zit dan kan ik het ook handmatig doen (die zit in de radiator op de werkkamer en dat is wel het hoogste punt), dan is het dus meer aan mij of ik gemak wil of af en toe ontluchten bij de radiatoren.
Wat betreft de vuilafscheider, je zegt die is aan te raden (op de retour naar de warmtepomp). Maar ik vroeg mij dan nog wel af waarom? Zit er een verschil met het filter dat in de warmtepomp zit?

Cr3ator schreef op vrijdag 9 december 2022 @ 16:19:
[...]


Behoorlijk. Deze zit er hooguit een paar tienden naast. Het elektrisch vermogen gaat helaas met stappen van 200W, dus een losse S0-meter op je Heischamon aansluiten is aan te raden.
Vergeet ook niet je temperatuursensoren met koelpasta op de leiding te zetten en deze te isoleren met een stukje buisisolatie voor de beste resultaten.

Ja een S0 meter ga ik zeker doen . Als ik dat zo zie dan heeft de EMATKWH1F32DMID die ik had uitgezogd geen S0 uitgang, tenminste het staat niet expliciet aangegeven in de specificaties . Dus ga denk ik voor deze: https://webshop.cedel.nl/...eter-met-puls-uitgang-mid
En dan in combinatie met de flow vanuit de warmtepomp (die dus wel betrouwbaar is) en een temperatuursensor op de aanvoer en retour moet dat dus goed gaan qua monitoring. Ik zal het inderdaad goed inpakken. Moet ik de sensor eigenlijk op een stukje koper/metalen buis doen of werkt dat ook op een meerlagenbuis (ik vermoed van niet ).

Cr3ator schreef op vrijdag 9 december 2022 @ 16:19:
[...]


Probeer het eerst eens. Het viel mij alles mee omdat ze veel langer mee kunnen draaien door de langere runs vergeleken met een gasketel.

Goede tip om het eerst eens uit te proberen, kan toch niet alles tegelijk doen. Ik hou er alleen wel erg rekening mee, momenteel laat ik de cv-ketel al op een lagere temperatuur (rond de 40-50 graden verwarmen), woonkamer met vloerverwarming wordt makkelijk warm, maar werkkamers is maar echt net aan warm. Het zijn nu ook t11 radiatoren.

[Carboy54]

marcel h schreef op vrijdag 9 december 2022 @ 17:10:
Bedankt voor de antwoorden .

[...]

Ok, dus zolang er maar een ontluchtingspunt op het hoogste punt zit dan kan ik het ook handmatig doen (die zit in de radiator op de werkkamer en dat is wel het hoogste punt), dan is het dus meer aan mij of ik gemak wil of af en toe ontluchten bij de radiatoren.
Wat betreft de vuilafscheider, je zegt die is aan te raden (op de retour naar de warmtepomp). Maar ik vroeg mij dan nog wel af waarom? Zit er een verschil met het filter dat in de warmtepomp zit?


[...]

Ja een S0 meter ga ik zeker doen . Als ik dat zo zie dan heeft de EMATKWH1F32DMID die ik had uitgezogd geen S0 uitgang, tenminste het staat niet expliciet aangegeven in de specificaties . Dus ga denk ik voor deze: https://webshop.cedel.nl/...eter-met-puls-uitgang-mid
En dan in combinatie met de flow vanuit de warmtepomp (die dus wel betrouwbaar is) en een temperatuursensor op de aanvoer en retour moet dat dus goed gaan qua monitoring. Ik zal het inderdaad goed inpakken. Moet ik de sensor eigenlijk op een stukje koper/metalen buis doen of werkt dat ook op een meerlagenbuis (ik vermoed van niet ).


[...]

Goede tip om het eerst eens uit te proberen, kan toch niet alles tegelijk doen. Ik hou er alleen wel erg rekening mee, momenteel laat ik de cv-ketel al op een lagere temperatuur (rond de 40-50 graden verwarmen), woonkamer met vloerverwarming wordt makkelijk warm, maar werkkamers is maar echt net aan warm. Het zijn nu ook t11 radiatoren.

In bestaande situaties met radiatoren is een extra magneetfilter aan te raden. De sterke magneet in de waterpomp trekt metaaldeeltjes aan. De ingebouwde is dan te klein. Heatfans in de radiatoren werkt bij mij prima. Succes met je nieuwe hobby 😃

[Carboy54]

Carboy54 schreef op vrijdag 9 december 2022 @ 20:06:
[...]


In bestaande situaties met radiatoren is een extra magneetfilter aan te raden. De sterke magneet in de waterpomp trekt metaaldeeltjes aan. De ingebouwde is dan te klein. Heatfans in de radiatoren werkt bij mij prima. Last de ontluchter in de pomp 1 slag open staan. Succes met je nieuwe hobby 😃

[marcel h]

Carboy54 schreef op vrijdag 9 december 2022 @ 20:06:
[...]


In bestaande situaties met radiatoren is een extra magneetfilter aan te raden. De sterke magneet in de waterpomp trekt metaaldeeltjes aan. De ingebouwde is dan te klein. Heatfans in de radiatoren werkt bij mij prima. Succes met je nieuwe hobby 😃

Thanks . Dan ga ik voor een magneetfilter/vuilafscheider. Ik ga nog eens nadenken over de radiatoren, eerst de waterpomp maar eens aansluiten .

[natural colour]

Gelijk met veerdempers monteren?

[Voor 50% gewijzigd door natural colour op 10-12-2022 08:27]

[Carboy54]

natural colour schreef op zaterdag 10 december 2022 @ 08:26:
Gelijk met veerdempers monteren?

Veerdempers? Zonder hoor ik hem ook niet aan de muur.

[marcel h]

Inmiddels hebben we de warmtepomp werkend en is het goed op de vloerverwarming aangesloten. Verbinding met de bovenverdieping komt komend weekend (zit een afsluiter tussen, dus voor nu nog gescheiden. Ik zal nog wat foto's maken en hier neerzetten.
De warmtepomp is inderdaad zonder veerdempers aangesloten (wel de rubber voetjes die er bij de condensorsteun zitten). Tot nu toe binnen niks van te horen/merken, het is natuurlijk nog niet erg koud, maar in het begin wel op redelijk vermogen laten draaien om te testen, dus heb goede hoop. Mocht het later toch zo zijn dat we last van trillingen krijgen dan kan dat er altijd nog tussen lijkt mij zo .

Het volgende project zijn we nu aan het voorbereiden, de warmtepompboiler. We gaan vooralsnog voor een Atlantic Explorer V4 270 liter. Deze heb ik nu geleverd gekregen, maar het verbaasd me hoe de aansluitingen zijn afgewerkt, maar die foto's zal ik zo even in het warmtepompboiler forum posten met de vraag of dat normaal is..