Boot drive wordt pas gevonden na vreemd ritueel

[Bertje3000]

Hi allen,

Ik heb hulpvraag over een ontzettend specifiek vreemde bug bij het opstarten van mijn PC naar Windows. Ik hoop dat een van jullie mij kan helpen met het speuren naar de oorzaak. Na de TL;DR zal ik het probleem zo gedetailleerd mogelijk uitleggen.

TL;DR:
Sinds ca. één maand start mijn PC Windows niet meer vanzelfsprekend op. De UEFI ziet de boot drive niet, totdat ik de door de UEFI gekozen boot drive handmatig wijzig naar een ándere niet-opstartdrive, en de PC opnieuw opstart; dan verschijnt de boot drive ineens wél in de UEFI. Ik zou graag willen weten wat hiervan de oorzaak is en hoe het te verhelpen.

Beschrijving van het probleem
1. Ik heb drie schijven, voor het gemak noem ik ze Schijf 1 (256GB), Schijf 2 (500GB), en Schijf 3 (1TB).
2. Windows staat op schijf 1 (256GB). Tot vóór dit probleem zich voordeed, was daar niks raars aan.
3. Sinds enige tijd start de PC niet meer standaard vanaf schijf 1 (256GB) op. In plaats daarvan verschijnt het volgende scherm:


4. Ik kies hier Esc. Enter doet niks en de opties na F8 werken ook niet.
5. In het volgende scherm kies ik 'Instellingen voor UEFI-firmware'


6. Ik kom terecht in de UEFI, en ga daar naar Boot options. Daar valt op dat:
- er 2 opstartopties zijn;
- de gekozen #1 boot drive Schijf 3 (1TB) is;
- dat, als ik die wil wijzigen, Schijf 1 (256GB) uberhaupt niet zichtbaar is.




7. Ik ben erachter gekomen dat om Schijf 1(256GB) wél weer te kunnen selecteren, ik eerst Schijf 2 (500GB) moet kiezen om vanaf te booten. Dus die selecteer ik. Ik sla op en start opnieuw op.

8. Ik krijg opnieuw een blauw scherm. Dit keer iéts anders: eerst de optie om een toetsenbordindeling te kiezen, en een nét iets andere volgorde/lay-out van keuze-opties (wat ik vreemd vind). Ik klik door de menuutjes om weer naar de UEFI te gaan.






9. Nu ik vanaf Schijf 2 (500GB) heb geprobeerd te booten, is in de UEFI ineens een boot optie #3 erbij verschenen: de gezochte Schijf 1 (256GB)! Die moet ik hebben. Dus bij boot optie #1 kies ik die. Ik save & exit, en voilà, Windows verschijnt alsof er nooit iets is gebeurd.


Bovenstaande kan ik eindeloos herhalen like clockwork. Enige verschil: sinds vandaag doet Windows ook een 'disk check' (als 'stap 10').

Mijn vraag is: wat kan dit veroorzaken? En hoe los ik dit op?

Andere opties die ik geprobeerd heb zonder gewenst resultaat:
- Ontkoppelen van de twee andere drives
- Wisselen sata-kabeltje en/of aansluiting Schijf 1 (256GB) op moederbord
- Updaten firmware moederbord

Tot slot nog wat specs
Windows 11 op:

BIOS-versie/datum American Megatrends International, LLC. F2, 1-10-2021
SMBIOS-versie 3.4
Versie van ingesloten controller 255.255
BIOS-modus UEFI
Basisbordfabrikant Gigabyte Technology Co., Ltd.
Basisbordproduct Z690 AORUS ELITE DDR4
Basisbordversie x.x
Platformfunctie Desktop
Status beveiligd opstarten Uitgeschakeld
Map met Windows C:\WINDOWS
Systeemmap C:\WINDOWS\system32
Opstartapparaat \Device\HarddiskVolume6
Landinstelling Nederland
HAL (Hardware Abstraction Layer) Versie = "10.0.22621.819"
Geïnstalleerd fysiek geheugen (RAM) 16,0 GB

Schijf 1 (256GB): SAMSUNG SSD PM851 mSATA 256GB
Schijf 2 (500GB): Samsung SSD 980 500GB
Schijf 3 (1TB): Samsung SSD 860 EVO 1TB

Bij voorbaat ontzettend hartelijk dank!

[Toerq]

heb je de schijf al getest met die tool van samsung. magician ofzoiets

[Bertje3000]

Toerq schreef op zaterdag 26 november 2022 @ 22:35:
heb je de schijf al getest met die tool van samsung. magician ofzoiets

Kende ik niet, dank voor de tip, meteen even gecheckt. Bij Drive Health wordt N/A weergegeven, net zoals bij Diagnostic Scan (the selected drive does not support this feature). Performance benchmark lijkt geloof ik niks vreemds.

[beascob]

In je eerste foto staat de foutcode:
https://appuals.com/steps-to-fix-winload-efi-error-0xc0000001/ Hier staat een uitputtend relaas.
Zelf denk ik dat je dingen moet doen als
- fastboot uitzetten
- sfc /scannow proberen.
om winload.efi te herstellen

[zetje01]

Nou laat je de Results van de 1 GB schijf zien.
Terwijl je wilt booten van de 250 GB schijf
En wat anders: het lijkt er op dat je op alledrie de schijven windows hebt geïnstalleerd.

Ik zou doen:
Gooi die overige 2 schijven er uit.
doe een uefi-reset
installeer windows op je ene schijf en kijk of windows goed opstart
hang dan de andere schijven er in en zorg dat uefi nog steeds goed staat

[nelizmastr]

zetje01 schreef op zaterdag 26 november 2022 @ 23:02:
Nou laat je de Results van de 1 GB schijf zien.
Terwijl je wilt booten van de 250 GB schijf
En wat anders: het lijkt er op dat je op alledrie de schijven windows hebt geïnstalleerd.

Ik zou doen:
Gooi die overige 2 schijven er uit.
doe een uefi-reset
installeer windows op je ene schijf en kijk of windows goed opstart
hang dan de andere schijven er in en zorg dat uefi nog steeds goed staat

Eens. Komt nogal eens voor dat er EFI en systeempartities op andere schijven terecht komen. Alle andere schijven afkoppelen en een verse Windows install op je beoogde bootdrive lost dat op. Daarna uiteraard die partities nog wel van de andere schijven verwijderen.

[Croga]

zetje01 schreef op zaterdag 26 november 2022 @ 23:02:
Nou laat je de Results van de 1 GB schijf zien.
Terwijl je wilt booten van de 250 GB schijf

De laatste keer dat ik een 1GB schijf zag spraken we nog over E-IDE, niet eens over PATA. En ook maar nét E-IDE omdat we net de grens van 520MB voorbij waren.
De test was 1GB, de schijf staat toch echt als 237GB vermeld.

[zetje01]

Croga schreef op zondag 27 november 2022 @ 06:32:
[...]

De laatste keer dat ik een 1GB schijf zag spraken we nog over E-IDE, niet eens over PATA. En ook maar nét E-IDE omdat we net de grens van 520MB voorbij waren.
De test was 1GB, de schijf staat toch echt als 237GB vermeld.

Ah, damn, je hebt gelijk. Over 1 GB vs 1 TB

[EricJH]

Post eens een screenshot van Windows Disk Management dan kunnen we @nelizmastr hypothese onderzoeken.

[SambalBij]

Dat je bij booten vanaf een andere schijf ineens schermen krijgt die er iets anders uit zien is niet zo vreemd. Het feit dat die schijven ook te zien zijn bij de opstartvolgorde geeft aan dat daar ook UEFI partities/bootloaders op staan, ander zou je niet kunnen booten. En die bootloaders kunnen best eens van andere/oudere Windows versies zijn, waardoor ze er wat anders uit zien.
Dat is ook meteen een kleine misconceptie die je hebt; bij UEFI boot je niet vanaf een 'disk' maar vanaf een bootloader. Vroeger met de ouderwetse BIOS koos je een disk, waar hij dan de bootsector van de schijf gewoon blind ging booten. Was dat een uitvoerbare bootsector dan werd er een OS gestart of kreeg je de 'no system disk' melding; was de bootsector echt leeg of random data, dan liep de boel meestal vast.

Bij UEFI is de firmware wat intelligenter en begrijpt partities, filesystems en executables. Hij gaat nu eerst op zoek op de aanwezig schijven naar (verborgen) EFI partities, en in die partities naar aanwezige UEFI bootloaders die hij dan toont als opties om van op te starten.
Dat je meerdere 'Windows Boot Manager' opties te zien krijgt geeft aan dat je extra data schijven dus ook een EFI partitie hebben met een (oude?) bootloader. En de problemen die je hebt duiden er op dat er iets niet helemaal in orde is met de bootloader van je OS schijf. Misschien zit er (in de BCD store) ergens een verwijzing niet lekker ofzoiets. De bootloader zelf doet het wel (anders krijg je dat blauwe scherm niet) maar heeft vervolgens moeite met het vinden van je juiste Windows (getuige die melding dat hij \windows\system32\winload.efi niet kan vinden)
Mogelijk verwijst díe bootloader naar een verkeerde schijf. Je zou dat waarschijnlijk kunnen oplossen met startup repair of iets als bcdedit.

[EricJH]

Je kunt met EasyBCD makkelijk de situatie met bootloader(s) aanpassen.

[Bertje3000]

Dank voor alle reacties! Door tijdgebrek nog niet toegekomen aan dingen uitproberen, maar much appreciated alvast

Hopelijk dit weekend tijd om wat te tweaken en dan zal ik ook terugkoppelen.

[ Voor 25% gewijzigd door Bertje3000 op 01-12-2022 23:30 ]

[Bertje3000]

Alright, de oplossing, voor het nageslacht. Het probleem is opgelost door op de niet-OS-schijven elk een partitie van 100MB, de EFI-partities, te formatteren. Zoals enkelen van jullie al zagen heeft Windows geïnstalleerd gestaan op de andere schijven. Vervolgens wel verwijderd, maar zoals @nelizmastr zei: er waren EFI- en systeempartities op de andere schijven terechtgekomen, en die bleven daarop staan. Dat heb ik opgelost door in cmd die partities te formatteren.

Dank voor het meedenken!!!

[ Voor 8% gewijzigd door Bertje3000 op 09-01-2023 15:26 ]

[nelizmastr]

Lekker gewerkt