Mobo kan 128GB ram - QVL laat die optie niet zien, maar....

[Snowwie]

Deze vraag is een beetje lastig in een titel te zetten, maar het volgende:

Ik heb dit bord en mijn ram staat op hun QVL:
https://www.asus.com/moth...plus/helpdesk_qvl_memory/

Het betreft dit geheugen
uitvoering: Kingston Fury Beast RGB KF552C40BBAK2-64

Nu is mijn vraag allicht simpel, maar het antwoord valt zo 1,2,3 niet te achterhalen. Op dit moederbord kunnen 4 dimms van 32GB.

Deze geheugen set in de QVL van het moederbord laat enkel een set van 2x32GB zien.

Hoe groot is de kans als ik hetzelfde geheugen alsnog koop dat het moederbord gewoon de volledige 128GB ziet? Al staat dit niet in hun QVL?

[ Voor 5% gewijzigd door Snowwie op 19-11-2022 01:26 ]

[Nemesizz]

Of ik kijk een beetje verkeerd, maar ik zie dat betreffende kitje niet op de QVL staan (KF552 link je, in de QVL zie ik geen KF552 enkel KF556 staan).

Goed, wat ik zo zie zijn de meeste kits in de QVL SS single sided, dus single rank modules, ofwel 1Rx, terwijl de modules die je link, duable-rank zijn, 2Rx , wat in houd dat je vaak met 2 modules al tegen de limiet zit wat veel geheugencontrollers aankunnen.

Als je 4 modules gebruikt die dual-rank is de kans groot dat de geheugencontroller dat niet meer aankan (of de snelheid moet drastisch omlaag, soms werkt dat maar lang niet altijd).

Als ik verder de QVL door kijk zie ik eigenlijk dat alle 32GB modules dual-rank zijn...

Overigens, wil niet zeggen dat wanneer een setje niet in de QVL staat dat het niet werkt, de lijst is gewoon een aantal sets wat ze getest hebben en werkt. Kan dus zijn dat het setje wel werkt, maar hou er sterk rekening mee dat het niet op de hoogst mogelijk snelheid kan draaien.

[Abbadon]

Die kans is groot. Echter, de kans dat het allemaal met XMP/EXPO out of the box werkt is minimaal omdat vier dual-rank DIMM's formeel tot maximaal 3.600MT/s ondersteund worden. Dat kan in de praktijk sneller, maar 5.200MT/s is absoluut niet gegarandeerd. Waarschijnlijk zul je handmatig e.e.a. moet proberen en kom je ergens op 4.400MT/s uit of zo.

[Snowwie]

5.200MT/s is overigens ook niet wat de bios afleest, en Windows software ook niet. De 5.200MT/s is de snelheid in dual channel mode met beide dimms gecombineerd. Ik lees in de bios af, en tevens met software dat de dimms 'maar' 2400Mhz zijn per stuk, en dus maar tot 4.800MT/s komen in dual channel. Ik heb nergens gelezen dat dit bord quad channel mode geheugen zou ondersteunen, dus inderdaad zouden 4 dimms gewoon op 4.800MT/s komen. De maximale snelheid van 3.600MT/s is nieuw voor me, dus niemand heeft hier 128GB in z'n systeem dat hoger draait dan 3.600MT/s?

Geeft Kingston verkeerde specs op, of staat er bij mij een instelling niet goed? Ik doe overigens nooit aan instellingen wijzigen in de bios mbt het geheugen, dus het kan best zijn dan ik nog iets moet aanzetten, maar die informatie krijg je niet bijgeleverd bij de ram sticks, dat moet je zelf maar uitvogelen. Op de Pricewatch staan ze wel vermeldt als zijnde 5.200MT/s, out of the box is dit niet het geval, maar de CL waarden lijken wel te kloppen.

[Umbrah]

Tenzij je met een xeon of epyc aan de bak bent, ís er geen quad-channel DDR5 bord te vinden. DDR5 heeft welliswaar 'slechts' 32-bit kanalen maar uiteindelijk is een dimm nog steeds 64-bit, en de controller is van elke Ryzen 7000, Intel 12th- en 13th gen 'slechts' 128-bit.

Check in CPU-Z het SPD tab eens, en lees de jedec/spd/XMP/expo profielen eens uit, als je UEFI die niet zelf kan inlezen (DDR5 is een puinhoop momenteel met EXPO/XMP door twee merken heen, soms beiden op een dimm, soms één op een dimm) heb je een kans dat handmatig configureren werkt.

Dat gezegd hebbende... dual rank/channel met daisy chaining zoals op je board is een garantie dat je met alle vier de slots in gebruik maar weinig snelheid over houdt.

[Dennism]

Die 2400MT/s zal de standaard JEDEC waarde zijn, 5200MT/s zal je zien wanneer je XMP / Expo activeert in het bios.

[Snowwie]

Zoals gezegd, ik 'klooi' nooit met ram settings in de bios, dus inderdaad dit lijkt op de standaard waarde.
XMP-5200 brengt het naar 5.200MT/s maar ook 1.250v, heeft dit een merkbaar effect op de pc? Ik heb overigens een Ryzen 9 7900x CPU.

Hieronder de SPD tab van CPU-ID. Moraal van het verhaal is, tenminste wat ik er van begrijp is dat 128GB ram eerder de pc trager maakt dan de huidige 64GB ram. En vooralsnog heb ik overigens ook geen 128GB nodig. Nu zou je zeggen, waar heb je dan wel 64GB voor nodig. Dat is maar 1 spel die zoveel geheugen nodigi heeft en dat is Cities: Skylines (die ramt al dit geheugen + ook nog eens 70GB aan pagefile vol). Mijn page file is gewoon 120GB, hehehe, het is bijna gekkenwerk met dat spel. Maar goed, wat wil je ook met 90+ mods and over 8.000 assets, voor wie bekend is met Cities: Skylines. En dat voor een spel uit 2015.

[Damic]

DDR5 is vrij nieuw en grotere dimm's komen eraan zodra er grotere chips worden geproduceerd.

Momenteel is Micron de hogere density sdram chips aan't sampelen (https://www.micron.com/products/dram/ddr5-sdram/part-catalog) en staat er bij 64Gb (8GB) chips dat ze in productie zijn maar er nog geen snelheid achter staat.

Bij Samsung staat er nog minder: https://semiconductor.samsung.com/dram/ddr/ddr5/

Dus momenteel zijn het allemaal 16Gb (2GB) chips dat overal opzitten, maar in de toekomst kun je dus latjes vinden met 64GB aan geheugen single sided.

[Abbadon]

Snowwie schreef op zaterdag 19 november 2022 @ 19:29:
5.200MT/s is overigens ook niet wat de bios afleest, en Windows software ook niet. De 5.200MT/s is de snelheid in dual channel mode met beide dimms gecombineerd. Ik lees in de bios af, en tevens met software dat de dimms 'maar' 2400Mhz zijn per stuk, en dus maar tot 4.800MT/s komen in dual channel.

Deze snelheden hebben niets te maken met 'dual channel', maar met het DDR (Double Data Rate)-principe van de DIMM's. 2.400MHz = 4.800MT/s (megatransfers per second) en 2.600MHz = 5.200MT/s.
Jouw BIOS stelt standaard de JEDEC-waardes zoals ze in de SPD van jouw DIMM's staan in; 4.800MT/s. Deze waardes kom je ook tegen in het screenshot dat je hebt gepost, namelijk JEDEC #7 en JECED #8.
Als je het geheugen op 5.200MT/s wilt laten draaien moet je in het BIOS handmatig de EXPO/XMP-optie activeren.

Ik heb nergens gelezen dat dit bord quad channel mode geheugen zou ondersteunen, dus inderdaad zouden 4 dimms gewoon op 4.800MT/s komen. De maximale snelheid van 3.600MT/s is nieuw voor me, dus niemand heeft hier 128GB in z'n systeem dat hoger draait dan 3.600MT/s?

Jouw cpu en bord ondersteunen twee fysieke kanalen. Er is een beetje verwarring over het aantal geheugenkanalen met DDR5 omdat één DDR5-DIMM uit twee 32bit kanalen bestaat en je zodoende 'quad channel' zou kunnen krijgen met twee DIMM's, namelijk twee 32bit kanalen per fysiek 64bit kanaal. In de praktijk heb je gewoon twee 64bit-kanalen. AMD geeft ook zelf aan dat het twee memory channels betreft, zie hier onder.

AMD's specificaties (voorbeeld van de 7700X): https://www.amd.com/en/products/cpu/amd-ryzen-7-7700x

System Memory Type: DDR5
Memory Channels: 2

Max Memory Speed:
2x1R DDR5-5200
2x2R DDR5-5200
4x1R DDR5-3600
4x2R DDR5-3600



In de praktijk kun je vast hogere snelheden halen dan die 3.600MT/s, maar dat is een kwestie van proberen. Er zijn geen garanties. Ik weet niet hoe jouw moederbord reageert op vier dual rank DIMM's, misschien dat het BIOS ze automatisch op 3.600MT/s instelt, misschien loopt het bord tijdens het booten vast omdat het de opgegeven JECED-snelheid van 4.800MT/s probeert. In dat laatste geval zul je handmatig de snelheid moeten verlagen en dan telkens - als je dat wil - in stapjes ophogen om te proberen het maximale uit de DIMM's te halen.

Dit soort platformen zijn feitelijk niet bedoeld voor zoveel geheugen. Ja, het kan maar dan met een flink compromis, namelijk een grote terugval in geheugensnelheid; 3.600MT/s is slechts 69% van 5.200MT/s.
Aangezien het mogelijk is om met één DIMM per kanaal 6.000~6.200MT/s te halen, doe ik de aanname dat je met twee DIMM's per kanaal daar ook 69% van kunt halen, dus ergens rond 4.200MT/s.

[Snowwie]

Abbadon schreef op zondag 20 november 2022 @ 13:14:
Dit soort platformen zijn feitelijk niet bedoeld voor zoveel geheugen.

Dat is dan ook weer vreemd, want zelfs op mijn oude Asus X99-A moederbord (uit 2015) kan 128GB geheugen geprikt worden. 8 dimms van 16GB.

Dan moeten ze bij de specificaties ook niet heel makkelijk zeggen, "Maximaal werkgeheugen 128GB", terwijl in hun eigen QVL niet eens een combinatie staat waarbij dit ook daadwerkelijk werkt.

Voorlopig werkt het systeem prima met 64GB ram, en bovendien dat geheugen wordt bijna alleen maar gebruikt door Cities: Skylines. Alle andere titels hebben niet eens zoveel ram nodig, zelfs niet de meest recente titels.

[Abbadon]

Snowwie schreef op maandag 21 november 2022 @ 15:34:
[...]

Dat is dan ook weer vreemd, want zelfs op mijn oude Asus X99-A moederbord (uit 2015) kan 128GB geheugen geprikt worden. 8 dimms van 16GB.

Dan moeten ze bij de specificaties ook niet heel makkelijk zeggen, "Maximaal werkgeheugen 128GB", terwijl in hun eigen QVL niet eens een combinatie staat waarbij dit ook daadwerkelijk werkt.

Nou, X99-systemen zijn zogenaamde 'high end desktops' (HEDT, een fancy naam voor uitgebreidere specificaties) met vier geheugenkanalen. Daarin kun je dan ook tweemaal zoveel DIMM's kwijt zonder terugval in snelheid. Intel en AMD maken dat soort hardware tegenwoordig niet meer; het is of standaard desktop met twee geheugenkanalen of een direct afgeleide van serverhardware met wel acht geheugenkanalen.


Ik ben het met je eens dat de opgegeven specificaties van "Maximaal werkgeheugen 128GB" meer nuance behoeft (namelijk dat de snelheid dan enorm terugvalt). De aanbieders nemen amper de moeite om hun producten met vier maal 32GB te testen, waarschijnlijk omdat men er - ik denk terecht - van uitgaat dat er amper mensen zijn die hun AM5-systeem met 128GB uitrusten. Bijvoorbeeld twee snelle DIMM's (6.000MT/s+) getest zien is voor de doelgroep interessanter dan heel veel geheugen.

Het is zo als het is. Tip: kijk op het internet naar ervaringen van anderen met AM5 en 128GB. Wat ik zo meekrijg is dat het rond 4.200~4.400MT/s wel ophoudt, 4.800 wordt al instabiel.

[Daikiri]

Was ook aan het kijken naar am 5 systeem als workstation gebruik.

Heb nu 32 gig wat niet toereikend is. En heb wel 64 nodig en het liefst vrij snel upgrade naar 128.

Goed om te lezen dat het dus best wat trager is.

Ben benieuwd hoeveel impact het heeft met textures in en uit laden voor rendering etc.

Iemand een idee of je in de nabij toekomst gewoon 2 dunne van 64gig er in zou kunnen zetten met wel een goede snelheid ?

Of gaat dat op am5 altijd een issue zijn ?

[WEBGAMING]

Snowwie schreef op maandag 21 november 2022 @ 15:34:
[...]

Dat is dan ook weer vreemd, want zelfs op mijn oude Asus X99-A moederbord (uit 2015) kan 128GB geheugen geprikt worden. 8 dimms van 16GB.
.

En dat is dus gewoon een compleet ander platform. x99 gaat meer richting professioneel gebruik, workstations etc. Wat je nu hebt is gewoon consumenten spul. x99 had ook veel meer pcie lanes als het "normale" consumentenspul.

128GB slaat ook helemaal nergens op in zo'n systeem, dat heb je normaal gewoon helemaal niet nodig. Nu heb je een toepassing gevonden, doordat die game door de mods eigenlijk gewoon compleet kapot gemaakt is.
Maar 64GB is eigenlijk al achterlijk veel op een systeem als dit.

Ik zou ook echt niet gaan investeren in geheugen voor 1 game, maar dat ben ik.
Ik zou ook gewoon eens kijken of dat er in de game niet iets beter kan, want ik heb eigenlijk nog nooit meegemaakt dat het zo idioot word. En ik heb toch ook zat games gemod, en ook heel veel mods. Maar ik heb eigenlijk nog geen enkele game gezien die dan zo erg kapot gaat.
Zijn er geen instellingen of opties om dat ram gebruik naar beneden te krijgen?

Is het niet gewoon zo dat 1 van die mods een memoryleak heeft oid?

@Daikiri AM5 is geen workstation platform, zo simpel is het gewoon. Wil je serieus met zo veel geheugen aan de slag, moet je gewoon een platform pakken die ook voor dat gebruik ontworpen is.

[ Voor 26% gewijzigd door WEBGAMING op 21-11-2022 19:46 ]

[White Feather]

Daikiri schreef op maandag 21 november 2022 @ 18:58:
Was ook aan het kijken naar am 5 systeem als workstation gebruik.

Heb nu 32 gig wat niet toereikend is. En heb wel 64 nodig en het liefst vrij snel upgrade naar 128.

Het is consumentenspul, geen professioneel.

Iemand een idee of je in de nabij toekomst gewoon 2 dunne van 64gig er in zou kunnen zetten met wel een goede snelheid ?

Of gaat dat op am5 altijd een issue zijn ?

Het is best mogelijk dat latere versies van de CPU’s op AM5 grotere Dimms aankunnen.

Of deze cpu 64 GB single sided aan gaat kunnen is de vraag.

Maar het zou niet voor het eerst zijn dat er blijkt dat CPU’s meer aankunnen dan op het moment van uitbrengen.

[Daikiri]

Check, ja consumenten spul.

Maar voor mijn thuis / hobby workstation genoeg.

Op werk een ander systeem uiteraard.
Maar wil het betaalbaar houden

Zal hopen op 64 gig
DDr 5 dimms het n de nabije toekomst dan.. thanks.

[Mandrake466]

Ben jij niet de YouTuber Snowwie? Heb genoten van je 3090ti video. Heb je inmiddels de behuizing vervangen?

[Snowwie]

Mandrake466 schreef op maandag 21 november 2022 @ 20:39:
Ben jij niet de YouTuber Snowwie? Heb genoten van je 3090ti video. Heb je inmiddels de behuizing vervangen?

Ja, dat is alweer een paar weken terug gebeurt. Het hele systeem draait nu. En supersnel moet ik zeggen. Maar goh wat daalt die 7950x ineens in prijs. Niet dat ik ontevreden ben over de 7900x want ik merk gewoon dat in heel veel programma's en games niet eens alle cores volledig gebruikt worden. Zelfs in mijn video editor (toegegeven, budget video editor: Wondershare Filmora) gebruikt amper 10% cpu en niet veel meer dan 20% GPU bij het encoderen. Maar, ook Handbrake is niet veel sneller. Dus ik denk niet dat die 4 extra cores veel meer hadden opgeleverd; enkel 200Mhz 'minder' dan de 7900x per single core. En daar was het mij echt om te doen, zoveel mogelijk snelheid per core.

Abbadon schreef op maandag 21 november 2022 @ 16:53:
Nou, X99-systemen zijn zogenaamde 'high end desktops' (HEDT, een fancy naam voor uitgebreidere specificaties) met vier geheugenkanalen. Daarin kun je dan ook tweemaal zoveel DIMM's kwijt zonder terugval in snelheid. Intel en AMD maken dat soort hardware tegenwoordig niet meer; het is of standaard desktop met twee geheugenkanalen of een direct afgeleide van serverhardware met wel acht geheugenkanalen.

Zoveel PCI-e lanes had ik niet in mijn X99 systeem. Dit kwam voornamelijk door de processor, de i7-5820k, die maximaal 28 PCI-e lanes ondersteunde. Z'n iets grotere broertje de 5830k had wel 40 PCI-e lanes. Ook officieel zou het geheugen dat ik had in dit systeem in Quad Channel mode moeten draaien. Echter dit ram was niet het allersnelste (1.066Mhz per dimm).

Het is zo als het is. Tip: kijk op het internet naar ervaringen van anderen met AM5 en 128GB. Wat ik zo meekrijg is dat het rond 4.200~4.400MT/s wel ophoudt, 4.800 wordt al instabiel.

Zo, nu draaien deze twee huidige dimms op 4.800MT/s. Hoeveel verschil merk je tussen dit en als het geheugen terugvalt naar 3.600MT/s? Is dat merkbaar? Is het een beetje het idee van met Windows werken vanaf een Sata ssd of een m.2. nvme ssd? Want in dat laatste geval merk je erg weinig in normaal gebruik.

[ Voor 43% gewijzigd door Snowwie op 23-11-2022 02:03 ]

[Abbadon]

Snowwie schreef op woensdag 23 november 2022 @ 01:58:

Zo, nu draaien deze twee huidige dimms op 4.800MT/s. Hoeveel verschil merk je tussen dit en als het geheugen terugvalt naar 3.600MT/s? Is dat merkbaar? Is het een beetje het idee van met Windows werken vanaf een Sata ssd of een m.2. nvme ssd? Want in dat laatste geval merk je erg weinig in normaal gebruik.

Dat laatste. Hier heb je een indicatie van de impact van verschillende DDR5-snelheden op Zen 4 prestaties: https://www.guru3d.com/ar...ory-scaling-review,1.html
Daarin wordt 6.000 met o.a. 4.800MT/s vergeleken - een stap die bijna net zo groot is als die tussen 4.800 en 3.600MT/s - en de verschillen zijn ontnuchterend klein (en waarschijnlijk meer aan de latency-verschillen toe te dichten dan aan de kloksnelheid).

Indien de toepassing erg afhankelijk is van geheugenbandbreedte, dan kun je verschil merken. Maar als diezelfde toepassing niet voldoende aan 64GB heeft, is een vergelijking zinloos natuurlijk

Mocht je ooit voor 128GB gaan, probeer het op 4.000 in te stellen en je laat feitelijk nul prestaties op tafel liggen.

[Snowwie]

^^schop mijn eigen topic.

Omdat Cities Skylines zich steeds verder vult met Steam Workshop assets en mods begon ik tegen de grens van 64GB aan te lopen. Ik weet wat de meesten hier denken, dat het eigenlijk te zot is om 64 extra GB aan ram te kopen voor 1 game. Maar goed, dit systeem is net nieuw en ik hoop hier nog vele jaren mee vooruit te kunnen. Zelfs bij Cities Skylines 2, die dit jaar nog gaat uitkomen is het nog maar de vraag of de huidige Unity Engine meer dan 12 cpu cores kan ondersteunen. Immers dat is mijn huidige processor, de AMD Ryzen 9 7900x 12c/24t 4,7Ghz zonder OC.

Hetzelfde geheugen er bij gekocht, en de pc moest er aardig lang over nadenken toen ik em aan deed, mijn monitor kreeg lange tijd geen signaal, de pc leek wel bezig, en toen ineens prompt kwam het scherm voor m'n neus. En nadien dit ook niet meer meegemaakt. In de bios gekeken, ook in Speccy, maar het geheugen draait dus nu op 3.600Mt/s ipv 4.800Mt/s.

Merk ik verschil. Niet veel, een savegame in Cities Skylines start 9 seconden sneller op dan met 64GB, dit waarschijnlijk omdat de game nu meer assets in het geheugen kwijt kan en dit geheugen nog altijd sneller is dan de page file op de Samsung 980 m.2. nvme pci-e 4.0 1TB ssd. Verder geen waarschuwing meer in de game met betrekking tot het geheugen. Ik moet wel zeggen, het is inderdaad wel een beetje overkill, maar ja, dat dacht ik ook in 2016 toen ik mijn X99 platform naar 64GB uitbreidde. Beter teveel geheugen in je pc en het niet nodig zijn dan te weinig geheugen en het wel nodig zijn.

Proberen dit geheugen te overclocken was een slecht idee. Ik probeerde een kleine verhoging en vervolgens na reboot wederom geen signaal op de monitor. En deze kwam ook niet. Ik had twee oplossingen, CMOS batterij eruit (en dit zit helemaal verborgen onder de videokaart, en deze videokaart heeft een speciale metalen support bracket, en het was nogal een gedoe om dit goed gemonteerd te krijgen), dus ik liet het CMOS batterij gedeelte maar varen. Ik heb het probleem opgelost door de 2 nieuwe dimms even tijdelijk weer te verwijderen, 2 dimms konden prima op de hogere snelheid, teruggezet op 'auto', de 2 nieuwe dimms teruggezet en toen werkte alles weer.

Het geheugen werkt, het draait op 3.600Mt/s, het zal allemaal wel meevallen denk ik. :-)

[Damic]

De geheugen modules kunnen 5200Mts aan maar de geheugen controllers niet als ze zwaar worden belast (4 volle dim sloten.

Trouwens je kan ook nog wachten op 48GB & 64GB dimms die eraan komen.

[Dennism]

@Snowwie Zo'n langzame eerste boot is vrij normaal na het plaatsen van ander geheugen, zeker wanneer je 4 DIMMS gebruikt. Normaal gesproken zie je dit niet weer, op enkele situaties na, na een bios update bijvoorbeeld kan het weer optreden, als je weer ander geheugen plaatst of wanneer je bijv. de CMOS batterij er uit haalt.

3600MT/s is heel normaal voor AM5 bij gebruik 4 DIMMS, zie bijvoorbeeld: https://www.amd.com/en/product/12156

En dan het kopje 'Max memory speed'.

[Snowwie]

Dennism schreef op zaterdag 20 mei 2023 @ 19:50:
@Snowwie Zo'n langzame eerste boot is vrij normaal na het plaatsen van ander geheugen, zeker wanneer je 4 DIMMS gebruikt. Normaal gesproken zie je dit niet weer, op enkele situaties na, na een bios update bijvoorbeeld kan het weer optreden, als je weer ander geheugen plaatst of wanneer je bijv. de CMOS batterij er uit haalt.

3600MT/s is heel normaal voor AM5 bij gebruik 4 DIMMS, zie bijvoorbeeld: https://www.amd.com/en/product/12156

En dan het kopje 'Max memory speed'.

^^ schopje eigen topic:

Op een bepaald moment begon mijn pc ineens veel tijd te nemen met het booten. Ik zie het powerlampje eerst snel knipperen, dan dooft het weer uit, de monitor staat te idlen en 'soms' start de pc alsnog door (na een minuut of 4) maar soms ook niet. Dan doe ik de pc uit, start em opnieuw op en wacht wederom af. Dan werkt het meestal wel, wederom na een minuut of 3 wachten.

Ik heb reeks een Bios update voor mijn moederbord uitgevoerd maar die heeft geen verschil gemaakt. In de bios staat alles op Auto, behalve de geheugensnelheid, welke ik heb ingesteld op 3,600MT/s. Maar nog steeds het booten gaat tergend langzaam of gebeurt gewoon helemaal niet.

Toen kwam ik er achter dat er in de bios een optie aanwezig was om het "trainen" van het geheugen uit te schakelen. Dit heb ik geprobeerd, en geweten. De pc wou helemaal niet meer starten. Ik heb 2 dimmetjes tijdelijk verwijderd in de hoop dat de pc weer wou starten. Ja, ik kwam in de bios. Toen ik de "training" van het geheugen optie weer inschakelde liep m'n bios vast. Weer de powerknop vasthouden, herstarten, en hopen dat ik in de bios kon komen. Na verscheidene pogingen eindelijk gelukt. Reden: onbekend. Ik heb de andere 2x32GB teruggeplaatst en nu zit ik dus nog steeds met het probleem dat de pc zoveel tijd nodig heeft om te booten met 128GB ram, maar nu ook met 64GB ram op 4.800MT/s.

Ik kan aardig wat doen op pc gebied, maar dit gaat mij zo langzamerhand boven de pet. Zeker als sommige mensen ook nog beginnen te praten over "XMP profielen", daar kom ik nooit aan. En zo was het ook nooit, geheugen stopte je in je pc en het werkte. Althans zo was het altijd zo. Ik ben nu bijna geneigd mijn pc naar een computerwinkel te brengen, maar omdat er veel persoonlijk gegevens op de pc staan (ook cookies met wachtwoorden voor diverse sites) ben ik daar niet zo happig op.

Is er een Tweaker die misschien in de buurt van ergens tussen Veendam, Delfzijl, Hoogezand of allicht Groningen woont die misschien hulp kan bieden? Uiteraard worden de reiskosten vergoed + een vergoeding voor de gedane moeite (in overleg uiteraard). Ik weet het even niet meer en ik heb iemand nodig die iets meer verstand heeft van geheugen en xmp profielen. Reacties graag via DM.

Ik weet dat 128GB aardig veel ram is voor een normale pc, maar ook weer niet onmogelijk. Ik lees regelmatig artikelen over mensen wiens pc 128GB ram heeft.

[Damic]

Ik had het niet gezien de vorige keer maar heb je nu geheugen die alleen een XMP profiel hebben in je pc gestoken dat het werkt mag een wonder zijn. Als je kunt zou ik een setje halen dat EXPO kan, dan heb je meer geluk en de setjes dat je nu hebt verkopen aan een intel gebruiker

Hier om je te helpen categorie: Geheugen intern

[ Voor 39% gewijzigd door Damic op 06-11-2023 20:41 ]

[Snowwie]

Damic schreef op maandag 6 november 2023 @ 20:40:
Ik had het niet gezien de vorige keer maar heb je nu geheugen die alleen een XMP profiel hebben in je pc gestoken dat het werkt mag een wonder zijn. Als je kunt zou ik een setje halen dat EXPO kan, dan heb je meer geluk en de setjes dat je nu hebt verkopen aan een intel gebruiker

Hier om je te helpen categorie: Geheugen intern

Het werkt, min of meer, ik moet nu bij elke start of reboot 3 a 4 minuten wachten voordat de pc gaat posten. Ik begrijp je reactie niet helemaal (sorry voor de late reactie trouwens, ivm werk), maar of het geheugen enkel een XMP profiel kan hebben? De specs van het geheugen vindt je hier:

uitvoering: Kingston Fury Beast RGB KF552C40BBAK2-64

Ik zie staan bij "Overclock profielen" zowel AMD Expo als Intel Expo.

Dat geheugen staat in de QVL van dit moederbord dat ik heb.

En dat alles werkt samen met een AMD Ryzen 9 7900x 12c CPU.

[Damic]

mmmh dat is raar volgens mij heb ik ook alleen XMP gezien en niet Expo

Het geheugen staat bij Kingston ook alleen gekend voor de XMP en geen Expo on memory. Bij de mobo fabrikant staat ook XMP maar het zou volgens hun moeten werken Dat is wel raar dat het half werkt, maar half is niet goed genoeg.

Persoonlijk zou ik allang een echt setje met EXPO laten afkomen en dat testen.

Volgens mij is het bij tweakers dus verkeerd.

[Snowwie]

Damic schreef op woensdag 8 november 2023 @ 19:05:
mmmh dat is raar volgens mij heb ik ook alleen XMP gezien en niet Expo

Het geheugen staat bij Kingston ook alleen gekend voor de XMP en geen Expo on memory. Bij de mobo fabrikant staat ook XMP maar het zou volgens hun moeten werken Dat is wel raar dat het half werkt, maar half is niet goed genoeg.

Persoonlijk zou ik allang een echt setje met EXPO laten afkomen en dat testen.

Volgens mij is het bij tweakers dus verkeerd.

Allicht hanteer jij de 64GB setup, met 2 dimms.
Ik heb 4 dimms van elk 32GB, en die setup komt niet voor in de QVL van het moederbord.
....maar....aangezien 2x32GB van dit type ram wel ondersteunt wordt per dual slot, zou het theoretisch in beide kanalen (2 x 2 kanalen) met in totaal 4 dimms in principe moeten werken.
Dat het geheugen niet sneller gaat dan 3.600Mt/s kan ik prima mee leven, maar dat het moederbord telkens het geheugen weer moet 'trainen', en daarbij gewoon 3 a 4 minuten de tijd neemt is frustrerend. Zet je deze functie in de bios uit dan start de pc helemaal niet.

[Damic]

Al eens geprobeerd gewoon een tijdje de batterij uit het mobo tehalen en de stroom eraf zodoende dat de bios echt gereset is na de 4x32GB, soms kan het zijn dat er hier of daar een instelling blijft hangen en die krijg je er alleen uit als je effectief de bios hard reset.

Dus van 4 naar 2 dimms dan batterij eruit en spanning eraf even wachten (eventueel power indrukken om de overgebleven spanning uit het systeem te krijgen) dan batterij er terug in netsnoer er terug in en booten.

[Dark]

lijkt er toch op dat het wel op de qvl staat:


wat me nog opviel aan de cpu-z screenshots is dat door het trainen de timings strakker (40-39-39-77) zijn komen te staan dan wat in xmp profiel staat (40-40-40-80). misschien de hoofd timings eens handmatig instellen?

[Snowwie]

Dat betekent zowat het compleet demonteren van mijn pc. De huidige videokaart, een MSI RTX 3090Ti met bijbehorende steunijzer heb ik met pijn en moeite in de kast gekregen. (Vreemd genoeg was de kast niet geheel afgestemd op de bevestigingspunten van zowel de GPU als de steunijzer voor de videokaart). De bios batterij zit onder de videokaart. Je snapt wel waar dit dan heen gaat.

Dark schreef op woensdag 8 november 2023 @ 19:29:
lijkt er toch op dat het wel op de qvl staat:
[Afbeelding]

wat me nog opviel aan de cpu-z screenshots is dat door het trainen de timings strakker (40-39-39-77) zijn komen te staan dan wat in xmp profiel staat (40-40-40-80). misschien de hoofd timings eens handmatig instellen?

Gelijktijdige post.

Interessant, dan is dat waarschijnlijk recentelijk geupdate. Het stond er namelijk nooit.

Blijf het altijd een beetje 'vervelend' vinden als mensen zeggen 'wat' je moet/kunt doen, maar niet 'hoe' je het moet doen (ik ben totaal niet in de xmp geheugen wereld bekend, voor mij was het altijd, geheugen erin, draaien en niet weer naar omkijken). :-)

Zo, hoe doe je dat de 'hoofd timings handmatig instellen'?

[ Voor 57% gewijzigd door Snowwie op 08-11-2023 19:32 ]

[Dark]

Ik ben niet precies bekend met uefi van dit specifieke moederbord, maar er zullen waarschijnlijk ergens geheugen instellingen zitten.

daar kan je de waarden die je in je cpu-z spd screenshot zag invoeren:
CAS 40
RAS# to CAS# 40
RAS# Precharge 40
tRAS 80
tRC 125

het kan zijn dat er verschillen in terminologie zijn tussen wat je in uefi ziet en cpu-z maar zou duidelijk moeten zijn doordat deze parameters meestal bovenaan staan in een wat langer lijstje.

de rest kan je proberen op auto te laten staan.

edit:
dit is een plaatje van een andere asus uefi, maar zoiets heb jij waarschijnlijk ook:
https://www.thefpsreview....uploads/2020/09/5-3-2.jpg

[ Voor 13% gewijzigd door Dark op 08-11-2023 19:56 ]

[Snowwie]

Dark schreef op woensdag 8 november 2023 @ 19:46:
Ik ben niet precies bekend met uefi van dit specifieke moederbord, maar er zullen waarschijnlijk ergens geheugen instellingen zitten.

daar kan je de waarden die je in je cpu-z spd screenshot zag invoeren:
CAS 40
RAS# to CAS# 40
RAS# Precharge 40
tRAS 80
tRC 125

het kan zijn dat er verschillen in terminologie zijn tussen wat je in uefi ziet en cpu-z maar zou duidelijk moeten zijn doordat deze parameters meestal bovenaan staan in een wat langer lijstje.

de rest kan je proberen op auto te laten staan.

edit:
dit is een plaatje van een andere asus uefi, maar zoiets heb jij waarschijnlijk ook:
https://www.thefpsreview....uploads/2020/09/5-3-2.jpg

Het lijkt er inderdaad veel op. Dan ga ik daar even mee aan de gang. Mocht ik niet binnen een uur weer reageren dan is hele setting (weer eens) in de soep gelopen.

[Snowwie]

Ik ben er weer, maar ik heb de instellingen vooralsnog niet veranderd. De omschrijvingen zijn te verschillend om uit te maken wat wat is. "CAS Latency" kan ik niet eens terugvinden en er zijn nog zoveel meer opties. Zie de verschillende foto's hieronder met bijbehorende text.

Waar is "CAS Latency"? Ook de termen zijn iets anders.

Nog meer opties?

"Memory Context Restore" hoef ik niet aan te komen, dan post de pc helemaal niet.

Maximale snelheid voor 4 dimms (blijkbaar). Zet ik dit hoger, dan post de pc niet.

Geen idee wat je hier kunt doen, zoals gezegd, ik heb 0,0 verstand van "XMP" instellingen. (inmiddels nu er wel achter dat "XMP" de Intel benaming is, en DOCP de AMD.)
Het enige verband wat ik hier zie is in het voorgaande plaatje, onderaan, wel iets beschreven wordt over deze instellingen. Bv. DOCP1/EXPO1 Default Memory Timings die geladen kunnen worden. Misschien iets om te proberen? Maar wat doet de optie DOCP2/EXPO2 dan precies?

[ Voor 5% gewijzigd door Snowwie op 08-11-2023 20:50 ]

[Dark]

de T staat voor Time of Timing, de rest zijn afkortingen.

Tcl = Timing cas latency
Trcd = Timing ras to cas delay
Trp = Timing ras# precharge
Tras = Timing row active time (cycle time)
Trc = Timing row cyle (bank cycle time)

dit zie je dus ook in je eiegen cpu-z plaatje https://tweakers.net/foto...sCGFyvfcAugGs0RBjdf4p.jpg en dat zijn precies de bovenste 5 instellingen.

op je andere plaatje van cpu-z met de spd waarden zie je een aantal colommen onder 'timings table' dat zijn voorgestelde waarden voor frequentie die boven aan de colom staat. die zou je dus kunnen proberen. als laatste regel in de colom zie je het bijbehorende voorgestelde vDimm voltage, dat zul je dan ook ergens moeten instellen, meestal bij voltage control o.i.d.

al die andere timings kan je als je een expert bent ook instellen natuurlijk maar dat gaat de meesten wel boven de pet, dus laat je op auto staan.

[Snowwie]

Dark schreef op woensdag 8 november 2023 @ 21:18:
de T staat voor Time of Timing, de rest zijn afkortingen.

Tcl = Timing cas latency
Trcd = Timing ras to cas delay
Trp = Timing ras# precharge
Tras = Timing row active time (cycle time)
Trc = Timing row cyle (bank cycle time)

dit zie je dus ook in je eiegen cpu-z plaatje https://tweakers.net/foto...sCGFyvfcAugGs0RBjdf4p.jpg en dat zijn precies de bovenste 5 instellingen.

op je andere plaatje van cpu-z met de spd waarden zie je een aantal colommen onder 'timings table' dat zijn voorgestelde waarden voor frequentie die boven aan de colom staat. die zou je dus kunnen proberen. als laatste regel in de colom zie je het bijbehorende voorgestelde vDimm voltage, dat zul je dan ook ergens moeten instellen, meestal bij voltage control o.i.d.

al die andere timings kan je als je een expert bent ook instellen natuurlijk maar dat gaat de meesten wel boven de pet, dus laat je op auto staan.

Ik heb de waarden ingevuld zoals hierboven was aangegeven, maar helaas de computer wou wederom niet posten, het scherm bleef blanco. Ik was er helemaal klaar mee en heb de pc meegenomen naar MOGpc in Veendam. Daar hebben ze ook wel verstand van pc's. Het 1e wat ze deden is het plaatsen van een luidsprekertje om een eventuele foutcode te kunnen horen. Bij het starten van de pc was er totaal niets hoorbaar. Eén van de medewerkers deed een cmos reset, maar ook dat hielp niet. Ze zouden het gaan uitzoeken. Ik zei al tegen hun, dit is misschien pas de 2e keer in mijn leven dat ik een pc naar een computerwinkel bring ter 'reparatie' omdat ik er zelf niet uitkwam.

In het verleden was ram ook nooit een probleem. Als je maar dezelfde soort dimms had (ddr2, ddr3 etc) en het liefst van hetzelfde soort (PC2-6400 etc) dan kon je ook nog wel mixen. Bv. 2x 1GB + 2x500MB, in de tijd van Windows XP 32bit. Waarom ram geheugen tegenwoordig zo lastig moet zijn is me dan ook een raadsel.

[Dark]

Hopelijk komen ze er daar wel uit. Het is er inderdaad niet eenvoudiger op geworden sinds ddr2, hoe groter en sneller het wordt, hoe nauwer het gaat luisteren in het samenspel met het geheugen.

[Snowwie]

Dark schreef op maandag 13 november 2023 @ 21:04:
Hopelijk komen ze er daar wel uit. Het is er inderdaad niet eenvoudiger op geworden sinds ddr2, hoe groter en sneller het wordt, hoe nauwer het gaat luisteren in het samenspel met het geheugen.

Ze hebben er aardig werk aan gehad, maar het wel voor elkaar gekregen. Stick voor stick getest, kregen aanvankelijk dimm slot 1 en 3 niet werkend, maar later weer wel.

Uiteindelijk lag de oplossing in het inschakelen van DOCP. (DOCP is de AMD naam voor XMP).

De mogelijke oorzaak van deze situatie 'kon' liggen, maar dit konden ze niet met zekerheid zeggen, dat toen ik handmatig de eerder genoemde waarden invoerde voor de 4x32GB set, namelijk:
CAS 40
RAS# to CAS# 40
RAS# Precharge 40
tRAS 80
tRC 125
....dat deze alsnog niet werkten omdat deze namelijk alleen toepasbaar zouden zijn op een
KF552C40BBAK4-64 set, maar dat volgens hun het moederbord enkel de dimms per slot bekijkt. 1 verschil in nummer in het serienummer van een geheugenmodule kan dan al voor problemen zorgen. En in feite is er ook een klein verschil, als je namelijk de post bekijkt van @Dark
Dark in "Mobo kan 128GB ram - QVL laat die optie niet zien, maar...."
daar zie je staan "BBAK4-64" set, terwijl de 2x32GB set de "BBAK2-64" is.

Mja, allemaal vrij tricky, maar alles werkt nu wel weer naar behoren. De pc start direct op en ook netjes op 5,200Mhz. Het enige waar ik zelf op moet letten is als ik een toekomstige bios update (weer) ga doen, dat ik wel eerst even goed kijk wat de instellingen voor het geheugen was voordat ik de bios update. Bios updates resetten altijd heel veel/nagenoeg alle instellingen.

[Dark]

Mooi dat het nu werkt.

"BBAK4-64128" set, terwijl de 2x32GB set de "BBAK2-64"

Ik had dit wel gespot, maar ging er -misschien onterrecht- van uit dat het cijfer 2 of 4 het aantal sticks van de kit aangaf.

Kan natuurlijk evengoed dat er ondanks dezelfde cas latency van 40 dan toch andere subtimings of het voltage verschillen.

[ Voor 23% gewijzigd door Dark op 14-11-2023 19:39 ]

[Snowwie]

Het cijfer 2 en het cijfer 4 gaf inderdaad het aantal sticks aan.
Bij MOGpc zeiden ze al dat als je hier niet 100% zeker van bent de boel zo spaak kan lopen omdat er dan ook nog sprake is van verschillende voltage settings. Als je niet zo diep in deze materie (ram, dimms, overclocken, voltage settings etc) zit, kun je daar beter van afblijven. Uiteindelijk gaf het bericht van @Dark de doorslaggevende factor (ik heb zijn reactie ook bij MOGpc laten lezen, en daar hebben hun de conclusie uit getrokken). Nu weer lekker vroeg aan het werk, pctje aan, en heerlijk rapido, binnen 10 seconden staat m'n Windows scherm er voor.

In ieder geval dank voor de steun in de rug, nu weet ik ook weer wat meer over ram geheugen.

[ Voor 69% gewijzigd door Snowwie op 15-11-2023 05:29 ]