(Water-) koeling advies i9 12900K advies gevraagd

[sjirafje]

Voorop gesteld; ik ben altijd een beetje huiverig geweest voor de combinatie water/computer en ben dat nog steeds. Ik vrees echter dat ik er nu niet meer onder uit kom en wil daarom graag jullie advies.

Ik heb een Corsair Crystal 680x behuizing met een opengewerkte voorkant. Alle fan posities zijn voorzien van Be Quiet! Light Wing fans. De processor is een Intel i9 12900K en die is voorzien van een een Be Quiet! Dark Rock Pro 4. Helaas krijgt de Dark Rock de processor onder belasting niet voldoende gekoeld.



Ik heb hierover contact opgenomen met Be Quiet! en zij geven aan dat de processor onder volle belasting simpelweg meer warmte genereert (333W) dan de koeler aan kan (250W). Helaas zien zij geen mogelijkheid om de processor op lucht te koelen en adviseren mij om toch waterkoeling te gebruiken. Hierbij geven ze aan dat een 280mm radiateur in principe groot genoeg zou zijn en een 360mm radiateur geschikt zou zijn wanneer de processor altijd op volle kracht zou draaien. Gevraagd naar de max TDP voor hun 280mm en 360mm Pure Loop 2 krijg ik onderstaande grafiek en het advies dat een 360mm toch beter zou zijn voor de i9 12900K.



Bovenstaande in acht nemend zou ik geneigd zijn om voor een 360mm radiateur te gaan omdat ik me dan in principe geen zorgen zou hoeven maken om de temperatuur van de CPU. Na het zien van wat filmpjes en wat meer uitleg lezen over hoe waterkoeling werkt denk ik dat het toch niet zo simpel is. Mijn behuizing heeft plek voor max 280mm aan de boven en onderkant en plek voor een 360 (mogelijk zelfs 420) aan de voorkant.

Nou heb ik begrepen dat het beter is om de pomp niet op het hoogste punt van de loop te hebben dus een radiateur aan onderkant valt af. Bij verticale plaatsing van de radiateur zou het te beste zijn om de kant van de radiateur waar de slangen aansluiten aan de onderkant te hebben. Dit zou in mijn geval gelden wanneer ik een 360mm kies. Helaas zijn de slangen vrijwel altijd 40cm wat mogelijk in combinatie met de videokaart (nVidia 3080FE) net te kort is. (dit probleem zou niet spelen bij AIO’s waarbij de pomp in de slangen gebouwd zit ipv op de coldplate).

Daarnaast zegt mijn gevoel dat het voor de koelprestaties van de gehele pc dat het beter is om de radiateur als exhaust boven in de kast te monteren. Op die manier wordt er geen warme lucht de kast in geblazen wat nadelig is voor de videokaart en de overige componenten.

Helaas kom ik er zo niet verder mee. Veel reviewers geven aan dat het verschil in koelvermogen tussen een 360 en een 280 verwaarloosbaar is, maar dan wordt getest met de radiateurs op dezelfde plek gemonteerd (voor een eerlijke vergelijking) maar in mijn geval is het helaas niet mogelijk om de 360 bovenin te monteren. Ook wordt in reviews niet gesproken over wat het monteren van de radiateur aan de voorkant doet met de temperatuur van je videokaart. Wie weet hoe ik moet kiezen tussen een 280 en een 360? Of zijn er nog andere opties die ik misschien over het hoofd gezien heb?

tl;dr
In mijn behuizing past een 280mm radiateur bovenin en een 360mm radiateur aan de voorkant. Welke van de 2 levert icm mijn 12900K de beste koelprestaties op voor de hele pc, of is en een andere (betere) oplossing?

[sjirafje]

Of zou de conclusie moeten zijn dat ik misschien beter af ben met een andere behuizing waar een 360mm radiateur wel bovenin past (de pricewatch: Lian Li PC-O11 Dynamic (Zwart) misschien?)

[5erveD]

Waarom niet beide ?
Dus 280 en 360mm
Pomp en tubing erbij en je kan altijd later nog de GPU mee pakken.

[Ernemmer]

Misschien eerst eens proberen de CPU te undervolten en daarna de powerlimit op 250W zetten. Het performanceverschil is erg weinig.

Dan heb je geen waterkoeling nodig en scheelt je nog wat energieverbruik ook.

[Voor 31% gewijzigd door Ernemmer op 06-08-2022 10:55]

[Accident]

Gek advies, iemand koopt top of the range CPU welke blijkbaar betere koeling nodig heeft en dan het ding gaan knijpen in prestaties... en het lagere energie verbruik is een non-argument mits de cpu 24/7 op 100% draait..

eens met @5erveD mogelijk custom loop een plan? is niet zo eng als het lijkt hier al jaren 1 draaien en nooit een lek, ok is wat duurder maar goed koelvermogen en stil (zeker als je de GPU meepakt )

[Ernemmer]

Accident schreef op zaterdag 6 augustus 2022 @ 11:00:
Gek advies, iemand koopt top of the range CPU welke blijkbaar betere koeling nodig heeft en dan het ding gaan knijpen in prestaties... en het lagere energie verbruik is een non-argument mits de cpu 24/7 op 100% draait..

eens met @5erveD mogelijk custom loop een plan? is niet zo eng als het lijkt hier al jaren 1 draaien en nooit een lek, ok is wat duurder maar goed koelvermogen en stil (zeker als je de GPU meepakt )

Gek advies, 150-300 euro uitgeven voor een custom loop, terwijl het probleem met 2 instellingen in de bios is opgelost voor een performanceverschil wat je niet gaat merken.

cpu offsett van -0,05 volt scheelt al 8-10 graden en kost je helemaal niks, ook geen performance.

[Voor 6% gewijzigd door Ernemmer op 06-08-2022 11:08]

[5erveD]

Als je voor nu even geen mogelijkheid ziet om te investeren in een custom set up is het geen slecht idee om het even zo op te lossen.
Maar een top of the line cpu koop je niet zomaar dan wil je die ook benutten als je het nodig hebt.

Je kunt ook kijken voor wat tweedehands opties vwb waterkoeling.
Meeste spullen zijn wel oke.

Pak wel volledig koper en ga dit niet mixen met aluminium.

[Voor 0% gewijzigd door 5erveD op 06-08-2022 11:06. Reden: typo]

[Dennism]

Accident schreef op zaterdag 6 augustus 2022 @ 11:00:
Gek advies, iemand koopt top of the range CPU welke blijkbaar betere koeling nodig heeft en dan het ding gaan knijpen in prestaties... en het lagere energie verbruik is een non-argument mits de cpu 24/7 op 100% draait..

Dan moet de cpu wel overklokt zijn, een stock i9 12900K verbruikt immers niet meer dan 241W (PL2 limiet), alleen wanneer er met die limiet is gesleuteld door ofwel TS of zijn moederbord fabrikant (om er wat beter uit te zien in de reviews) mag die cpu meer dan 241W verbruiken. Zie ook: https://ark.intel.com/con...cache-up-to-5-20-ghz.html (Max turbo power). Ik vraag me dus ook af waar de 333W waarde vandaan komt, is die daadwerkelijk gemeten door @sjirafje of zuigt Bequiet! die uit haar grote duim om te upsellen en TS iets te verkopen dat ie mogelijk niet eens nodig heeft.

Al zal een koeler capabel om 250W af te voeren niet heel veel overhouden met een 241W PL2 cpu, als er ook maar iets van warmte in de kast blijft hangen of de omgevingstemperatuur is hoger dan verwacht zit je dan al snel maximaal.

Het voorstel om de processor op 250W te limiteren knijpt de cpu in principe dus niet, het zorgt er enkel voor dat je weer dichterbij de stock settings komt als deze inderdaad niet gerespecteerd worden (wat helaas veel voorkomt bij de meeste moederbord fabrikanten).

[Voor 23% gewijzigd door Dennism op 06-08-2022 11:18]

[sjirafje]

Dank voor de reacties! Even ter verduidelijking, alleen onder echt stevige belasting kolt de Dark Rock onvoldoende, de CPU gaat dan throttelen omdat de maximum temperatuur bereikt is. Idle is de Package temperature met ca 43 graden ongeveer 18 graden boven kamertemperatuur.

Een custom loop is voor mij echt geen optie. Waterkoeling wil ik alleen in de vorm van een AIO.

Ik moet het even nakijken maar volgens mij had ik de CPU al zo ver mogelijk ge-undervolt (zonder terug te clocken). De 333W komt van Be Quiet vandaan. Ik heb zelf nooit naar het verbruik van de CPU gekeken.

[Accident]

Ernemmer schreef op zaterdag 6 augustus 2022 @ 11:05:
[...]


Gek advies, 150-300 euro uitgeven voor een custom loop, terwijl het probleem met 2 instellingen in de bios is opgelost voor een performanceverschil wat je niet gaat merken.

cpu offsett van -0,05 volt scheelt al 8-10 graden en kost je helemaal niks, ook geen performance.

OK blijkbaar gekke opmerking van mij was blijkbaar nog vroeg

[Tadream]

Zijn de top exhaust fans wel handig om in een luchtgekoelde case te hebben?
Met name de rechtse exhaust zal de koele lucht die de front fans inblazen wegkapen voordat het de Dark Rock bereikt.
Voor een watergekoelde setup kan ik het wel voorstellen dat je die erin wilt hebben.

Zelf vorige week een set 3x 140mm fans voor m'n kast aangeschaft omdat mijn i7 8700K (toch al een heethoofd) icm met Scythe Mugen 5 PGCH en 1x 120mm front fan bij volle belasting behoorlijk aan het throttelen was.
De front vervangen met 2x 140mm en scheelde 15-20 graden. Helemaal blij.
Toen de 3e als top exhaust geplaatst, zelfde plek als jouw top rechtse en de temp waren 10-15 hoger. Was bijna weer bij af.
Heb deze weer verwijderd en temp blijft bij volledige belasting nu prima rond de 70/75 graden.

[Voor 5% gewijzigd door Tadream op 09-08-2022 08:59]

[sjirafje]

Ik heb de top fans om die reden als intake.

Ik neig voorlopig naar op zoek gaan naar een andere kast waar wel een 360 bovenin past.

[sjirafje]

Ik heb inmiddels een andere kast gekocht en een 360 AIO. Idle package temperatuur is nu ca 8 graden boven omgevingstemperatuur. Ook bij benchmarken throttled hij nu niet meer.

[Voor 15% gewijzigd door sjirafje op 21-08-2022 22:50]