Hoe stopcontact terugbouwen tot wisselschakelaar?

[jesterman]

Hallo,

Ik heb een appartement gekocht en er is een stopcontact waarvan ik een bruin vermoeden heb dat het vroeger een wisselschakelaar was omdat:
- het stopcontact op hoogte geplaatst is van een schakelaar
- het een logische plaats zou zijn om van daaruit het licht te bedienen
- het stopcontact van oud model Niko is terwijl alle andere stopcontacten in het appartement nieuwere modellen zijn

Ik heb het plaatje van het stopcontact gedraaid en een foto in bijlage gezet.

Mijn vraag is nu: Heb ik gelijk, en zo ja hoe bouw ik het stopcontact terug om naar schakelaar?

Als ik een schakelaar ga kopen, welk type heb ik dan nodig en hoe moet ik de draden verbinden?

Alvast bedankt voor alle hulp!

Groeten,
Jes

PS: ik heb de schema's gevraagd aan de vorige eigenares (er was een keuringsattest) maar ze heeft deze helaas niet meer - ook telefonisch contact met het keuringsbedrijf leverde niks op.

[ Voor 8% gewijzigd door jesterman op 25-07-2022 20:13 ]

[Nat-Water]

Er lijkt een schakeldraad te zitten, dus het zou kunnen (hoewel het lijkt alsof die als fase gebruikt is dus da's sowieso niet fraai)
Maar even stapje terug - waarom zou je het uberhaupt willen? Mis je een schakeling ergens?

[ Voor 6% gewijzigd door Nat-Water op 25-07-2022 20:13 ]

[jesterman]

Bedankt voor je reactie.

Ik zou dat inderdaad willen omdat dit op de mezzanine is, en het logisch zou zijn dat je het licht in de mezzanine kan bedienen ipv terug naar beneden te moeten komen.

[Illusion]

Ik zie(denk ik) 2 vmvk kabels, één met zwart en één met bruin. De zwarte lijkt echter net zo dik als de bruine. En hoeft daarom dus géén schakeldraad te zijn, maar gewoon een anders gekleurde vmvk.

Op basis hiervan valt weinig te zeggen. Als er ooit een wisselschakeling was, zou er minimaal nóg een zwarte draad moeten zijn. Die zie ik nu niet, maar kan achter de wcd zitten.

Dus even de wcd eruit halen en een foto maken van wat er achter zit.

Daarnaast ook even de andere schakelaar opentrekken, en kijken wat daar aan bekabeling zit.

[ Voor 10% gewijzigd door Illusion op 25-07-2022 20:31 ]

[jesterman]

Bedankt Illusion, omdat ik er nog niet woon en het een eindje rijden is kan dat even duren.

Je bedoelt dus: het ijzeren plaatje er ook afdraaien. En dan verifiëren dat er nog een zwarte kabel zit.

Mocht dit niet het geval zijn, klopt het dan dat mijn assumptie verkeerd is?

Mocht het wel het geval zijn, hoe ga ik dan eventueel tewerk?

[jordje]

jesterman schreef op maandag 25 juli 2022 @ 20:32:
Je bedoelt dus: het ijzeren plaatje er ook afdraaien. En dan verifiëren dat er nog een zwarte kabel zit.

Mocht dit niet het geval zijn, klopt het dan dat mijn assumptie verkeerd is?

Niet per se, wellicht is de gehele bedrading ooit vervangen. Er loopt namelijk ook een aardedraad. Die is niet nodig voor een schakelaar, dus ofwel heeft het stopcontact er altijd al gezeten, of is die later geplaatst en is gelijk de bedrading vervangen. Wat die zwarte draad er dan alsnog doet blijft gissen. Het kan zomaar zijn dat er ooit een gecombineerde wcd/schakelaar zat.

Mocht het wel het geval zijn, hoe ga ik dan eventueel tewerk?

Ten eerste moet je zoeken waar de draden uitkomen. Dit is waarschijnlijk in een centraaldoos, hopelijk waar de verlichting ook zit.

Als je op twee plekken het licht wilt bedienen ben je op zoek naar een wisselschakeling. Daarvoor heb je twee wisselschakelaars nodig. Hoe je die aansluit kan je zo opzoeken, het barst van de stappenplannen en schema's op internet.

Als je maar op één plek wilt bedienen (waar nu het stopcontact zit), moet je daar bruin en zwart op de schakelaar aansluiten en de lamp op zwart en blauw.

Tot slot, als er maar 1 zwarte draad zit en je wilt toch een wisselschakeling, zul je nieuwe draden moeten (laten) trekken. Ik heb het vermoeden dat je in België woont, en alhoewel ik niet van de aldaar geldende regels op de hoogte ben, kom je waarschijnlijk niet door de inspectie als je de bruine draad als tweede schakeldraad gaat gebruiken (in Nederland mag dat in ieder geval niet). Sowieso niet als je daarvoor de groen/gele gaat gebruiken.

[Thijsmans]

Mijn gok is inderdaad een gecombineerde schakelaar/wcd. Had ik in mijn vorige woning ook; het jammere is dat er weinig merken zijn die ze hebben zodat het lastig is om een model te vinden uit de reeks waarvan de rest van de schakelaars en wcd's is.

De zwarte schakeldraad is dus aan de fasedraad geknoopt. Staat er nu ook een lamp altijd aan?

[jesterman]

Thijsmans schreef op maandag 25 juli 2022 @ 21:09:
De zwarte schakeldraad is dus aan de fasedraad geknoopt. Staat er nu ook een lamp altijd aan?

Nee, er is niks dat continu aanstaat.

Ik zou het wel vreemd vinden dat het een combinatie van wcd/schakelaar is - waarom zou men dat dan weghalen... Ik ga in ieder geval bij het volgende bezoek een foto nemen van de andere schakelaar waarvan ik dus het vermoeden heb dat ze tot de wisselschakelaar behoort. Daarnaast ga ik ook dus verder het ijzeren plaatje eraf draaien om de toestand erachter te bekijken. Zo krijgen we hopelijk een vollediger beeld...

[jesterman]

Ten eerste moet je zoeken waar de draden uitkomen. Dit is waarschijnlijk in een centraaldoos, hopelijk waar de verlichting ook zit.

Bedankt voor de hints. Hoe ga ik best tewerk om die centraaldoos te vinden?

[Xander]

jesterman schreef op maandag 25 juli 2022 @ 21:25:
[...]


Bedankt voor de hints. Hoe ga ik best tewerk om die centraaldoos te vinden?

België? Dan ga je waarschijnlijk geen centraaldoos vinden.

Ook zijn de lichtgroepen in België meestal apart van groepen met contactdozen (ook al hoeft dit niet per sé), het is dan wel wat onwaarschijnlijk dat men een schakelaar naar een contactdoos heeft omgebouwd zonder al te veel wijzigingen.

Maar je zou om te beginnen inderdaad even moeten kijken welke draden je allemaal beschikbaar hebt als je de WCD demonteert. Probeer ook even na te gaan welke draden uit welke leiding / kabel komen. En doe hetzelfde bij de andere schakelaar.

Natuurlijk wel de spanning uitschakelen voordat je er aan gaat sleutelen.

[ Voor 25% gewijzigd door Xander op 25-07-2022 21:41 ]

[jesterman]

Het is inderdaad in België.

Ik heb een tijdje geleden eens getest wat bij deze zekering behoorde. In de groep waar het stopcontact toe behoort is:
- Licht mezzanine
- Licht slaapkamer
- Licht keuken
- Licht living
- Stopcontact mezzanine (wat ik denk dat schakelaar was)
- 4 andere stopcontacten in mezzanine

Zou het kunnen dat waarvan jullie denken dat dit altijd brand - dat dit eigenlijk de 4 andere stopcontacten in de mezzanine zijn?

[andorig]

Misschien ook eens de dikte van de draad bekijken. Stopcontacten in Belgie zijn normaal op 2.5carree draaddikte aangesloten (dus ik veronderstel dat je dat hebt) (Uitzondering kan indien de zekering aangepast is). Lichtnet is standaard 1.5 carree maar je mag verlichting ook delen met stopcontacten. Het reglement van Belgie (arei) stamt van 1981. Hoe oud is de woning?

[Reinier]

Ik ben ook wel benieuwd waarom er tweemaal blauw zit. Of is dat in BE logisch bij gebrek aan een centraaldoos?

En ik gok dat je mezzanine bedoelt

[jesterman]

Reinier schreef op maandag 25 juli 2022 @ 22:44:
En ik gok dat je mezzanine bedoelt

Inderdaad - heb het aangepast

[jesterman]

andorig schreef op maandag 25 juli 2022 @ 22:28:
Het reglement van Belgie (arei) stamt van 1981. Hoe oud is de woning?

De woning werd in 2013 gerenoveerd en ik vermoed dat de elektriciteit dan ook aangepakt is.

[Thijsmans]

jesterman schreef op maandag 25 juli 2022 @ 21:42:
Zou het kunnen dat waarvan jullie denken dat dit altijd brand - dat dit eigenlijk de 4 andere stopcontacten in de mezzanine zijn?

In dat geval zijn de stopcontacten, volgens de Nederlandse kleurcodering, aangesloten op een schakeldraad

Om terug te komen op je opmerking over waarom je een combi wcd/schakelaar zou verwijderen: omdat je geen stopcontact naast een trap of deur nodig hebt maar wel een dimmer.

[redwing]

jesterman schreef op maandag 25 juli 2022 @ 21:42:
Het is inderdaad in België.

Ik heb een tijdje geleden eens getest wat bij deze zekering behoorde. In de groep waar het stopcontact toe behoort is:
- Licht mezzanine
- Licht slaapkamer
- Licht keuken
- Licht living
- Stopcontact mezzanine (wat ik denk dat schakelaar was)
- 4 andere stopcontacten in mezzanine

Zou het kunnen dat waarvan jullie denken dat dit altijd brand - dat dit eigenlijk de 4 andere stopcontacten in de mezzanine zijn?

Als het echt ooit een wisselschakelaar is geweest, dan brandt er helemaal niets standaard als 1 van de 2 schakeldraden aan de fase vast zit. Het enige wat daardoor nl. gebeurt is dat de andere schakelaar dan een aan/uit schakelaar wordt (zie het alsof 1 van 2 wisselschakelaars in een vaste stand staat)

[jesterman]

Bedankt voor de vele reacties.

Zoals beloofd, in bijlage zijn de foto's van wat er achter wcd zit en de schakelaar waarvan ik vermoed dat het de andere voormalige wisselschakelaar is. Het pictogram van de schakelaar wijst er in ieder geval op dat het inderdaad een wisselschakelaar is, terwijl er op dit moment slechts één zo'n schakelaar is voor de bediening van dat licht. Daarnaast zie je achter wcd inderdaad een ongebruikte kabel zitten (niet zwart maar grijs) die nergens mee verbonden is zoals @Illusion schreef.

Met de wcd verwijderd op de manier zoals in de foto werkt het licht in de mezzanine overigens niet meer.

Ik denk dus dat mijn vermoeden klopte, of ben ik verkeerd?

Met deze informatie, hoe moet ik de draden verbinden om er terug een wisselschakelaar van maken?

Ik denk aan:
- L: bruin
- 1: grijs
- 1': zwart
- de aarding terug met elkaar verbinden
- blauw terug met elkaar verbinden

Is dit correct?

Ik vraag me af of de andere bedrading (aarding en blauw) te maken zou kunnen hebben met de vier stopcontact dozen op de mezzanine.

[ Voor 8% gewijzigd door jesterman op 30-07-2022 22:13 ]

[jordje]

jesterman schreef op zaterdag 30 juli 2022 @ 21:38:
Met deze informatie, hoe moet ik de draden verbinden om er terug een wisselschakelaar van maken?

Ik denk aan:
- L: bruin
- 1: grijs
- 1': zwart
- de aarding terug met elkaar verbinden
- blauw terug met elkaar verbinden

Is dit correct?

Vrijwel zeker ja. Uitgaande van de beschrijving en foto's is de bruine draad bij je ex-wcd de voedende draad geweest. Die was direct verbonden met de zwarte richting de schakelaar. Aldaar schakelde de bruine draad die naar de verlichting loopt. Als het anders had gezeten zouden er waarschijnlijk wcd's samen met het licht hebben geschakeld, en dat had je wel gemerkt denk ik.

Ik vraag me af of de andere bedrading (aarding en blauw) te maken zou kunnen hebben met de vier stopcontact dozen op de mezzanine.

Wellicht, alhoewel het volgens mij niet anders kan zijn dat daar de voeding vandaan komt, omdat anders het oorspronkelijke wcd niet had gewerkt. Doen die vier wcd's het nu dan helemaal niet meer nu alles los zit?

Het enige wat ik trouwens nog niet helemaal snap is dat het lijkt alsof er een tweede bruine draad loopt. Rechtsonder komt er namelijk de eerste binnen, samen met blauw en geel/groen, die een paar centimeter verderop in het wcd geschroefd zat. Ik zie echter op de achtergrond nog een bruine draad in een lus van onder naar rechts lopen, maar kan niet zien waar die vandaan komt of heen gaat.

[Alphacell]

jordje schreef op zondag 31 juli 2022 @ 12:06:
[...]


Vrijwel zeker ja. Uitgaande van de beschrijving en foto's is de bruine draad bij je ex-wcd de voedende draad geweest. Die was direct verbonden met de zwarte richting de schakelaar. Aldaar schakelde de bruine draad die naar de verlichting loopt. Als het anders had gezeten zouden er waarschijnlijk wcd's samen met het licht hebben geschakeld, en dat had je wel gemerkt denk ik.


[...]


Wellicht, alhoewel het volgens mij niet anders kan zijn dat daar de voeding vandaan komt, omdat anders het oorspronkelijke wcd niet had gewerkt. Doen die vier wcd's het nu dan helemaal niet meer nu alles los zit?

Het enige wat ik trouwens nog niet helemaal snap is dat het lijkt alsof er een tweede bruine draad loopt. Rechtsonder komt er namelijk de eerste binnen, samen met blauw en geel/groen, die een paar centimeter verderop in het wcd geschroefd zat. Ik zie echter op de achtergrond nog een bruine draad in een lus van onder naar rechts lopen, maar kan niet zien waar die vandaan komt of heen gaat.

In belgie gebruiken ze geen centraaldozen systeem, hier worden de strengen van wcd naar wcd doorgelust. via de smeervloer. en dan wordt er een kabel van een van de wandcontactdozen afgetakt als lichtpunt. dus 1 van de 2 fasen is inkomend, die andere is simpelweg om weer door te lussen naar de volgende wcd.

[jesterman]

Ik heb mijn idee geprobeerd en het werkt. Het licht kan nu terug zowel boven als beneden bediend worden, zoals dat origineel ongetwijfeld de bedoeling was.

Bedankt voor de verschillende inzichten.

[ Voor 4% gewijzigd door jesterman op 31-07-2022 21:23 ]

[andorig]

Heb je ook de aarding doorgelust? (Anders heb je verderop ongeaarde stopcontacten).

[jesterman]

andorig schreef op maandag 1 augustus 2022 @ 11:38:
Heb je ook de aarding doorgelust? (Anders heb je verderop ongeaarde stopcontacten).

Ja, zowel blauw als geel-groen

[HenkEisDS]

Je kunt ook de lamp vervangen door een slimme lamp. Die kun je dan weer aansturen met draadloze knoppen of bewegingsensor. Lijkt mij een stuk makkelijker voor iemand die zelf geen electricien is.