Zelfbouw PC met Gigabyte Z690 Gaming X heeft boot problemen

[PcHooft]

Mijn zelfgebouwde PC start op en sluit af, maar niet elke keer zoals het hoort. Tijdens dit proces blijft de VGA-LED branden op het moederbord. Ook als de iGPU gebruikt wordt er beeld is!

Het probleem
De PC vertoond afwijkend gedrag.
Al tijdens de eerste keer starten, toen we Windows wilden installeren, bleef de PC hangen tijdens een herstart tijdens de installatie zelf. Na een paar keer geforceerd rebooten ging de installatie gelukkig verder. Maar het probleem bleef:
Soms sluit de PC wel helemaal af, soms blijft het systeem hangen. Idem met opstarten. Ter illustratie:

Situatie A:

1. PC staat uit (geen stroom gehad). Power button laat de PC opstarten
2. RAM LED's gaan aan, fans draaien. Boot, VGA, CPU en RAM LED's gaan kort aan, dan uit
3. Toetsenbord LED's gaan aan, scherm krijgt signaal, PC start op

Situatie B:
PC staat aan. Afsluiten via start-menu

1. PC staat aan. Ik klik op herstarten in het start-menu
2. Windows sluit af, moederbord fans gaan minder hard draaien
3. De seconde dat de pc afsluit/opnieuw start, gebeurd dit niet
4. De LED's op de RAM blijven aan, de fans op het moederbord draaien
5. De LED's op het toetsenbord zijn uit, scherm geen signaal, alles unresponsive
6. Enige manier om af te sluiten is power eraf/ power knop 5s indrukken

* Noot: systeem herstart, bijv. na een update, resulteert in hetzelfde probleem

Situatie C:

1. PC staat aan. Ik klik op afsluiten in het start-menu
2. Windows sluit af, zoals het hoort, alle LED's/fans zijn uit
3. Ik druk de power-knop weer in
4. RAM LED's gaan aan, fans draaien. Boot, VGA, CPU en RAM LED's gaan kort aan, VGA LED blijft branden
5. Toetsenbord LED's blijven uit, scherm krijgt geen signaal, PC blijft hangen

Hardware

• Moederbord: Gigabyte Z690 GAMING X DDR4
• CPU: Intel i9 12900K
• CPU cooler: BeQuiet! Pure Rock 2 Black
• PSU: Sharkoon WPM GOLDZERO 750W
• HDD: Seagate IronWolf ST4000VN008 (4TB)
• SSD: Intel 730 480GB
• RAM: Corsair Vengeance RGB PRO SL 16GB (2x8GB) DDR4 RAM 3200MHz C16 kit
• GPU: ASUS GeForce RTX 3070 TI OC

Reeds geprobeerde oplossingen
De lijst met oplossingen/probeersels die ik heb uitgevoerd afgelopen drie dagen:

• PC met zwart scherm meermaals 3+ uur aan laten staan
• Alle updates uitgevoerd via Windows Update, Gigabyte's APP en handmatig via de Gigabyte website
• Device manager nagekeken: alle onderdelen worden herkent en werken zoals het zou moeten
• Windows 10 opnieuw geinstalleerd. Eerst op de SSD, toen op de HDD
• BIOS geflasht van F4 naar F8b, vervolgens F8b later nog eens opnieuw geinstalleerd
• BIOS gereset middels pinnen op moederbord, middels de reset knop op het moederbord
• CMOS batterij 45 minuten verwijdert, terwijl stroomtoevoer afgesloten was
• Gewisseld tussen iGPU (Intel UHD 770), Geforce videokaart en een oude videokaart uit een andere PC (Asus DUAL-RX460-2G)
• RAM sticks gewisseld tussen A1/B1 en A2/B2 en ook één losse ipv twee sticks geprobeerd
• PC gedemonteerd en opnieuw gemonteerd
• Voeding vervangen door 700W voeding uit andere PC
• Kabels en aansluitingen een derde keer nagelopen en extra aangedrukt
• Safe Boot, UEFI Boot Mode, Repair Mode geprobeerd, alle drie zonder succes
• Default GPU verandert van iGPU naar externe GPU en andersom
• iGPU uitgezet in BIOS en weer aangezet
• GPU drivers meermaals verwijdert via Device Manager en opnieuw geinstalleerd
• Intel Processor Diagnostic Tool gedraaid, geen fouten
• BIOS secure boot aan/uit gezet
• BIOS fast boot optie aan/uit gezet
• Geboot vanaf Linux USB (Tails) maar zelfde problemen als Windows

Opvallendheden

• Als de PC wél helemaal opstart, is een enkele keer de VGA blijven branden, ondanks dat alles werkte en de PC meerdere uren is gebruikt
• Opstart tijd was soms vrij lang (30s+), andere keren heel snel
• Disk usage 100% gedurende een lange periode als de HDD gebruikt werd (5900rpm)
• PC is één keer uitgevallen 's nachts, terwijl hij in slaapstand stond

Tot slot
Mijn onderbuikgevoel zegt dat iets stroom niet opstart/afsluit, terwijl dit wel zou moeten. Dit lijkt alleen geforceerd te lukken als de stroom verwijdert wordt. De VGA-LED brandt wel, maar dat doet het ook als de iGPU gebruikt wordt en dat vind ik heel vreemd.
Tot slot heb ik het vermoeden dat het aan de BIOS/ het moederbord ligt, omdat dit lijkt te gebeuren voor Windows boot, en nadat Windows is afgesloten. Het gebeurde ook tijdens de Windows installatie, en met de Linux USB. Ook een herstart via BIOS leidt tot een zwart scherm.

Hebben jullie nog suggesties?
Het enige wat ik bij mijn weten nog niet geprobeerd heb, is een ander moederbord gebruiken, maar deze heb ik niet liggen nu. Verder zijn alle onderdelen vervangen geweest.

De PC werkt dus naar behoren, alleen het (her)starten/afsluiten gaat niet zoals het hoort.

[99ruud99]

Waarom heb je in zo'n dure pc een budget merk voeding zitten? Dat is het eerste wat me opvalt, deze kan niet goed om met 3090, al zou hij dan juist moeten afsluiten, en dit moet niet uitmaken voor opstarttijd.

[prutser001]

Dit zou mogelijk een mounting probleem kunnen zijn?

Heb je toevallig xmp aangezet?

En 100% Activity op HDD kan als er data op staat door virus scanner.

En de voeding zou op zich niet uit mogen maken als er geen GPU in zit je en igpu gebruikt.

Heb je moederbord, CPU, men en bootdrive ook buiten de kast geprobeerd? En als het mogelijk is b.v. Linux proberen om te kijken of bepaalde reboot problemen daar ook aanwezig zijn?

Zag je post ook op toms, daar al een goede tip gehad?

[PcHooft]

prutser001 schreef op zaterdag 11 juni 2022 @ 09:07:
Dit zou mogelijk een mounting probleem kunnen zijn?

Heb je toevallig xmp aangezet?

En 100% Activity op HDD kan als er data op staat door virus scanner.

En de voeding zou op zich niet uit mogen maken als er geen GPU in zit je en igpu gebruikt.

Heb je moederbord, CPU, men en bootdrive ook buiten de kast geprobeerd? En als het mogelijk is b.v. Linux proberen om te kijken of bepaalde reboot problemen daar ook aanwezig zijn?

Zag je post ook op toms, daar al een goede tip gehad?

XMP staat disabled. BIOS staat nu op default settings.

Virus scanner zou goed kunnen, ja. Heb deze voor nu gedeactiveerd en jouw aanname lijkt te kloppen: boot tijd gaat omhoog omlaag, dankjewel!

Linux geprobeerd middels Tails op bootable USB, dan blijft het probleem aanhouden. Zou installeren op SSD verschil maken?

Tom's kwam helaas weinig reactie op, vandaar dat ik ook hier probeer! Gegeven mogelijkheden aldaar heb ik geprobeerd, op breadboarding na omdat dit geen belletje deed rinkelen en ik andermans PC niet wil slopen.
Edit: Kom er nu achter dat dat in feite hetzelfde is als alles buiten de kast aansluiten, en randapparatuur stap voor stap aansluiten.

Buiten de kast.. Dat is dan de volgende stap, dat ga ik morgen eens proberen. Update volgt!

[prutser001]

CPU opnieuw geplaatst?

Ja dit lijkt een lastig probleem. Neem aan dat je geen vervangende onderdelen hebt om zo onderdelen uit te wisselen?

Zou je uit de buurt komen, heb een B660 met 12400 draaien ook met ddr4 en een gigabyte bord.

[PcHooft]

Ja, CPU 2x geplaatst, gecontroleerd op gebogen pinnen/ thermal paste nabij de contactpunten, maar ook hier geen aanwijzingen in de richting van het probleem.

RAM, moederbord en andere (passende) CPU heb ik helaas niet liggen, nee.
GPU, PSU, Storage & monitor wel gewisseld, zonder succes. Ietwat jammer, want juist de CPU en het moederbord lijken me de potentiële bron.

De andere PC die hier staat (waar ook de extra videokaart/SSD/PSU uit komt) heeft geen compatible moederbord (ASRock 970A-G/3.1 970 socket AM3+).

PC staat in omgeving Leiden, al rij ik graag wat om zodat ik het e.e.a. zelf kan uitsluiten, dan dat het hele pakket per post naar Alternate retour moet.