Project WP in tweekapper 1992 met wat speciale afwegingen

[phrancus]

Welnu, na veel wikken en wegen en lezen en uitzoeken hierbij mijn advies project omschrijving en vriendelijk verzoek om advies en sturing.

Algemeen:

• Twee-onder-een-kap 1992 met zonnepanelen (5000 kWh / jaar), airco en met 1 EV.
• Woonhuisventilator zuigt lucht uit badkamer (langzaamste stand altijd, hoger bij vochtdetectie) en toilet beneden.
• Geen WTW systeem.
• 3-fasen aansluiting, bekabeling en extra 3 fasen groep vrij (voor koken of WP)

Historisch gasverbruik:

1400-1600 m3 per jaar de afgelopen jaren. 1500 gemiddeld zeg maar.
Waarvan geschat 1100 m3 voor verwarming.
(onzuinige douche (nog te meten), bad en 2 kids. Afnemend gebruik van bad en douche lengte)
(koken op aardgas)

Afgiftesysteem:

Drie hoofgroepen:

• A) woning benedenverdieping geheel en alleen vloerverwarming (VV, 2020) 10 cm HoH en 45 m2 totaal oppervlak verdeeld in 6 lussen

• B.) kantoor (apart gebouwtje, 2013) VV met een oude grote radiator (3 plaats, 2,7 meter lang) krijgt warm water van dezelfde ketel als A) indien de kraan ernaartoe openstaat via een ondergrondse geisoleerde buis.
• Oppervlak 25 m2 verdeeld in 2 lussen. HoH weet ik niet meer; 10 of 15 niet meer dan dat.

Waterinhoud berekenen is mij niet helder hoe dat te doen. Ook verwacht ik in voor en najaar de hoofdgroepen apart te kunnen bedienen vanwege zonneinstraling en infrequent gebruik.

• C) Bovenverdieping met badkamer. Alleen de badkamer wordt verwarmd als het dagen koud (<13 C) is buiten. De rest van de ruimtes eigenlijk zelden tot nooit CV verwarming nodig. (dubbelglas HR++ 2008, slaapkamers, 1 kamer wordt wel eens verwarmd met de Airco indien nodig)

Huidige situatie:

• A) staat altijd open en wordt gevoed vanuit een Remeha Quinta 28c (die geen warmwater meer hoeft te maken) met een temperatuur van 40 - 45 graden. Deze staat in de garage, alle ruimte eromheen voor een binnenunit. Garage heeft een houten dak.

• B.) staat soms open (kogelkranen in aan- en afvoer naar eigen verdeler met eigen pomp 15 meter verderop in de kelder) indien verwacht wordt dat de ruimte gebruikt gaat worden. 's avonds aan betekend volgende ochtend warm. Lift mee op de woning, geen eigen thermostaat, ook niet nodig. Hele ruimte niet mee laten doen komt vooral in voor- en najaar voor. Als dat met een knop kan zou dat prettig zijn, nu moet ik de kranen omzetten (naast de kattebak )
• In een eerdere configuratie is de radiator ooit opgehangen om de ruimte sneller te kunnen verwarmen met hogere temperatuur maar dit is niet (meer) nodig. Stel ik de CV temperatuur hoger in (55 of zo) dan krijgt deze ruimte die ook wel (A heeft een eigen VV verdeler met thermostaatknop en pomp) maar voor de toekomst beschouw ik deze als overbodig. Het is niet onwaarschijnlijk dat hier een keer een eigen Split Airco komt.

• C) is niet verbonden met de ketel van A op dit moment. C heeft namelijk nog de oorspronkelijke CV ketel op zolder (Remeha 35c) en die maakt alleen douche/bad water en het sporadische CV voor C werk. De standleidingen heb ik echter laten zitten om de ketel van A) weer met C) te verbinden zodat ze beiden gevoed kunnen worden vanuit 1 bron. Gezien het gebruik verwacht ik hier met lage temperatuur te kunnen volstaan. De ketel van C staat ook maar op 45 graden CV ingesteld en dat bleek voldoende.

SWW:

Alleen de badkamer krijgt nog warmwater dat met gas gemaakt wordt. de WW-buffer/vat in de ketel staat uit: afstand is zo kort tot de douche dat dat paraat houden geen nut heeft en uit kan.
De keuken heeft een plintboiler en die voldoet prima. De ketel van A) is wel verbonden maar deze ook WW laten maken is onnodig gebleken. Vandaar dat die alleen nog CV water hoeft te verwarmen.
Een boiler past prima op de plaats van de ketel of ernaast. Handig ivm de leidingen in de vloer naar de badkamer. Liever zou ik 'm onder het schuine dak plaatsen (horizonaal dus) of onder een ander schuin dak in een andere hoek (verticaal maar ongeveer de ruimte van een wasmachine) dat vergt wel wat werk aan de leidingen maar zou veel zolderruimte opleveren (huidige ketel hangt in het midden ).

Warmtepompvoorkeur:

Lucht - water

• kosten: subsidie van toepassing, kopen in Duitsland (woon bij de grens) zelf installeren (het grove werk)
• stil: ivm plaatsing: in de achtertuin. Dak is van hout en zal resoneren (staat nu airco pomp op, dat was niet zo slim) verder weg is niet mijn erf (achterzijde kantoor zou ideaal zijn maar dat staat op de erfgrens en uit het zicht (vandalisme?) voorzijde zou in het voortuintje zijn, niet onmogelijk (kruipruimte) maar wel vol in het zicht. Ideaal boven de garage aan de stenen spouwmuur maar dat is een slaapkamer en verderop aan die muur is de badkamer maar dan is het een puist boven de oprit ipv boven het garagedak.
• zuinig: allicht, daar gaat het immers om.
• verkrijgbaar: ik kan makkelijk in Duitsland bestellen en laten leveren, verkrijgbaarheid lijkt beter dan hier in NL.
• Domotica: zou ik graag willen maar nog lang geen tijd in het vooruitzicht om me daar echt in te verdiepen. Auto lader kan wel load-balancing (smart EVSE) maar op dit moment staat dat niet zo ingericht (geen A meters maar plek zat daarvoor). Zelf printjes solderen en programmeren zie ik niet gebeuren. Maar instelingen tweaken, loggen etc wel.
• DIY: zelf plaatsen, leidingen leggen. (bevriende) installateur controleren/aansluiten en in bedrijf stellen (ivm factuur). Ik denk dus dat een monoblock praktischer is. Afstand binnen-buiten unit is of een meter of 4 (door de grond) of een meter of 15 (door grond en kruipruimte)

Fasen in project:
1) gas reductie I door VV te voeden vanuit WP in garage met bestaande ketel als backup. Ketel kost niks meer als ie niks hoeft te doen (geen WW, geen waakvlam, nauwelijks onderhoud) dus een paar jaar backup rol en daarna alsnog de deur uit.

2) gas reductie II door WW te voeden vanuit boiler ipv ketel op zolder. Bestaande ketel NIET als backup vanwege geen ruimtewinst terwijl er toch al verbouwd moet worden aan leidingwerk.

3) gas reductie III door ook koken te vervangen en dan gas er helemaal uit (ivm vastrecht)


Waar ik o.a. tegenaan loop met het uitzoekwerk:

• hoeveel vermogen is nodig voor de VV?
• is er een buffervat nodig?
• welke WP is slim om te kiezen qua vermogen en minimum vermogen (cirkeltje naar hoeveel vermogen is nodig, met of zonder buffervat etc)
• en nog wat technische vragen zoals ombouwen van de verdeler, ketel plus WP aansluit bijzonderheden, diameters buizen en zo maar dat komt na de hoofdvragen.

fundamenteler:

• zijn de fasen realistisch om het zo in een paar jaar op/om te bouwen of kan het uit om meer tegelijk te doen? Ik ga er van uit dat ik geen installateur ga vinden die het geheel in 1 klap kan uitvoeren. Niet in beschikbaarheid, en ook niet in geld. Met DIY wil ik uiteraard alle vliegen in een klap slaan: lage investering, gebruik van subsidie, optimale haalbare kosten besparing, verbetering wooncomfort, verhoging kennisniveau.

[ Voor 0% gewijzigd door Septillion op 30-05-2022 13:50 ]

[busscherski]

Hele ruimte niet mee laten doen komt vooral in voor- en najaar voor. Als dat met een knop kan zou dat prettig zijn, nu moet ik de kranen omzetten (naast de kattebak )

Hoezo kranen? Kan toch ook met 1 kraan?

verkrijgbaar: ik kan makkelijk in Duitsland bestellen en laten leveren, verkrijgbaarheid lijkt beter dan hier in NL.

Verkrijgbaarheid ligt aan het merk. Panasonic mono's zijn erg slecht leverbaar, ook in Duitsland. Daikin en Vaillant gaat bijvoorbeeld tot nu toe een stuk beter. In het algemeen zijn splits beter leverbaar dan mono's.

hoeveel vermogen is nodig voor de VV?

Voor de gehele woning
(1500 m3 gas * 8.8 kWh / m3) / 1650 vollasturen = 8 kW. Voor een beta factor van 1. Full electric kan bij Vaillant vanaf een beta factor van 0.8. Dus dan is er een warmtepomp van 6.4 kW nodig (lukt nog net met een enkelfase model)

is er een buffervat nodig?

Daar is een topic over. Als je altijd 6 vloerverwarming groepen open laat vind ik het zelf niet nodig.

welke WP is slim om te kiezen qua vermogen en minimum vermogen (cirkeltje naar hoeveel vermogen is nodig, met of zonder buffervat etc)

Misschien ook even kijken naar het geluid op de erfgrens. Bijvoorbeeld een Panasonic monobloc heeft op papier een hoog geluidsvermogen.

[phrancus]

Bedankt voor je reactie,

Hoezo kranen? Kan toch ook met 1 kraan?

Dat had gekund maar door de verschillende stappen in de bouwtijd was het wel handig om aan- en afvoer dicht te kunnen zetten. Ook omdat er op een slecht toegankelijke plaats eens een kleine lekkage is geweest die lastig op te sporen was zonder een deel 'dicht' te kunnen zetten.

Voor de gehele woning
(1500 m3 gas * 8.8 kWh / m3) / 1650 vollasturen = 8 kW. Voor een beta factor van 1. Full electric kan bij Vaillant vanaf een beta factor van 0.8. Dus dan is er een warmtepomp van 6.4 kW nodig (lukt nog net met een enkelfase model)

aha, dat zou dan ruim bemeten zijn omdat in dat gasverbruik ook WW en koken zit maar 6,5kW is - als ik het goed heb gezien - ongeveer de standaard waarbij terugregelen net zo ver kan als bij een lichtere WP?

Daar is een topic over. Als je altijd 6 vloerverwarming groepen open laat vind ik het zelf niet nodig

Daarvoor heb ik toch het volume aan water in de vloer(en) nodig? En dan baseren op de woning vloer want die van de rest kan uit staan. En die toch open laten als bufferfunctie zou energie verspilling zijn want daar gaat vermogen weg terwijl het in een vat alsnog gebruikt wordt toch?

Misschien ook even kijken naar het geluid op de erfgrens. Bijvoorbeeld een Panasonic monobloc heeft op papier een hoog geluidsvermogen.

pal bij de schutting geeft wel grote kans op problemen helaas, was wel de makkelijkste plek geweest. Op dak (hout) lees ik veel extra gedoe over en aan de gevel boven de garage werd me afgeraden omdat er een slaapkamer zit. Wel ideaal qua luchtstroming en leidingwerk (pal boven de binnenunit)
Toch maar de voorzijde van de woning overwegen dan, 15 meter verderop maar kan door de kruipruimte. Dan heeft een split ook de voorkeur zeker?

[D-dark]

phrancus schreef op dinsdag 31 mei 2022 @ 07:56:
Bedankt voor je reactie,


[...]

aha, dat zou dan ruim bemeten zijn omdat in dat gasverbruik ook WW en koken zit maar 6,5kW is - als ik het goed heb gezien - ongeveer de standaard waarbij terugregelen net zo ver kan als bij een lichtere WP?


[...]


Daarvoor heb ik toch het volume aan water in de vloer(en) nodig? En dan baseren op de woning vloer want die van de rest kan uit staan. En die toch open laten als bufferfunctie zou energie verspilling zijn want daar gaat vermogen weg terwijl het in een vat alsnog gebruikt wordt toch?

Ik pik deze er even uit daar ze samenhangen.

In de ideale situatie heb je een warmtepomp die ultra laag terug kan moduleren.
Maar er is altijd een ondergrens. Daarbij is het een compromis zoeken tussen net genoeg piekvermogen voor als het echt koud is met evt als nood een electrisch element en zo laag mogelijk minimum vermogen.

Waar die situatie optreed is in het voor en najaar als er niet alteveel warmtevraag is.

Om het minimum vermogen kwijt te kunnen heb je zogezegd een groot oppervlakte nodig om de energie vanuit de warmtepomp kwijt te kunnen. De meest logische kandidaat daarvoor is de vloerverwarming.

Maar let erop, een warmtepomp werkt het lekkerst op lage temperatuuur. Is niet zo dat als je een groep openzet je per direct de kamer op temperatuur hebt. Dat kost tijd. Dus eigenlijk ga je meer naar een 24 uurs constante temperatuur toe waarbij je probeert om de warmtepomp midden in de nacht niet te gebruiken. Dan is het meest koud buiten en daardoor automatisch lagere cop.

Heb je de vloer al op temperatuur dan blijft die in de nacht nog rustig wat warmte afgeven waardoor je later minder hoeft bij te stoken.

Dan het buffervat. Dat is een tussenoplossing voor als er warmtevraag is maar je het minimale vermogen van de warmtepomp niet kwijt kan. Maar dat buffervat is relatief snel ook op temperatuur met als gevolg dat de warmtepomp stopt, buffervat wordt aangesproken en afkoelt. En na enige tijd herhaalt die cyclus zich met stoppen en starten als gevolg. Dat wil je zoveel mogelijk beperken want daardoor slijt de compressor.

Dus paradoxaal genoeg kan het beter zijn om te zorgen dat je het vermogen wel kwijt kan en desnoods ruimten die niet per direct gebruikt toch op temperatuur te houden. Dat bespaart je uiteindelijk in de portemonnee.

[busscherski]

phrancus schreef op dinsdag 31 mei 2022 @ 07:56:
aha, dat zou dan ruim bemeten zijn omdat in dat gasverbruik ook WW en koken zit maar 6,5kW is - als ik het goed heb gezien - ongeveer de standaard waarbij terugregelen net zo ver kan als bij een lichtere WP?

Ik denk dat er teveel aandacht wordt gegeven aan dat zover mogelijk terugregelen. Maar inderdaad, bij veel merken gaat het dan om dezelfde compressor.

Daarvoor heb ik toch het volume aan water in de vloer(en) nodig? En dan baseren op de woning vloer want die van de rest kan uit staan. En die toch open laten als bufferfunctie zou energie verspilling zijn want daar gaat vermogen weg terwijl het in een vat alsnog gebruikt wordt toch?

https://warmtepomp-weetje...at-warmtepompinstallatie/
Vloerverwarming die altijd open staat kun je rekenen als 1.5 liter buffer per m2.

pal bij de schutting geeft wel grote kans op problemen helaas, was wel de makkelijkste plek geweest. Op dak (hout) lees ik veel extra gedoe over en aan de gevel boven de garage werd me afgeraden omdat er een slaapkamer zit. Wel ideaal qua luchtstroming en leidingwerk (pal boven de binnenunit)
Toch maar de voorzijde van de woning overwegen dan, 15 meter verderop maar kan door de kruipruimte. Dan heeft een split ook de voorkeur zeker?

Op de grond is gewoon het stilst. Aan de buitenmuur bij een slaapkamer is voor mij wel een optie, maar wel op eigen risico. Het kan altijd zijn dat je er last van krijgt.
Bij een split kun je de koudemiddelleidingen en kabels lekker in een mantelbuis trekken en dan door de kruipruimte. Bij een mono moet je dan meerlagenbuis trekken. Is ook gewoon een optie.
Een split heeft wel een maximum afstand van vaak 30 meter, een mono kan op zich nog verder.

[phrancus]

Op een factuur zag ik dat er een rol van 500 meter is gekocht en er staat mij bij dat er wat over was maar niet veel. 16x20 dus (rekentool) 100 liter min overschot dus roep eens 80-90 liter inhoud van de woningvloer. Met de 1,5 rekensom kom ik op krap 70 liter.

Kantoorvloer kan daar dan nog bij van z'n 35 liter met de 1,5 rekensom.

30m afstand is meer dan zat. Maar een mono kan ik eventueel zelf verzetten als het aan de muur inderdaad niet goed te maken is. Dat is ook een overweging.

Dank voor de info, kan er e.e.a. mee uitsluiten en dat scheelt.

Nu nog een merk en type gaan shortlisten, heeft iemand al een vergelijkingssite bedacht zoals Ben destijds?

[busscherski]

bepaalde merken zijn beter leverbaar dan anderen.
Let ook op het geluidsvermogen, dat verschilt nogal tussen goedkope en middenklasse merken.