Aanleg zonnepanelen meerdere dakdelen - ca. 10kWp

[.Frank]

Hoewel onze warmtepomp nog niet draait, jeukt 't met deze zonnige dagen genoeg om nu snel werk te willen maken van het aanleggen van onze PV-installatie. Ik wil proberen zelf een eind te komen, maar heb geen ervaring en als enige relevante vaardigheid +3 op 'inlezen'. Genoeg vragen dus nog, wie weet hebben mijn mede-Tweakers advies!

Foto's & beschikbare ruimte

Ik wil panelen op 3 of misschien 4 dakdelen gaan aanleggen. Hier is 'n top view:



Dakdelen 1 & 2 zijn op het WZW met 'n hellingshoek van ongeveer 40 graden. Dakdeel 1 is 558cm breed en 525cm hoog. Daar komen 12 panelen op in landscape oriëntatie: 3 in de breedte, en 4 in de hoogte. Dakdeel 2 is 375cm breed en 460cm hoog. Daar komen 8 panelen op, ook in landscape en dan 2 breed en 4 hoog. Foto:



Dakdeel 3 is op het ONO en heeft ook een hoek van ca. 40 graden. Het is 375cm breed en 460cm hoog. Ook daar 8 panelen in 2x4 landscape. Foto:



Tot slot 'dak'deel 4, het dakje van ons tuinhuisje. Dat heeft 'n hoek van ca. 20 graden en is 285cm breed en 170cm hoog. Het ligt op het ZZO. Hier potentiëel 2 panelen portrait 1x2. Foto:

Schaduw

Dakdelen 1, 3 en 4 zijn vrij van enige schaduw. Dakdeel 2 krijgt in de loop van de namiddag te maken met schaduw van de boom die zichtbaar is op de eerste foto. De gemeente heeft overigens beleid om bomen in alle gevallen voorrang te geven boven zonnepanelen, dus er bestaat 'n kans dat de boom ooit zo hoog wordt dat ook dakdeel 1 schaduw gaat krijgen.

Jaarverbruik

Onbekend, we zijn net in de woning ingetrokken. Maar we gaan all-electric verwarmen met warmtepomp, hebben een lompe inductiekookplaat en t.z.t. zal er wel een elektrische auto komen. Kortom: veel stroombehoefte.

Huidige elektriciteitsaansluiting

3 x 25A.

Budget en doel

Doel: daken zo vol mogelijk leggen tegen een scherpe prijs.

Wie gaat het project uitvoeren

Zo veel mogelijk zelf, maar met de nodige respect voor wat ik niet weet. Ik ben goed in inlezen, maar elektriciteit kan natuurlijk gevaarlijk zijn. Het geeft me voldoening om zelf uit te zoeken wat ik wil, en te kijken hoe ver ik kom qua installatie (misschien begin ik met een makkelijk toegankelijk dakdeel), maar mochten er bij de aanschaf of aanleg zaken zijn waar ik zelf niet uit kom wil ik proberen 'n lokale installateur te vinden die een dagje of twee mee wil lopen.

Bijhouden van data

Als 't draait dan draait 't, zal mijn basis-insteek zijn. Ik ga niet dagelijks grafieken bekijken. Tegelijkertijd wil ik ook niet door stommiteit of onwetendheid opbrengst mislopen, dus basisgegevens over hoe het systeem presteert, en met name de mogelijkheid om bij problemen (semi-automatisch) daarvan melding te krijgen wil ik wel.

Reeds verkregen offertes

Ik heb vorig jaar al ergens een serie offertes aangevraagd, die varieerden van €0.90-€1.70/Wp, maar ik wil nu dus in eerste instantie zoveel mogelijk zelf gaan doen, en hooguit arbeidstijd inkopen bij een installateur.

Regio

Regio Arnhem/Nijmegen.

Plan/vragen

Even puntsgewijs wat gedachten en vragen, opmerkingen op alles zijn welkom!

1. Ik wil in ieder geval dakdelen 1, 2 en 3 vol gaan leggen met panelen. 12 stuks op dakdeel 1 in landscape (3 x 4), 8 stuks op dakdelen 2 & 3 (ook landscape, 2 x 4). Als ik rekening houdt met 20cm afstand tot dakranden, dan mogen de panelen daarvoor niet langer dan 177.5cm zijn, en niet breder dan 105cm. Veel panelen van >390Wp zijn groter dan dat, maar bijvoorbeeld deze Jinko's van 365Wp passen daar wel.
2. Over dakdeel 4 twijfel ik nog. Ik verwachtte daar 3 panelen in portrait (1 x 3) op kwijt te kunnen, maar dan mogen die niet groter dan 170cm bij 95cm zijn. Ik kan zo geen panelen vinden die max 95cm zijn, dus dat zouden maar 2 panelen worden. Is dat dan de moeite waard? Dat hangt natuurlijk weer af van hoe de installatie verder is ingericht. Qua zonuren is het gok ik wel ons meest 'waardevolle' dak? Edit: er komen 2 panelen in portrait op!
3. Welke panelen? Mijn maximale afmetingen maken dat ik niet de grootste panelen kwijt kan, iig niet zonder in te leveren op totaal gebruikt oppervlak. Levertijd is ook een ding natuurlijk - liever wacht ik niet nog maanden. Hier moet ik nog even induiken, kom ik nog op terug.
4. Omdat de meeste dakdelen geen schaduw zullen hebben, en ik geen totale statsgeek ben, zit ik te denken aan een installatie met centrale omvormer en meerdere strings. De strings op dakdelen 1, 3 en eventueel 4 zouden dan zelfs zonder optimizers af kunnen, en op dakdeel 2 zou ik dan wel optimizers gebruiken. Klinkt dit logisch?Toch wat schaduw (en in de toekomst wellicht meer door groeiende boom en groene gemeente), dus het wordt een systeem met APsystems micro-inverters!
5. In aanvulling op het vorige punt: kan je überhaupt meer dan 2 strings aan één omvormer hangen? Zijn er omvormers waar je 4 strings aan kwijt kan, waarvan sommige wél en andere geen optimizers gebruiken? En volgens mij is een string van 8 of 12 panelen prima (toch?), maar als dakdeel 4 maar 2 panelen zou hebben, dan is dat niet genoeg voor een string - toch? Zou ik in zo'n geval voor die twee wél micro-omvormers kunnen gebruiken, of maakt dat het dan helemaal niet meer de moeite waard, omdat die dan ook weer een aparte groep in de meterkast moeten hebben? Niet meer actueel - micro-inverters kom er maar in!
6. Bij de meeste webshops worden complete Clickfit Evo montagesets aangeboden. Dat lijkt me nou ideaal, en mijn inschatting/hoop is dat ik met de gebruiksaanwijzing daarvan en YouTube een heel eind kan komen met de installatie. Als ik panelen, omvormers en die montagesets aanschaf, mis ik dan nog zaken op het boodschappenlijstje? Bekabeling van de panelen naar de omvormer en van de omvormer naar de meterkast (wil ik met minimaal 6mm2 gaan doen) neem ik aan, en natuurlijk 'n groep in de meterkast. En in die meterkast wil ik een 3-fase aardlekautomaat monteren (daar is ruimte voor).

[Ronald]

Als je zelf wil leggen, dan denk ik dat het een dikke aanrader is als je ook zelf de aanzet doet om het legplan te maken.

Zaken als omvormers, optimizers etc is de volgende stap.


Dus eerst aan de slag met Sunny design of SolarEdge designer (registreer als zelf installateur). Dat is niet per de en aanzet om het met SolarEdge uit te voeren, maar ik vindt de software en hoop prettiger.

Wat is er mis met het grote ONO dak?

[ Voor 32% gewijzigd door Ronald op 27-03-2022 15:40 ]

[.Frank]

Dank voor je reactie, @Ronald! Bedoel je met legplan hoeveel panelen ik waar, en in welke oriëntatie neer wil leggen? Dat heb ik namelijk wel klaar. De maten van het dak dicteren dat op dakdeel 1 twaalf panelen komen in 3 (in de breedte) x 4 (hoogte) landscape, en op de daken van de garage per kant 8 panelen: ook landscape, twee in de breedte, vier in de hoogte. Zoals ik schreef kan dat, zo lang de panelen niet groter dan 177.5cm lang en 105cm hoog zijn. Op dakdeel 1 mogen ze ook wat hoger zijn trouwens: maximaal 121cm. Eventueel zou ik dus hogere panelen op dakdeel 1 kunnen gooien dan op de rest.

Ik heb 'n account aangemaakt bij Sunny Design, maar weet even niet of het de moeite waard gaat zijn. Zou ik daar puur 'n fancy graphic mee maken van hoe ze op het dak komen te liggen? Daar ben ik dus op zich wel over uit.

Goed gespot trouwens, dat grote dak op het ONO. Het is erg denkbaar dat daar binnen afzienbare tijd (minder dan 5 jaar?) een dakkapel op komt. Zodoende nu even geen panelen op monteren.

Overigens heb ik vanmiddag nog eens goed naar schaduwen gekeken, en zie dat ook dakdeel 1 nét een puntje schaduw van de boom mee krijgt rechtsonder:



Als die boom nog wat verder groeit en als het zomer is, dan gaan daar ook schaduwen komen. Een string zonder optimizers lijkt dan al niet meer opportuun, dus dan lijkt te keuze te gaan worden tussen centrale omvormer met optimizers, of toch micro-omvormers. Hmm jammer, ik hoopte me niet te hoeven gaan verdiepen in de voor- en nadelen daarvan

Dat dakdeel 2 in ieder geval niet in 'n string zonder optimizers kan is aan het eind van de middag overigens ook erg duidelijk:

[Ronald]

Je kunt met Sunny ook 'handmatig' tekening loze ontwerpen maken. Nuttig om stringspaning inzichtelijk te krijgen.

Echte tekening krijg je ook inzicht in de schaduw.

[.Frank]

Dan ga ik er nog eens naar kijken, Ronald - dank.

Andere vraag vast: ik zit nog wat te dubben over de overstap naar optimizers/micro-omvormers voor de hele installatie in plaats van simpele strings, met misschien slechts op één string optimizers. Wat wel eens de doorslag zou kunnen geven is dit: als ik voor een simpele centrale omvormer zou gaan met strings, dan moet ik wel sowieso 3 verschillende strings hebben. Klopt het dat de centrale omvormer daarvoor dan minimaal drie MPP-trackers moet hebben? Ik zit wat te klikken op verschillende omvormers bij Solar Outlet, en die hebben allemaal maar 2 MPP-trackers - kunnen daar dan maar twee strings aan?

Dus: als ik het met mijn drie dakdelen toch niet red met één centrale omvormer en er meer moet kopen, dan wordt het prijsverschil met Micro-omvormers of 'n SolarEdge-systeem met optimizers opeens wel heel klein....

[ Voor 3% gewijzigd door .Frank op 27-03-2022 21:13 ]

[maomanna]

kijk eens naar de ja solar 385wp, die zijn 1767x105. Toch 20wp meer dan je voorbeeld.

[JvS]

.Frank schreef op zondag 27 maart 2022 @ 21:10:
Dus: als ik het met mijn drie dakdelen toch niet red met één centrale omvormer en er meer moet kopen, dan wordt het prijsverschil met Micro-omvormers of 'n SolarEdge-systeem met optimizers opeens wel heel klein....

Ik zit niet zo in de solaredge, maar met APS DS3L'en ben je voor 28 panelen rustig 2,5k verder. Daar kan je ook prima 2 SMA stringomvormers voor kopen met totaal 4mppt's. Micro's zijn wel makkelijk met die paar panelen die je op de schuur wilt doen overigens.

Solaredge ken ik niet goed genoeg.

[Ronald]

Die APS QS1 voor 4 panelen zijn redelijk van de markt verdwenen; dus DS3 is wat de klok slaat op dat punt.

Ik kom op 8kW aan omvormer vermogen (en dan negeer ik het tuinhuisje even). En in theorie kan dat met 1 omvormer:
SMA Tripower 8.0 met de 2x8 polystring op ingang A en 1x12 op ingang B.

Maar... Tripower 8.0 heeft 260V minVmpp: Met een string van 8 dus amper ruimte voor Shadefix.
En dan hebben we het nog niet over de wens van optimizers... Kan dat in polystring.... ik twijfel...

Tripower 8.0 kost €1850... En Tigo's gooien daar nog €50/stuk bovenop.


GoodWe en Growatt kunnen de stroom van een polystring niet aan. Huawei 8.0 heeft NOG hogere minVmpp: allemaal ongeschikt.

Dus dan ga je naar 2 omvormers... Of APS DS3.
SolarEdge kan misschien net (8 panelen op NO zorgenkindje) maar kost meer dan de DS3 oplossing.


Het tuinhuisje is sowieso een deftige kandidaat voor een DS3.. Als er al wat op past... 170cm is nogal van de krappe.

[.Frank]

DS3 (of DS3-L?) toepassen in de hele installatie lijkt een voor de hand liggende optie, dank voor je overwegingen @Ronald! Ik ga me daar even in verdiepen.

Eerste vraag die opkomt: Enphase micro-converters komen in 1-fase en 3-fase uitvoeringen, die van APS zover ik zie alleen in 1-fase. Bundel ik dan zelf groepjes van panelen om over de fasen te verdelen?

[Ronald]

Enphase heeft geen 3 fase omvormers, wel een 3 fase Q-relay (dat is hun enige echte 3 fase component) ;-)

APS had/heeft een echte 3 fase micro: de YC1000. Maar die kun je amper tot niet meer vinden.

Je gaat dus inderdaad zelf de micro's verdelen. Elke bundel mag sowieso maar een beperkt vermogen zijn.

[.Frank]

Knoop doorgehakt: het gaat een installatie met APsystems DS3 of DS3-L worden! Mooie middenweg qua kosten tussen een systeem met meerdere centrale omvormers en (al dan niet deels) optimizers, en Enphase inverters, met alle voordelen van monitoring per paneel. Bovendien lijken ze te krijgen nu - ook fijn.

Nog wat vragen n.a.v. voortschrijdend uitzoekwerk - input is welkom!

1. De DS3 kan maximaal 880W leveren, de DS3-L maximaal 730W. Mijn panelen zullen maximaal 400Wp worden, en in het gunstigste geval WZW met een hellingshoek van 40 graden liggen. Delen jullie mijn vermoeden dat mijn panelen per twee stuks zodoende nooit die 730W vol gaan krijgen, en ik dus geen last van aftoppen ga krijgen? Dan speelt dat in ieder geval geen rol in de keuze voor DS3 of DS3-L.
2. Volgens de spec-sheet van die units heeft de DS3-L maximaal 3.2A output per stuk, dus maximaal 5 stuks per bundel/groep op één 16A-groep. Dan zou ik de 20 panelen op het WZW kunnen verdelen over 2 16A groepen, ware het niet dat er 12 op het éne dakdeel, en 8 op het andere dakdeel liggen. Je wil wel dat één bundel/groep inverters dicht bij elkaar liggen i.v.m. de AC-verbindkabel met connectoren, toch? Of zou het niet uitmaken dat één groep van 10 panelen/5 inverters voor het grootste deel op het garagedak ligt, met één setje inverter/panelen op het hoofddak, en er zodoende dus 'n flink grotere afstand tussen die in zit?
3. Als ik in verband met de lay-out tóch voor drie groepen/bundels van inverters ga, dan zou ik ook voor de DS3 kunnen gaan om elk risico op aftoppen te voorkomen, en dan met twee sets van 3 inverters en 6 panelen op het hoofddak, en één set van 4 inverters en 8 panelen op de garage (even los van de ONO-kant). Dan kan ik voor DS3 gaan in combinatie met een 16A-groep, want 5 stuks op één 16A gaat met de DS3 niet wijs zijn omdat die 3.8A kunnen leveren. Bijkomend voordeel van 3 groepen/bundels aan de WZW-kant hebben is dat ik die netjes over mijn drie 25A-fasen kan verdelen - minder grote onbalans op de fasen als de zon aan die kant staat en de ONO-panelen grotendeels stilliggen.
4. Wat betreft de ONO-kant: how bad would it be als ik van de 8 panelen op dakdeel drie één groep maak en die op één fase hang? In de ochtend onstaat er zodoende nogal onbalans tussen mijn fasen. Het gaat laten we zeggen maximaal 8 x 400W = 3200W zijn (no way dat dat in de praktijk lukt, maar toch). Als dat bij wijze van spreke één fase in zou gaan, terwijl op een andere fase 5000W getrokken wordt door mijn warmtepomp, is er dan 'n verschil van 8200W op die fasen? Of werkt het zo niet? Sowieso zou ik dat ONO-dak natuurlijk ook op dezelfde fase als mijn (1-fase) warmtepomp kunnen zetten...
5. Niet dat 't relevant lijkt te gaan worden, maar maakt het nog iets uit als ik verschillende typen panelen op één inverter, of op één bundel van inverters aansluit?
6. De decider-tool van APsystems waarmee je kan kijken welke inverter aangeraden wordt voor je paneel is helaas nog niet ge-update met de DS3(-L). Zo lang mijn panelen binnen het spanningsbereik en onder de maximale Wp blijven zal het wel loslopen, of niet? Van lang niet alle panelen kan ik alle specs vinden waar in die decider tool om gevraagd wordt...
7. Bij centrale omvormers maakt 't nogal wat uit hoe dik en hoe lang de kabel van de omvormer naar de meterkast is. Hoe dikker en hoe korter hoe lager het voltage kan blijven, en hoe lager de kans dat 'ie eruit vliegt als de spanning in de wijk stijgt - als ik 't goed begrijp. Hoe zit dat met systemen gebaseerd op micro-inverters? Is het daar net zo belangrijk om vanaf de lasdoos waar een bundel eindigt (of vanaf elke inverter?), een zo kort en dik mogelijke kabel naar de meterkast te leggen?
8. Voor montage ga ik denk ik voor Van der Valk met Slimline haken, of Clickfit EVO. Wat ik hier en elders lees is dat er de facto geen noemenswaardig verschil tussen de systemen is. Ik ga wel voor het systeem dat 't goedkoopste is bij de shop waar ik ook de panelen bestel. Of zie ik een belangrijk voor-/nadeel over het hoofd?

[tijmeng]

Twee x 400 gaat op die 730w omvormer bijna nooit aftoppen. Zeker niet deze oriëntatie.

[JvS]

1. Gaat niet echt noemenswaardig aftoppen. Gewoon simuleren in sunny zou ik doen
2. Afstand maakt niet echt uit. Je trekt gewoon buitenkabels met waterdichte doosjes, zorgt voor goede elektrische verbindingen en pas als je binnen 2m van je panelen bent, sluit je de "slang" van APS aan (die kan je met 2m en 4m tussenruimte kopen). Alleen de verste omvormer heeft de grootste spanningsval en het meeste verlies.
3. Alleen nodig als je mentaal niet tegen platte topjes kan, die in de praktijk niet echt veel uitmaken
4. ¯\_(ツ)_/¯
5. Nee, mix and match to the max. Zelfs op 1 APS kan je twee totaal verschillende panelen aansluiten.
6. Niet genoeg verstand van . Volgens mij kunnen op die DS3's bijna alle panelen. Ik heb 495 en 460WP van JA solar op de DS3's. Heb destijds alleen op spanning en stroom gelet . Is goed gegaan .
7. Yes, ook hier heb je spanningsval. En het is zelfs nog ietsje erger want je 230 kabel is langer en je hebt er meestal een lasverbinding tussen zitten.
8. Alleen als je bijzondere maat panelen hebt: check of de maat past.

[.Frank]

Hartelijk dank voor alle antwoorden. Gisteravond een hele set inverters, panelen en bevestigingsmateriaal besteld! Bij het inslapen ook nog bedacht hoe ik ze ga groeperen en verdelen over m'n fasen, volgens mij heb ik wel iets slims bedacht daarvoor. Alleen nog even ergens lasdozen en YMvK-kabel regelen, maar dat komt wel.

I gotta say: so far so good en van het aanleggen heb ik dankzij alle beschikbare handleidingen al 'n goed beeld. Dit was 'n stuk makkelijker dan de warmtepomp aanleggen...