Schenken / Erven

[ColeJ]

Op de website van de Belastingdienst kwam ik deze casus tegen:

Voorbeeld

Op 1 februari 2021 schenkt Elisabeth haar zoon Tom € 36.604. Tom betaalt daarover € 3.000 schenkbelasting. Elisabeth overlijdt kort daarna, op 25 mei.

Tom erft nog € 25.000. De totale erfenis die Tom krijgt, is € 25.000 plus de eerdere schenking van € 36.604. Bij elkaar € 61.604.

Voor Tom geldt als zoon een vrijstelling voor de erfbelasting van € 21.282. Na aftrek van de vrijstelling betaalt Tom 10% erfbelasting over € 40.322. Dat is € 4.032.

Wij verrekenen een evenredig deel van de al betaalde schenkbelasting met de erfbelasting die Tom nog moet betalen. Het evenredige deel van de schenkbelasting berekenen wij als volgt: (€ 36.604/€ 61.604) x € 4.032 = € 2.395.

€ 4.032 - € 2.395 = € 1.637. De erfbelasting die Tom moet betalen is € 1.637.

https://www.belastingdien...-de-erfenis-die-ik-nalaat

Dit zou dus betekenen dat Tom eigenlijk 3.000+1.637=4.637 gaat betalen. Terwijl als hij de hele schenking nooit ontvangen heeft maar de volledige erfbelasting betaald dan moet hij 36.604+25.000-21.282=40.322 * 10% = 4.032 betalen.

Hoe kan het dat schenken in dit geval gewoonweg duurder dan alles erven is? Wie heeft er zin om even te rekenen op de dinsdagavond Of mij kan uitleggen hoe dit zit..

[ybos]

*knip onzinreactie*

[ Voor 85% gewijzigd door Rukapul op 22-09-2021 08:31 ]

[rphilipsen]

Het evenredige deel van de schenkbelasting wordt berekend over het gehele bedrag en negeert de belastingvrije voet van €21.282. Over dat deel ben je nu effectief ook belasting aan het betalen (via de schenkbelasting).

[YakuzA]

Dat is omdat erf belasting lager is dan schenkbelasting?

[BastaRhymez]

*knip onzinreactie*

Maar ja, het is inderdaad krom dat als je eerst een schenking krijgt, de schenker doodgaat dit later toch als onderdeel van de erfenis wordt gezien. Enerzijds is het doel natuurlijk om extremen tegen te gaan (de dag voordat iemand overlijdt nog even snel geld schenken), anderzijds is het "gewoon" de regelgeving.

[ Voor 19% gewijzigd door Rukapul op 22-09-2021 08:32 ]

[pietje63]

Om de "hoe kan het" vraag te beantwoorden, zou je naar mijn mening de volgende zaken moeten onderzoeken

1. klopt de tekst op de site van de Belastingdienst, waar staat dit in de wet (hint: https://wetten.overheid.nl/BWBR0002226/2021-01-01)
2. wanneer is dit in de wet gekomen (tip: bij het betreffende artikel staat steeds een i, dan kom je bij de wetstechnische informati en kun je doorklikken naar de parlementaire geschiedenis)
3. Lees de parlementaire geschiedenis en ontdek welke politici die voorstel hebben gedaan, met welke toelichting (memoirie van toelichting) en wie er voorstellen hebben gedaan voor alternatieven (amendementen)

Al met al een aardige puzzel en de vraag is: wat schiet je er mee op? Hooguit in het extreme geval dat in jouw casus de heffing niet in in lijn is met doel en strekking van de wet. Als jouw casus echter vergelijkbaar is met de casus op de site van de BD dan zal dit wel in lijn met doel en strekking zijn .

p.s. stap 1; zie artikel 12, alles binnen 180 dagen wordt geacht geërfd te zijn. Zie ook de uitzonderingen in lid 3
p.p.s. dat zou dus betekenen dat eerst schenken en daarna erven tot hetzelfde resultaat zou moeten leiden

[ Voor 4% gewijzigd door pietje63 op 22-09-2021 09:43 ]

[Verwijderd]

Door de methode waarop de eerder betaalde schenkbelasting wordt verrekend, ontstaat in dit geval een verschil doordat de vrijstellingen voor respectievelijk schenking en erfenis relatief niet even hoog zijn. Als die percentages hetzelfde zouden zijn, zou de belasting in beide situaties hetzelfde zijn. In de praktijk komt dit natuurlijk nooit voor.

Wel een vreemde manier van berekenen overigens. Geen idee waarom dit zo is.

[ColeJ]

pietje63 schreef op woensdag 22 september 2021 @ 09:32:
Om de "hoe kan het" vraag te beantwoorden, zou je naar mijn mening de volgende zaken moeten onderzoeken

1. klopt de tekst op de site van de Belastingdienst, waar staat dit in de wet (hint: https://wetten.overheid.nl/BWBR0002226/2021-01-01)
2. wanneer is dit in de wet gekomen (tip: bij het betreffende artikel staat steeds een i, dan kom je bij de wetstechnische informati en kun je doorklikken naar de parlementaire geschiedenis)
3. Lees de parlementaire geschiedenis en ontdek welke politici die voorstel hebben gedaan, met welke toelichting (memoirie van toelichting) en wie er voorstellen hebben gedaan voor alternatieven (amendementen)

Al met al een aardige puzzel en de vraag is: wat schiet je er mee op? Hooguit in het extreme geval dat in jouw casus de heffing niet in in lijn is met doel en strekking van de wet. Als jouw casus echter vergelijkbaar is met de casus op de site van de BD dan zal dit wel in lijn met doel en strekking zijn .

p.s. stap 1; zie artikel 12, alles binnen 180 dagen wordt geacht geërfd te zijn. Zie ook de uitzonderingen in lid 3
p.p.s. dat zou dus betekenen dat eerst schenken en daarna erven tot hetzelfde resultaat zou moeten leiden

Bedankt voor je antwoord. Wel idioot want dit voorbeeld gebruikt de BD op hun website

[pietje63]

Het lijkt wat complexer te zijn dan hoe ik het in eerste instantie las..
- artikel 12 leidt op zichzelf tot een dubbele heffing (zowel schenkbelasting als erfbelasting) [3000 + 4032]
- vervolgens wordt via artikel 7, lid 2 de eerdere schenkbelasting in mindering gebracht op de erfbelasting [3000]
- het is een vermindering die niet verder kan gaan dan tot nihil. Effectief kun je daardoor slechts 2.395 verminderen. *

* zie ook Hoge Raad, hoewel deze uitspraak niet naar artikel 12 verwijst

Uit de bewoordingen van het tweede lid van artikel 7 SW vloeit voort dat de vermindering wegens de ter zake van de in de artikelen 8, 10, 11 of 13, lid 2, SW genoemde verkrijgingen geheven schenkbelasting niet hoger kan zijn dan het bedrag van de erfbelasting die over die fictieve verkrijging wordt geheven.

Ik kan me goed voorstellen dat dit niet zo bedoeld is. Als je de tekst van de site van de Belastingdienst iets aanpast, kom je naar mijn mening tot een wel redelijk resultaat

Wij verrekenen een evenredig deel van de al betaalde schenkbelasting met de erfbelasting die Tom nog moet betalen. Het evenredige deel van de schenkbelasting berekenen wij als volgt: (€ 30.000/€ 40.322**) x € 4.032 = € 3.000.

** Hierbij heb ik de bedragen na vrijstelling gehanteerd. De vraag is hoe "in aanmerking genomen waarde" uitgelegd moet worden.

Ik heb overigens niet doorgerekend hoe eea uitpakt in verschillende sitauties, bijvoorbeeld
- eerste schenking in het geheel onder de vrijstelling (zeg: € 6000)
- eerste schenking boven vrijstelling (€ 10000), maar schenking+erfenis er onder (€ 10000 + € 10000)
etc

edit
Zie svp ook de reactie van @fopjurist hieronder; fopjurist in "Schenken / Erven"

De formule die ik hierboven introduceer om tot een redelijk resultaat te komen is niet in lijn met de uitleg in de rechtspraak (zoals ook aangehaald door fokjurist) van het begrip in aanmerking genomen waarde. Ga er dus vanuit dat een rechter dezelfde methode zal hanteren als de Belastingdienst doet. Met andere worden: schenken vlak voor een (verwacht) overlijden is niet aan te bevelen

[ Voor 12% gewijzigd door pietje63 op 22-09-2021 15:45 ]

[namliam_eht]

Je zou verwachten, schenking wordt erfenis.
Dus 3.000 betaalde belasting retour
Totale erfenis 61.604, vrijstelling 21.282. Te betalen 4032

Netto te betalen 1.032

De berekening van @pietje63 (€ 30.000/€ 40.322**) x € 4.032 = € 3.000 lijkt een complexe belasting berekening te zijn om hetzelfde te bereiken.

[fopjurist]

YakuzA schreef op woensdag 22 september 2021 @ 07:31:
Dat is omdat erf belasting lager is dan schenkbelasting?

Dit is het juiste antwoord. De vrijstelling voor de schenkbelasting is lager dan voor de erfbelasting. Artikel 12 SW maakt de eerdere schenking niet ongedaan zodat er terzake twee belastingen worden geheven naar evenredigheid van de grootte van de schenking en de verkrijging krachtens erfrecht. Deze uitspraak gaat precies over de casus in de TS:

Voor de schenkbelasting geldt een lagere vrijstelling dan voor de erfbelasting. Daaruit volgt dat de wetgever er bewust voor heeft gekozen de effectieve belastingdruk op de schenking hoger te laten zijn dan op de erfrechtelijke verkrijging. In aanmerking nemend dat de schenkbelasting geen voorheffing is op de erfbelasting en met inachtneming van hetgeen is overwogen in 10, is de rechtbank van oordeel dat het standpunt van eiseres, dat het gehele bedrag van de schenkbelasting op de erfbelasting in mindering moet komen, niet kan worden gevolgd. Anders dan eiseres meent, volgt dit niet uit de toelichting bij de aangifte erfbelasting. Met het begrip verrekenen in die toelichting wordt slechts bedoeld dat bij de berekening van de verschuldigde erfbelasting rekening wordt gehouden met de betaalde schenkbelasting. Dat eiseres in totaal meer belasting moet betalen dan wanneer er niet zou zijn geschonken binnen 180 dagen voor het overlijden, is louter het gevolg van het feit dat is gekozen voor het doen van de schenking.

De voorloper van de (huidige) Successiewet 1956 was de Successiewet 1859. In die wet stond sinds 1897 de bepaling dat een eerdere schenking tot de nalatenschap werd gerekend, zodat er enkel erfbelasting werd geheven en dit probleem zich niet voordeed. Met de invoering van de Successiewet 1956 is dit veranderd en blijft de eerdere schenking in stand. De reden hiervoor is in de parlementaire behandeling te vinden:

'Het artikel houdt in hetgeen thans is geregeld in artikel 70 der Successiewet. Voor de verlenging van de termijn van 180 dagen tot vijf jaren verwijst de ondergetekende naar § 5 van het algemeen deel van deze toelichting. In verband met de verlenging van die termijn is voorts de bepaling, dat wegens de hierbedoelde verkrijgingen geen schenkingsrecht verschuldigd is, ingetrokken en is in de plaats daarvan - door toepasselijkverklaring van artikel 10, vierde lid, van het ontwerp - de mogelijkheid geschapen om het geheven schenkingsrecht evenals thans het registratierecht op het verschuldigde successierecht in mindering te brengen. (...)'

De genoemde 180 dagen en vijf jaren is de tijd tussen de schenking en het overlijden van de schenker. De termijn van vijf jaren is nooit ingevoerd, maar de verrekeningssystematiek is gebleven.

Omdat de wet op dit punt al sinds 1956 onveranderd is, is er al lang geleden over geprocedeerd. In ieder geval veel eerder dan de door Pietje63 aangehaalde jurisprudentie uit 2020, zoals bijvoorbeeld bij HR 3 januari 1979, nr. 19.109, ECLI:NL:HR:1979:AX2804, BNB 1979/72. Dat het systeem niet helemaal eerlijk is, is onder meer beschreven in het artikel Enkele onbillijke gevolgen van art. 12 Successiewet uit 2015, en in de noot van Van Vijfeijken bij het arrest uit 2020:

Om de onbillijke gevolgen van de huidige verrekeningssystematiek ongedaan te maken, zou de wetgever moeten terugkeren naar het systeem van voor invoering van de Successiewet 1956: geen heffing van schenkbelasting en alleen heffing van erfbelasting.

[namliam_eht]

Overigens schenking 10k, erfenis 71282, schenking 5k erfenis 71282, werkt allemaal hetzelfde met de formule van @pietje63 en kom je dus op de netto betaling van de volledige erfbelasting zoals je dat volgens de strekking van de wet zou moeten betalen.

Je krijgt wel een bijzondere situatie met deze ingewikkelde formule bij een grote schenking + kleine erfenis ...
Schenking 10k
Erfenis totaal 20k (dus inclusief bovenstaande 10k)
Bij schenking is 339 euro belasting betaald
Bij erfenis valt de hele erfenis onder de vrijestelling, dus 0 euro te betalen

volgens de formule krijg je dan 339/0 * 0 = ??? 0 dus en krijg je nog 339 euro van de belastingdienst.

[ Voor 45% gewijzigd door namliam_eht op 22-09-2021 14:32 ]