Verduurzaming woning - volgende stappen om te nemen

[TalkingCarrot]

Hallo mede-tweakers,

Ten eerste mijn excuses als er ergens een verzamel topic is voor zulke vragen, deze heb ik wellicht over het hoofd gezien.

Waarbij vele mensen op het moment bezig zijn met de warmte buiten het huis te houden willen wij alvast een plan opzetten om ons huis te verduurzamen. Ons doel is tweeledig. Enerzijds willen we een groener huis, maar het eerste uitgangspunt daarin is een focus op lagere maandlasten en minder onderhoud over de jaren heen.

Nu heb ik al veel topics afgestruind op Tweakers en ben ik zelf tot een lijst gekomen van zaken die we willen gaan uitvoeren. Wellicht dat jullie hierin advies willen geven. Eerst wat achtergrond informatie

- Het huis is een hoekwoning en komt uit de jaren 90.
- De isolatie is.. standaard volgens de jaren 90. Er is spouwmuurisolatie maar ik heb het gevoel dat hier nog weinig isolatie inzit. In de winter kwam er veel kou van de muren af.
- Het dak is ook volgens de jaren 90 norm geïsoleerd.
- De vloer is geïsoleerd met polystreen (zie afbeelding einde topic).
- Het zijn houten kozijnen met ''oud'' dubbel glas. Er is dus geen sprake van HR++ of HR+++.
- Zonnepanelen liggen ondertussen op het dak en zijn de eerste stap naar verduurzaming/lagere maandlasten.

Nu de winterperiode voorbij is en we bijna een jaar in het huis wonen hebben we ook een schatting van het gasverbruik: 1.600m2 voor 2 personen. Ik vind dit zelf wel erg veel . We stoken zelden hoger op 19 graden en overdag/s'nachts stond de kachel op 18,5 graad. 2x per week loopt het bad vol (reken 0,60m2 per sessie, 62,m2 per jaar) en er is niemand die 20 minuten lang onder de douche staat. Het is goed om te benoemen dat er vloerverwarming ligt, maar dat deze bijverwarming is en dat hier twee vloeren overheen liggen . De radiatoren in de woonkamer zijn daar in tegen niet krachtig genoeg om het huis op te warmen. We zijn dus echt afhankelijk van de combinatie (bij)vloerverwarming en radiatoren. Alle kachels op zolder en de 1e verdieping staan daarnaast zo goed als dichtgedraaid. Koken doen we wel op gas. Onze overburen met een soortgelijke hoekwoning en dezelfde glas + stookeigenschappen zitten op 500m2 per jaar. Ze hebben dan wel geen bad maar stoken de hele dag door op 19 graden.

Op het gebied van elektriciteit hebben we nog wat oude apparatuur, maar omdat we veel kwh terugleveren vind ik het op korte termijn niet interessant om dit te vervangen. Zoals jullie uit bovenstaand verhaal zullen begrijpen wil ik dus de komende jaren de nadruk gaan leggen op isoleren, isoleren en isoleren om vervolgens naar een betere verwarmingssysteem te gaan. Daarvoor wil ik volledig overstappen op vloerverwarming op de begane grond. Het plan is nu als volgt:

1. We willen eerst alle ramen vervangen voor kunststofkozijnen inclusief HR++ en HR+++. Nu hebben we ventilatieroosters en is het ook niet mogelijk om over te stappen naar een WTW unit. Uit diverse topics heb ik gehaald dat HR+++ dan vanwege de roosters hun meerwaarde verliezen, echter verschillen de meningen daar sterk over. Ik ben benieuwd in welke mate dit klopt en/of ik kan kijken voor een ander alternatief voor mijn ventilatieroosters. We kiezen voor kunststof omdat we dan niet meer eens in de x jaren de kozijnen hoeven te schilderen.
2. Ik zit te overwegen om te controleren of de spouwmuren nog goed geïsoleerd zijn. Is het waard om hier naar te kijken? Sinds de bouw van het huis is hier niets meer mee gedaan.
3. De vloerisolatie lijkt me verder goed, echter kon ik niet zo heel veel vinden of het waard is om de vloer nog beter te isoleren. Ik ben benieuwd naar ervaringen hierin.
4. Uiteindelijk wil ik over naar een warmtepomp, maar daarvoor moet ik eerst een overgenomen huurcontract voor een CV-ketel uitzitten . Als dat eenmaal zover is wil ik, indien de gemeente niets heeft verzonnen, de overstap maken naar een warmtepomp.

Zijn er nog andere punten waarnaar ik kan kijken om het huis verder te isoleren? Alvast bedankt!

Foto vloerisolatie

[ Voor 4% gewijzigd door TalkingCarrot op 10-06-2021 23:06 ]

[99ruud99]

Tsja, je kan altijd beginnen met een muur te isoleren.
Als je een tocht langs deuren / ramen voelt is dit ook nuttig, maar zelfs oud dubbel glas isoleert nog wel.

Denk er vooral aan: wat is er allemaal mogelijk, wat levert het op, en wat kost het. (Zowel gedoe als geld).

[ Voor 26% gewijzigd door 99ruud99 op 10-06-2021 23:31 ]

[Frieks]

1. We willen eerst alle ramen vervangen voor kunststofkozijnen inclusief HR++ en HR+++. Nu hebben we ventilatieroosters en is het ook niet mogelijk om over te stappen naar een WTW unit. Uit diverse topics heb ik gehaald dat HR+++ dan vanwege de roosters hun meerwaarde verliezen, echter verschillen de meningen daar sterk over. Ik ben benieuwd in welke mate dit klopt en/of ik kan kijken voor een ander alternatief voor mijn ventilatieroosters. We kiezen voor kunststof omdat we dan niet meer eens in de x jaren de kozijnen hoeven te schilderen

HR++(+) is inderdaad een goede investering en zeker aan te raden. Het klopt dat een ventilatierooster de U-waarde van het gevelelement omhoog brengt. Of het rooster de meerwaarde van HR+++ t.o.v. HR++ teniet doet hangt echter af van bijvoorbeeld: 1) het type rooster 2) dikte van het glas en spouw tussen de bladen 3) positie van het ventilatieroosters: glasplaatsing of verdekte kalfplaatsing (=boven het kozijn). Dat zou je moeten informeren bij de kozijnenleverancier. Feit blijft dat je ventilatie nodig hebt als je alles gaat isoleren.

2. Ik zit te overwegen om te controleren of de spouwmuren nog goed geïsoleerd zijn. Is het waard om hier naar te kijken? Sinds de bouw van het huis is hier niets meer mee gedaan

Zeker de moeite waard. Je kan altijd iemand langs laten komen om te kijken wat voor spouwmuurisolatie je hebt en of het de moeite waard is om te vervangen.

3. De vloerisolatie lijkt me verder goed, echter kon ik niet zo heel veel vinden of het waard is om de vloer nog beter te isoleren. Ik ben benieuwd naar ervaringen hierin.

Dit lijken me EPS-platen. Ik kan zo niet zien hoe dik ze zijn, maar het is misschien (afhankelijk van de Rd-waarde van het EPS) de moeite waard of het te vervangen voor iets met een hogere Rd-waarde. Zorg dat je de bodem dan bedekt met bodemfolie om eventueel vocht tegen te gaan.

Zijn er nog andere punten waarnaar ik kan kijken om het huis verder te isoleren? Alvast bedankt!

Mits je de zolder nog niet afgetimmerd hebt, is het misschien de moeite waard
om nog even naar je dakisolatie te kijken en of je hier nog verbeteringen in aan kan brengen. Ik weet niet of je een vliering of zolder hebt. Als 'ie niet begaanbaar is, is het misschien nog de moeite waard om de vloer van de vliering/zolder te isoleren.


Tot slot, zoals @99ruud99 zegt: Wees je bewust van de kosten en baten. Kijk ook even op deze website. Hier kun je je eventuele subsidie berekenen voor je duurzame maatregelen

[TheGhostInc]

Isolatie doe je het beste van boven naar beneden. Dus dak, muren/ramen en dan vloer.
Jaren '90 bouw is vaak 'net niks', te goed om weg te gooien, maar niet goed genoeg om echt blij van te worden.

Het dak:
Liever daar 10cm teveel dan te weinig isolatie. Heb je een zolder met houten vloer kun je de tussenvloer mogelijk isoleren. Warmte die niet weglekt naar ongebruikte ruimtes...


De muren:
Gewoon 'blond' een isoleerclub bellen. Die komen een keertje langs en doen een inspectie.

De ramen:
Triple glas in kozijnen met ventilatieroosters is niet de meest logische combi. De koude lucht valt langs je raam en daarmee gaat de winst wel flink omlaag. Ook is die koudeval niet weg. Met een WTW en triple glas kun je dat wegnemen.

De vloer:
Leuk projectje om een keer EPS tegen aan te plakken. Prima zelf te doen, lage kosten en weinig zooi.
Die vloerverwarming is... uhm ... jammer. Nieuwe vloerverwarming laten frezen is best betaalbaar. Samen met een nieuwe vloer (als je er klaar voor bent)

[Rubbergrover1]

Aangezien je aangeeft dat de vloerverwarming eigenlijk een belangrijk deel van de hoofdverwarming is (zonder krijg je het huis niet warm) en er blijkbaar een dikke laag bovenop ligt, lijkt het mij dat de vloerisolatie naar beneden toe in jouw situatie wel belangrijk is om het warmteverlies binnen de perken te houden. Het ziet er naar uit dat het bij jou een laag EPS is ('piepschuim'). Waarschijnlijk uit de jaren '90 en dus niet zo heel dik. Dat heeft waarschijnlijk maar weinig isolatiewaarde. Hoewel er in het algemeen effectievere maatregelen zijn dan extra vloerisolatie, denk ik dat bij jou dit juist wel een goede keus zou kunnen zijn. En het is relatief eenvoudig om te verbeteren.

Je zou ook kunnen kijken hoe het met de ventilatie zit. Het is vaak erg ingrijpend om balansventilatie te gaan inbouwen, dus dat zou ik niet doen. Maar als het mechanische ventilatie uit de jaren '90 is, dan is daar wellicht wat te verbeteren. Niet alleen een zuiniger ventilatiebox, die waarschijnlijk een hoop elektriciteit bespaart (24 uur per dag...), maar je kunt ook kiezen voor een systeem waarbij de sterkte van de ventilatie afhankelijk is van de luchtkwaliteit. Dan wordt er niet onnodig veel warme lucht afgevoerd. Zo kun je zowel op stroom als op gas besparen.

En ik ga er vanuit dat je al wel hebt gedacht aan simpele dingen zoals radiatorfolie achter de radiatoren...

[Knappel]

Meeste baat idd bij je zolder isoleren normaalgesproken omdat warmte opstijgt.

Overigens zie ik je over verduurzaming en kosten spreken als redenen om te isoleren, maar vlak comfort ook niet uit. Misschien ook nog even aanscherpen: wat is een terugverdientijd die jou gegeven je redenen aanstaat? Ik heb bv ook dat dubbel glas maar ga dat allemaal vervangen voor triple en laat een wtw installeren. Kosten samen fors maar we doen dat voor comfort en generaties na ons.

De zolder ben ik trouwens mee begonnen, conform mijn advies aan jou

[LucW]

Wat betreft triple glas met ventilatierooster:
Als je ook draai kiep ramen kwijt kan, kijk dan naar Padk beslag.

Dit hebben wij en werkt goed. Het voordeel is dat je het raam ook nog kan sluiten zodat er geen lucht meer weglekt via roosters.

[Rubbergrover1]

Knappel schreef op zaterdag 12 juni 2021 @ 07:23:
Ik heb bv ook dat dubbel glas maar ga dat allemaal vervangen voor triple en laat een wtw installeren. Kosten samen fors maar we doen dat voor comfort en generaties na ons.

Wat bedoel je precies met een wtw installeren? Ga je de hele ventilatie omgooien (van ventilatieroosters naar balansventilatie) of bedoel je alleen dat je de bestaande ventilatie uitbreidt met een warmteterugwinning? Ik ben wel benieuwd hoe je dit aanpakt. Het lijkt mij namelijk (helaas) erg moeilijk om de ventilatie echt structureel te veranderen.

[Knappel]

Rubbergrover1 schreef op zaterdag 12 juni 2021 @ 07:34:
[...]

Wat bedoel je precies met een wtw installeren? Ga je de hele ventilatie omgooien (van ventilatieroosters naar balansventilatie) of bedoel je alleen dat je de bestaande ventilatie uitbreidt met een warmteterugwinning? Ik ben wel benieuwd hoe je dit aanpakt. Het lijkt mij namelijk (helaas) erg moeilijk om de ventilatie echt structureel te veranderen.

Nee het is erger, dit huis uit de jaren dertig draait op kierventilatie. Afsluitbaar met karton en dikke gordijnen. Ik stop alles dicht en er komen allemaal buizen door het huis en een wtw installatie op zolder. En ja dat is moeilijk, maar ik doe het graag een beetje goed. Voordeel hier is dat het veel hout is, zal in jaren 90 wel anders zijn. Maar dus naar alle kamers aanblazen en afzuigen in keuken badkamers en wc.

Edit: met de installateur voor de meeste kamers al tot een redelijk buizenaanlegplan gekomen. Hier en daar in het zicht helaas, maar ga dat mooi jaren dertigstijl met een randje en een kraaltje afwerken denk ik. En straks bij daadwerkelijk installeren komen we vast nog wel gekkigheid tegen.

[ Voor 14% gewijzigd door Knappel op 12-06-2021 08:29 ]

[TalkingCarrot]

Bedankt voor alle reacties tot zo ver! Om overal op te reageren:

Spouwmuurisolatie
Ga ik naar laten kijken, ik weet 100% zeker dat hier veel te halen valt.

Isolatie van boven naar beneden (nadrukkelijk de zolder)
Helaas valt hier niet veel te halen op het moment zonder het plafond te verwijderen. 90% van mijn dak is dakkapel omdat we zowel voor als achter een dakkapel hebben. Alles is netjes afgewerkt. Ik krijg ruzie met de baas als ik hier iets in ga doen. Wellicht als ik in de toekomst de zolder ga renoveren dat ik dit meteen meepak.

Ik ben wel benieuwd, in welke mate is dit relevant als we op de 1e en op zolder zelden tot nooit stoken? Het zal natuurlijk wel iets helpen omdat er minder warmte vanuit de begane grond naar boven ''lekt'', echter vermoed ik zelf dat het minimaal zal zijn.

De welberuchte vloer
Als ik de reacties zo lees ga ik hier wel naar laten kijken. Ik vermoed dat dit op zowel de lange als korte termijn zeker wat rendament gaat opleveren. We willen de vloer inclusief vloerverwarming sowieso vervangen, maar omdat hier een redelijk groot project voor ons wordt zal dit de komende 2 jaar nog niet gebeuren.

@Frieks je geeft aan dat bij extra vloerisolatie het goed is de bodem te bedekken met bodemfolie. Bedoel je dan de bodem van het isolatiemateriaal? Bij ons komt er in de winter namelijk ~10cm water in de kruipruimte vanwege de ligging van ons huis. De krupruimte zelf is een slag groter.

De kozijnen/het glas
WTW gaat hem hier niet worden. De leidingen zijn daar idd niet voor aanwezig en alles is lekker met beton gebouwd.

@LucW de ruimte zou er voor diverse ramen wel zijn, echter zal je dan dus altijd een raam open moeten hebben, anders ventileer je helemaal niet. Bij ons zou dat dan het doel voorbij schieten.

Ik moet heel eerlijk zeggen dat, hoewel de redenen wel deels financieel gemotiveerd zijn, de TvT mij niet zo heel veel boeit. Ik vind het vooral fijn dat we onze maandelijkse lasten gaan drukken en het huis toekomstbestendig maken met zo weinig mogelijk onderhoud . Dat niet alle investeringen zich dan volledig laten terugverdienen binnen X jaren vind ik niet zo heel boeiend.

Ik ga voor de kozijnen wat kozijnboeren bellen om de PR waardes van ++ en +++ te vergelijken icm ventilatieroosters (en de nodige tips daarin). Zaken zoals radiatorfolie etc. hebben we waar mogelijk geplaatst.

Bedankt voor alle reacties dusver! Als het goed is heb ik alle input nu beantwoord . Als ik ergens mis zit of iemand heeft nog aanvullende input, laat het gerust weten

[Rubbergrover1]

TalkingCarrot schreef op zaterdag 12 juni 2021 @ 09:55:
@Frieks je geeft aan dat bij extra vloerisolatie het goed is de bodem te bedekken met bodemfolie. Bedoel je dan de bodem van het isolatiemateriaal? Bij ons komt er in de winter namelijk ~10cm water in de kruipruimte vanwege de ligging van ons huis. De krupruimte zelf is een slag groter.

Dat lijkt me dan wel iets waar winst te behalen valt. De lucht zal dan vermoedelijk ook behoorlijk vochtig worden, wat minder aangenaam aanvoelt en bovendien meer energie kost om te verwarmen. Als het vocht uit de bodem komt, dan is goed 'afsluiten' van de bodem wel iets om te overwegen.

[Frieks]

TalkingCarrot schreef op zaterdag 12 juni 2021 @ 09:55:

@Frieks je geeft aan dat bij extra vloerisolatie het goed is de bodem te bedekken met bodemfolie. Bedoel je dan de bodem van het isolatiemateriaal? Bij ons komt er in de winter namelijk ~10cm water in de kruipruimte vanwege de ligging van ons huis. De krupruimte zelf is een slag groter.

Excuses voor de late reactie, was een weekend weg

Een bodemfolie leg je op de bodem van je kruipruimte neer. Deze bodemfolie houdt vocht tegen wat vanuit de grond de kruipruimte in komt. Vanuit de kruipruimte trekt het vocht (wat op kan lopen tot 10 liter per dag!!1!) vervolgens het huis in. Het weert dus vocht uit de grond en beschermt je tegelijkertijd je vloerisolatie.

Hier nog een handig linkje