Dubbele overspanningsbeveiliging, schotel aarden; ja of nee?

[_BLAST3R]

Noot: ik heb deze vraag al eerder gesteld in Het grote topic voor Elektra huisinstallaties, maar had daar nog geen reactie gekregen en heb het gevoel dat ie' daar wat ondergesneeuwd is. Ik hoop dat het gerechtvaardigd is hier toch nog een apart topic voor te maken gezien het blijkbaar toch complexe materie is.

De situatie is als volgt; ik heb sinds kort twee airco units op het platte dak van mijn uitbouw staan. De stroom die hiervoor naar het dak loopt is volledig nieuw als aparte groep aangelegd en loopt vanuit de meterkast via de bijkeuken/keuken over de patio achter de schutting langs over de muur heen het dak op (het betreft een 3x2.5mm YMVK-mb kabel). Ook heb ik alvast 3 coax kabels gelegd voor als ik straks nog een schotel neer wil zetten pal naast de airco's.

Ik woon redelijk dichtbij het centrum/in de stad met meerdere hogere gebouwen binnen een straal van 250m, dus ik maak mij niet super veel zorgen om een 'direct hit', maar theoretisch zou het wel kunnen dat bliksem ergens in de buurt in slaat (veel huizen). Daarbij denk ik dat door de toevoeging van het 'ijzer' op het dak, de coax/elektra bekabeling etc. gevoeliger ben geworden voor eventuele inductiestromen die op kunnen treden door de lucht bij een inslag dichtbij en dat er derhalve een grotere kans bestaat dat deze stromen nu mijn huis binnen kunnen dringen.

Ik had al gevonden dat ik een 4-polige (3-fasen nieuwbouwwoning met TT aarding) overspanningsbeveiliging zou kunnen plaatsen als 'grove beveiliging' in de verdeelkast. Die heb ik reeds aangeschaft (de welbekende OBO Compact V10) en ga ik laten installeren wanneer men de zonnepanelen komt leggen.

Nu vraag ik mij af of het ook nog nut zou hebben om achter de groep die naar de airco's op het dak/patio loopt nog een extra 2-polige overspanningsbeveiliging te zetten. Mijn logica hierachter zou zijn dat bij inductiestromen vanuit buiten/mijn eigen dak, het zomaar eens zou kunnen helpen voorkomen dat de grootste piek daar tegengehouden zou kunnen worden en dat de 4-polige overspanningsbeveiliging vooral kan helpen voor inductiestromen die eventueel via het elektriciteitsnet binnen zouden kunnen komen. Wat denken jullie?

Dan de volgende vraag; aan de standaard/paal waar straks de schotel op komt ben ik voornemens een multiswitch in een aluminium kastje monteren. Deze wil ik graag ter plekke voeden vanaf dezelfde kabel als de airco's aangesloten zitten. In dat kastje wil ik meteen al een eerste linie aan surge-arrestors tussen de LNB's en de multiswitch schroeven. Deze zitten in zo'n aardingsrail bevestigd. Nu vraag ik mij af of het slim is (of juist niet) om deze surge arrestors te aarden met de aardingsader van de YMVK kabel, of dat ik de boel beter on-geaard kan laten? Ik zie dat de Ziggo-kabel in de meterkast wel op de aardingsrail bevestigd is, net als de groepenkasten en water/gasleiding.

Hoor het graag!

[naftebakje]

Welk nut denk je dat je surge arrests hebben zonder aarding? Bij direct hit alles kapot, daar kan je nagenoeg niet tegenop; maar bij inductie kan je wel schade beperken, en dan wil je alles zo snel mogelijk naar de aarde (niet perse de aarding).
Je wil een zo dik en kort mogelijke verbinding naar de aarde, de surge arrests gaan opgewekte inductiespanning op andere draden overzetten naar de aarding, als die niet (goed genoeg) aangesloten is gaat het toch mis; en je loopt ook risico om de hoge piekspanning via een "slechte" (naar bliksembescherming toe) aarding in je huis te verspreiden en net meer schade te veroorzaken.

Dus een draadje van 2.5mm² wat vrolijk heen en weer gelust is en vanalles anders op aangesloten zit, dat is net wat minder dan een dikke 10mm² draad die je vanaf je dak rechtstreeks naar een dedicated "bliksemaardingspen" in de grond klopt.

[_BLAST3R]

naftebakje schreef op vrijdag 4 juni 2021 @ 12:19:
Je wil een zo dik en kort mogelijke verbinding naar de aarde, de surge arrests gaan opgewekte inductiespanning op andere draden overzetten naar de aarding, als die niet (goed genoeg) aangesloten is gaat het toch mis; en je loopt ook risico om de hoge piekspanning via een "slechte" (naar bliksembescherming toe) aarding in je huis te verspreiden en net meer schade te veroorzaken.

Dus een draadje van 2.5mm² wat vrolijk heen en weer gelust is en vanalles anders op aangesloten zit, dat is net wat minder dan een dikke 10mm² draad die je vanaf je dak rechtstreeks naar een dedicated "bliksemaardingspen" in de grond klopt.

Thx voor je reactie. Klinkt logisch. Er is op dit moment niet echt een optie om een kortere weg naar de meterkast aan te leggen, en ook geen optie om daar een draad van 10mm2 naartoe te leggen. Dus dan zou het inderdaad een aparte aardpen moeten gaan worden.

Maar toen las ik dat zo'n extra aardpen het mogelijk juist interessanter maakt voor de bliksem om ergens doorheen af te vloeien (omdat het dan het kortste pad zou zijn) wat een direct hit juist zou aantrekken? Nu weet ik dat dat wel heel toevallig moet zijn en dat bliksem pas op het laatste moment laag boven de grond echt besluit waar het inslaat, maar toch.. Dat is weer iets wat je niet wil. Ook blijkt het slaan van een extra aardingspen nogal een ding te zijn om dat goed te doen.

Verder had ik gelezen dat je liefst alles aansluit op hetzelfde aardingspunt om eventuele potentiaalverschillen tee voorkomen. En/of verstoring van het signaal op alles wat aan de coax hangt doordat de aarding op verschillende plekken gebeurt en hier ook een spanning overheen zou kunnen gaan lopen van aardpen naar aardpen.

Eigenlijk was bovenstaande dus ook de reden dat ik dacht dat zo'n extra 2-polige surge protection op die airco groep wellicht niet zo'n gek idee zou zijn. Als er dan al stroom gaat lopen over alle geleiders, dan zou ik die daar mogelijk in 2 stappen op kunnen vangen. Alles wat op die groep aangesloten zit zal dan waarschijnlijk wel naar de filistijnen zijn.

[naftebakje]

Als er een blikseminslag komt (direct of indirect), wil je die dan graag door je meterkast laten lopen? Ik dacht het niet. Ik zou die proberen buitenshuis af te leiden (vandaar de eigen dikke aansluiting en eigen aardingspen).
Wat doet je surge protection? Bekijk die eens goed.

Ik heb hier zelf de aardingspen geslagen, dat was eigenlijk poepsimpel: 2 staven van 1.5m en 2 koppelstukken besteld, putje gegraven (je wil niet dat hij boven de grond uitsteekt), eerste pen ingeklopt met een koppelstuk erbovenop om schade te vermijden (plankje bovenop leggen blijft aangewezen), eenmaal diep genoeg 2e staaf erop met het ongebruikte koppelstuk, weer met het andere koppelstuk bovenop verder kloppen, aansluiting maken en putje dichtgooien. 2 uur werk als je het rustig aan doet.

Als je in zit met aardingslussen, dan kan je best je signalen isoleren, dat zal trouwens ook een extra barriere zijn om de bliksem buiten te houden; ene kant (op dak) aan de "bliksemaarding" en andere kant ligt aan de aarding in de meterkast.

Ik ben niet zo thuis in bliksembeveiliging, maar ik kan me moeilijk voorstellen dat je op de enorme spanning van de bliksem enige aantrekkingskracht kan uitoefenen door je dak ietsjes beter aan de grond te verbinden. Ionisatiepad start dan wel vanaf de grond naar de wolk toe, maar dat trekt zich weinig aan van een huis of boom imho. Voornaamste reden dat je je klein wil maken als je buiten bent als het bliksemt, is om te vermijden dat je spanningsverschil tussen je 2 voeten hebt als de bliksem wat verder inslaat en zich vereffent over de grond, als je mooi in een bolletje zit dan passeert het zonder dat je er veel van merkt.

[_BLAST3R]

Duidelijk verhaal.

Dus als ik het goed begrijp kan ik voor de schotel het beste een extra aardpen slaan (die zal dan flink diep moeten gezien mijn huis op een aardige laag zand staat, schat zo een metertje of 3 ten opzichte van de rest van de omgeving) en daar vervolgens met een dikke aardingskabel (10mm) aansluiten op een rijtje coax surge protectors op het punt waar deze het huis binnen komen, en de mantel onderbreken vanuit buiten naar binnen. Apparatuur binnenshuis is dan geaard via het elektra net, en apparatuur buitenshuis via de aparte pen.

Zit ik nog wel met de multiswitch die stroom nodig heeft. Sluit ik die dan best aan op de voeding bij de airco's? Neem even voor het gemak aan dat die voeding niet werkt als ik de mantel niet doorverbind..

Wellicht dat ik daar dan ook meteen een 10mm kabel naar boven kan laten lopen om ook de multiswitch enigszins te beveiligen door tussen de inkomende LNB verbindingen en de inputs daarvan ook nog een rijtje surge protectors te stoppen en netjes af te leiden?

Voor wat betreft de airco's zijn we er dan nog niet helemaal. Die zijn natuurlijk al geaard vanuit hun behuizing op de gelegde elektrische bekabeling en daar zomaar een extra aarde op aansluiten lijkt me echt niet de bedoeling.. Zijn er daar überhaupt nog opties, of kan ik dat beter laten zoals het is en daar inderdaad een extra overspanningsbeveiliging achter die groep hangen?