Dikte elektrasnoer 12v DC voor tuinspots?

[Allewijn]

Wil in onze tuin 10 stuks led tuinspots plaatsen.
Betreffen 5watt, 12v DC spots.
Welke dikte en soort bekabeling moet ik hier voor leggen?
(voor het 12v deel, het 220v deel/ymvk-as grondkabel naar de trafo in een waterdichte behuizing ligt al)
Lengte van kabel/spotje verste weg van trafo zal circa 15 meter zijn.

Voorafgaande aan deze vraag heb ik wat online calculatoren geprobeerd mbt het berekenen van de draaddikte.
Krijg erg wisselende uitkomsten. Ik weet oa ook niet wat ik realistisch aan moet houden als spanningsverlies in procenten. Soms zie ik uitkomsten van wel 4mm2 benodigd. Is dat niet wat dik?! Dan moet ik potverdriedubbeltjes dikke, niet soepele, 'ymvk achtige' grondkabels gaan leggen voor die simpele 5watt led spotjes?

Bij tuin/hoveniersbedrijven zie ik vaak van die 'prikkabel' op rollen van 100 meter en die zijn meen ik vaak 2.5mm2. Dat lijkt me ook wel het maximale om fijn/ondiep in een bordertje/randje in te graven...

[ Voor 49% gewijzigd door Allewijn op 10-04-2021 10:13 ]

[Damic]

5x10=50W/12V=4.2A totaal

Dan even snel opzoeken in een voorgemaakte tabel:

Geeft je 4mm², onderweg mag je aftakken met dunnere sectie van de hoofd voeding naar de spot.

Die 2.5mm² is meestal voor 24V denk ik zo.

[ Voor 18% gewijzigd door Damic op 10-04-2021 10:16 ]

[Sine]

50W op 12V is 4,2A (P/U=I)

Ik zou 1,5mm2 gebruiken.

Dan zit je met 30 meter (15 heen en terug) op 0.35 Ohm

In het ergste geval (alle spots op het einde van de kabel) geeft dat 4.2 x 0.35 = 1.4V spanningsval.

Gewoon rond PVC snoer is hier prima voor, rond ivm het waterdicht afsluiten in wartels.

@Damic
Ik weet niet waar die tabel vandaan komt, maar dat is nogal grove overkill voor een paar spotjes.

[ Voor 28% gewijzigd door Sine op 10-04-2021 10:20 ]

[Damic]

@Sine internet

[Sine]

Joh!

Ik bedoel wat is het doel van die tabel, er staat onderaan iets over accu, en dat je de volle draadlengte moet nemen, in het geval van de TS is dat 30m (heen en retour)

Dan kom je op belachelijke diameters.

[memphis]

Als je grondkabel gaat gebruiken kan je makkelijk 2.5mm2 vinden of 4 aderig met 1.5mm2 waarvan je 2 aders bij elkaar knoopt.

[Allewijn]

@Damic en @Sine bedankt voor de supersnelle reacties.

Jullie adviseren dus allebei (minimaal) 1.5mm2 te pakken begrijp ik?

Hoe komt het dat ik bij veel andere calculatoren op 4mm2 kom?
Bijv:
calculator 1
calculator 2
calculator 3

[Damic]

@Sine http://xuso.ru/kabeldikte-berekenen-12v/ ja Russische site, en had hem nog niet gelezen maar nu zien ik dat het vertaald is uit een andere taal.

@Allewijn ik kom ook aan 4mm² (bij die tabel omdat je altijd je totale stroom heen en terug moet rekenen, zoals Sine al grotere diameters, maar een lamp kan meestal met minder spanning werken.

[Verwijderd]

Die 4mm2 is gewoon hartstikke correct voor die afstand. De spanningsval bij belasting wordt anders te groot, en al zal je spotje het nog doen, krijg je er minder licht uit.

Voor die ene keer aanleggen, waarom beknibbelen op een stukje kabel?

[Allewijn]

@Verwijderd het gaat niet om beknibbelen op een stukje kabel. Ik heb het niet over kosten.
Ik heb het over 'gemak'.
Ik zie hoveniers allemaal van die rollen 14awg/2.5mm2 fijn flexibel draad gebruiken voor tuinspots (bijv de veel gebruikte prikkabels) en dat wordt vaak op lengtes gelegd van nog flink meer dan mijn max nodige 15 meter...
Als ik 4mm2 draad moet gebruiken, is dat harstikke stuk/dik/niet makkelijk ondiep en inzichbaar te leggen in bakken/borders/richting boompjes/etc.

Dus @Sine zegt 1.5mm2 gebruiken volgens zijn berekening. @Damic zegt 4mm2 gebruiken en @Verwijderd ook....

Als ik bijv naar die bekende rollen voor prikspots kijk (van in-lite) (ik ga zelf overigens geen prik systeem gebruiken hoor):
https://www.tuinverlichti...ite-cbl-142-rol-200-meter
In Lite laagspanningskabel 2-aderig, maximale belasting 250 W.
Deze grondkabel kan direct onder de bestrating verwerkt worden of in de borders bedekt onder wat aarde.
In Lite CBL 14/2 op rol 200 meter
De 14/2 kabel kun je gebruiken tot 40 meter lineair (afstand van trafo tot verst weg gelegen armatuur) of 80 meter circulair (dan komt de kabel uiteinde ook weer bij de trafo uit).
De 10/2 kabel kun je gebruiken tot 80 meter lineair en 160 meter circulair.

Ik weet niet wat ze met 14/2 bedoelen? Is dat ook een eenheid voor een diameter?

[ Voor 39% gewijzigd door Allewijn op 10-04-2021 10:49 ]

[Sine]

@Verwijderd
Heb je er aan gerekend? bij 1,5mm2 blijft het onder 1,4V als je alle spots op het einde van de kabel zou knopen, wat in de praktijk natuurlijk niet zo is.

Als je 2,5mm2 neemt zit je op 0,2R: dat geeft worst kaast 0,48V tegen de 0,3V die je zou hebben met 4mm2

2,5mm2 is *ruim* voldoende.

[ Voor 12% gewijzigd door Sine op 10-04-2021 10:52 ]

[Allewijn]

Fijn om te lezen dat 4mm2 volgens berekening toch 'waanzin' lijkt.
Als leek had ik dit idee ook al een beetje (omdat ik volgens mij bij niemand zulke dikke grondkabels in de tuin zie liggen op 12v systemen...)

Lees overigens nu bij die lange rollen prikkabel van In Lite het volgende:
Wat is het verschil tussen de twee type kabels en wat is de maximale kabellengte?
We hebben twee verschillende type kabels in het assortiment, de 14/2 en de 10/2 kabel. De getallen geven de dikte aan van het koper binnenin de kabel. De kern van de 10/2 kabel is dikker dan de 14/2 kabel, dit kan je aan de buitenkant vrijwel niet zien. Als het koper aan de binnenkant van de kabel dikker is, dan kan je over een langere lengte armaturen plaatsen. Daarom kan je met de 14/2 kabel lineair gelegd een maximale kabellengte hebben van 40 meter en heeft de 10/2 kabel een maximale kabellengte van 80 meter lineair gelegd.

Maar wat die 10/2 en 14/2 nou zeggen? Niks over de dikte van de kernen volgens mij?!
(ik kijk hier naar omdat ik er van uit ga dat grote bedrijven als In Lite wel nagedacht hebben over hoe dik het moet zijn om correct en veilig te functioneren)

[Xander]

Allewijn schreef op zaterdag 10 april 2021 @ 11:11:
Maar wat die 10/2 en 14/2 nou zeggen? Niks over de dikte van de kernen volgens mij?!

AWG10 / AWG14.

Ca. 6mm² vs 2,5mm².

[Allewijn]

Kijk! AWG, bedankt.
Dat betekend dus volgens hen tot 40 meter kabellengte mag op 2.5mm2 snoer en tot 80 meter kabellengte mag op 6mm2 snoer.

Dus voor mijn 'maar 15 metertjes als max afstand vanaf trafo', lijk ik dus zeer zeker uit de voeten te kunnen met 2.5mm2. Of zelfs met 1.5mm2 volgens berekening van @Sine .

Blij dat ik deze vraag gesteld heb, want merk dat ook hier nog niet 'eenduidig gereageerd wordt' en het gelukkig nog niet zijn domme vraag lijkt...

[Sine]

Hmja, die beschrijving van die webshop is ook onvolledig, daar spreekt men puur over lengtes en niet over belasting.

Het zijn ook friggin tuinspotjes, het is ook allemaal niet zo kritisch, je zult echt niet zien dat het laatste spotje in de ketting een volt minder krijgt.

Nog een tipje van flipje, je gebruikt DC, dat is killer icm water. Je krijgt dan electrolyse en het hele spul is in no-time opgevreten.
Probeer je verbindingen dus boven de grond te houden.

Niet dat je de bekabeling nat wilt hebben bij AC, maar dat is net wat vergeeflijker.

[ Voor 73% gewijzigd door Sine op 10-04-2021 11:39 ]

[Allewijn]

@Sine, dankjewel voor alle verduidelijking en de tip van flip.
Ik wil idd DC 12v gaan gebruiken (omdat de tuinspots die ik op het ook heb van dat type zijn), maar zijn niet alle 12v tuinlamp systemen DC? En bij die kant en klare systemen liggen de verbindingen toch ook in de grond?
Of doel je echt op als ik verbinding zelf zou maken/solderen/krimpkous etc?
Dit soort koppelingen dan maar gebruiken, zodat ik het niet echt bovengronds hoef te houden? ->

[Sine]

Je hebt AC en DC systemen, als het eventjes kan gebruik ik zelf het liefst AC, als er dan wat vocht bij komt wordt het niet meteen een groene smurrie.

Er bestaan ook spots waarin je kunt doorlussen, dan blijft de verbinding vanzelf boven de grond.
Als het even kan dan verbindingen niet in de grond duwen, dat zorgt altijd voor ellende, zelfs de ingegoten varianten zijn niet vrij van problemen.
Zorg ook voor een lusje(s) overlengte, dat als je er een keer wat mee moet je geen heel nieuw stuk kabel hoeft te leggen.

Krimpkous is sowieso ellende in dit soort gevallen, en al helemaal als je het in de grond gaat duwen.

Met die verbinders heb ik niet heel veel ervaring, maar de enkele die ik in de grond geduwd heb doet het nog steeds.
Let er op dat alles schoon is, elke zandkorrel of zelfs een haar op de verkeerde plek kan lekken betekenen.

[ Voor 5% gewijzigd door Sine op 10-04-2021 12:39 ]

[Rrob]

Allewijn schreef op zaterdag 10 april 2021 @ 10:28:
@Damic en @Sine bedankt voor de supersnelle reacties.

Jullie adviseren dus allebei (minimaal) 1.5mm2 te pakken begrijp ik?

Hoe komt het dat ik bij veel andere calculatoren op 4mm2 kom?
Bijv:
calculator 1
calculator 2
calculator 3

Dat komt omdat het resultaat (kabeldikte) uit de formule heel erg afhangt van wat je een acceptabel spanningsverlies vindt. Dat kan je op sjoerd.be heel mooi zien omdat je die zelf kan kiezen (van 1 tot 10%). Een 1,5 mm2 kabel geeft 1,46V verlies en dat is dus ruim 12%.
kabeldikte * voltage verlies (in volt) = stroomsterkte * totale kabellengte (2*15 in dit geval) * soortelijke weerstand (0,0175 voor koper)
Je mag in die formule ook de gemiddelde kabellengte van alle 10 de lampen invullen. Als die bv 9 meter is dan zie je op sjoerd.be dat je met 8% verlies (0.96V) maar 1,37 mm2 nodig hebt.

[ Voor 11% gewijzigd door Rrob op 12-04-2021 18:49 ]

[Techneut]

Sine schreef op zaterdag 10 april 2021 @ 10:16:
50W op 12V is 4,2A (P/U=I)

Ik zou 1,5mm2 gebruiken.

Dan zit je met 30 meter (15 heen en terug) op 0.35 Ohm

In het ergste geval (alle spots op het einde van de kabel) geeft dat 4.2 x 0.35 = 1.4V spanningsval.

Gewoon rond PVC snoer is hier prima voor, rond ivm het waterdicht afsluiten in wartels.

@Damic
Ik weet niet waar die tabel vandaan komt, maar dat is nogal grove overkill voor een paar spotjes.

Tja, wat heet overkill. Jij vindt 1,4V op 12V acceptabel (meer dan 10%), de samensteller van de tabel blijkbaar niet. Als ik me even verplaats in de situatie dan zou ik kiezen voor 2,5mm². Overkill zou in mijn ogen 4mm² zijn.

[memphis]

Het is niet wat wij of de maker van die tabel er van vindt, wat zeggen de specs van die lampen?

Veelal zit er een current driver in die een breder spanningsveld aan kan.

[Sine]

Techneut schreef op maandag 12 april 2021 @ 20:01:
[...]
Tja, wat heet overkill. Jij vindt 1,4V op 12V acceptabel (meer dan 10%), de samensteller van de tabel blijkbaar niet. Als ik me even verplaats in de situatie dan zou ik kiezen voor 2,5mm². Overkill zou in mijn ogen 4mm² zijn.

Damic kwam dan ook met 4mm2, nadat ie de tabel verkeerd gelezen had en het volgens dat ding dus eigenlijk nog eens het dubbele mag zijn.

Dat is een tikkie overkill.

Die 1,4V is alleen als je alle lampen aan het eind van de kabel knoopt, dat is ook al niet het geval.
2,5mm2 kan ik me prima in vinden, 1,5mm2 doe ik het ook voor.

[ Voor 4% gewijzigd door Sine op 12-04-2021 20:55 ]