Geheugen-advies gevraagd voor nieuwe PC

[Keesje_NL]

Beste Tweakers,

Wat wil je doen met je nieuwe systeem?
Ik heb bij Azerty een PC samengesteld (met toebehoren) waarmee ik wil gamen en renderen (SketchUp + V-ray op professioneel niveau) op een 1440p-monitor. Vanzelfsprekend gaat de nieuwste Windows erop, dat kan ik zelf. Terwijl de bestelling dus al staat, ben ik nog niet helemaal uit over het gekozen geheugen (ik blijf piekeren)

Wat mag het systeem gaan kosten?
Een kleine 3500 euro kost mijn bestelling, het gaat om de volgende onderdelen:

Fractal Design Define 7 Black - Midtowermodel
CORSAIR RM Series RM850 (2019) - Voeding (intern)
ASUS ROG STRIX X570-E GAMING - Moederbord
AMD Ryzen 9 5900X - Processor
Be quiet! Dark Rock Pro 4 - Koeler voor processor
G.Skill Ripjaws V F4-3600C16D-32GVKC - Geheugen
Samsung 980 Pro 1 TB - Solid state drive
Kingston A2000 1 TB - Solid state drive
MSI GeForce RTX 3080 GAMING X TRIO 10G - Videokaart
----------
Iiyama G-Master GB3466WQSU - LED-Monitor
----------
SteelSeries Arctis 7 (2019) - Hoofdtelefoon
Cooler Master CK350 - Gaming toetsenbord
Sharkoon SATA QuickPort XT USB3.0 - Controller voor opslag

Heb je nog bepaalde (merk)voorkeuren?
Jazeker, dat is dit geheugen:

pricewatch: G.Skill Ripjaws V F4-3600C16D-32GVKC

Keuze is daarop gevallen door de hoge geheugensnelheid en verschillende positieve gebruiksreviews op Tweakers. Daarna kreeg ik pas door dat 'Geheugen CAS Latency' erg belangrijk zijn in combinatie met bepaalde processors.

Heb je nog bepaalde eisen/wensen?
Ja, het geheugen moet qua snelheid aansluiten op de snelheid van mijn andere hardware

Ga je overklokken?
Dat is een optie, ik verwacht dat wel te doen op ten duur. Volgens mij heb ik genoeg koeling ingebouwd en de juiste kast ervoor gekozen.

Wat verwacht je van ons?
Ik wil het nieuwste/snelste/beste/mooiste systeem dat ik maar kan wensen binnen mijn budget, maar als ik een foute keuze heb gemaakt dan overweeg ik best een paar tientjes extra uit te geven. Het allerbelangrijkste is dat ik geen stomme fout hebt gemaakt met het 'Geheugen CAS Latency'

[ Voor 3% gewijzigd door Keesje_NL op 27-01-2021 23:58 ]

[Inrage]

Geheugen is goed, 'k zou me eerder afvragen wat de meerwaarde is van het dure mobo en Samsung 980 Pro...

[Djarune]

Geheugenkeuze is niets mis mee. Misschien dat je wel nog kunt kijken naar de volgende onderdelen:

De betere pricewatch: MSI MPG A750GF

De goedkopere
pricewatch: MSI MAG B550 Tomahawk
pricewatch: MSI MPG B550 Gaming Edge Wifi
Ik denk dat je weinig gaat hebben aan de X570 ROG Strix als je toch een Kingston A2000 aanschaft.

De 980 Pro vind ik ook vrij duur voor het beetje extra snelheid.

[Keesje_NL]

Dank voor de antwoorden, Inrage en Djarune!

Elk hardware-product heeft zo'n lange 'beslissingsduur' gehad dat ik inmiddels niet helemaal meer op een rijtje heb waarom ik ze heb gekozen in de eerste plaats. Begin vorig jaar ben ik begonnen met orienteren en 26 juni 2019 ben ik opver gegaan op gestructureerd bijhouden, talloze reviews erop nagelezen en verzameld in een excel-bestand met keuzes, opties, verwijzingen, prijzen, etc. Dit alles om een veel te oude pc eens en voor altijd te vervangen voor iets veel snellers waarmee ik in de basis 5 tot 7 jaar vooruit kan (behalve de videokaart).

Hoofdreden om voor dit gekozen moederbord (ASUS ROG STRIX X570-E GAMING) te gaan is Pcie4 (dan kom je snel uit op X570 ipv B550), de Samsung 980 pro is prijzig maar is dus óók Pcie4 en samen met de zeer positieve reviews een bewuste keuze. Over de voeding van MSI is mij niks bekend, ik ben die (nog) niet tegengekomen. De A2000 wordt overigens mijn 2e schijf voor opslag; op de Samsung 980 pro ga ik programma's draaien (verdeeld over een windows-partitie en rest). Ik wil het liefst een zo'n stil, koel en snel mogelijk systeem, vandaar ook mijn keuze voor 2 m.2-schijven direct (wederom Pcie4) op het moederbord geprikt en geen bedrade sata-blokjes. Ook zal ik wat schijfhouders moeten weghalen uit de Fractal-kast omdat de videokaart anders niet past.

Ik ben blij met jullie mening over de geheugenkeuze, ik begreep dat AMD- en Intel-processoren nét ff anders reageren op bepaald geheugen, ookal is de prijs, snelheid en hoeveelheid precies hetzelfde. Azerty schreef mij ook al dat het kan maar ik vertrouw meer op jullie oordeel daarover (ik kijk al lang mee hier ).

Maar gezien de tijd die ik nog heb om beslissingen te nemen had ik hier beter maanden eerder een topicje aan moeten maken.

[Djarune]

@Keesje_NL
Moederbord
Zowel B550 als X570 krijgen 20 bruikbare PCIe 4.0 cpu lanes via de processor. Dit betekent 16 lanes voor de videokaart (PCIe 4.0 x16) en 4 lanes voor de M.2 nvme (PCIe 4.0 x4). Daarnaast heb je ook de chipset lanes die iets mindere timings hebben dan de cpu lanes. B550 heeft PCIe 3.0 x4 chipset lanes en X570 PCIe 4.0 chipset lanes. Daarvoor heeft X570 actieve koeling nodig. Verschil in VRM is er nauwelijks. Vaak biedt B550 betere VRM voor de prijs. Dit geldt ook voor andere features zoals geluidskwaliteit, 2,5 Gbps ethenert etc.

Dus redenen voor X570 te gaan zijn:

• Het gebruik van meerdere videokaarten op PCIe 4.0
• Het gebruik van meerdere PCIe 4.0 x4 nvme SSD's

Nu heb je al een Kingston A2000 (PCIe 3.0 x4 SSD) en Samsung 980 Pro (PCIe 4.0 x4 SSD) geselecteerd. Bovendien ga je waarschijnlijk nooit meerdere videokaarten nemen. Oftewel pak liever B550.

Voeding

• De MSI heeft een beter platform. Hetzelfde platform (CWT) als de Bitfenix Whisper en Enermax Revolution D.F.
• De MSI is multi rail (4x +12V rails) en de RM850 heeft er 1. Meerdere 12V rails zorgen voor spreiding van spanning en minder schade bij kortsluiting. Je kunt het vergelijken met de groepen in een meterkast. Met een zware kaart als de RTX 3080 is het advies om voor multi-rail te gaan.
• De MSI heeft een betere en stillere fan met vloeistof lager. De RM850 gebruikt een goedkopere Hong Hua kogellager fan
• De MSI is naast de beter voeding ook nog eens goedkoper.

[Keesje_NL]

Djarune schreef op dinsdag 26 januari 2021 @ 23:47:
@Keesje_NL

Hartelijk dank voor je snelle reactie, vooral over de voeding kom je met hele relevante en nuttige informatie. Mijn order staat bij Azerty en zit vast aan een assemblage bij dat bedrijf. De processor heb ik gisteren apart bijbesteld in het buitenland (status voorbereiden verzending) en is binnen de week toegevoegd aan mijn order bij Azerty waarna de assemblage kan beginnen. Dus wat ik wil veranderen moet ik snel doen, maar het is wel snel mogelijk omdat de betere voeding van MSI voorradig is.

Is 750 watt trouwens niet krap aan ipv 850 watt? Zeker met in het achterhoofd dat ik na een jaar of 5 wel degelijk voor een nieuwe videokaart (niet meerdere, sli wordt geloof ik niet meer ondersteund) ga die waarschijnlijk nóg meer watt vraagt als de 3080 GTX die nu in mijn order zit. Je eerste 3 punten over de RM850 sluiten aan op mijn wensen; een snelle, stille, koele voeding met een lange levensduur. Zeker je 2e punt slaat aan, ik woon in een oud huis met oud elektriciteitsnet en kortsluiting komt hier af en toe voor.

Bij je laatste punt over de voeding zit ik vast aan Azerty, waar die 750watt-voeding van MSI 150 euro kost, de RM850 staat voor 125 gereserveerd in mijn order. Mocht de voeding van MSI écht genoeg meerwaarde voor dat verschil van 25 euro dan overweeg ik dat onderdeel te veranderen in mijn nog (grofweg een week) lopende order.

[Keesje_NL]

@Djarune

Ik heb ook net even de Power Supply Calculator van Corsair (is die betrouwbaar?) gebruikt en daar komt uit dat het 'recommended PSU wattage' 539 watt is voor de producten in mijn order. En de vereiste stroomtoevoer van de MSI RTX 3080 is exact 750 watt.

[Djarune]

PSU calculators zijn niet betrouwbaar. Het heeft met veel factoren te maken. 750W is ruim voldoende voor deze kaart.

Wat betreft prijzen. Kijk eens naar Azerty’s MSI cashback site. Je krijgt icm met de videokaart 70 euro cashback als je deze maand ook de voeding besteld.

Nog even over het moederbord. Als je toch een X570 bord wil hebben, kijk dan ook nog naar de pricewatch: MSI MAG X570 Tomahawk WiFi. Heeft een betere stroomvoorziening en zo hou je alles bij MSI.

[Inrage]

Punt over die SSDs ging er ook over dat die Samsung 980 in de praktijk niet merkbaar sneller is dan de Kingston .... dan betaal je 200+ euro voor amper 1TB opslag. Allemaal marketing. Je laat je verleiden tot een heel dure SSD en heel duur mobo te kopen voor misschien 1 seconde sneller windows te starten... boeiend...

[Keesje_NL]

@Djarune

Voeding

Ik ben inmiddels overtuigd dat de MSI-voeding inderdaad de betere optie is, ook al kost die iets meer maar dat heb ik er graag voor over (direct te bestellen bij Azerty). Ik kwam hem ook net tegen in de 'Desktop Best Buy Guide' van januari dit jaar.

Met het oog op de toekomst; zal 750W genoeg kunnen zijn voor de videokaarten die uitkomen over..bijvoorbeeld 5 jaar? Kans is nihil dat ik de voeding en processor komende levensduur van mijn te assembleren systeem (zeg 9-10 jaar) vervang; kans is levensgroot dat geheugen, ssd's en videokaart zullen worden vervangen (dat kan ik zelf). Mijn 5 jaar oude GTX 970 heeft een stroomverbruik van 148W, de RTX 3080 340W om maar wat in perspectief te plaatsen..

Azerty’s MSI cashback site

Deze actie staat los van Azerty begrijp ik, ik moet dan 2 weken na aanschaf de juiste productcodes invoeren op de website van MSI (actie loopt tot eind feb) waarna ik ik inderdaad 70 euro terugkrijg. Perfect, hartelijk dank alleen al hier voor!

Moederbord

Ik kan het desbetreffende moederbord niet zo snel vinden in reviews op bijvoorbeeld Tweakers/HWI/Tomshardware, kan komen omdat die vrij nieuw is (13 mei). Hoe zit het met de actieve fan, valt iets te zeggen over de geluidsproductie ervan vergeleken met ASUS ROG Strix X570-E Gaming? Ik begreep dat de eerste x570-moederborden best heet konden worden waardoor de actieve fan hard moet draaien en dus veel geluid produceert.

Als ik de ASUS ROG Strix X570-E Gaming en MSI MAG X570 Tomahawk WiFi een-op-een vergelijk zie ik dat ik op beide 2 m.2-ssd's kan prikken, audiochip nagenoeg van even goede kwaliteit is maar de 'Hoogste HDMI versie' verschilt. Ga ik daar iets van merken? En vergeet ik nog een belangrijke functie?

@Inrage

SSD

Ik ga onder andere met de PC professioneel renderen, dat vraagt misschien wel dubbel zoveel rekenkracht als 'normaal' gamen. Mijn huidige systeem heeft daar enorme moeite mee en zowel geheugen als de processor slokken dan meer dan 90% op van het totale gebruik. Ik vermoed ook dat de SDD betere render-prestaties gaat geven. Als ik de review van Tweakers erbij pak dan lijk ik toch echt dat ik aanzienlijke prestatieverschillen ga merken met hier en daar meer dan dubbel geteste bandbreedtes. Lezen/schrijven is 7000/5000MB/s tegenover 2200/2000MB/s. Mis ik iets, is dat werkelijk allemaal marketing?

[Djarune]

Keesje_NL schreef op woensdag 27 januari 2021 @ 19:26:
@Djarune

Voeding
Met het oog op de toekomst; zal 750W genoeg kunnen zijn voor de videokaarten die uitkomen over..bijvoorbeeld 5 jaar? Kans is nihil dat ik de voeding en processor komende levensduur van mijn te assembleren systeem (zeg 9-10 jaar) vervang; kans is levensgroot dat geheugen, ssd's en videokaart zullen worden vervangen (dat kan ik zelf). Mijn 5 jaar oude GTX 970 heeft een stroomverbruik van 148W, de RTX 3080 340W om maar wat in perspectief te plaatsen..

Dat is koffiedik kijken. Op een paar RTX 3090 kaarten na is 750W voldoende. Grote kans dat het de volgende generatie of misschien wel 2 ook prima gaat werken met de huidige voeding. Denk eraan dat er iedere 5 jaar ook nieuwe eisen aan voedingen worden gesteld. We zitten nu op ATX versie 2.4 / 2.5. High-end voedingen van nu zijn weer multi-rail waar ze jaren terug nog single rail waren. Net als bij videokaarten zijn er wel degelijk ontwikkelingen bij voedingen. De 1 heeft ook invloed op de ander.

Azerty’s MSI cashback site
Deze actie staat los van Azerty begrijp ik, ik moet dan 2 weken na aanschaf de juiste productcodes invoeren op de website van MSI (actie loopt tot eind feb) waarna ik ik inderdaad 70 euro terugkrijg. Perfect, hartelijk dank alleen al hier voor!

het staat semi los van Azerty. Alleen bij aankoopbewijzen van Azerty, Alternate en Megekko geldt deze cashback. Dus niet bij andere computerwinkels of de grote dozenschuifers (Amazon, Mediamarkt, Bol.com etc.)

Moederbord
Ik kan het desbetreffende moederbord niet zo snel vinden in reviews op bijvoorbeeld Tweakers/HWI/Tomshardware, kan komen omdat die vrij nieuw is (13 mei). Hoe zit het met de actieve fan, valt iets te zeggen over de geluidsproductie ervan vergeleken met ASUS ROG Strix X570-E Gaming? Ik begreep dat de eerste x570-moederborden best heet konden worden waardoor de actieve fan hard moet draaien en dus veel geluid produceert.

Dit is ook precies de reden waarom ik nogsteeds hamer op de B550 chipset. Die heeft geen actieve koeling, goede stroomvoorziening en ik zie niet in waarom je extra PCIe 4.0 chipset lanes nodig hebt, tenzij je meerdere PCIe 4.0 ssd's of meerdere PCIe 4.0 videokaarten wil gaan installeren. CPU lanes hebben altijd voorrang en zijn beter dan chipset lanes. B550 en X570 hebben allebei net zoveel PCIe 4.0 CPU lanes.

Overigens is een moederbord uit 13 mei al een oudje. Alle B550 borden zijn nieuwer. Techspot heeft een goede review van de X570 Tomahawk.. Het is een zeer mooi bord. Alleen bij sterk overklokken imho de moeite waard. Anders kun je beter de B550 Tomahawk nemen.

Als ik de ASUS ROG Strix X570-E Gaming en MSI MAG X570 Tomahawk WiFi een-op-een vergelijk zie ik dat ik op beide 2 m.2-ssd's kan prikken, audiochip nagenoeg van even goede kwaliteit is maar de 'Hoogste HDMI versie' verschilt. Ga ik daar iets van merken? En vergeet ik nog een belangrijke functie?

Hoogste HDMI versie is alleen van toepassing als je een APU koopt en dat is de 5900x niet. Voor sommige is het voordeel van een MSI bord met een MSI videokaart het kunnen aansturen van de RGB van de videokaart vanuit het moederbord. Ik snap dat je daar niets aan hebt met een dichte kast, maar mocht je over een paar jaar spullen willen verkopen is dat een mooie bijkomstigheid.. De jeugd kickt nog altijd op kermis verlichting.

SSD
Ik ga onder andere met de PC professioneel renderen, dat vraagt misschien wel dubbel zoveel rekenkracht als 'normaal' gamen.

Sterker nog, met renderen gebruik je zo'n beetje je CPU en GPU power.

Mijn huidige systeem heeft daar enorme moeite mee en zowel geheugen als de processor slokken dan meer dan 90% op van het totale gebruik. Ik vermoed ook dat de SDD betere render-prestaties gaat geven. Als ik de review van Tweakers erbij pak dan lijk ik toch echt dat ik aanzienlijke prestatieverschillen ga merken met hier en daar meer dan dubbel geteste bandbreedtes. Lezen/schrijven is 7000/5000MB/s tegenover 2200/2000MB/s. Mis ik iets, is dat werkelijk allemaal marketing?

nee het is geen marketing, die snelheden worden inderdaad behaald bij.....benchmarks en hele specifieke taken. Renderen zit daar niet bij. Tijdens het renderen wordt het RAM geheugen gevuld en pas als dat op is gebruikt het een stukje van je opgegeven SSD. Of dat nu een hele snelle of een iets minder snelle is, maakt niet uit. Je kunt veel beter voor dat geld meer RAM aanschaffen! Als het renderen klaar is wordt het eind resultaat geschreven naar de SSD. Dat stukje is maar klein in het renderproces.

[Keesje_NL]

Ik heb mijn order bij Azerty aangepast naar het aangeraden MSI-moederbord (X-570) en de MSI-voeding. Met die 2 veranderingen scheelt dat zo'n 180 euro in prijs in mijn voordeel. Tevens ben ik vooral overtuigd dat de voeding een stuk beter gaat presteren, met dat onderdeel ben ik het meest blij. Ik kan niet genoeg bedanken voor de hulp, ik had hier veel eerder een topic moeten starten want morgen is diezelfde order compleet omdat Notebooksbilliger vandaag mijn apart bestelde processor (AMD 5900X) heeft verzonden en morgen wordt geleverd bij Azerty. En de hulp is hier prima naar wens.

Mijn huidige systeem bestaat uit (ter vergelijking):

Antec 180P (inmiddels 1 van de 2 fans vervangen door hevig ratelen) - Midtowermodel
Cooler Master Silent Pro (uit me hoofd 450W) - Voeding
ASUS P8P67 DELUXE - Moederbord
Intel Core i7-2600K - Processor
Mugen 3 (inmiddels fan verwijderd door hevig ratelen) - Koeler voor processor
16 GB (2x8) geheugen 1333 mhz - Geheugen
Samsung SSD 840 EVO 250GB - Solid state drive
HD204UI 2 TB - Solid stage drive
MSI GeForce GTX 970 GAMING 4G - Videokaart
----------
Dell UltraSharp U2412M Zwart 24' - Monitor
----------
Headset Corsair Gaming Vengeance 7.1 1500 - Hoofdtelefoon
Logitech (15 euro) - Toetsenbord

Op veel vlakken ga ik over dubbele prestaties, erg blij met deze (voor mij grote) investering. inmiddels zijn 17 tekens niet meer leesbaar op het toetsenbord, werkt de laatste originele fan ook niet meer (coil-geluiden, soms ratelen en op dit moment zacht getik), is het nepleer op mijn koptelefoon uit elkaar aan het vallen en ben ik eerlijk gezegd ook uitgekeken op de 'look' van mijn oude Antec-kast. Dus het werd tijd :)!

Dan rest mij nog als laatste de vraag of ik bepaalde instellingen in de bios nog moet melden aan Azerty (het moederbord wordt voorzien van meest recente bios-versie). Ik begreep bijvoorbeeld dat het geheugen op verschillende manieren kan worden ingesteld voor betere stabiliteit. En ik vind het altijd lekker om een toetsenbordtoetst in te drukken om de pc op te starten . Windows installeer ik dan zelf, ik verwacht dat dat met een USB-stick (opstarten met F12?) precies hetzelfde verloopt als ik gewend ben.