Waar eigenlijk nog geen apart topic voor is, of besproken kan worden in het techtalk sticky topic, is het door veel genoemde, zichtbare "3D effect" wat sommige foto's hebben.
We hebben het voornamelijk over technische zaken als dynamisch bereik, scherpte van een lens, kleur en contrast e.d. , kortom: factoren die te maken hebben met hoe een lens (i.c.m. een sensor) een beeld rendert. Iedereen heeft een andere voorkeur wat rendering betreft. De EF 85/1.2L is een voorbeeld van een veelbesproken lens met een hele pleasing rendering, buiten kleurtjes en contrastjes om. De algehele "look" van foto's die uit die lens komen is een veel besproken onderwerp, wat uiteraard heel smaakgerelateerd is.
Zo ook het onderwerp van deze discussie, het 3d pop effect wat voor mij persoonlijk dé rendering is die ik zoek in een foto.
Het zijn díe foto's die iets aparts hebben, die aparte rendering waar geen photoshop aan te pas komt om onderwerpen echt uit de foto te laten springen:
- foto's waarbij onderwerpen bijna voelbaar uit de foto te plukken zijn, alsof je de textuur van het onderwerp kunt aanraken.
- wanneer contrastovergangen van licht naar donker heel breed zijn (tonal range) en heel natuurlijk uitzien, waardoor details zoveel rijker worden
- "opstaande" lijntjes/randjes door een combi van contrast en scherpte
- bijna voelbare dieptewerking door vloeiende contrastovergangen en textuur
- veel betere perceptie van dimensies van een onderwerp en daardoor een verbeterde waarneming van diepte
Ik merk dat ik het zelf ook maar moeilijk kan uitleggen. Ik werd ermee bekend ergens in 2010 toen @Universal Creations mij een foto liet zien van een rotsblok in de zee waar pelicanen op zaten (volgens mij kwam die foto van Fredmiranda.com). Ik was meteen verliefd op die foto en dát was wat ik al die tijd zocht van hoe ik mijn foto's het liefste gerendered wilde hebben.
Dit is de foto waar het om gaat:

Je ziet heel duidelijk de diepteverschillen in textuur van die rotsblok, en ook het water wat er links tegenaan beukt. Ook de overgang naar de achtergrond naar de andere rotsblok is heel goed waarneembaar en goed inschatbaar hoe ver die uit elkaar staan.
Er is allerlei documentatie over te vinden op internet, waar het fenomeen veelal onder de noemer "micro contrast" geschaard wordt. Micro contrast gaat zich dan niet om de keiharde zwart-wit verhouding, maar juist om de subtiliteit van overgang van zwart naar wit, deels beinvloed door scherpte, licht en kleur wat het meest zichtbaar is in randjes en textuurovergangen.
Om de mate van micro contrast aan te tonen wordt er vaak gekeken naar hoe een foto geconverteerd naar zwartwit uitziet in de contrastovergangen en de verschillende tinten grijs tussen zwart en wit. Hoe meer tinten in de overgang, hoe hoger je micro contrast.
Ook wordt er gezegd dat het niet direct te maken heeft met optische scherpte, bokeh-effect en/of scherptediepte. Microcontrast komt voor op allerlei f-waardes, maar kent wel een afname door hoge f-waardes (waarbij diffractie een punt wordt), maar het schijnt dus een misvatting te zijn dat het alleen op waardes als 1.4, 1.8 of f/2 voorkomt vanwege een geringe scherptediepte; ja, het zorgt wel mee voor onderwerpisolatie, maar het gaat zich niet om de isolatie door achtergrondblur, maar om isolatie door de het wijde spectrum in contrastovergangen in texturen. In dit Zeiss blog wordt dit uitgelegd aan de hand van genoeg voorbeelden. Er zijn dus ook lenzen die niet zo scherp zijn, maar toch microcontrast hebben.
Dit artikel vind ik dat het goed beschrijft.
Er wordt herhaaldelijk gezegd dat er Zeiss en Voigtlander lenzen zijn waarbij het fenomeen het duidelijkst zichtbaar is:
- Zeiss 100/2 Makro-Planar
- Zeiss 50/2 Makro-Planar
- Zeiss 135/2 Apo Sonnar
- Zeiss 85/1.4 (zowel classic als Milvus)
- Zeiss 25/2 Distagon
- Zeiss 35/2.0 en 1.4 Distagon
- Voigtlander SLII 90/3.5
- Voiglander 65/2 Apo Lanthar
- Voigtlander 110/2.5 Apo Lanthar
- Voigtlander 21/3.5 Color Skopar
- Nikkor 35 f2d
- Nikkor 50 1.8d
- Enkele leica lenzen.
De Otus lijn zou juist ietsje meer micro contrast inleveren ten faveure van scherpte.
Wat zorgt precies voor microcontrast? Op internet kom je verschillende info tegen zoals dat het aantal lenselelementen meespeelt om het te krijgen. Hoe minder lenselementen, hoe groter de kans, maar ook de coatings spelen mee. Zo zou de RF 85/1.2L lens een flink aandeel aan microcontrast hebben volgens de review van Dustin Abbott (hij heeft ook een uitgebreidere review, moet je effe zoeken), en ook de 135/2 apo sonnar/Milvus. Vanaf 10:40 begint ie te vertellen over microcontrast. Ook dit filmpje van em (begint bij 5:20) legt hij uit waar het hem om gaat.
De 100/2 Makro-Planar en 50/2 Makro-Planar hebben ook een flink aandeel aan microcontrast, alsmede de 65/2 apo lanthar en ook de Canon 70-200/2.8L IS II in sommige gevallen, en ik kan dit toelichten met eigen voorbeelden. Het zijn geen technische hoogstandjes, maar gewoon om even aan te geven wat er bedoeld wordt met de 3d-look (klikbaar voor groter):
Canon 70-200 (f/2.8):


Je ziet hier de rotsblokken echt naar voren komen, en hier is geen photoshop aan te pas gekomen.
Zeiss 50/2 Makro-Planar (Canon 40D, f/2):


Wederom zie je de boompjes echt naar voren komen, terwijl de omgeving ernaast van dezelfde "scherpe randjes" is, maar toch niet helemaal hetzelfde lijkt.
(Canon 6D, f/2)

Bij deze idemdito: het boompje komt duidelijk naar voren en lijkt visueel qua scherpte meer te poppen dan de rest van de omgeving (terwijl dat ook net zo scherp is, maar door het microcontrast dan net effe wat anders is).
Zeiss 100/2 Makro-Planar (Canon 6D + f/2):

Het eekhoornjesbrood komt duidelijk los van de rest, terwijl de rest qua scherpte ook gewoon on par is.

Hier doet de scherptediepte dat effect nog wat extra versterken, maar de "pop" is duidelijk zichtbaar, die zou er ook zijn als de boom dichterbij de achtergrond stond zeg maar.
Dit kan ik laten zien aan de hand van deze foto:

Hier staat de boom veel dichter bij de achtergrond en toch kun je het onderscheid maken, en dat komt niet alleen doordat ik f/2 gebruikt heb.

Hier zie je ook dat het standbeeld van de adelaar en ook de waterfontein duidelijk loskomt van de achtergrond, terwijl de blaadjes in de achtergrond niks van scherpte inlevert.
Voigtlander 65/2 Apo Lanthar (geschoten met een A7 III van @Hamed ):

Ook hier zie je duidelijk die dieptewerking, waarbij de combi van f/2, en het mooie graduele verloop naar de achtergrond toe voor dat pop-effect zorgen.

Hier zie je in de details ook heel goed dat 3D effect; de rechter leuning van dit "stoeltje" valt net heel lichtjes buiten de plane of focus, maar qua scherpte en detail is het eekhoorntjesbrood nog steeds goed individueel onderscheidbaar en de diepte ervan is goed waarneembaar.
Een laatste voorbeeld van de 65/2 Apo Lanthar:

De kleine scherptediepte speelt wel een rol, maar kijk naar de "elleboog" van de uitstekende tak. De groefjes/rimpeltjes is iets waar mijn oog direct naartoe gaat en bijna voelbaar is.
Wat ik met dit topic wil bereiken is gewoon discussieren over dit fenomeen, welke lenzen het wel hebben en niet hebben + redenatie waarom en of jullie het wel/niet pleasing vinden. Ikzelf ben verknocht aan mijn Zeiss 100/2MP vanwege dit effect, maar 1 zeer storende factor is de oncorrigeerbare chromatic aberration die voorkomt in bijna elke f/2-geschoten foto; toch neem ik het voor lief ten faveure van de 3d-look.
De 50/2MP heeft deze look ook zeer sterk, maar is qua randscherpte niet mijn favoriet en hij heeft hele onrustige bokeh bij struikgewas e.d. Dus met de 50MP moet je beter in de gaten hebben voor welke toepassingen het geschikt is.
De 135 Apo Sonnar staat al sinds 2014 op de lijst om te kopen, maar zoals jullie misschien wel weten ben ik een langzame koper. Helaas zijn alle "favorieten" manual focus lenzen en ik wil uiteindelijk toch naar mirrorless. Lenzen zoals de RF 85/1.2L die dus ook die portie microcontrast schijnt te hebben word ik dan wel enthousiast van. Focal length is vaak onderschikt aan de rendering, als ik tot een koop overga.
De 65/2 Apo Lanthar van Voigtlander spreekt me ook echt behoorlijk aan (bedankt Hamed dat ik deze mocht proberen).
Het wordt tijd dat Zeiss en Voigtlander als de wiedeweerga autofocuslenzen van de classic/milvus/otus lijn gaat maken
Hier nog wat leesvoer:
https://theothersideofbok...p-zeiss-exclusive-traits/
https://yannickkhong.com/...tical-luxury-of-the-world
https://yannickkhong.com/...es-or-the-death-of-3d-pop
We hebben het voornamelijk over technische zaken als dynamisch bereik, scherpte van een lens, kleur en contrast e.d. , kortom: factoren die te maken hebben met hoe een lens (i.c.m. een sensor) een beeld rendert. Iedereen heeft een andere voorkeur wat rendering betreft. De EF 85/1.2L is een voorbeeld van een veelbesproken lens met een hele pleasing rendering, buiten kleurtjes en contrastjes om. De algehele "look" van foto's die uit die lens komen is een veel besproken onderwerp, wat uiteraard heel smaakgerelateerd is.
Zo ook het onderwerp van deze discussie, het 3d pop effect wat voor mij persoonlijk dé rendering is die ik zoek in een foto.
Het zijn díe foto's die iets aparts hebben, die aparte rendering waar geen photoshop aan te pas komt om onderwerpen echt uit de foto te laten springen:
- foto's waarbij onderwerpen bijna voelbaar uit de foto te plukken zijn, alsof je de textuur van het onderwerp kunt aanraken.
- wanneer contrastovergangen van licht naar donker heel breed zijn (tonal range) en heel natuurlijk uitzien, waardoor details zoveel rijker worden
- "opstaande" lijntjes/randjes door een combi van contrast en scherpte
- bijna voelbare dieptewerking door vloeiende contrastovergangen en textuur
- veel betere perceptie van dimensies van een onderwerp en daardoor een verbeterde waarneming van diepte
Ik merk dat ik het zelf ook maar moeilijk kan uitleggen. Ik werd ermee bekend ergens in 2010 toen @Universal Creations mij een foto liet zien van een rotsblok in de zee waar pelicanen op zaten (volgens mij kwam die foto van Fredmiranda.com). Ik was meteen verliefd op die foto en dát was wat ik al die tijd zocht van hoe ik mijn foto's het liefste gerendered wilde hebben.
Dit is de foto waar het om gaat:

Je ziet heel duidelijk de diepteverschillen in textuur van die rotsblok, en ook het water wat er links tegenaan beukt. Ook de overgang naar de achtergrond naar de andere rotsblok is heel goed waarneembaar en goed inschatbaar hoe ver die uit elkaar staan.
Er is allerlei documentatie over te vinden op internet, waar het fenomeen veelal onder de noemer "micro contrast" geschaard wordt. Micro contrast gaat zich dan niet om de keiharde zwart-wit verhouding, maar juist om de subtiliteit van overgang van zwart naar wit, deels beinvloed door scherpte, licht en kleur wat het meest zichtbaar is in randjes en textuurovergangen.
Om de mate van micro contrast aan te tonen wordt er vaak gekeken naar hoe een foto geconverteerd naar zwartwit uitziet in de contrastovergangen en de verschillende tinten grijs tussen zwart en wit. Hoe meer tinten in de overgang, hoe hoger je micro contrast.
Ook wordt er gezegd dat het niet direct te maken heeft met optische scherpte, bokeh-effect en/of scherptediepte. Microcontrast komt voor op allerlei f-waardes, maar kent wel een afname door hoge f-waardes (waarbij diffractie een punt wordt), maar het schijnt dus een misvatting te zijn dat het alleen op waardes als 1.4, 1.8 of f/2 voorkomt vanwege een geringe scherptediepte; ja, het zorgt wel mee voor onderwerpisolatie, maar het gaat zich niet om de isolatie door achtergrondblur, maar om isolatie door de het wijde spectrum in contrastovergangen in texturen. In dit Zeiss blog wordt dit uitgelegd aan de hand van genoeg voorbeelden. Er zijn dus ook lenzen die niet zo scherp zijn, maar toch microcontrast hebben.
Dit artikel vind ik dat het goed beschrijft.
Er wordt herhaaldelijk gezegd dat er Zeiss en Voigtlander lenzen zijn waarbij het fenomeen het duidelijkst zichtbaar is:
- Zeiss 100/2 Makro-Planar
- Zeiss 50/2 Makro-Planar
- Zeiss 135/2 Apo Sonnar
- Zeiss 85/1.4 (zowel classic als Milvus)
- Zeiss 25/2 Distagon
- Zeiss 35/2.0 en 1.4 Distagon
- Voigtlander SLII 90/3.5
- Voiglander 65/2 Apo Lanthar
- Voigtlander 110/2.5 Apo Lanthar
- Voigtlander 21/3.5 Color Skopar
- Nikkor 35 f2d
- Nikkor 50 1.8d
- Enkele leica lenzen.
De Otus lijn zou juist ietsje meer micro contrast inleveren ten faveure van scherpte.
Wat zorgt precies voor microcontrast? Op internet kom je verschillende info tegen zoals dat het aantal lenselelementen meespeelt om het te krijgen. Hoe minder lenselementen, hoe groter de kans, maar ook de coatings spelen mee. Zo zou de RF 85/1.2L lens een flink aandeel aan microcontrast hebben volgens de review van Dustin Abbott (hij heeft ook een uitgebreidere review, moet je effe zoeken), en ook de 135/2 apo sonnar/Milvus. Vanaf 10:40 begint ie te vertellen over microcontrast. Ook dit filmpje van em (begint bij 5:20) legt hij uit waar het hem om gaat.
De 100/2 Makro-Planar en 50/2 Makro-Planar hebben ook een flink aandeel aan microcontrast, alsmede de 65/2 apo lanthar en ook de Canon 70-200/2.8L IS II in sommige gevallen, en ik kan dit toelichten met eigen voorbeelden. Het zijn geen technische hoogstandjes, maar gewoon om even aan te geven wat er bedoeld wordt met de 3d-look (klikbaar voor groter):
Canon 70-200 (f/2.8):


Je ziet hier de rotsblokken echt naar voren komen, en hier is geen photoshop aan te pas gekomen.
Zeiss 50/2 Makro-Planar (Canon 40D, f/2):


Wederom zie je de boompjes echt naar voren komen, terwijl de omgeving ernaast van dezelfde "scherpe randjes" is, maar toch niet helemaal hetzelfde lijkt.
(Canon 6D, f/2)

Bij deze idemdito: het boompje komt duidelijk naar voren en lijkt visueel qua scherpte meer te poppen dan de rest van de omgeving (terwijl dat ook net zo scherp is, maar door het microcontrast dan net effe wat anders is).
Zeiss 100/2 Makro-Planar (Canon 6D + f/2):

Het eekhoornjesbrood komt duidelijk los van de rest, terwijl de rest qua scherpte ook gewoon on par is.

Hier doet de scherptediepte dat effect nog wat extra versterken, maar de "pop" is duidelijk zichtbaar, die zou er ook zijn als de boom dichterbij de achtergrond stond zeg maar.
Dit kan ik laten zien aan de hand van deze foto:

Hier staat de boom veel dichter bij de achtergrond en toch kun je het onderscheid maken, en dat komt niet alleen doordat ik f/2 gebruikt heb.

Hier zie je ook dat het standbeeld van de adelaar en ook de waterfontein duidelijk loskomt van de achtergrond, terwijl de blaadjes in de achtergrond niks van scherpte inlevert.
Voigtlander 65/2 Apo Lanthar (geschoten met een A7 III van @Hamed ):

Ook hier zie je duidelijk die dieptewerking, waarbij de combi van f/2, en het mooie graduele verloop naar de achtergrond toe voor dat pop-effect zorgen.

Hier zie je in de details ook heel goed dat 3D effect; de rechter leuning van dit "stoeltje" valt net heel lichtjes buiten de plane of focus, maar qua scherpte en detail is het eekhoorntjesbrood nog steeds goed individueel onderscheidbaar en de diepte ervan is goed waarneembaar.
Een laatste voorbeeld van de 65/2 Apo Lanthar:

De kleine scherptediepte speelt wel een rol, maar kijk naar de "elleboog" van de uitstekende tak. De groefjes/rimpeltjes is iets waar mijn oog direct naartoe gaat en bijna voelbaar is.
Wat ik met dit topic wil bereiken is gewoon discussieren over dit fenomeen, welke lenzen het wel hebben en niet hebben + redenatie waarom en of jullie het wel/niet pleasing vinden. Ikzelf ben verknocht aan mijn Zeiss 100/2MP vanwege dit effect, maar 1 zeer storende factor is de oncorrigeerbare chromatic aberration die voorkomt in bijna elke f/2-geschoten foto; toch neem ik het voor lief ten faveure van de 3d-look.
De 50/2MP heeft deze look ook zeer sterk, maar is qua randscherpte niet mijn favoriet en hij heeft hele onrustige bokeh bij struikgewas e.d. Dus met de 50MP moet je beter in de gaten hebben voor welke toepassingen het geschikt is.
De 135 Apo Sonnar staat al sinds 2014 op de lijst om te kopen, maar zoals jullie misschien wel weten ben ik een langzame koper. Helaas zijn alle "favorieten" manual focus lenzen en ik wil uiteindelijk toch naar mirrorless. Lenzen zoals de RF 85/1.2L die dus ook die portie microcontrast schijnt te hebben word ik dan wel enthousiast van. Focal length is vaak onderschikt aan de rendering, als ik tot een koop overga.
De 65/2 Apo Lanthar van Voigtlander spreekt me ook echt behoorlijk aan (bedankt Hamed dat ik deze mocht proberen).
Het wordt tijd dat Zeiss en Voigtlander als de wiedeweerga autofocuslenzen van de classic/milvus/otus lijn gaat maken
Hier nog wat leesvoer:
https://theothersideofbok...p-zeiss-exclusive-traits/
https://yannickkhong.com/...tical-luxury-of-the-world
https://yannickkhong.com/...es-or-the-death-of-3d-pop
Canon: EOS R6 | EF 16-35/4L IS USM | EF 70-200/2.8L IS II USM
Zeiss: 35/2 Distagon | 50/2 Makro-Planar | 85/1.4 Planar | 100/2 Makro-Planar | 135/2 Apo Sonnar