Langdurig werklozen geen baan door Participatiewet
De participatiewet volgde een bekend patroon van mislukkingen van andere hervormingen, zoals die op de jeugdzorg en GGZ. Men combineert een decentralisatie waarbij men al een voorschot neemt op de een vermeende efficiency slag door er ook nog eens op te bezuinigen.
Buiten dat patroon maakte men ook nog eens allerlei aannames die niet bleken te kloppen, uit de samenvatting
Een voorbeeld hiervan zijn de sociale werkplaatsen zoals eerder geconstateerd door het SCP:
Invoeren Participatiewet en afsluiten sociale werkvoorziening heeft baankansen Wsw-doelgroep verminderd
Bespreek hier de gevolgen en consequenties en toekomst van het beleid omtrent wetgeving voor langdurig werklozen, arbeidsongeschikten en gehandicapten.
De Participatiewet, die bijna vijf jaar geleden werd ingevoerd om mensen met een uitkering sneller aan het werk te helpen, is tot nu toe geen succes. Dat blijkt uit een evaluatie die het Sociaal en Cultureel Planbureau heeft gemaakt in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Voor mensen met een bijstandsuitkering is de kans om een baan te krijgen nauwelijks groter geworden. En voor gehandicapten die vroeger in aanmerking zouden zijn gekomen voor een baan bij een sociale werkplaats daalde de kans op werk. Zij hebben vaker een uitkering. Jonggehandicapten hebben onder de nieuwe regels wel vaker een baan, maar ook een lager inkomen. Bovendien zijn de banen die ze krijgen vaker tijdelijk.
De redenen:„Het positieve effect op baankansen geldt slechts voor een kleine groep: de jonggehandicapten. Het gaat om ruim 30.000 personen in 2018”, schrijft het SCP. „De klassieke bijstandsgerechtigden, met ruim 440.000 personen in 2018 veruit de grootste groep, merken nauwelijks verbetering.” De onderzoekers komen tot een hard eindoordeel: „Ondanks enkele positieve resultaten moeten we concluderen dat de Participatiewet de komende jaren nog flink wat werk behoeft om succesvol te kunnen zijn.”
Volgens het SCP zijn de tegenvallende resultaten van de Participatiewet deels te wijten aan verkeerde aannames bij de invoering. Zo werd ervan uitgegaan dat iedereen in de doelgroep in staat was om te werken. In de praktijk was dat niet zo. Mensen die langdurig werkloos zijn kampen vaak nog met andere problemen, zoals een verslaving, schulden, huiselijk geweld of psychische problemen. Als die niet opgelost worden, lukt het deze mensen vaak niet om aan het werk te gaan.
Ook is de regelgeving voor werkgevers niet minder complex geworden, zoals wel de bedoeling was. Dat komt doordat er naast de nieuwe wet nog een aantal oude regelingen bleef bestaan. Het aantal werkgevers dat mensen uit de doelgroep in dienst neemt, is niet toegenomen sinds 2015. Twee op de drie werkgevers zijn hier wel toe bereid, maar in de praktijk blijkt slechts één op de drie werkgevers dat voornemen uit te voeren.
Link naar het rapport op de pagina van het SCPDe decentralisatie ging in 2015 gepaard met een forse bezuiniging van 1,7 miljard euro op het budget voor uitkeringen en begeleiding. Voor gemeenten is het daarom van belang zo zuinig mogelijk met het beschikbare geld om te springen.
Het SCP merkt op dat de Participatiewet het voor gemeenten financieel aantrekkelijk heeft gemaakt om eerst de mensen te helpen die de grootste kans maken op werk. Als ze die aan een baan helpen, mogen de gemeenten het geld dat ze besparen op de uitkering besteden aan andere dingen.
De participatiewet volgde een bekend patroon van mislukkingen van andere hervormingen, zoals die op de jeugdzorg en GGZ. Men combineert een decentralisatie waarbij men al een voorschot neemt op de een vermeende efficiency slag door er ook nog eens op te bezuinigen.
Buiten dat patroon maakte men ook nog eens allerlei aannames die niet bleken te kloppen, uit de samenvatting
- Aanname 1: Mensen uit de doelgroep zijn in staat om te werken en willen dit ook graag
- Aanname 2: Instrumenten werken als stimulans en dragen bij aan een match tussen aanbod en vraag
- Aanname 3: Eén regeling is eenvoudig en duidelijk en verhoogt daarmee de kansen voor de doelgroep
- Aanname 4: Verplichtingen en financiële prikkels werken stimulerend
Een voorbeeld hiervan zijn de sociale werkplaatsen zoals eerder geconstateerd door het SCP:
Invoeren Participatiewet en afsluiten sociale werkvoorziening heeft baankansen Wsw-doelgroep verminderd
En zo zijn er nog meer rapporten en berichten te vinden over hoe de wet niet aan de verwachtingen heeft voldaan door de jaren heen en met name ook mensen in kwetsbare posities niet heeft geholpen of juist benadeeld.
- Met de invoering van de Participatiewet is de toegang tot de sociale werkvoorziening afgesloten voor nieuwe instroom. Dit heeft de baankansen en de duurzaamheid van de gevonden banen verlaagd voor de Wsw-doelgroep (Wet sociale werkvoorziening). De uitkeringsafhankelijkheid van de baanvinders uit deze doelgroep steeg juist.
- De baankansen van de mensen die (voorheen) op de Wsw-wachtlijst stonden, daalden van gemiddeld 50% voor invoering van de Participatiewet naar 30% na invoering van de wet.
- Ook de duurzaamheid van de banen daalde. 51% van de gevonden banen heeft een duur van ten minste een jaar, tegenover 65% à 77% in de oude situatie.
- De uitkeringsafhankelijkheid van de baanvinders steeg. Van degenen die sinds de invoering van de participatiewet in beide navolgende jaren een baan hadden, ontving 63% een uitkering naast het werk. Dit is iets meer dan in de oude situatie (58% à 60%).
- Voor de introductie van de Participatiewet hadden mensen met ofwel een bijstandsuitkering ofwel een Wajong-uitkering en mét een Wsw-indicatie een grotere kans om aan een baan te komen dan mensen met dezelfde uitkering maar zonder Wsw-indicatie. Dit verschil is na de invoering van de Participatiewet verdwenen.
Bespreek hier de gevolgen en consequenties en toekomst van het beleid omtrent wetgeving voor langdurig werklozen, arbeidsongeschikten en gehandicapten.
"When I am weaker than you I ask you for freedom because that is according to your principles; when I am stronger than you I take away your freedom because that is according to my principles"- Frank Herbert