Ijzergehalte in bronwater testen

[Erik_F]

Beste forum leden,

Afgelopen dinsdag heb ik een waterbron laten spuiten van 15 meter diep. Hier is een 63mm PVC buis ingebracht waarop ik mijn beregeningspomp met 9 meter slang heb aangesloten.

Hoe kan ik op een simpele manier het bronwater testen op aanwezigheid van ijzer?

Aan de andere kant van het dorp heeft ook iemand een aantal maanden geleden een bron geslagen. Je ziet duidelijk roest aanslag op zijn sproeier zitten en het water ruikt (in het het begin) ook sterk.

In tegenstelling van het water wat bij mij uit de bron komt, dit ruik je helemaal niet. Op de sproeier zit nog geen roest, wat op zich logisch is, omdat ik hem nog maar 2x hebt gebruikt enkele uren. Ook op de tegels is nog niks te zien.

Ben benieuwd naar jullie advies hoe ik dit op een simpele manier kan testen.

Gr,
Erik

[.Maarten]

Bij tuincentra/aquariumzaken verkopen ze testsetjes om het ijzergehalte van aquaria te testen.

[LordEagle]

Wij deden altijd een test met een theezakje in het water hangen. Wordt het water zwart/paars heb je (helaas) ijzer houdend water (roodblik). Hoe sneller zwart/paars hoe meer ijzer.

[H12]

De allersimpelste manier is misschien wel 'proeven' (op smaak). Met een brom van 15m-mv pomp je zeer waarschijnlijk water uit het freatisch vlak of het eerste watervoerende pakket. Als er geen zware industrie in de buurt staat/heeft gestaan zal een klein beetje water in je mond je niet ziek maken.

Je proeft, is mijn ervaring, vrij snel of het opgepompte water naar sediment (zandig), naar metaal (ijzerachtig) of naar water (hoera, schoon) smaakt. De geur kan een indicator zijn als er hoge concentraties aanwezig zijn, toch kan stank in het begin ook door bijvoorbeeld een veenlaag rondom je filterbuis ontstaan. Dit laatste heeft wel een andere geur.

Bij lage concentraties zal er niet direct, na twee keer sproeien, een zichtbare laag aan ijzeroxidatie op je tegels en planten ontstaan. De bron aan de andere kant van het dorp is ook geen goede referentie. De samenstelling van het grondwater kan behoorlijk verschillen over een afstand van een kilometer (of minder) of over een andere onttrekkingsdiepte.

[Divak]

Veel manieren, opties;

1. Proeven
2. Pomp het op en spuit het over je gazon, als het bruin wordt is het ijzergehalte te hoog.
3. Pak een emmer/bak en vul deze met stro en het bronwater. Als het stro bruin wordt is het ijzergehalte te hoogt.
4. Koop test strips in de bouwmarkt.
5. Koop een fotometer voor ijzer.
6. Neem een watermonsters en laat deze analyseren. Monster moet wel genomen worden zonder zuurstof erbij te mixen (dan slaat het ijzer al neer).

En wat heeft de partij gezegd die de bron heeft gespoten? Ik neem dat zij ook wel ervaring hebben waar je wel/geen bron kunt zetten en nee zullen zeggen als dat niet het geval is.

Laatste vraag, waar heb je de bron laten spuiten (provincie/stad)? Op basis van die gegevens zou ik je waarschijnlijk al wat kunnen vertellen, of anders opzoeken (in het DinoLoket).

[ Voor 12% gewijzigd door Divak op 09-08-2019 09:32 ]

[cadsite]

Een magneet boven het water houden.
Als het water naar je magneet springt heb je veel te veel ijzer in je water.

[Erik_F]

Dank voor jullie advies! Ik woon in een dorp en er is geen industrie of iets dergelijks dicht bij. Mijn achter buurman heeft ook een waterbron, deze zit er al ruim 25 jaar en hij geeft aan dat die weinig tot geen ijzer heeft in het water. Mijn bron zit er circa 50 meter vanaf.

Ik heb gisteravond een glas gepakt en deze gevuld met water uit de bron. Zojuist gekeken en het water ziet er zeer helder uit, niet te onderscheiden als leidingwater. Heb er ook een thee zakje in gedaan, maar verkleurd niet!

Kan ik er dus vanuit gaan dat mijn ijzer gehalte laag is?

[s0ulmaster]

cadsite schreef op vrijdag 9 augustus 2019 @ 10:46:
Een magneet boven het water houden.
Als het water naar je magneet springt heb je veel te veel ijzer in je water.

Je bedoeld water in je ijzer

[H12]

Erik_F schreef op vrijdag 9 augustus 2019 @ 11:25:

Kan ik er dus vanuit gaan dat mijn ijzer gehalte laag is?

Als er op 50 meter afstand een bron zit (op ongeveer dezelfde diepte) mag je er redelijkerwijs van uit gaan dat jouw bron hetzelfde water gaat geven. Als het water uit de bron van je buren al 25 jaren gebruikt wordt en hun tuin geen oxidatie vertoont zal het ijzergehalte in jouw bron ook laag zijn.

Helderheid zegt niet alles. Het ijzer in het grondwater zal pas verkleuren (gaan oxideren) als het in contact komt met zuurstof, en dan pas is het te zien. Dat gebeurt niet binnen een paar seconden in een glas.

[Erik_F]

De bron van mijn achter buren zit ook op 15 meter diep. Hij heeft ook een beregeningspomp met een slang van 7 meter. Enige verschil is, is dat hij een PVC buis heeft van 80mm en ik van 63mm. Maar dat zal weinig tot niks uitmaken lijkt mij.

Bronwater wat ik in een glas heb gedaan, heeft er circa 14u in gezeten. Of moet dit nog langer om het goed te kunnen meten

[barrie]

Koop een TDS meter en een electrolyzer.
https://nl.aliexpress.com...1602_7,searchweb201603_52

[lithoijen]

Hier hebben we heel veel ijzer in het grondwater zitten. Dat proef je heel makkelijk, maar als je een emmer, of glas water een uurtje wegzet zie je het hier heel duidelijk. Als dat bij jou niet zo is en je buurman heeft geen issue, dan zal het wel meevallen met het ijzer/mangaan in het water.

[Mr. W]

Even kort door de bocht heb je in Nederland twee vormen van grondwater: ijzerrijk en zuurstofrijk.
Het zuurstofrijke water is voornamelijk het ondiepe water (geïnfiltreerd regenwater) en het ijzerrijke water is op grotere diepten (onder een kleilaag) aanwezig*.

Zonder exact te weten waar je woont, verwacht ik wel dat je ijzerrijk water oppompt. De vraag is nu nog hoeveel ijzer hierin zit en of het echt een probleem is. De hoeveelheid ijzer kan je (zoals al eerder gemeld) opzoeken in Dinoloket.nl (zoek naar een meetpunt op dezelfde diepte en in de buurt).

Als laatste blijft dan de vraag over hoe erg het is dat er ijzer in het water zit: als ijzer neerslaat door een (redox)reactie met zuurstof dan krijg je roestvorming. Dit is niet prettig voor je pomp en je filter (verstopping). Een reactie treedt niet op als er geen zuurstof bij komt, dus als je pomp en filter altijd onder water blijven, dan hoeft het aanwezige ijzer geen probleem te zijn. Dit heb je dus voor een deel zelf in de hand, zorg dat je nooit je PVC-buis leeg trekt zodat er geen zuurstof bij kan.

Als laatste kan je ook nog een bruin gazon krijgen door de roestvorming, maar gezien jouw testjes lijkt de hoeveelheid ijzer in jouw water daar niet voldoende voor.

H12 schreef op vrijdag 9 augustus 2019 @ 11:39:
[...]
Als er op 50 meter afstand een bron zit (op ongeveer dezelfde diepte) mag je er redelijkerwijs van uit gaan dat jouw bron hetzelfde water gaat geven. Als het water uit de bron van je buren al 25 jaren gebruikt wordt en hun tuin geen oxidatie vertoont zal het ijzergehalte in jouw bron ook laag zijn.

Dit is zonder de exacte woonplaats van de TS te weten een gevaarlijke uitspraak. Er zijn in Nederland genoeg plekken waar de ondergrond op 50 m zo verschillend is, door bijvoorbeeld breuken en gestuwd gebied, dat je een heel andere samenstelling van het grondwater hebt.

* disclaimer; ik weet dat er ook genoeg locaties zijn waar dit niet het geval is, maar zonder woonplaats van de TS is dat lastig inschatten

[ Voor 3% gewijzigd door Mr. W op 09-08-2019 13:58 ]

[Anoniem: 1131947]

Erik_F schreef op donderdag 8 augustus 2019 @ 23:19:

Ben benieuwd naar jullie advies hoe ik dit op een simpele manier kan testen.

Als je een laagje (2 cm is voldoende) van het opgepompte water in een witte emmer een nacht laat staan dan zie je vanzelf of er ijzer in zit. Een rode neerslag de volgende dag betekent dat er ijzer aanwezig is in het water. Je kan het meestal wel ruiken ook.

[Wom]

@Erik_F, Jarenlang bronering geslagen met mijn vader. Laat het water eventjes lopen en doe het dan in een pan. Laat het water koken. Hoe bruiner het wordt, des te meer ijzer er in zit. Oudste truc in het boekje, simpeler kan ik het niet maken

[larsg]

Gewoon even een lange tijd je gazon sproeien. Als dat niet bruin wordt zit je goed. Ik neem aan dat je het enkel voor de tuin en hoogstens de wc's wilt gebruiken? Dan is de grasveld test voldoende. Een beetje ijzer in de grond gaat die planten niks kwaad doen (in tegendeel).

Als je het wilt gebruiken voor iets meer zoals was/vaat of zelfs douche zou ik toch wat testen doen.

Ik zit hier met een heel ijzerrijke grond, in de sloten kan je zelfs een bruine aanslag zien aan de wanden. Mijn boorput is 102 meter diep om die reden. Maar dat water kan ik overal voor gebruiken, zelfs als drinkwater.

[H12]

Mr. W schreef op vrijdag 9 augustus 2019 @ 13:58:
Dit is zonder de exacte woonplaats van de TS te weten een gevaarlijke uitspraak. Er zijn in Nederland genoeg plekken waar de ondergrond op 50 m zo verschillend is, door bijvoorbeeld breuken en gestuwd gebied, dat je een heel andere samenstelling van het grondwater hebt.

* disclaimer; ik weet dat er ook genoeg locaties zijn waar dit niet het geval is, maar zonder woonplaats van de TS is dat lastig inschatten

Hoewel ik het woord 'gevaarlijk' wat overtrokken vind, heb je uiteraard wel gelijk. Zeker in Zuid-Limburg en een deel van Brabant komt dit voor. Daarom zal ik voortaan, naast het woord 'redelijkerwijs' ook een disclaimer toevoegen . Toch zou ik me als TS niet al te veel zorgen maken over de kans op een geologische breuk in je achtertuin. Maar je zou het hier, hier of hier bijvoorbeeld kunnen checken

Als TS nog niet tevreden is met al het gegeven advies in het topic en meer zekerheid wil kan er misschien nog een woonplaats of regio worden toegevoegd?

[Mr. W]

H12 schreef op vrijdag 9 augustus 2019 @ 15:09:
[...]
Hoewel ik het woord 'gevaarlijk' wat overtrokken vind, heb je uiteraard wel gelijk. Zeker in Zuid-Limburg en een deel van Brabant komt dit voor.

Klopt helemaal; ik zocht een beter woord, maar de vrijdagmiddagwaas in mijn hoofd liet dat niet toe... ('gewaagde uitspraak' was beter bedenk ik nu)

Even voor de volledigheid nog een link naar de ondergrondmodellen van TNO (Dinoloket); als je kiest voor het REGIS II model kan je snel zien of jouw achtertuin in gestuwd gebied ligt (grijze arcering)

[Erik_F]

Ik woon zelf in Oldeberkoop (Friesland). Weet niet of jullie op basis van woonplaats zaken kunnen achterhalen? Ik had al eens gekeken, maar kom er niet helemaal uit.

Zit op 15 meter diepte. Na 4 meter heb ik al water, dit hoor je ook als de aanzuigslang erin gaat. Slang blijft onder water en pomp (Leo AJm110) zit ook water in en lucht dicht gemaakt.

[H12]

De 4 diepe boormonsterprofielen in en om de plaats geven een aardig homogeen beeld van de eerste 15m-mv en dan onttrek je, met jouw brondiepte, water uit het zand van de Formatie van Drachten.
Dat zegt niets over de kwaliteit, maar een homogene ondergrond geeft een grotere kans dat je hetzelfde water als je naast buurman oppompt.

[Mr. W]

Erik_F schreef op vrijdag 9 augustus 2019 @ 15:36:
Ik woon zelf in Oldeberkoop (Friesland). Weet niet of jullie op basis van woonplaats zaken kunnen achterhalen? Ik had al eens gekeken, maar kom er niet helemaal uit.

Je hebt geen last van breuken of gestuwd gebied

Er is in jouw dorp zelf 1 waterkwaliteitsmeting gedaan (op de meester Bezemalaan) in 1917. Deze meting is uitgevoerd in het traject 18 - 45 m-mv.
In deze meting is zowel ijzer (Fe) als zuurstof aangetroffen. Mangaan (Mn) bijna niet. In 1917 kon je dus op die diepte zowel ijzer als zuurstof aantreffen waardoor toentertijd ijzerneerslag goed mogelijk is. Voor nu heb je weinig aan een meting van meer dan 100 jaar geleden.

Erik_F schreef op donderdag 8 augustus 2019 @ 23:19:
Aan de andere kant van het dorp heeft ook iemand een aantal maanden geleden een bron geslagen. Je ziet duidelijk roest aanslag op zijn sproeier zitten en het water ruikt (in het het begin) ook sterk.

Op basis van Dino gok ik dat je eerst 2 m zand had, daarna tot 4 m-mv klei en daarna alleen zand. Deze kleilaag houdt het zuurstofrijke regenwater tegen, waardoor het risico niet zo groot is.
Het viel me echter op dat deze kleilaag in het westen niet overal even dik is (of zelfs afwezig). Woont de dorpsgenoot met de roestvorming in het westen van het dorp? Dan kan de afwezigheid van deze kleilaag bij hem voor problemen zorgen

[Divak]

Als je buurman het verderop prima redt met dezelfde diepte, dan is dat voor jou ook geen enkel probleem. Ga er maar vanuit dat het goed is zonder aanvullende analyses te hoeven doen.

De bron aan de andere kant van het dorp kan dieper staan of heeft te maken met een andere bodemopbouw.

[Erik_F]

Nee, deze woont in het oosten van het dorp, wel ligt dit een stuk hoger. Woon zelf op een laag gelegen gebied van het dorp.

Leuk dat jullie deze data kunnen lezen en verwoorden. Op hoeveel meter bereik je de het eerste water? En wat bedoelen jullie met formatie van Drachten?

[TheGhostInc]

Erik_F schreef op donderdag 8 augustus 2019 @ 23:19:
Aan de andere kant van het dorp heeft ook iemand een aantal maanden geleden een bron geslagen. Je ziet duidelijk roest aanslag op zijn sproeier zitten en het water ruikt (in het het begin) ook sterk.

Op zich zegt roest ook niet alles. Een goedkope of oude sproeier kan ook gewoon roesten. Zolang het ding het water rondsproeit is het goed.
Als er geen duidelijke aanslag op spullen komt en de planten doen het goed is het verder ook allemaal niet zo spannend.
Als je bedenkt dat je anders zo >€1000 kwijt bent voor een bron die veel dieper zit, dan is het al gauw geen optie meer om te kritisch te zijn.

[Mr. W]

Erik_F schreef op vrijdag 9 augustus 2019 @ 18:51:
Op hoeveel meter bereik je de het eerste water? En wat bedoelen jullie met formatie van Drachten?

In Nederland heb je verschillende watervoerende pakket (zandlagen met water boven elkaar gescheiden door kleilagen). het freatisch grondwater (het water dat je aantreft als je een schep in de grond zet) vind je bijna overal binnen 1 à 1,5 m diep. Waarschijnlijk ook bij jou.
daarnaast heeft elk watervoerende pakket een eigen waterdruk (stijghoogte), op basis van boringen lijkt die bij jouw woonplaats rond de 3 m diep. je geeft zelf aan dat je op 4 m water tegenkwam, dus dat komt goed overeen.

De formatie van Drachten geeft een type bodemopbouw weer (link). Wel bijzonder dat de formatie onder andere gebaseerd is op een boring in Oldeberkoop

[Erik_F]

Dank voor de informatie. Die 3 meter kan erg goed kloppen, ik doe het op gevoel en als ik de aanzuigslang laat zakken in de bron, dan hoor je als het ware een plons en dan bereikt die het water.

Hoe ziet z’n bron er precies uit onder de grond. Zoals hierboven omschreven, hoor ik een plons. Betekend dit dat ik door een bepaalde laag ben en daar een ruimte is vol met water? Of hoe moet ik dit zien?

[ Voor 198% gewijzigd door Erik_F op 11-08-2019 08:43 ]

[hkevers]

In het bronwater hier in Nijverdal zit ijzer.
Dat was lastig voor textielindustrie.
Daarvoor waren er hier vroeger sproei-installaties met opvang bassins.
Het ijzer in het water oxideert n.l. hel snel.
Als ik water direct uit de slang op de stenen laat lopen worden de stenen bruin.
Met chloor los je dat simpel op.
Als ik het bronwater sproei via een nevel sproeier op een pijp van meter hoogte heb ik nergens last van.
Grtz Herman

[Maik72]

Hallo,

Ik heb jullie berichten uit 2019 alle gelezen, maar ik heb wat vragen waar jullie mogelijk een antwoordt op weten. Ik heb een put geslagen, 12 meter diep, er zit ruim voldoende water voor te sproeien ( indien nodig )
Het water is ijzer houdend dat is mij duidelijk, de test met de water in een witte emmer laten staan laat zien dat er op de bodem bruine streepjes ontstaan en het water verkleurd iets. ook een test met een thee zakje heb ik gedaan, het water verkleurd maar dit duurt een paar minuten.

* Hoe weet ik of dit teveel aan ijzer is om de tuin te sproeien ?
* Is ijzer er uit te filteren?
* Stel ik sla de put dieper, ( BV 18 of 22 meter ) hoe groot is de kans dat daar ook ijzer water zit.


Ik woon in Midden Limburg

Gr. Maik72