Ik ben positief verrast door de vele goede adviezen die hier gegeven zijn. Het blijkt maar weer dat er tegenwoordig echt meer aandacht is voor de gezondheid van het tandvlees.
Veel problemen met je tanden en het tandvlees hebben hun oorzaak in ophoping van tandplak. Plak (plaque) is een samenstelling van o.a. voedselresten, speeksel en bacteriën. Iedereen krijgt het, maar de mate waarop en de samenstelling van, hangt samen met voeding en erfelijkheid. Daarom hoor je verhalen dat sommigen “nooit” hun tanden poetsen en ook “nooit” gaatjes hebben. Ook hoor je verhalen dat sommigen op hun 30e al een kunstgebit hebben. Overigens is het nooit hebben van gaatjes geen garantie dat je nooit tandvleesproblemen zult kunnen krijgen, andersom geldt hetzelfde. Het zijn namelijk andere bacteriën die bij beide processen betrokken zijn.
Dé manier om die problemen voor een groot deel te kunnen voorkomen, is dus door dagelijks de plaque goed te verwijderen. Poetsen doet iedereen, dat heb je van je ouders op jonge leeftijd al meegekregen, maar helaas krijg je daar maar zo’n 70% van het tandoppervlak mee schoon. De meeste problemen beginnen dan ook tussen de tanden en dan eigenlijk ook nog meestal tussen de kiezen (moeilijker bij te komen en groter oppervlak waar je niet bij kunt).
De tandenborstel komt niet tussen de tanden.
Daar heb je dus een ander hulpmiddel voor nodig. Tegenwoordig zijn er diverse mogelijkheden, maar een aantal hebben wel zo hun beperkingen. Idealiter kies je voor een ragertje, oftewel een klein rond borsteltje met
haren. Deze vult de oneffenheden die vooral bij de kiezen aanwezig zijn prima op, zodat het hele oppervlak geraakt kan worden. Voor “tussendoor” of bij zeer nauwe ruimtes, is een tandenstoker een prima alternatief. Floss-draad raadt ik zelf nooit aan, zoals eerder aangehaald is het gebruik ervan lastig en zal je eerder beschadigingen aanrichten dan dat je er iets goed mee doet. Waar ik echter wél nog een meerwaarde voor flossdraad zie, is het schoonhouden van het contactpunt (het stukje waar de tanden echt tegen elkaar staan).
Ragers heb je in diverse maten van 1,9mm tot 12mm dus is er bijna altijd wel een maat die past. Zelf adviseer ik vaak Interprox en Lactona, maar er zijn diverse fabrikanten die ragers verkopen, helaas niet allemaal even kwalitatief. Belangrijkste is dus om rekening te houden met de diameter van de borstel zelf. Sommige fabrikanten gebruiken andere maat-aanduidingen zoals de dikte van het ijzerdraadje, de verwachtte ruimte tussen je tanden

of een zogenaamde ISO waarde, waarbij 2 verschillende ragers dus dezelfde maat kunnen hebben, maar waarvan er 1 niet zal passen

Kijk dus goed of de maatvoering logisch is).
Zoals al aangekaart zijn er ook andere hulpmiddelen zoals zo'n Philips airflosser (Waterpik en Oral-b hebben een soortgelijk apparaat), gum softpicks (die rubber dingetjes) en spoelmiddel. Ik zie deze dingen niet als een volwaardig hulpmiddel voor tussen de tanden. Er zijn zeer specifieke situaties waarin ze een meerwaarde hebben, omdat het alternatief uit "niets doen" bestaat. Ik denk dan aan zeer kleine ruimtes tussen de tanden, of wanneer je "even iets tussendoor" wilt gebruiken. Spoelmiddelen zijn in geen geval aan te raden. Ze zijn of niet/zeer beperkt effectief (ik kijk naar jou Listerine) of té effectief voor dagelijks gebruik (chloorhexidine/waterstofperoxide). Spoelmiddelen geven wel een fris gevoel, voor sommigen is dat ook wat waard, maar heb er niet al te hoge verwachtingen van.
Iedereen heeft een bepaalde ruimte tussen zijn/haar tanden en kiezen, echter deze ruimte is niet altijd even groot. De tandstand, de leeftijd, maar zeker ook vullingen en kronen zijn zeer bepalend voor de ruimte tussen de tanden en de bereikbaarheid voor de ragers.
Ook de dikte van het tandvlees is bepalend voor de (zichtbaarheid van) de ruimte tussen de tanden. Het is deze dikte van het tandvlees die de tandarts behoort op te meten bij elke controle (of op zijn minst 1x per 1 á 2 jaar). Zoals @
De Bij dat al aangaf wordt dat de DPSI genoemd en geeft het inzicht in de mate van de eventueel aanwezige problemen. Het is daarmee ook een meetinstrument om te bepalen of er verdere behandeling bij een preventie-assistente of mondhygiëniste (of parodontoloog) noodzakelijk is.
Zoals je ziet ligt het tandvlees tot bepaalde diepte “los” van de tand, het is deze diepte die gemeten wordt door de tandarts/mondhygiënist (dit wordt de pocket genoemd). Als het bloedt, is dat omdat het tandvlees ontstoken is. Vaak merk je dat zelf ook wanneer je langere tijd niet gepoetst of geragert/gestokert hebt.
Het euvel wil namelijk dat rageren/stokeren niet voor iedereen afdoende zal zijn. Tandplak kan na verloop van tijd namelijk verharden, waardoor het tandsteen wordt. Dat tandsteen kun je zelf niet meer verwijderen met goede mondhygiëne en zal dus door de mondhygiënist, preventie-assistent of tandarts verwijderd moeten worden. Het tandsteen is zeer ruw aan het oppervlak, waardoor er zich makkelijker tandplak zal vormen. Na verloop van tijd (als dat niet tijdig wordt verwijderd) breidt deze tandsteenvorming zich uit tot onder het tandvlees en kan ook het kaakbot ontstoken raken. Ontstoken tandvlees zwelt op, maar ontstoken kaakbot verdwijnt en komt niet meer terug. Als er dan niet tijdig ingegrepen wordt, kun je zelfs tanden en kiezen verliezen.
Let wel, dit proces gaat doorgaans vrij langzaam (kwestie van jaren), maar geeft ook zelden klachten. Zelf merk je het vaak pas wanneer tanden los gaan staan en dan zit je al in een vergevorderd stadium. Ik wil iedereen dan ook adviseren om bij de volgende controle eens aan de tandarts te vragen welke DPSI score je hebt.