Hoe tijdloos is ethiek?

[Rekcor]

N.a.v. https://nos.nl/op3/artike...n-zijn-ook-omstreden.html

Betreffende personen waren binnen de toenmalige normen en waarden geen schurken. M.a.w. hun gedrag werd destijds als 'goed' gezien - vandaar ook die standbeelden. De heersende moraal is in de loop der jaren echter veranderd - vandaar de discussie over die standbeelden.

Mijn vraag is: stel dat je Peter Stuyvesant naar het heden zou kunnen teleporteren. Zou je hem dan kunnen veroordelen voor zijn daden? Op basis waarvan dan? En wat zou zijn straf moeten zijn?

Hij dacht namelijk écht (tenminste, dat nemen we nu even aan) dat hij ethisch goed handelde, en al zijn tijdgenoten in Nederland/West Europa dachten dit ook. Wist hij veel dat we later de Universele Rechten van de Mensen zouden bedenken!

Mijn stelling voor dit topic is: hij zou wel veroordeeld moeten worden, maar geen straf hoeven krijgen.

Wat vinden jullie?

[ Voor 2% gewijzigd door Rekcor op 12-09-2017 16:12 . Reden: verduidelijking ]

[Kecin]

Is een beetje het geval van een koe in de kont kijken. De publieke maatstaaf en dus de normen en waarden van een cultuur veranderen zolang de tijd verstrijkt.

Mensen zijn er vaak best goed in om stukken geschiedenis te wissen omdat het niet meer binnen de huidige maatstaaf past, maar het is wel gebeurd. Wat je er vervolgens mee doet dat ligt aan jouw eigen identiteit en jouw normen en waarden.

Als je hem nu zou teleporteren naar deze tijd dan zou je hem moeilijk kunnen aanklagen lijkt me, gezien het feit hij heeft gehandeld zonder dat er die tijd regels en weten waren die hij gebroken kon hebben.

Wetten zijn ook maar door mensen bedacht op basis van onze waarden nu. Je kan iemand dus nu niet veroordelen over zaken die hebben plaatsgevonden in een tijdsbestek waarin sommige dingen normaal waren.

Stel ik zou mijn 16 jarige zelf porteren naar nu terwijl ik een biertje drink, dat mag nu niet meer van de wet op 16 jarige leeftijd. Destijds de normaalste zaak van de wereld. Wij moeten nogsteeds wennen aan het feit dat je onder de 18 niet mag drinken volgens de wet, maar als je het ziet gebeuren zal je er niet snel wat van zeggen. De wetswijziging is daarvoor nog te recent. Schiet je 100 jaar vooruit dan kan het best wezen dat de mensheid het dan absurd vind, of wellicht alcohol als geheel in de ban is omdat het slecht voor je kan zijn. "Toen dronken ze gewoon alcohol op een verjaardag, kan je het je voorstellen?". Doet me een beetje denken aan dat tegen mij gezegd werd: "Vroeger op verjaardagen stonden de sigaretten gewoon op tafel, neergezet door de gastvrouw en heer". Dat hoef je nu in de meeste kringen ook niet meer te doen en zou "frowned upon" worden.

/my 2cents

[PhatFish]

In principe hebben we hier al zoiets als het rechtszekerheidsbeginsel voor, toch? Normen en waarden veranderen nu eenmaal samen met de maatschappij. Dat is altijd al zo geweest. Ooit was slavernij doodnormaal, bijvoorbeeld. We kunnen mensen niet veroordelen voor iets wat in het verleden heeft plaatsgevonden voor een feit dat destijds gewoon geoorloofd was. Natuurlijk is hier altijd wel een grijs gebied in, maar als we nieuwe wetgeving gaan toepassen op het verleden, wordt dat nog leuk. Ooit een verkeersboete gehad? Bijbetalen maar, want die boete is dit jaar verhoogd! Zwaarder straffen komt erdoor? Wat doe je dan? Alle zittende gevangenen ook extra straf geven? Is dat nog wel rechtvaardig? Je snapt mijn punt wel, denk ik ;-)

[Dashlane]

Je kan de tijd niet veroordelen, dus ook niet meer de mensen in die tijd. Het kan negatief of slecht zijn wat er in het verleden is gebeurd. Alleen dat maakt het 'verleden' nog niet slecht. Ik leer nog elke dag van het verleden. Ik denk door de slavernij(negatief) wel heel anders of discriminatie en onderscheidt tussen mensen(positief). Geschiedenis wordt hedendaags als niet interessant gevonden, of althans zo ervaar ik dat. Terwijl grote gebeurtenissen voorkomen hadden worden wanneer men naar de geschiedenis had gekeken.

[monkel]

Volgens mij moet je ethiek niet aan wetten koppelen. Als iets volgens de wet mag, hoeft het nog niet te betekenen dat het ethisch correct is. Zie bijvoorbeeld hoe in deze tijd we/de regering/bedrijven omgaan met 'belastingontwijking', milieuvervuiling etc. Volgens de wet mag er heel veel, maar of het ethisch correct is ...

[PhatFish]

monkel schreef op dinsdag 12 september 2017 @ 16:24:
Volgens mij moet je ethiek niet aan wetten koppelen. Als iets volgens de wet mag, hoeft het nog niet te betekenen dat het ethisch correct is. Zie bijvoorbeeld hoe in deze tijd we/de regering/bedrijven omgaan met 'belastingontwijking', milieuvervuiling etc. Volgens de wet mag er heel veel, maar of het ethisch correct is ...

Maar komen die wetten niet voort uit ethiek? Volgens mij zijn die wetten slechts vastlegging van hetgeen wij als samenleving acceptabel vinden. Natuurlijk wordt heel veel voor ons gedaan, bepaald, maar daarvoor hebben we die volksvertegenwoordigers ook.

[monkel]

PhatFish schreef op dinsdag 12 september 2017 @ 16:29:
[...]


Maar komen die wetten niet voort uit ethiek? Volgens mij zijn die wetten slechts vastlegging van hetgeen wij als samenleving acceptabel vinden. Natuurlijk wordt heel veel voor ons gedaan, bepaald, maar daarvoor hebben we die volksvertegenwoordigers ook.

Ik denk dat als mensen meer de ethiek zouden volgen ipv alleen de wet, het er iets beter uit zou zien in deze wereld ...

Uit de topic-start:

Hij dacht namelijk écht (tenminste, dat nemen we nu even aan) dat hij ethisch goed handelde, en al zijn tijdgenoten in Nederland/West Europa dachten dit ook

Ze volgen in ieder geval de wet, maar of het destijds ook ethisch verantwoord was? Deze mannen zagen volgens mij vooral florijn-tekens voor ogen (of wat voor valuta we toen ook hadden )

Je kan ook kijken naar wat wij nu doen. Hoe kijkt men daar over 300 jaar tegenaan? "Woho, die nederlanders gebruikten tientallen m3 drinkwater per persoon per jaar terwijl aan de andere kant van de wereld mensen omkomen van de dorst" Wellicht is er tegen die tijd wel een wet dat je de wc niet met drinkwater mag doorspoelen (terwijl ik dat laatste tik besef ik pas hoe belachelijk dat ook is ... )

[ Voor 19% gewijzigd door monkel op 12-09-2017 16:38 ]

[Rekcor]

Kecin schreef op dinsdag 12 september 2017 @ 16:19:
Is een beetje het geval van een koe in de kont kijken. De publieke maatstaaf en dus de normen en waarden van een cultuur veranderen zolang de tijd verstrijkt.

Het is waar dat ze veranderen, maar wat zegt dat over het waarheidsgehalte / geldigheid van die normen en waarden? Jij lijkt te suggereren: omdat normen en waarden veranderen, zijn ook onze huidige normen en waarden niet geldig in andere plaatsen en tijden.

Heb ik dat goed begrepen?

[Migrator]

Met de insteek die in de TS genomen wordt is dit topic dubbel met Het verwijderen van "foute" standbeelden en namen - daar verder dus.