Onafhankelijke onderzoeken en pers of politiek gekleurd?

[CaptJackSparrow]

Vandaag dit artikeltje tegengekomen bij de NOS.

Grote verschillen in rookgedrag tussen hoog- en laagopgeleiden

Het aantal rokers in Nederland neemt af, maar er is een groot verschil tussen mensen met een hoog of laag opleidingsniveau. Dat blijkt uit cijfers van het CBS, in samenwerking met het RIVM en het Trimbos-instituut. Het aantal rokers onder hoogopgeleide mensen is bijna gehalveerd, onder laagopgeleiden is de daling veel lager.

In 1990 rookte 38 procent van de laagopgeleiden, 40 procent van de middelbaar opgeleiden en 34 procent van de hoogopgeleiden. Nu rookt nog 28 procent van de laag-, 26 procent van de middelbaar- en 18 procent van de hoogopgeleiden.

Volgens verslavingsarts Esther Croes van het Trimbos Instituut komt het verschil onder meer door school. "Vmbo-scholieren roken meer dan vwo'ers. En als je begint te roken en je bent jong, dan ben je sneller verslaafd", zegt ze in het NOS Radio 1 Journaal. "En dan is het ook nog zo dat het voor laagopgeleiden moeilijker is om te stoppen. Het is in die groep minder abnormaal om te roken, maar ook weten ze minder goed de juiste zorg te vinden."

Terugval
Rokers die laagopgeleid zijn roken ook vaker: 87 procent elke dag. Bij de rokers die universitair zijn opgeleid gaat het om minder dan de helft. Zwaar roken, minstens twintig sigaretten per dag, komt onder de hoogst opgeleiden nauwelijks voor, bij de laagopgeleiden gaat het om 7 procent.

Bovendien heeft heeft de laatste groep een grotere kans op een terugval, zegt Croes. "Er zijn bij laagopgeleiden vaker geldzorgen, huisvestingsproblemen of werkeloosheid. Dan ligt een terugval op de loer."

Meer dan de helft van de hoogst opgeleide mensen heeft overigens nog nooit gerookt. Bij de laagopgeleide mensen heeft een derde van de mensen nog nooit een sigaret genomen.

Je ziet wel vaker soortgelijke berichten, bijv. over gezonde/ongezonde eet- of drinkgewoonten met eenzelfde onderscheid naar opleidingsniveau.

Ik stoor me altijd aan die berichten omdat ermee wordt gesuggereerd dat er een direct causaal verband is tussen opleidingsniveau en dergelijk minder gezond gedrag. Dat is een oversimplificering. Ik denk dat iedereen wel weet dat er nl. ook een behoorlijk harde correlatie is tussen opleidingsniveau en inkomensniveau. Zo'n kop kan dan ook net zo goed luiden:

Grote verschillen in rookgedrag tussen hoog- en laagbetaalden.

Die zou wel eens accurater kunnen zijn dan die nu gebruikte. Meer geld geeft mensen meer mogelijkheden om hun leven te beheersen en geeft ze elke dag van hun leven minder zorgen om de eindjes elke dag wéér aan elkaar te moeten knopen. Minder zorgen geeft minder stress en roken vervult o.a. de functie van tijdelijke verlichter van die gevoelens van stress. Net als alcohol geeft het o.a. een tijdelijke escape van de problemen van alledag en de negatieve gevoelens die die met zich meebrengen. Met meer geld heb je ook meer mogelijkheden om andere plezierige dingen te doen die stress kunnen verlichten/compenseren.

Kinderen die opgroeien in gezinnen met lage inkomens, waarin meer gerookt wordt, zullen dus twee met dat lage inkomen gecorreleerde zaken vertonen. Ze zullen gemiddeld lagere opleidingen volgen en ze zullen gemiddeld meer gaan roken omdat dat in hun omgeving meer de norm is en ze dezelfde beperkingen/stress/onvrede zullen voelen die hun krappere financiële 'milieu' met zich mee zal brengen.

Er zijn dus hele goede gronden te bedenken waarom het leggen van een link tussen roken en lager inkomen dichter bij de realiteit ligt dan een link tussen roken en opleidingsniveau. Tóch KIEST men ervoor om die andere link te suggereren.

Ik vind dat erg veel weg hebben van een politieke keuze. Het leggen van een link tussen roken en inkomen zou nl. betekenen dat als je de gezondheid van deze mensen zou willen verbeteren het noodzakelijk zou zijn om hun inkomen te verhogen. En dat heeft vérstrekkende politieke implicaties. Dat zou bijvoorbeeld méér nivelleren betekenen en dat vinden de huidige regeringen géén onderwerp dat ze graag aan de orde willen stellen.

De instanties die met deze rapporten komen worden door de overheid bekostigd. Zouden ze daarom misschien proberen dergelijke politiek gevoelige uitspraken te vermijden en in plaats daarvan voor de 'veiligere' maar mogelijk minder accurate opleidingscorrelatie te gaan in plaats van de inkomenscorrelatie?

Ik vind het echter een taak van een onafhankelijke pers om hier geen medewerking aan te verlenen en daar kritisch doorheen te prikken. Nou kan het heel goed dat men dat daar ook niet door heeft. Of zou het feit dat sinds het opheffen van de omroepbijdrage de publieke omroepen niet meer langs die (om)weg gefinancierd worden maar direct vanuit de algemene middelen hier een rol bij kunnen spelen? De overheid heeft zich sinds dat gebeurd is plotseling allerlei inmenging bij die omroepen toegeëigend en daar ook fors 'bezuinigd'. Hoe objectief kan een NOS nog zijn als je bij 'politiek ongewenste' berichtgeving het risico loopt wéér verder gekort te worden? De hand die je voedt bijt je niet zo makkelijk. Zijn dit ook bewuste keuzes vraag ik mij dus af.

Wil je een probleem kunnen oplossen dan moet je altijd beginnen met onderkennen wat nu precies het probleem is. En dat mag niet gecompromitteerd worden omdat de waarheid 'ongemakkelijk' is. Met het suggereren van een correlatie met opleidingsniveau draait men om de hete brij heen.

"It's the money, stupid!"

[Admiral Freebee]

Als er in onderzoek een link wordt gemaakt tussen opleidingsniveau en mentale of fysieke gezondheid dan wil dat nog niet zeggen dat er een causaal verband is. Echter denk ik wel dat er voldoende aanwijzing is dat er een causaal verband is.

Uiteraard kunnen hier een heleboel redenen nog achterliggen. Je haalt er al één aan: beschikbaar inkomen. Een laag inkomen kan inderdaad voor extra stress zorgen maar zorgt er ook voor dat de drempel tot goede gezondheidszorg hoger wordt.

Maar, iemand met een lager opleidingsniveau heeft ook een grotere kans om een baan te hebben die ongezond is of waar weinig gezondheidsvoordelen aan verbonden zijn. En zo zijn er nog wel een heleboel zaken te bedenken die gerelateerd zijn aan opleidingsniveau en ervoor kunnen zorgen dat iemand ongezonder is en/of ongezonder leeft.

Tenslotte moet je ook bedenken dat veel datasets wel informatie bevatten over opleidingsniveau maar niet over inkomen. Mensen praten immers niet graag over hun inkomen in veel landen.

[RM-rf]

In de huidige tijd hebben de Media nauwelijks zelf genoeg zelf schrijvende en zelf onderzoekende journalisten, omdat ze dat niet kunnen betalen (en de lezers zelf ook steeds minder bereid zijn daarvoor te betalen)


daarom vallen deze media terug op het doorplaatsen van netjes aangeleverde persberichten, veelal al aangeleverde teksten die geheel netjes klaargemaakt zijn door een betaalde organisatie (veelal lobbyisten met een eigen streven, of dat nu bepaalde stichtingen die een opinie-beinvloeding nastreven, NGO's of commerciele lobby-verbanden van commerciele belanghebbende als de NVM of banken-organisaties).


Wil je dat dat veranderd?

Ga dan betalen voor de media die je wil lezen.

Dan ben je als lezer niet meer zelf een te beinvloeden product, maar een financiele ondersteuner van dat medium dat ze uiteindelijk ten dienst moeten zijn.

[Jazzy]

CaptJackSparrow schreef op woensdag 31 mei 2017 @ 16:19:
Wil je een probleem kunnen oplossen dan moet je altijd beginnen met onderkennen wat nu precies het probleem is. En dat mag niet gecompromitteerd worden omdat de waarheid 'ongemakkelijk' is. Met het suggereren van een correlatie met opleidingsniveau draait men om de hete brij heen.

Ik begrijp je punt niet zo goed. Toevallig hoorde ik het interview met de onderzoekster vanmorgen op de radio waar de quotes uitgehaald zijn. De vaststelling dat er meer gerookt wordt onder laag-opgeleiden is een simpele observatie van een feit. Dat de onderzoekster vanuit haar ervaring een paar mogelijke oorzaken geeft is ook niet zo raar.

Wat is de moeite die je hier mee hebt?

[CaptJackSparrow]

Jazzy schreef op woensdag 31 mei 2017 @ 16:37:
[...]

Ik begrijp je punt niet zo goed. Toevallig hoorde ik het interview met de onderzoekster vanmorgen op de radio waar de quotes uitgehaald zijn. De vaststelling dat er meer gerookt wordt onder laag-opgeleiden is een simpele observatie van een feit. Dat de onderzoekster vanuit haar ervaring een paar mogelijke oorzaken geeft is ook niet zo raar.

Wat is de moeite die je hier mee hebt?

Omdat het een even simpele observatie is van een feit als je vaststelt dat er meer gerookt wordt onder laag-betaalden. Want dat gaat net zo goed op. En wellicht zelfs beter op.

[Jazzy]

Ah, je hebt moeite met de term laag-opgeleid. Maar als ze in dat onderzoek de inkomen meenemen naast het opleidingsniveau dan komt daar waarschijnlijk toch dezelfde conclusie uit? Mensen met een lager inkomen en een lagere opleiding roken meer dan mensen die een hogere opleiding en hoger inkomen hebben.

Het opleidingsniveau van mensen is gewoon een goede indicatie om groepen in te delen, net als bijvoorbeeld de regio of leeftijdsgroep. Blijkbaar lees je er meer in dan er bedoeld wordt.

[Delerium]

CaptJackSparrow schreef op woensdag 31 mei 2017 @ 16:19:
Ik stoor me altijd aan die berichten omdat ermee wordt gesuggereerd dat er een direct causaal verband is tussen opleidingsniveau en dergelijk minder gezond gedrag. Dat is een oversimplificering. Ik denk dat iedereen wel weet dat er nl. ook een behoorlijk harde correlatie is tussen opleidingsniveau en inkomensniveau. Zo'n kop kan dan ook net zo goed luiden:

Grote verschillen in rookgedrag tussen hoog- en laagbetaalden.

Het nieuws correleert naar opleidingsniveau, jij wil daar bestedingsniveau van maken. Alleen mag je dan wel uitleggen dat mensen met weinig besteeddbaar geld (laagbetaald) er wel in slagen een relatief dure hobby erop na te houden. Zonder geld geen rokende schoorsteen, terwijl laagopgeleid nog best in staat zou zijn een dure hobby erop na te houden.

* Delerium denkt dat roken, opleiding en besteedbaar inkomen verschillende onderwerpen zijn die marginaal met elkaar correleren. Maar de onderzochte correlatie zal vast sterker zijn dan degene die je poneert.

[emnich]

CaptJackSparrow schreef op woensdag 31 mei 2017 @ 16:43:
[...]


Omdat het een even simpele observatie is van een feit als je vaststelt dat er meer gerookt wordt onder laag-betaalden. Want dat gaat net zo goed op. En wellicht zelfs beter op.

Wat ik er van lees is dat het verschil al duidelijk is bij adolescenten die naar school gaan. De VMBO'ers roken veel vaker dan VWO'ers. Op dat moment gaat het nog veel minder om inkomensniveau want dat zal grotendeels gelijk zijn.

De sociale omstandigheden spelen een grote rol maar dat veranderd niets aan het feit dat laag opgeleiden vaker roken dan hoog opgeleiden.

[Jazzy]

En nog steeds, het zijn gewoon objectieve waarnemingen. Ik snap nog steeds niet zo goed hoe dit bij iemand in het verkeerde keelgat kan schieten.

[CaptJackSparrow]

Delerium schreef op woensdag 31 mei 2017 @ 17:02:
[...]

Het nieuws correleert naar opleidingsniveau, jij wil daar bestedingsniveau van maken. Alleen mag je dan wel uitleggen dat mensen met weinig besteeddbaar geld (laagbetaald) er wel in slagen een relatief dure hobby erop na te houden. Zonder geld geen rokende schoorsteen, terwijl laagopgeleid nog best in staat zou zijn een dure hobby erop na te houden.

* Delerium denkt dat roken, opleiding en besteedbaar inkomen verschillende onderwerpen zijn die marginaal met elkaar correleren. Maar de onderzochte correlatie zal vast sterker zijn dan degene die je poneert.

Het nieuws correleert net zo hard naar inkomensniveau. Mijn punt is dus dat het noemen van opleidingsniveau daarmee een keuze is. Mogelijk omdat de correlatie met inkomen een meer 'inconvenient truth' zou kunnen zijn.

En wat die 'dure hobby' betreft.

Mensen met weinig financiële middelen kunnen niet aan lange termijnplanning doen maar leven noodgedwongen meer van dag tot dag. Die relatief geringe uitgave van een pakje sigaretten op de korte termijn motiveert ze dan ook veel minder dan de totale uitgave over de lange termijn zou 'behoren' te doen. Die kleine uitgave nu geeft ze direct verlichting van hun negatieve gevoelens die een besparing op lange termijn ze niet geeft.

Niet écht moeilijk te begrijpen.

En dat VMBOers in het VMBO zitten én meer roken kun je dus zien als twee 'gevolgen' van opgroeien in een gezin/milieu met laag inkomen. Twee gevolgen dus. En niet de één de 'oorzaak' van de ander.

[Garyu]

CaptJackSparrow schreef op woensdag 31 mei 2017 @ 16:19:
Vandaag dit artikeltje tegengekomen bij de NOS.

Grote verschillen in rookgedrag tussen hoog- en laagopgeleiden


[...]


Je ziet wel vaker soortgelijke berichten, bijv. over gezonde/ongezonde eet- of drinkgewoonten met eenzelfde onderscheid naar opleidingsniveau.

Ik stoor me altijd aan die berichten omdat ermee wordt gesuggereerd dat er een direct causaal verband is tussen opleidingsniveau en dergelijk minder gezond gedrag. Dat is een oversimplificering. Ik denk dat iedereen wel weet dat er nl. ook een behoorlijk harde correlatie is tussen opleidingsniveau en inkomensniveau. Zo'n kop kan dan ook net zo goed luiden:

Grote verschillen in rookgedrag tussen hoog- en laagbetaalden.

Die zou wel eens accurater kunnen zijn dan die nu gebruikte. Meer geld geeft mensen meer mogelijkheden om hun leven te beheersen en geeft ze elke dag van hun leven minder zorgen om de eindjes elke dag wéér aan elkaar te moeten knopen. Minder zorgen geeft minder stress en roken vervult o.a. de functie van tijdelijke verlichter van die gevoelens van stress. Net als alcohol geeft het o.a. een tijdelijke escape van de problemen van alledag en de negatieve gevoelens die die met zich meebrengen. Met meer geld heb je ook meer mogelijkheden om andere plezierige dingen te doen die stress kunnen verlichten/compenseren.

Kinderen die opgroeien in gezinnen met lage inkomens, waarin meer gerookt wordt, zullen dus twee met dat lage inkomen gecorreleerde zaken vertonen. Ze zullen gemiddeld lagere opleidingen volgen en ze zullen gemiddeld meer gaan roken omdat dat in hun omgeving meer de norm is en ze dezelfde beperkingen/stress/onvrede zullen voelen die hun krappere financiële 'milieu' met zich mee zal brengen.

Er zijn dus hele goede gronden te bedenken waarom het leggen van een link tussen roken en lager inkomen dichter bij de realiteit ligt dan een link tussen roken en opleidingsniveau. Tóch KIEST men ervoor om die andere link te suggereren.

Ik vind dat erg veel weg hebben van een politieke keuze. Het leggen van een link tussen roken en inkomen zou nl. betekenen dat als je de gezondheid van deze mensen zou willen verbeteren het noodzakelijk zou zijn om hun inkomen te verhogen. En dat heeft vérstrekkende politieke implicaties. Dat zou bijvoorbeeld méér nivelleren betekenen en dat vinden de huidige regeringen géén onderwerp dat ze graag aan de orde willen stellen.

De instanties die met deze rapporten komen worden door de overheid bekostigd. Zouden ze daarom misschien proberen dergelijke politiek gevoelige uitspraken te vermijden en in plaats daarvan voor de 'veiligere' maar mogelijk minder accurate opleidingscorrelatie te gaan in plaats van de inkomenscorrelatie?

Ik vind het echter een taak van een onafhankelijke pers om hier geen medewerking aan te verlenen en daar kritisch doorheen te prikken. Nou kan het heel goed dat men dat daar ook niet door heeft. Of zou het feit dat sinds het opheffen van de omroepbijdrage de publieke omroepen niet meer langs die (om)weg gefinancierd worden maar direct vanuit de algemene middelen hier een rol bij kunnen spelen? De overheid heeft zich sinds dat gebeurd is plotseling allerlei inmenging bij die omroepen toegeëigend en daar ook fors 'bezuinigd'. Hoe objectief kan een NOS nog zijn als je bij 'politiek ongewenste' berichtgeving het risico loopt wéér verder gekort te worden? De hand die je voedt bijt je niet zo makkelijk. Zijn dit ook bewuste keuzes vraag ik mij dus af.

Wil je een probleem kunnen oplossen dan moet je altijd beginnen met onderkennen wat nu precies het probleem is. En dat mag niet gecompromitteerd worden omdat de waarheid 'ongemakkelijk' is. Met het suggereren van een correlatie met opleidingsniveau draait men om de hete brij heen.

"It's the money, stupid!"

Dit is gewoon goed-bedoeld onderzoek. Wil je er meer correlaties uithalen, dan kan je gewoon corrigeren voor andere factoren a la inkomensniveau, en dan weet je welke variabelen welk deel van de variantie verklaren. Dan moet je dat a) meten, en b) in je statistiek verwerken. b) is makkelijk, maar a) niet altijd.

Wat in ieder geval NIET gaat is zelf een correlatie leggen (OK, deze is nog wel te volgen, geef ik je gelijk in), vervolgens deze correlatie als een latente variabele poneren, zeggen dat het dé causale relatie is, en vervolgens het onderzoek daarop afbranden en verklaren dat het allemaal een groot complot van de overheid is.

Dan wil IK eerst bewijzen zien. Tot die tijd zou ik zeggen - zet je aluhoedje weer op.

[RobinHood]

CaptJackSparrow schreef op woensdag 31 mei 2017 @ 17:22:


En dat VMBOers in het VMBO zitten én meer roken kun je dus zien als twee 'gevolgen' van opgroeien in een gezin/milieu met laag inkomen. Twee gevolgen dus. En niet de één de 'oorzaak' van de ander.

Is er dan een verband tussen gezinsinkomen en welk niveau de kinderen hebben?

Er zit gewoon een vrij groot verschil tussen de gemiddelde VMBO'er, havist en VWO'er, en dat komt uit allerlei onderzoeken ook naar voren. Het klinkt misschien wat bot, maar het zijn gewoon een ander soorten mensen. Ik snap wel waarom de gemiddelde VWO'er minder rookt, drinkt en iets van 4 jaar later seks heeft vergeleken met een VMBO'er.

Natuurlijk zit er een enorm verband tussen laag opgeleid en laag betaald, maar er is een reden waarom iemand laag opgeleid is, en blijkbaar roken dat soort mensen sneller, Hoog-opgeleide mensen hebben weer andere "problemen".

En het betekend natuurlijk niet dat iedere laag-opgeleide een pakje per dag rookt of dat hoogopgeleiden allergisch zijn voor tabak, het zijn gemiddelden.

[ijdod]

Precies. Een interessant vervolgonderzoek zou dan ook zijn om te kijken of je dergelijke correlatie ook ziet bij laagverdienende hoogopgeleiden, en hoogverdiendende laagopgeleiden. Bij die laatste groep zou je eigenlijk ook nog moeten kijken waarom ze als laagopgeleid scoren (maw: is het niveau laag of alleen de opleiding)

[emnich]

CaptJackSparrow schreef op woensdag 31 mei 2017 @ 17:22:
[...]
En dat VMBOers in het VMBO zitten én meer roken kun je dus zien als twee 'gevolgen' van opgroeien in een gezin/milieu met laag inkomen. Twee gevolgen dus. En niet de één de 'oorzaak' van de ander.

Maar hier ga je al een stap te ver. Ik denk (weet eigenlijk vrij zeker) dat er geen verband is tussen laag inkomen van de ouders en het opleidingsniveau van de kinderen. Wél tussen het opleidingsniveau van de ouders en het opleidingsniveau van de kinderen.

Doordat er een verband is tussen A en B en tussen A en C hoeft er nog geen verband te zijn tussen B en C.

[mc_maarten]

Toe ik nog studeerde verbaasde ik samen met mijn klas over hoe ongezond de mensen van de sport opleiding aten en dronken (broodjesfrikandel, red bull, ect...) daarnaast rookte de meeste mensen. Terwijl bij de opleiding werktuigbouwkunde van de 60 man maar twee rokers waren. Ook de eetgewoontes waren een stuk beter, niemand bestelde voedsel uit de ongezonde kantine. Het grootste deel had gewoon brood bij, en een stuk of 10 had een sport/voedingsschema. Dus genoeg mensen met een bak rijst in de pauze.

Volgens mij is er zelfs per sector/opleiding al verschil in levensstijl