De deelnemers aan deze test
_MG_103894 by Universal Creations, on Flickr
Van links naar rechts: Canon 85mm f/1.2L II - Sigma 85mm f/1.4 Art - Zeiss Makro Planar 100mm f/2 - Nikon 105mm f/1.4
Geen 85 Otus en ook geen 85 Milvus in deze test. Deze beruchte Zeiss lenzen zijn prachtig qua optiek, maar voor veel fotografen niet zo handig vanwege het ontbreken van autofocus. Waarom de Zeiss 100 er dan wel bij zit? Because I can
De gebruikte camera's
_MG_103889 by Universal Creations, on Flickr
De Canon 5D Mark IV wordt gebruikt voor de Canon 85L, de Sigma 85 Art en de Zeiss 100. De Nikon D810 wordt gebruikt voor de Nikon 105/1.4 en de Zeiss 100. Mijn Zeiss is hermafrodiet, want hij wordt op beide camera's gebruikt. Het is namelijk officieel een ZF versie (voor Nikon F-mount dus), maar met de Leitax mount erop, past ie ook prima op de Canon EF mount (in het dagelijks leven mijn oude vertrouwde 5D2).
De reden dat ik heb gekozen voor de 5D4 en niet voor de 5Ds, is omdat de resoluties dan wat dichterbij elkaar liggen (30MP vs 36MP).
Voor we met de keiharde tests beginnen, eerst nog wat NSFW materiaal:
Inkijk
_MG_103907 by Universal Creations, on Flickr
Achterwerken
_MG_103912 by Universal Creations, on Flickr
Scherpte op oneindig
Ik heb foto's gemaakt van een flatgebouw op ongeveer 800m afstand (hemelsbreed). Bij iedere positie heb ik opnieuw gefocust, zodat field curvature geen invloed heeft op de scherpte. Er is manueel focus in liveview gebruikt. Uiteraard is de test niet foutloos (oa een keer tegen de camera aan getikt...), ik heb namelijk geen optische testbank.
Ik heb zo goed als mogelijk (tot op zekere hoogte) gecorrigeerd voor de verschillen in resolutie en brandpuntsafstand.
Center infinity 2 by Universal Creations, on Flickr
De 5D4 shots waren helaas flink onderbelicht (1 2/3 stop), vandaar dat die wat korreliger zijn (iso64 en geen AA-filter helpen de D810 ook). Maar alles meegenomen toch een dikke pluim voor de Nikon 105 die op f/1.4 zeer scherp is in het centrum en op f/2 helemaal ragscherp is. De Sigma 85/1.4 kan heel goed meekomen op f/1.4 en ook de Zeiss op f/2 doet leuk mee. De 85L blijft helaas iets achter en moet behoorlijk afgestopt worden om de scherpte te bereiken van de concurrenten op f/1.4-f/2.
Midframe infinity 2 by Universal Creations, on Flickr
Midframe is op 1/3 van het beeld. Deze keer dus geen aps-c hoek genomen, maar meer op de plek waar veel fotografen hun onderwerp zetten volgens de rule of thirds. We zien hier ongeveer hetzelfde beeld als in het centrum.
Corner infinity 2 by Universal Creations, on Flickr
Hoe groot het praktisch nut is van deze test, laat ik aan jullie om over te beslissen, maar het is wel goed om te zien wie in staat is om zeer scherp glas te produceren en natuurlijk om over op te scheppen bij mede-fotografen
Separate the men from the boys zou ik in deze zeggen. De arme Canon 85L kan hier echt niet meekomen, maar het ontwerp is ook al flink op leeftijd. De Nikon laat hier een steekje vallen, of ja, het blijft natuurlijk nog steeds een prachtig resultaat op fullframe in de hoek van het beeld. Maar er is altijd baas boven baas. De Zeiss 100 is contrastrijker dan de Sigma, maar de Sigma heeft een lastiger ontwerp met zijn f/1.4 en autofocus. Beiden zijn gewoon scherp van hoek tot hoek op ieder diafragma. Afstoppen doe je alleen maar voor meer DoF!
Scherpte op portretafstand
Ik heb een portretkadering van zo'n 70cm hoog gebruikt (dus bij langere brandpuntsafstand verder weg staan) en een uitsnede gepakt op ongeveer 1/3 van de bovenrand. Omdat ik geen model had wat een halfuur perfect stil wilde zitten, heb ik een wat statischer onderwerp genomen
Portrait 2 by Universal Creations, on Flickr
De Zeiss is absoluut de scherpste hier. Geen twijfel over mogelijk. De Sigma doet het ook netjes. De Nikon en Canon zijn beiden geen helden op dit vlak. Beetje tegenvaller gezien de scherpte van de Nikon op oneindig. Dit soort lenzen worden juist voor portretten gebruikt en je verwacht dan ook dat ze daarvoor geoptimaliseerd zijn. Maar goed, scherpte is niet het allerbelangrijkste.
Bokeh
Even iets luchtigers: Bokeh Balls!
Bokeh balls IDs by Universal Creations, on Flickr
En dan het hoogtepunt: creamy bokeh
Bokeh plant no-ID by Universal Creations, on Flickr
Geen labels erbij dus. Want dit is een vraag aan jullie en ik wil het zo objectief mogelijk houden, om fanboyisme de kop in te drukken
Wat is de mooiste bokeh? Geef dus gewoon in je berichtje de volgorde aan van mooiste naar minst mooie.
Focusperikelen
Bij autofocuslenzen wil je natuurlijk dat de focus goed werkt. De 85L II is baggertraag, oké de eerste versie was nog trager... En manueel focus is ook niet prettig vanwege focus by wire. Je hebt gewoon geen feedback. De Nikon is vlot, maar niet altijd even nauwkeurig op de D810. De Sigma was echt de snelste en zeer nauwkeurig. Ja, je hoort het goed: de Sigma is de beste met autofocus. En als bonus is die van de AF lenzen ook het fijnste met manueel focus. Flink wat feedback, enorme focusring en precies genoeg wrijving.
Conclusie
Als ik in de markt zou zijn voor een portretlens, dan wordt het zonder meer de Sigma 85/1.4 Art. De Canon 85L is een prachtige lens, maar ik zie geen enkele reden meer om daar nog meer voor te betalen. De Nikon 105 daarentegen heeft zeker bestaansrecht vanwege de net iets meer lengte voor wat krappere portretten. Optisch en mechanisch is ie dik in orde. Gelukkig heb ik al de Zeiss 100 waar ik uitermate tevreden over ben, behalve dan zijn achilleshiel: paarse randjes.

Van links naar rechts: Canon 85mm f/1.2L II - Sigma 85mm f/1.4 Art - Zeiss Makro Planar 100mm f/2 - Nikon 105mm f/1.4
Geen 85 Otus en ook geen 85 Milvus in deze test. Deze beruchte Zeiss lenzen zijn prachtig qua optiek, maar voor veel fotografen niet zo handig vanwege het ontbreken van autofocus. Waarom de Zeiss 100 er dan wel bij zit? Because I can
De gebruikte camera's

De Canon 5D Mark IV wordt gebruikt voor de Canon 85L, de Sigma 85 Art en de Zeiss 100. De Nikon D810 wordt gebruikt voor de Nikon 105/1.4 en de Zeiss 100. Mijn Zeiss is hermafrodiet, want hij wordt op beide camera's gebruikt. Het is namelijk officieel een ZF versie (voor Nikon F-mount dus), maar met de Leitax mount erop, past ie ook prima op de Canon EF mount (in het dagelijks leven mijn oude vertrouwde 5D2).
De reden dat ik heb gekozen voor de 5D4 en niet voor de 5Ds, is omdat de resoluties dan wat dichterbij elkaar liggen (30MP vs 36MP).
Voor we met de keiharde tests beginnen, eerst nog wat NSFW materiaal:
Inkijk

Achterwerken

Scherpte op oneindig
Ik heb foto's gemaakt van een flatgebouw op ongeveer 800m afstand (hemelsbreed). Bij iedere positie heb ik opnieuw gefocust, zodat field curvature geen invloed heeft op de scherpte. Er is manueel focus in liveview gebruikt. Uiteraard is de test niet foutloos (oa een keer tegen de camera aan getikt...), ik heb namelijk geen optische testbank.
Ik heb zo goed als mogelijk (tot op zekere hoogte) gecorrigeerd voor de verschillen in resolutie en brandpuntsafstand.

De 5D4 shots waren helaas flink onderbelicht (1 2/3 stop), vandaar dat die wat korreliger zijn (iso64 en geen AA-filter helpen de D810 ook). Maar alles meegenomen toch een dikke pluim voor de Nikon 105 die op f/1.4 zeer scherp is in het centrum en op f/2 helemaal ragscherp is. De Sigma 85/1.4 kan heel goed meekomen op f/1.4 en ook de Zeiss op f/2 doet leuk mee. De 85L blijft helaas iets achter en moet behoorlijk afgestopt worden om de scherpte te bereiken van de concurrenten op f/1.4-f/2.

Midframe is op 1/3 van het beeld. Deze keer dus geen aps-c hoek genomen, maar meer op de plek waar veel fotografen hun onderwerp zetten volgens de rule of thirds. We zien hier ongeveer hetzelfde beeld als in het centrum.

Hoe groot het praktisch nut is van deze test, laat ik aan jullie om over te beslissen, maar het is wel goed om te zien wie in staat is om zeer scherp glas te produceren en natuurlijk om over op te scheppen bij mede-fotografen
Scherpte op portretafstand
Ik heb een portretkadering van zo'n 70cm hoog gebruikt (dus bij langere brandpuntsafstand verder weg staan) en een uitsnede gepakt op ongeveer 1/3 van de bovenrand. Omdat ik geen model had wat een halfuur perfect stil wilde zitten, heb ik een wat statischer onderwerp genomen

De Zeiss is absoluut de scherpste hier. Geen twijfel over mogelijk. De Sigma doet het ook netjes. De Nikon en Canon zijn beiden geen helden op dit vlak. Beetje tegenvaller gezien de scherpte van de Nikon op oneindig. Dit soort lenzen worden juist voor portretten gebruikt en je verwacht dan ook dat ze daarvoor geoptimaliseerd zijn. Maar goed, scherpte is niet het allerbelangrijkste.
Bokeh
Even iets luchtigers: Bokeh Balls!

En dan het hoogtepunt: creamy bokeh

Geen labels erbij dus. Want dit is een vraag aan jullie en ik wil het zo objectief mogelijk houden, om fanboyisme de kop in te drukken
Focusperikelen
Bij autofocuslenzen wil je natuurlijk dat de focus goed werkt. De 85L II is baggertraag, oké de eerste versie was nog trager... En manueel focus is ook niet prettig vanwege focus by wire. Je hebt gewoon geen feedback. De Nikon is vlot, maar niet altijd even nauwkeurig op de D810. De Sigma was echt de snelste en zeer nauwkeurig. Ja, je hoort het goed: de Sigma is de beste met autofocus. En als bonus is die van de AF lenzen ook het fijnste met manueel focus. Flink wat feedback, enorme focusring en precies genoeg wrijving.
Conclusie
Als ik in de markt zou zijn voor een portretlens, dan wordt het zonder meer de Sigma 85/1.4 Art. De Canon 85L is een prachtige lens, maar ik zie geen enkele reden meer om daar nog meer voor te betalen. De Nikon 105 daarentegen heeft zeker bestaansrecht vanwege de net iets meer lengte voor wat krappere portretten. Optisch en mechanisch is ie dik in orde. Gelukkig heb ik al de Zeiss 100 waar ik uitermate tevreden over ben, behalve dan zijn achilleshiel: paarse randjes.
Sony A7R III | Sigma MC-11 | Sigma 50mm f/1.4 Art | Sigma 135mm f/1.8 Art
Zeiss 21mm f/2.8 | Minolta Rokkor 58mm f/1.2 | Godox V860II