Leenlaptop terugbrengen miv privacy

[Jorgen]

Ik heb de afgelopen weken op een leenlaptop gewerkt, omdat mijn eigen exemplaar een kleine cosmetische reparatie nodig had. Nu kan ik mijn eigen laptop weer ophalen en dus wil ik alle privacygevoelige informatie van de leenlaptop verwijderen. Denk aan browsergegevens over online bankieren, Facebook en e-mail; maar ook foto's, persoonlijke documenten, financiële informatie, contactgegevens, etc.

Aangezien een complete wipe (vermoedelijk) of het verwijderen van de HDD geen optie is, heb ik in Windows 10 gekozen voor het terugzetten naar de fabrieksinstellingen met daarbij alle opties voor het verwijderen en opschonen van data. En dat (alu hoedje) nu 2 x.

Is hiermee het gevaar op terughalen geweken, of heb ik toch nog te weinig gedaan om mijn privégegevens te beschermen?

Ik heb veel gelezen over het wegdoen van computers en privacybescherming, maar daarbij wordt er vrijwel standaard van uitgegaan dat de laptop in eigendom is en een complete wipe mogelijk is. Ik bezit deze laptop niet en derhalve ook geen licenties en dergelijke om dingen opnieuw te installeren.

Wat kan ik dan nu het beste ondernemen om de veiligheid van mijn privégegevens te waarborgen?

Na de factory reset toch verbinding maken met mijn WiFi en ccleaner draaien met een lege ruimte wipe? Of kan Windows 10 toevallig dit zelf ook?

Andere goede ideeën?

[ufear]

Ik zou de HDD juist een paar keer helemaal volschrijven met nulletjes danwel eentjes en dan weer leeghalen, dan valt er weinig meer te recoveren gezien je alles overschreven hebt.

[MAX3400]

Contact zoeken met de eigenaar van de leenlaptop met de vraag of je 'm mag formatteren of niet?

Misschien dat ik het verkeerd zie maar zodra je op een device zit wat niet van jezelf is, zet je toch Private Mode aan in je browser?

[Jorgen]

MAX3400 schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 10:38:
Contact zoeken met de eigenaar van de leenlaptop met de vraag of je 'm mag formatteren of niet?

een fabrieksreset mag. Het is een laptop van de serviceafdeling van de betreffende winkel. Ik vermoed dat ze niet zitten te wachten op een compleet leeg exemplaar.

Misschien dat ik het verkeerd zie maar zodra je op een device zit wat niet van jezelf is, zet je toch Private Mode aan in je browser?

Dat is dan alleen je internetgeschiedenis. Ik heb het ook over het werken met privacygevoelige documenten, foto's, enz.

ufear schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 10:38:
Ik zou de HDD juist een paar keer helemaal volschrijven met nulletjes danwel eentjes en dan weer leeghalen, dan valt er weinig meer te recoveren gezien je alles overschreven hebt.

Hoe doe ik dat?


Blijft er nog iets staan in Windows.old? Het was ooit een Windows 7 machine, maar voor mijn tijd al naar Windows 10 geüpdatet.

[ Voor 6% gewijzigd door Jorgen op 09-12-2016 10:44 ]

[PaRaDoX4]

Jorgen schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 10:42:

Hoe doe ik dat?

Blijft er nog iets staan in Windows.old? Het was ooit een Windows 7 machine, maar voor mijn tijd al naar Windows 10 geüpdatet.

hier zijn tooltjes voor. internet is je vriend, kijk bijvoorbeeld eens naar dit linkje


in windows.old staan alle bestanden die op windows 7 stonden op het moment van de upgrade. Dus als je hem toen al had heb je kans dat daar ook nog wat in staat. Die map kun je via de instellingen van windows 10 verwijderen als je zeker weet dat je niet terug hoeft naar Windows 7

[ Voor 41% gewijzigd door PaRaDoX4 op 09-12-2016 10:47 ]

[frickY]

Jorgen schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 10:42:
[...]
een fabrieksreset mag. Het is een laptop van de serviceafdeling van de betreffende winkel. Ik vermoed dat ze niet zitten te wachten op een compleet leeg exemplaar.

Zou toch hopen dat ze hem iedere keer met een schone image uitlenen. Wat als jij er nu een keylogger op achterlaat, of jouw voorganger dat al gedaan heeft.

[Carpento]

Als een fabrieksreset wél mag maar een format niet dan is een wipe van de hele harddisk natuurlijk ook geen optie.

Wat ik zou doe is met CCleaner de optie 'Wipe free space' gebruiken, die zorgt in elk geval ervoor dat er geen verwijderde bestanden terug te halen zijn. Dat doet CCleaner door verwijderde bestanden te overschrijven met {iets anders}. Dan blijft de Windows-installatie tenminste intact

edit:

Dan is het natuurlijk wel zaak dat je eerst zelf de betreffende gegevens wegmikt, hetzij door een fabrieksreset, hetzij door handmatig (of met hetzelfde CCleaner) een en ander weg te doen

[ Voor 29% gewijzigd door Carpento op 09-12-2016 12:50 ]

[Jorgen]

Ik heb de laptop bij ontvangst al een factory reset laten uitvoeren. Daarna moest ik erop werken.

Ik kan ze bellen, maar ik denk wel te kunnen voorspellen dat een complete wipe niet leuk gevonden gaat worden.

Als de lege ruimte wipen voldoende veiligheid is, dan kies ik waarschijnlijk daarvoor.

Edit: voor de zekerheid gebeld. Windows moet erop blijven staan. Een volledige wipe/format is daarmee inderdaad geen optie. Ik heb ook geen Windows installatie dvd of zo bij de hand.

Gaat de lege ruimte wipe dan mijn privacy voldoende waarborgen?

[ Voor 29% gewijzigd door Jorgen op 09-12-2016 11:03 ]

[xFeverr]

De optie voor een complete wipe in Windows 10 overschrijft de hele disk al. Dit proces heeft als het goed is dan ook een hele tijd geduurt, misschien zelfs meerdere uren. Dan zit je wel Safe, zeker na 2x

[Tsjipmanz]

Je hebt ook een tool Eraser die volgens mij zelfs nog wat grondiger is dan de 'free space cleaner' van CCleaner. Je kan onder meer kiezen voor de Gutmann methode (maar liefst 35 keer overschrijven). Het is handig om de cluster tips ook te overschrijven, omdat anders in sommige gevallen bestandsnamen van gewiste bestanden nog zichtbaar zijn te maken. Als je deze 2 keer laat draaien over de vrije schijfruimte kunnen volgens mij zelfs de NSA nauwelijks nog sporen vinden. Volgens mij houdt het dan ook wel zo'n beetje op, qua mogelijkheden die je hebt.

[Frankyy]

Jorgen schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 10:42:
[...]

Hoe doe ik dat?

[...]

DBAN is hier populair voor. Bootable USB en lekker laten draaien.
http://www.dban.org/

[Jorgen]

Frankyy schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 11:30:
[...]


DBAN is hier populair voor. Bootable USB en lekker laten draaien.
http://www.dban.org/

die is toch voor complete drives? Dat is helaas geen optie.

Tsjipmanz schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 11:15:
Je hebt ook een tool Eraser die volgens mij zelfs nog wat grondiger is dan de 'free space cleaner' van CCleaner. Je kan onder meer kiezen voor de Gutmann methode (maar liefst 35 keer overschrijven). Het is handig om de cluster tips ook te overschrijven, omdat anders in sommige gevallen bestandsnamen van gewiste bestanden nog zichtbaar zijn te maken. Als je deze 2 keer laat draaien over de vrije schijfruimte kunnen volgens mij zelfs de NSA nauwelijks nog sporen vinden. Volgens mij houdt het dan ook wel zo'n beetje op, qua mogelijkheden die je hebt.

Misschien dat ik die dan na ccleaner ook nog draai,vanwege die cluster tips.

xFeverr schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 11:05:
De optie voor een complete wipe in Windows 10 overschrijft de hele disk al. Dit proces heeft als het goed is dan ook een hele tijd geduurt, misschien zelfs meerdere uren. Dan zit je wel Safe, zeker na 2x

Dat is goed om te weten

[frickY]

Wat creatiever;
Download en copy/paste grote bestanden tot de schijf volledig vol is. Alle sectors waar verwijderde data stond zijn dan overschreven. Recovery-programmas kunnen daar dan niets meer mee.

Of defragmenteren

[ Voor 18% gewijzigd door frickY op 09-12-2016 12:31 ]

[Carpento]

Maar nu nog even realistisch: we hebben het over een particulier gebruikte laptop.

offtopic:
Een aanname, maar anders zou je volgens mij bij de IT-afdeling van je werkgever terecht komen, of als ZZP'er bij een IT-dienstverlener ?

Privacybescherming is ook prima om je van bewust te zijn maar overdrijf het niet. Je kunt die harddisk wel achtendertig keer overschrijven zodat zelfs de meest geharde geheime diensten niets meer met je gegevens kunnen maar hoe groot is de kans dat juist zij deze leenlaptop in handen gaan krijgen van de plaatselijke IT-shop op de hoek ?

Als iemand gericht naar je gegevens op zoek is had 'ie namelijk allang in de laptop ingebroken terwijl je gewoon thuis op de laptop aan het werk bent. Dat is namelijk veel makkelijker (want voorspelbaarder) dan naar die ICT-winkel gaan, een kapotte laptop inleveren en dan hopen dat je exact dát exemplaar waar jouw bestanden op staan mee krijgt als leenlaptop.

offtopic:
Of nog erger: 's nachts bij de winkel inbreken om die laptop met gegevens in handen te krijgen. Ook dan heb je het over een andere categorie boosaardige mensen die allang op een andere manier jouw gegevens bemachtigd hadden...

Kortom: Je probeert jezelf te beschermen tegen de toevallige lolbroek die gaat snuffelen op de harddisk van een laptop die niet van hemzelf is. Hoeveel moeite gaat diegene doen om informatie boven water te krijgen van een (voor hem onbekende, dus willekeurige) vorige gebruiker ?

TL;DR: Mensen die gericht naar jouw gegevens op zoek zijn gaan ze heus wel in handen krijgen maar niet via deze laptop. Mensen die zomaar wat afsnuffelen doen veel minder moeite. Maak het jezelf dus niet te lastig.

Tenzij je vieze plaatjes op de computer hebt staan en de politie mag het niet weten natuurlijk

[LankHoar]

Ik snap het probleem niet zo. Je geeft aan dat het W10 betreft, dus gewoon iso download tool van MS downloaden en dezelfde versie van W10 weer installeren, in het process de schijf formatteren. Je hebt geen licentie nodig, die zit namelijk al aan de machine verbonden (je gaf aan dat ie geupgrade is vanaf W7). Lijkt mij het meest simpele en beste.

[Rannasha]

Een keer de ruimte van de harde schijf overschrijven is voldoende. Het idee dat data terug te halen is door in een cleanroom de schijf te ontmantelen en te zoeken naar "magnetische schaduwen" van de overschreven dat is gebaseerd op een inmiddels 20 jaar oud artikel. De data-dichtheid van harde schijven is inmiddels met ordes van grootte gestegen en het is allang niet meer mogelijk om een dergelijke aanpak te gebruiken.

Zodra de data eenmaal overschreven is, is deze voorgoed weg. Zie ook: http://www.computerworld....eally-unrecoverable-.html

Kortom, factory reset het ding, vul de schijf met data, met behulp van een tooltje of gewoon door een groot bestand herhaaldelijk te copy/pasten en verwijder vervolgens de data (bv door een tweede factory reset).

[coolbvrobin]

Ik snap best dat je je zorgen maakt om je privacy.
Maar een puur factory reset lijkt mij echt wel voldoende hoor.

[Carpento]

LankHoar schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 12:53:
Lijkt mij het meest simpele

Ja, natuurlijk. Want CCleaner draaien met de genoemde optie is véél ingewikkelder Of bedoel je 'simpel' zoals de tweede definitie hier ? Dan ben ik het met je eens

LankHoar schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 12:53:
en beste.

Nope, zelfs dát niet. Je hebt gelijk voor wat betreft de Windows-licentie, dat zal wel goedgaan. Maar dat mechanisme gaat niet op voor eventuele andere software. En nee, een Office-key lees je tegenwoordig ook niet zomaar uit. Je zadelt in elk geval de winkel op met extra werk.

Een Windows-installatie, zeker met het downloaden en maken van een installatiemedium, is ook voor de vraagsteller veel meer werk. Zeker als je meeneemt dat je nog even zoet met netjes inrichten van drivers (of ga je een half geïnstalleerde laptop inleveren ?)

Ohja, iets in mij doet me vermoeden dat de winkel met 'Windows moet erop blijven staan' bedoelt 'Onze installatie van Windows moet er op blijven staan', denk je niet ?

[ Voor 3% gewijzigd door Carpento op 09-12-2016 13:14 ]

[Jorgen]

Er staan geen vieze plaatjes of bedrijfsgegevens op, maar wel documenten die niemand anders hoeft in te zien, foto's van mijn dochter, enz. En dan natuurlijk browsergegevens met mijn bankzaken, email en dergelijke. Er hoeft maar 1 helpdeskmedewerker recuva te kennen en dingen worden ingezien. Die privacy wil ik waarborgen. De NSA en gerichte hackers, dat geloof ik allemaal wel.

[Carpento]

Jorgen schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 13:29:
Er staan geen vieze plaatjes of bedrijfsgegevens op, maar wel documenten die niemand anders hoeft in te zien, foto's van mijn dochter, enz. En dan natuurlijk browsergegevens met mijn bankzaken, email en dergelijke.

Jorgen schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 11:34:
Misschien dat ik die dan na ccleaner ook nog draai,vanwege die cluster tips.

Tenzij er in de bestandsnamen gevoelig spul zit (cookies met de URL van websites ?) voegt dat dan ook weinig meer toe

Jorgen schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 13:29:
Er hoeft maar 1 helpdeskmedewerker recuva te kennen en dingen worden ingezien. Die privacy wil ik waarborgen. De NSA en gerichte hackers, dat geloof ik allemaal wel.

Kleine correctie hierop: Die helpdeskmedewerker moet Recuva kénnen, installeren, dan laten scannen en dáárna nog het herstel van eventuele bestanden uitvoeren. De conclusie 'mogelijkheid kennen = daadwerkelijk inzien' lijkt me erg kort door de bocht: zo'n helpdeskmedewerker heeft over het algemeen wel betere dingen te doen.

---

Anyway: voor deze situatie is zo'n wipe prima. Cluster tips lijkt me al overdreven, met alleen bestandsnamen kan zo iemand niks zinnigs doen

[LordSinclair]

Hopelijk heb je ook alle data van je eigen laptop gehaald toen je hem weg bracht voor reparatie.

[JPtjeeNL]

xFeverr schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 11:05:
De optie voor een complete wipe in Windows 10 overschrijft de hele disk al. Dit proces heeft als het goed is dan ook een hele tijd geduurt, misschien zelfs meerdere uren. Dan zit je wel Safe, zeker na 2x

Je kunt in Windows 10 kiezen voor een complete wipe en een simpele wipe. Bij de complete wipe staat ook dat het verstandig is om dit te doen als je de laptop aan iemand anders gaat geven. Die duurt ook een aantal uur. Een simpele wipe verwijdert alleen de gegevens. Heb je die uitgevoerd?

[Jorgen]

LordSinclair schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 14:09:
Hopelijk heb je ook alle data van je eigen laptop gehaald toen je hem weg bracht voor reparatie.

dat heb ik gedaan door bestanden naar m'n NAS en een usb-stick te verplaatsen en daarna de factory reset uit te voeren. Ik moet bekennen dat ik niet meer weet met welke settings, bedenk ik me nu. In elk geval geen wipe er overheen.

Carpento schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 14:04:
[...]


[...]


Tenzij er in de bestandsnamen gevoelig spul zit (cookies met de URL van websites ?) voegt dat dan ook weinig meer toe


[...]

Kleine correctie hierop: Die helpdeskmedewerker moet Recuva kénnen, installeren, dan laten scannen en dáárna nog het herstel van eventuele bestanden uitvoeren. De conclusie 'mogelijkheid kennen = daadwerkelijk inzien' lijkt me erg kort door de bocht: zo'n helpdeskmedewerker heeft over het algemeen wel betere dingen te doen.

---

Anyway: voor deze situatie is zo'n wipe prima. Cluster tips lijkt me al overdreven, met alleen bestandsnamen kan zo iemand niks zinnigs doen

Nee, bestandsnamen met voornamen en/ of " concept bladiebla". Gaat evengoed niemand wat aan, maar is weinig schadelijk, vermoed ik zo.

[Jorgen]

JPtjeeNL schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 14:29:
[...]

Je kunt in Windows 10 kiezen voor een complete wipe en een simpele wipe. Bij de complete wipe staat ook dat het verstandig is om dit te doen als je de laptop aan iemand anders gaat geven. Die duurt ook een aantal uur. Een simpele wipe verwijdert alleen de gegevens. Heb je die uitgevoerd?

Bij de leenlaptop 2 x de uitgebreide wipe.
Bij het inleveren van mijn eigen laptop, weet ik niet meer met welke settings. Mijzelf kennende wel de uitgebreide, maar ik weet het niet zeker.

[LankHoar]

Carpento schreef op vrijdag 9 december 2016 @ 13:06:
[...]
Je hebt gelijk voor wat betreft de Windows-licentie, dat zal wel goedgaan. Maar dat mechanisme gaat niet op voor eventuele andere software. En nee, een Office-key lees je tegenwoordig ook niet zomaar uit. Je zadelt in elk geval de winkel op met extra werk.

Oeps ik dacht niet aan Office en eventueel andere programma's

[Jorgen]

Nog even terugkomend op de helpdeskmedewerker met recuva. Als hij per ongeluk wat foto's van garantieclaims wist en met die reden recuva gaat gebruiken, kunnen mijn foto's boven komen. Anyway, ccleaner is nu 3-voudig aan het overschrijven / wipen. Daarna even m'n WiFi wachtwoord verwijderen of desnoods de snelle factory reset en dan geloof ik het wel.

[Carpento]

Het zijn uiteindelijk afwegingen die je echt alleen voor jezelf kunt maken

offtopic:
Expres even tussen offtopic tags: ik heb sterk de indruk dat je een bepaalde benadering al in je hoofd hebt (zo grondig mogelijk wipen, desnoods zwáár overdreven) en daar nu hooguit nog een min of meer plausibele onderbouwing voor zoekt. Als je inderdaad echt 100% zeker wilt zijn dan weet je wat je te doen staat.

In alle andere gevallen denk ik dat je jezelf geen onwaarschijnlijke scenario's moet voorhouden om je keuze te verdedigen. Het is al onwaarschijnlijk dat die medewerker op die leenlaptop afbeeldingen zou gaan plaatsen, laat staan dat hij dan die afbeeldingen ook direct per ongeluk wist. Zóu dat zich voordoen dan is het voor hem ook makkelijker om die afbeeldingen er nóg een keer op te zetten (hij heeft ze er net opgezet vanaf een ander systeem, of zojuist ergens gedownload) dan om een file recovery te gaan doen. En zelfs in dát onwaarschijnlijke geval treft diegene hooguit bestandsnamen aan. Oei oei.

En qua wifi: waarom stel je niet gewoon een nieuw wachtwoord in. Hoef je ook niet overal en nergens te voorkomen dat het oude zou uitlekken

[Jorgen]

Goede overdenking. En inderdaad ik wilde een bepaalde kant op, maar wist technisch gezien niet precies hoe. Heb toch veel opgestoken vandaag. En daarbij de leenlaptop met een goed gevoel ingeleverd en een perfect uitziende eigen laptop terug gekregen. Morgen maar eens zien of alles nog werkt.

Iedereen bedankt voor het meedenken en de informatie!

[Jorgen]

Vanmorgen mijn eigen laptop terug willen zetten naar de fabrieksinstellingen inclusief een wipe van de gegevens. Hij hangt nu al uren op 30%. Er is nog geen verbinding met de WiFi of ethernet, dus het is geen update die dwars zit. Kom er niet uit, wat ik nu het beste doen kan.

Ik wil de fabrieksinstellingen in ieder geval niet verliezen.

Dit soort problemen zie ik op mijn zoektocht overal boven komen, maar dan in combinatie met updates of tech demo installaties. Oplossingen variërend van wachten tot formatteren en opnieuw beginnen. Ik schiet er concreet niet zo veel mee op.

Edit: zeer vreemd... Na zeker 3,5 uur op 30 procent te hebben gestaan, schiet hij ineens naar 81% (en doortellen). Is dat normaal gedrag bij het wipen en resetten als je een HDD en SSD hebt?

Edit 2: ik kreeg ook de vraag of ik mijn TPM wilde resetten. Ik heb nee gekozen. Is dat correct?

[ Voor 56% gewijzigd door Jorgen op 10-12-2016 19:47 ]