Waarom kan er zo weinig geheugen op een modern moederbord?

[aawe mwan]

Ik ben een nieuwe PC aan het samenstellen en twijfel of ik de maximale hoeveelheid geheugen moet plaatsen, of misschien de helft daarvan. Zoveel scheelt dat niet in prijs, op de complete computer.

Maar nu denk ik terug aan de tijd van de 30-pin SIMMs, in de tijd dat je 1MB kocht voor DOS, of 4MB als je met Windows wilde gaan experimenteren. In die tijd hadden bijna alle moederborden plaats voor 2 banken geheugen, in elke bank kon je 1MB, 4MB of 16MB plaatsen. Als je een bank met 16MB wilde vullen, dan kostte je dat bijna een modaal maandsalaris, dus niemand deed dat, maar in de meeste systemen kon je destijds wel het geheugen een factor 32 uitbreiden.

Tegenwoordig is 8GB „standaard”, een enthousiasteling koopt 16GB, maar de meeste moederborden die ik bij mijn zoektocht tegenkom gaan niet verder dan maximaal 32GB geheugen. Waarom is er tegenwoordig zo weinig ruimte voor uitbreiding van geheugen?

[Shaggy]

64GB
https://azerty.nl/0-6462-...iii-hero-moederbord-.html


128gb
https://azerty.nl/8-6126-...dlike-gaming-carbon-.html

Gewoon even goed kijken dus

[Mr_gadget]

Windows draait voor de gemiddelde persoon ook al prima op 4 GB. Voor gamen en dergelijke is meer fijner. Maar krijg je 16 GB al vol? Denk dat het lastig is om 16 GB vol te krijgen. Op mijn werk lukt het wel maar dan heb ik hele grote assemblies ingeladen. En daar heb ik dan ook een professioneel bord waar wel meer in kan

[MAX3400]

Mr_gadget schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 09:52:
Windows draait voor de gemiddelde persoon ook al prima op 4 GB. Voor gamen en dergelijke is meer fijner. Maar krijg je 16 GB al vol? Denk dat het lastig is om 16 GB vol te krijgen. Op mijn werk lukt het wel maar dan heb ik hele grote assemblies ingeladen. En daar heb ik dan ook een professioneel bord waar wel meer in kan

Alle machines thuis hebben 16GB maar als ik mijn VM-park opstart, pak ik overal gewoon die 16GB. Nadeeltje van 50% laptops waar niet meer geheugen in kan.

Afhankelijk van de studie/labs, moet ik binnenkort toch maar eens mijn eigen PC upgraden met een nieuw mobo en 64GB.

Maar je hebt gelijk; ik denk dat 80% van de gebruikers vooralsnog niet meer dan 16GB nodig heeft.

[Onbekend]

Er zijn inderdaad ook moederborden met meer dan 32GB ram mogelijk. Maar waarom zouden ze veel van dat soort moederborden maken terwijl 99% toch minder dan 32GB geheugen nodig heeft?
En als je meer dan 32GB nodig hebt, dan lijkt het erop dat je een beetje richting server-gebruik aanloopt waarbij je vaal ook andere moederbord-eisen krijgt.

[MAX3400]

Server-gebruik? Een Pi kan ook een "server" zijn maar daar gaat echt maar peanuts aan RAM op.

Zullen we voortaan "services & resource footprint" zeggen?

[aawe mwan]

MAX3400 schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 09:57:
Alle machines thuis hebben 16GB maar als ik mijn VM-park opstart, pak ik overal gewoon die 16GB.
[...]
Maar je hebt gelijk; ik denk dat 80% van de gebruikers vooralsnog niet meer dan 16GB nodig heeft.

Ik verwacht ook veel geheugen nodig te hebben voor virtuele machines. Verder wordt het overschot aan geheugen gebruikt als sambacache.

Je laatste opmerking is precies wat ik bedoel: vroeger kon je vrijwel elke PC uitbreiden tot 32 keer van wat 80% van de gebruikers nodig had, nu kan dat alleen als je een 5 keer zo duur gaming of server moederbord uitzoekt. Waarom?

[MAX3400]

aawe mwan schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 10:16:
[...]


Ik verwacht ook veel geheugen nodig te hebben voor virtuele machines. Verder wordt het overschot aan geheugen gebruikt als sambacache.

Je laatste opmerking is precies wat ik bedoel: vroeger kon je vrijwel elke PC uitbreiden tot 32 keer van wat 80% van de gebruikers nodig had, nu kan dat alleen als je een 5 keer zo duur gaming of server moederbord uitzoekt. Waarom?

Omdat de investering in extra RAM en DIMMslots vaak alleen voor "rijkere" users is. Vergeet ook niet dat sommige CPU's in dezelfde generatie ook niet allemaal dezelfde hoeveelheid RAM kunnen aansturen en dat daardoor het board, design, chipset maar ook stroom-stabiliteit allemaal extra geld gaan kosten helaas.

[418O2]

16Gb is al vrij veel. Ik moet op mijn werk of echt mijn best doen om dat vol te krijgen. Dan draai ik een vm die 6Gb krijgt en 2 IDEs met webservers. Dat is dus al ruim voldoende voor 99%. Ik kan voor 32Gb geen use case vinden voor iets anders dan veel VM's. En als je dat gebruikt wil je al gauw naar een server. Ik snap je punt niet echt.

[MAX3400]

418O2 schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 10:22:
En als je dat gebruikt wil je al gauw naar een server. Ik snap je punt niet echt.

Server... Echt, sorry hoor maar de webinterface van jouw router is ook draaiend op een "server". Dat geneuzel altijd om workload maar meteen op het woordje server te gooien, word ik erg simpel van.

[418O2]

MAX3400 schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 10:27:
[...]

Server... Echt, sorry hoor maar de webinterface van jouw router is ook draaiend op een "server". Dat geneuzel altijd om workload maar meteen op het woordje server te gooien, word ik erg simpel van.

Ik bedoel een machine met serverhardware. Dual cpu en meer geheugenslots. Dat snap jij toch ook wel.

[MAX3400]

418O2 schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 10:30:
[...]

Ik bedoel een machine met serverhardware. Dual cpu en meer geheugenslots. Dat snap jij toch ook wel.

Ja & nee. Zoals je zelf al zei, wat is de use case voor iets? Afhankelijk daarvan zoek je je hardware uit. En in veel gevallen bepaalt het OS of een applicatie of je "server" wordt maar als jij Windows XP op een G380 installeert, heb je gewoon een duur werkstation uit 2001.

We zitten waarschijnlijk wel op dezelfde lijn maar er zijn (helaas) teveel topics waar termen en topicstarts absoluut door elkaar lopen.

[418O2]

MAX3400 schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 10:34:
[...]

Ja & nee. Zoals je zelf al zei, wat is de use case voor iets? Afhankelijk daarvan zoek je je hardware uit. En in veel gevallen bepaalt het OS of een applicatie of je "server" wordt maar als jij Windows XP op een G380 installeert, heb je gewoon een duur werkstation uit 2001.

We zitten waarschijnlijk wel op dezelfde lijn maar er zijn (helaas) teveel topics waar termen en topicstarts absoluut door elkaar lopen.

Er zijn mensen met een HyperV homelab. Dan is het handig dat je meerdere VMs kan draaien. Als je 4 in de lucht hebt met 6gb per stuk is het wel handig om meer dan 32Gb te hebben. Maar mensen die zulke eisen hebben zullen niet zo snel zulke vragen stellen.

[AndreStarTrek]

aawe mwan schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 10:16:
[...]


Ik verwacht ook veel geheugen nodig te hebben voor virtuele machines. Verder wordt het overschot aan geheugen gebruikt als sambacache.

Je laatste opmerking is precies wat ik bedoel: vroeger kon je vrijwel elke PC uitbreiden tot 32 keer van wat 80% van de gebruikers nodig had, nu kan dat alleen als je een 5 keer zo duur gaming of server moederbord uitzoekt. Waarom?

Dat komt voornamelijk dat de grote ontwikkeling een beetje over is. Software word niet ieder jaar veel zwaarder of gaat veel mee geheugen gebruiken. Hier door is er ook niet meer geheugen nodig voor de gemiddelde consument. Daarbij kan je in een skylake systeem al 64 GB geheugen kwijt dus dat is een aardige uitbreiding als je toch mocht willen.

[Hackus]

Het is in elk geval meer als vroeger 32gb t.o. 32mb. maar standaard 4 uit kunnen breiden naar 32gb is toch wel veel. wat boven ook gezegd is, is dat 90% van de pc gebruiker goed uit kan met 4-8gb. wie meer als 32gb nodig heeft is maar een klein percentage van de kopers, dus is het niet overal te vinden.

[GoT]

64 GB reepjes: categorie: Geheugen intern
Prik je moederbord er maar helemaal vol mee, veel plezier.

[aawe mwan]

GoT schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 10:49:
64 GB reepjes: categorie: Geheugen intern
Prik je moederbord er maar helemaal vol mee, veel plezier.

Dank voor de tip, maar ik wacht nog even met kopen. In de pricewatch staat het er niet bij, maar aan de plaatjes te zien gaat het volgens mij om buffered modules. Die zijn langzamer dan normale modules, gebruiken veel meer stroom (ze worden echt heet) en werken alleen in moederborden die buffered modules expliciet ondersteunen. In het algemeen wordt dit „server geheugen” genoemd en nieuw is het duur, maar tweedehands goedkoop.

Hier een filmpje van iemand die een server upgrade van 1TB naar 2TB geheugen (vanaf 6:42):

Vanaf 13:16 zie je hoe de machine aangeeft dat een DIMM er niet goed in zit.

[ Voor 3% gewijzigd door aawe mwan op 19-11-2016 11:11 ]

[begintmeta]

Er zijn al diverse borden te koop waar je desgewenst ≥ 1TB ram in kan zetten, en tegenwoordig begint ≥ 32GB normaal te zijn. Maar weinigen doen het. Ik heb voorlopig in ieder geval genoeg aan 32GB

Kennelijk zijn de geheugenprijzen toch minder snel gestegen dan de geheugenbehoefte.

[ Voor 14% gewijzigd door begintmeta op 19-11-2016 11:03 ]

[DaLoona]

En vergeet niet, het is ook afhankelijk van wat voor een cpu je gaat gebruiken. De huidige serie van Intel, Skylake, kan maar overweg met 64GB, de vorige serie, kan/kon maar 32GB maximaal aanspreken., volgens specs van Intel.
De HPET serie van Intel kan maximaal 128GB aanspreken. Wil je meer, ga je toch richting server cpu's en borden en die zijn daar veel beter op ingericht.

[begintmeta]

DaLoona schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 11:13:
En vergeet niet, het is ook afhankelijk van wat voor een cpu je gaat gebruiken. De huidige serie van Intel, Skylake, kan maar overweg met 64GB, de vorige serie, kan/kon maar 32GB maximaal aanspreken., volgens specs van Intel.
...

Dat klopt, hoewel, dat CPU's zo beperkt worden ligt op zich ook in lijn met een wat gemodificeerde versie van de vraag: 'waarom kan een moderne CPU zo weinig geheugen adresseren?'

[aawe mwan]

Destijds heb ik het upgradepath 1MB - 4MB - 20MB gevolgd.

Bij de aankoop van 4MB heb ik het oude geheugen nog verkocht, omdat op dat moment 4MB meer dan genoeg was. Er bestonden nog bijna geen toepassingen voor meer dan 1MB geheugen; je kon het extra geheugen alleen als exTENded geheugen gebruiken in een paar programma's die daarvoor aangepast waren, of als ramdisk.

Toch beschikte bijna elke PC over de mogelijkheid om geheugen uit te breiden tot 32MB. Ik vermoed dat er nauwelijks systemen gebouwd zijn waar ooit 32MB in gezeten heeft, als het 1% was zou ik het al veel vinden.

[RVW]

begintmeta schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 11:32:
[...]

Dat klopt, hoewel, dat CPU's zo beperkt worden ligt op zich ook in lijn met een wat gemodificeerde versie van de vraag: 'waarom kan een moderne CPU zo weinig geheugen adresseren?'

"Waarom kan een moderne consumenten CPU zo weinig geheugen adresseren?"

Omdat gewone gebruikers zelden meer dan 32 GB RAM nodig hebben... daarboven zit je al snel aan hele andere chipsets en CPU's. De meeste moderne high end Xeon's kunnen 3 TB RAM aan, zie bijvoorbeeld:

http://ark.intel.com/products/93806

Iets simpelere zitten aan de 1,5 TB:

http://ark.intel.com/products/93812

[ Voor 6% gewijzigd door RVW op 19-11-2016 11:40 ]

[GoT]

begintmeta schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 11:32:
[...]Dat klopt, hoewel, dat CPU's zo beperkt worden ligt op zich ook in lijn met een wat gemodificeerde versie van de vraag: 'waarom kan een moderne CPU zo weinig geheugen adresseren?'

Omdat een Ferrari nou eenmaal sneller is dan een Peugeootje.
Wil je een snelle auto hebben dan moet je je portemonnee opentrekken en heel veel Euries ophoesten.
Heb je dat geld niet, dan moet je het maar doen met een tragere autootje.

[Rukapul]

De voornaamste reden is marketing en marktsegmentering. Intel en co zien bij voorkeur niet dat consumenten chipsets zakelijk ingezet worden omdat dat minder oplevert. Zouden ze dat wel doen dan zal een Aziatische mobobakker het niet nalaten om het aan te bieden.

Het is overigens ook te herkennen aan CPU features waar doelbewust de markt gesegmenteerd wordt en je je als hobbyist door productmatrices moet worstelen voor net dat ene betaalbare model wat de professionele features bevat die je wilt hebben maar net niet alles wat een zakelijke klant zou kopen.

De winsten van met name Intel over het afgelopen decennium zijn vooral hier aan toe te schrijven. In een verder verleden was er veel minder marktsegmentering en was de markt vooral gericht op steeds toenemende rauwe performance. Features waren toen breder beschikbaar over het portfolio.

* Rukapul heeft al vele jaren een servertje thuis met 32GB voor VMs.

[ Voor 18% gewijzigd door Rukapul op 19-11-2016 11:45 ]

[Aikon]

@GoT: Als je dan een vergelijking met auto's wilt maken, zou je je denk ik moeten richten op de laadcapaciteit. Het gaat over hoeveelheid geheugen, niet om de snelheid.

Daarnaast, een moderne CPU kan helemaal niet weinig geheugen adresseren. 32GB Is zat voor 99% van de gebruikers, hoe kan iemand dat dan weinig noemen?

In het bedrijfsleven is 2GB heel gebruikelijk, en laten we eerlijk zijn, de meeste gebruikers hebben daar al voldoende aan. Nu is 4GB wel iets fijner, en omdat het zo goedkoop is, is dat gebruikelijker. 8 En 16GB is echt vrijwel alleen nodig voor een gamer of grafisch ontwerper.

[begintmeta]

Rukapul schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 11:42:
De voornaamste reden is marketing en marktsegmentering.

Dat lijkt mij ook inderdaad, hetzelfde verhaal gaat op voor bijvoorbeeld ECC.

[GoT]

@Aikon: Ik wil het eerder vergelijken met: mensen die dure artikelen in een winkelwagen stoppen, erop zitten te geilen en bij checkout gaan afhaken. Daar is een speciale marketingterm voor bedacht.
Dit is iets soortgelijks: "klagen" dat er weinig geheugen op een moederbord kan, maar toch niet kopen omdat het te duur is.

[ToFast]

Waar ik wel benieuwd naar ben is of er ook 'standaard' moederbordbordjes zijn die zeggen max 32GB te ondersteunen, maar prima met 64GB werken (mits de CPU het ondersteund) . Ik heb in het verleden gemerkt dat dit best mogelijk was met cpu's en hdds (snelheid en grootte) die het bios eigenlijk niet herkende. Desnoods via een bios edit (hex-editor en iemand die weet wat die doet). Ik bedoel, lijkt me best mogelijk aangezien ik me de AMD potloodstreepjes voor geunlockte multipliers nog herinner, de bios edits voor hogere voltages, aangepaste slip/raid controllers, bios edits van gpu's voor hogere voltages, meer unlockte vertex-shaders en pipelines, mhz etc etc.

[ Voor 36% gewijzigd door ToFast op 19-11-2016 12:05 ]

[begintmeta]

GoT schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 11:52:
@Aikon: Ik wil het eerder vergelijken met: mensen die dure artikelen in een winkelwagen stoppen, erop zitten te geilen en bij checkout gaan afhaken. Daar is een speciale marketingterm voor bedacht.
Dit is iets soortgelijks: "klagen" dat er weinig geheugen op een moederbord kan, maar toch niet kopen omdat het te duur is.

Wat de TS stelt is dat vroeger de meeste borden meerdere maandsalarissen aan RAM konden bevatten, ondanks dat vrijwel niemand daar gebruik van maakte. Tegenwoordig kunnen borden dan minder maandsalarissen aan RAM bevatten, en de vraag is waarom. Ik zou het op houden op begintmeta in "Waarom kan er zo weinig geheugen op een modern moederbord?", maar wellicht waren de moederborden vroeger gewoon minder divers, de borden die er waren, hadden de volledige markt als doelgroep.

[ Voor 6% gewijzigd door begintmeta op 19-11-2016 12:02 ]

[dion_b]

aawe mwan schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 11:35:
Destijds heb ik het upgradepath 1MB - 4MB - 20MB gevolgd.

Bij de aankoop van 4MB heb ik het oude geheugen nog verkocht, omdat op dat moment 4MB meer dan genoeg was. Er bestonden nog bijna geen toepassingen voor meer dan 1MB geheugen; je kon het extra geheugen alleen als exTENded geheugen gebruiken in een paar programma's die daarvoor aangepast waren, of als ramdisk.

Toch beschikte bijna elke PC over de mogelijkheid om geheugen uit te breiden tot 32MB. Ik vermoed dat er nauwelijks systemen gebouwd zijn waar ooit 32MB in gezeten heeft, als het 1% was zou ik het al veel vinden.

Nog leuker, waarschijnlijk kon je veel verder uitbreiden. 16MB 30p SIMMs waren destijds uitermate zeldzaam en volstrekt onbetaalbaar, maar ze konden doorgaans wel werken, waardoor je op een bord met 8 SIMM slots daadwerkelijk 128MB RAM kon plaatsen. Heb dat nog voor de lol gedaan jaar of 15 terug op een 486 bord. Voor geen betere reden dan 'omdat het kon' Je liep wel tegen zaken aan als cache controllers die alleen maar de eerste 16MB of 64MB konden cachen, dus performance in zaken die minder dan dat gebruikten was veel slechter dan met max zoveel ram als gecached kon worden.

Vervolgens een Pentium Overdrive erop gestopt en Windows XP erop geinstalleerd. Ook omdat het kon. Idem met de CPU underclocken naar 1.5MHz en Windows XP in enkele uren laten booten


Maar goed, alle gekkigheid terzijde. Borden konden dat toen omdat er geen significante meerprijs was voor dergelijke support: 30p SIMM was al de simpelste, goedkoopste geheugenslot die voorhanden was. Geheugencontrollers die meer konden addresseren dan 16 bit waren gelijk 32 bit, met dus 4GB addresseringslimiet. Niemand had bij een mid-range 486 bord anno 1992 serieus in gedachten dat iemand er ooit meer dan 8MB op zou prikken, en de 128MB die er uiteindelijk op zou kunnen was groter dan de toen gangbare HDD-formaten. Het was gewoon bijkomstigheid. Als er ook maar enige kostenplaatje aan had gehangen, was het niet ondersteund. Wat ook meespeelt is hoe lang geheugentechnologie constant bleef: de 30p SIMM met FP-DRAM werd in 1982 ontwikkeld en bleef ruim 10 jaar later gangbaar. In die tijd is men inderdaad gegaan van 64kB per SIMM tot 4MB per SIMM in de mainstream, dus factor 64 verhoging van capaciteit (3 generaties geheugendichtheid) met zefde technologie. Dat je vervolgens nog twee generaties (16x meer geheugen dus) kon doen was niet voorzien, het kon gewoon

Dat is het verschil met nu. Geheugencontrollers kunnen Petabytes addresseren, maar nu is de maximale dichtheid per datalijn de beperkende factor. Per generatie zie je dat een geheugencontroller de maximale op dat moment gangbare dichtheid ondersteunt, maar niet meer dan dat, omdat er enerzijds wel degelijk kosten aan hangen nu en anderzijds omdat tegen de tijd dat een factor vier meer geheugen relevant wordt, er toch een nieuwe technologie in, waardoor een 'oude' standaard met grote capaciteit simpelweg niet interessant is. Kijk maar naar DDR3 - ingevoerd in 2007, maar tegen 2014 alweer uitgerangeerd, en dat in een tijd waarin de ontwikkelingen veel langzamer gingen dan in de jaren '80. Anno 2007 zou je max 8GB op een DDR3-bord kunnen prikken, anno 2014 kon je er 32GB op prikken. Factor 4 verschil dus, oftewel een enkele verhoging in geheugendichtheid.

[CMD-Snake]

aawe mwan schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 09:43:
Waarom is er tegenwoordig zo weinig ruimte voor uitbreiding van geheugen?

Ik begrijp niet echt hoe je tot die conclusie komt. In het professioneel/enthousiast segment is er meer dan voldoende mogelijk. Er zijn Skylake moederborden en laptops die tot 64GB geheugen kunnen hebben. Je moet heel wat VM's draaien om dat vol te krijgen.

In het normale segment is er minder mogelijk, maar daar is ook de vraag minder voor deze mogelijkheden. Het is dan logisch dat fabrikanten daar dan meer beperkingen aanbrengen.

Hoeveel geheugen wil je dan wel niet hebben in je machine? Met 64GB moet je denk ik al een heel eind komen ook met thuis labs.

[aawe mwan]

CMD-Snake schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 15:40:
[...]
Hoeveel geheugen wil je dan wel niet hebben in je machine? Met 64GB moet je denk ik al een heel eind komen ook met thuis labs.

Het nieuwe systeem gaat een machine vervangen die 2GB heeft en bijna nooit hoeft te swappen. Maar op het nieuwe systeem wil ik een virtuele machine gaan draaien en die moet ik minstens 8GB geheugen geven. VirtualBox zegt dat ik maximaal 65% van het fysieke geheugen mag toewijzen aan virtuele machines, meer dan 88% weigert hij zelfs. Met 16GB fysiek geheugen blijft er maar 2,6GB over voor een tweede virtuele machine. Ik zit dus met de keuze tussen 16GB en 32GB.

Maar voor hoeveel geheugen ik vandaag een zinnige toepassing kan bedenken, was niet punt van mijn vraag. Het gaat om uitbreidbaarheid.

[CMD-Snake]

aawe mwan schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 16:11:
VirtualBox zegt dat ik maximaal 65% van het fysieke geheugen mag toewijzen aan virtuele machines, meer dan 88% weigert hij zelfs. Met 16GB fysiek geheugen blijft er maar 2,6GB over voor een tweede virtuele machine. Ik zit dus met de keuze tussen 16GB en 32GB.

Hyper-V en VMWare Workstation staan zelfs toe dat je meer geheugen uitdeelt dan je in je computer hebt.

32GB is denk ik nog op de grens van betaalbaar.

[gameguy12]

Als ik een beetje in photoshop bezig ga, gebruikt ik ook zo 4GB aan dat, en zit mijn 8GB wel bijna vol dus ik snap t ook niet helemaal maar eh, 50€ en 16GB, 100€ dan 32 en verder

[Wim-Bart]

Ik snap niet waar het probleem vandaan komt. Intel heeft 3 smaken voor consumenten waarbij ondersteuning respectievelijk: 32, 64 of 128 GB is. Voor de laatste heb je een ander board nodig en kan je tevens gaan denken aan een Xeon in plaats van een i7.

Het aantal sloten en maximaal geheugen hangt dus af van keuze CPU en keuze Board en dan is de sky de limit. Wil je boven de 128GB uit dan moet je naar Xeon en dan nog zit je met limiten waarbij je meerdere CPU's moet plaatsen.

Maar voor thuis is 4, 8, 16 en soms 32 meer dan zat. Ooit mijn game PC van 8 naar 16 gebracht omdat ik VM's wilde draaien, maar uiteindelijk is het toch een extra "server grade" machine er naast geworden met 32GB, wat overigens meer dan voldoende is.

[Gomez12]

Laten we ook niet vergeten wat mobo's vroeger kosten en wat ze nu kosten (voor consumenten).

Vanwege China-kloons etc is de prijs van mobo's ook gekelderd en tja dat brengt ook wat beknibbelingen op uitbreidingen met zich mee op vlakken die 99% van de consumenten toch niet gaat gebruiken.

Voor zeg maar 10% van de oude prijs heb je dezelfde mogelijkheden, enkel verwacht niet hetzelfde voor de 1 tot 5% markt van de prijs.

[Wim-Bart]

Gomez12 schreef op zondag 20 november 2016 @ 01:07:
Laten we ook niet vergeten wat mobo's vroeger kosten en wat ze nu kosten (voor consumenten).

Vanwege China-kloons etc is de prijs van mobo's ook gekelderd en tja dat brengt ook wat beknibbelingen op uitbreidingen met zich mee op vlakken die 99% van de consumenten toch niet gaat gebruiken.

Voor zeg maar 10% van de oude prijs heb je dezelfde mogelijkheden, enkel verwacht niet hetzelfde voor de 1 tot 5% markt van de prijs.

Vroeger was een uitgebreid board best wel duur. En nu? Ook. Zoek voor mezelf nog een leuk goedkoop dual FCLGA2011 board, maar zoals met veel dingen, goedkoop bestaat niet als je speciale dingen wil.

En dat geldt denk ik ook met configuraties die boven de 32GB uit komen, wat TS waarschijnlijk niet ziet.

[GoT]

begintmeta schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 11:59:
[...]
Wat de TS stelt is dat vroeger de meeste borden meerdere maandsalarissen aan RAM konden bevatten, ondanks dat vrijwel niemand daar gebruik van maakte. Tegenwoordig kunnen borden dan minder maandsalarissen aan RAM bevatten, en de vraag is waarom.

Het is ook al aangegeven dat er moederborden zijn met heel veel memory slots erin, zoals: http://www.supermicro.com...d/xeon/c600/x9qr7-tf_.cfm
Maar jezelf opgeilen met zulke specs heeft weinig zin, omdat ze toch niet betaalbaar zijn.

[Croga]

aawe mwan schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 11:35:
Toch beschikte bijna elke PC over de mogelijkheid om geheugen uit te breiden tot 32MB. Ik vermoed dat er nauwelijks systemen gebouwd zijn waar ooit 32MB in gezeten heeft, als het 1% was zou ik het al veel vinden.

Mijn 386 had 4 30-pin slots. Daar had ik met een beetje mazzel 4 4MB SIMMS in gezet.
Vervolgens geupgrade naar een 486 bord met 72-pin SIMMS, converter gehaald die 4*30 naar 1*72 om zette om er achter te komen dat het bord alleen in dual-channel modus wilde werken. Dus maar een 16MB 72-pin SIMM erbij gehaald voor een totaal van 32MB....

Best leuk om C&C volledig vanaf RAM drive te spelen Daar buiten niet heel erg zinvol..

Dat bord is nog behoorlijk lang mee gegaan.... Met SCSI aan boord én de mogelijkheid om eenvoudig aan high-end SCSI devices te komen (ik werkte op een technische dienst waar het antwoord op iedere melding was "bestel maar een nieuwe, gooi de oude weg". Dat laatste gebeurde niet en van de 10 defecte apparaten werkte er altijd nog wel 1) high daar uiteindelijk een SCSI CD brander en 2 stuks 1GB SCSI harddisk aan. Vervolgens nog een Pentium Overdrive en een Matrox grafische kaart er in en het ding was de showcase van onze LAN groep

[ Voor 26% gewijzigd door Croga op 20-11-2016 08:08 ]

[aawe mwan]

Wim-Bart schreef op zondag 20 november 2016 @ 01:13:
[...]
Vroeger was een uitgebreid board best wel duur. En nu? Ook. Zoek voor mezelf nog een leuk goedkoop dual FCLGA2011 board, maar zoals met veel dingen, goedkoop bestaat niet als je speciale dingen wil.

En dat geldt denk ik ook met configuraties die boven de 32GB uit komen, wat TS waarschijnlijk niet ziet.

Maar dat is niet de kern van de vraag. Het punt is dat in de tijd van de 30-pin SIMMs, zo'n beetje elk standaard moederbord al de mogelijkheid had om uitgebreid te worden naar 32MB, terwijl DOS de standaard was en je dus niet meer dan 640kB geheugen kon gebruiken.

De verklaring van dion_b vind ik de meest plausibele tot nu toe.

[Rukapul]

dion_b schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 12:17:
Geheugencontrollers kunnen Petabytes addresseren, maar nu is de maximale dichtheid per datalijn de beperkende factor. Per generatie zie je dat een geheugencontroller de maximale op dat moment gangbare dichtheid ondersteunt, maar niet meer dan dat, omdat er enerzijds wel degelijk kosten aan hangen nu en anderzijds omdat tegen de tijd dat een factor vier meer geheugen relevant wordt, er toch een nieuwe technologie in, waardoor een 'oude' standaard met grote capaciteit simpelweg niet interessant is. Kijk maar naar DDR3 - ingevoerd in 2007, maar tegen 2014 alweer uitgerangeerd, en dat in een tijd waarin de ontwikkelingen veel langzamer gingen dan in de jaren '80. Anno 2007 zou je max 8GB op een DDR3-bord kunnen prikken, anno 2014 kon je er 32GB op prikken. Factor 4 verschil dus, oftewel een enkele verhoging in geheugendichtheid.

Het heeft niet met de dichtheid per datalijn te maken. Het fysieke verschil zit hem immers in de adreslijn die een paar bits breder moet zijn (bij gelijkblijvende datalijnen). Een iets bredere adreslijn is het probleem niet.

Als je al een technische limitatie wilt benoemen dan is het de geheugencontroller en memory management unit. Met name de TLB vereist aandacht bij een grotere adresruimte wat meer silicon kan behoeven om performance te kunnen garanderen. Echter, dat kun je net als in het verleden best een paar bits overdimensioneren zonder dramatische gevolgen of kosten. En dan ben ik terug bij mijn commerciële argument van marktsegmentatie.

[Verwijderd]

MAX3400 schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 09:57:
[...]

Alle machines thuis hebben 16GB maar als ik mijn VM-park opstart, pak ik overal gewoon die 16GB. Nadeeltje van 50% laptops waar niet meer geheugen in kan.

Afhankelijk van de studie/labs, moet ik binnenkort toch maar eens mijn eigen PC upgraden met een nieuw mobo en 64GB.

Maar je hebt gelijk; ik denk dat 80% van de gebruikers vooralsnog niet meer dan 16GB nodig heeft.

Maak maar van 16 8 en van 80 minstens 95.

AndreStarTrek schreef op zaterdag 19 november 2016 @ 10:41:
[...]


Dat komt voornamelijk dat de grote ontwikkeling een beetje over is. Software word niet ieder jaar veel zwaarder of gaat veel mee geheugen gebruiken. Hier door is er ook niet meer geheugen nodig voor de gemiddelde consument. Daarbij kan je in een skylake systeem al 64 GB geheugen kwijt dus dat is een aardige uitbreiding als je toch mocht willen.

Bedoel jij dat het vroeger al snel loonde om meer RAM te hebben omdat de performance van je computer merkbaar beter werd (programma's die je kan draaien, minder gedoe met de harde schijf die moet bufferen) terwijl in deze tijd de meeste mensen jarenlang niet het verschil merken tussen 8 GB of meer, laat staan 16 GB of meer?

[ Voor 43% gewijzigd door Verwijderd op 20-11-2016 11:41 ]

[dion_b]

Verwijderd schreef op zondag 20 november 2016 @ 11:34:
[...]
Bedoel jij dat het vroeger al snel loonde om meer RAM te hebben omdat de performance van je computer merkbaar beter werd (programma's die je kan draaien, minder gedoe met de harde schijf die moet bufferen) terwijl in deze tijd de meeste mensen jarenlang niet het verschil merken tussen 8 GB of meer, laat staan 16 GB of meer?

In beginsel maakt RAM nu exact evenveel uit als 20 jaar geleden (25 jaar geleden was virtual memory geen gemeengoed, dus dat was ander verhaal): zolang je genoeg hebt, heeft meer RAM toevoegen hoegenaamd geen positieve impact op performance. Maar zodra je te weinig hebt, moet je OS gaan swappen naar HDD of SSD en dan stort performance omlaag. Probeer nu maar eens een normaal desktopsysteem met 1GB RAM te draaien: net zo brak als Windows 95 met 8MB RAM destijds.

Verschil is dat nu RAM doorgaans bij voorbaat overgedimensioneerd wordt. Anno 1996 kocht niemand twee keer zoveel RAM als ze nodig hadden want het was een van de duurste onderdelen van een PC. 8MB kostte toen DFL 500 (EUR 220), dus je PC werd zo 50% duurder als je 32MB kocht ipv 16MB. Nu is de prijs van RAM een sluitpostje. 8GB kost EUR 50, dus meerprijs van 16GB tov 8GB is EUR 50, wat niet eens 5% is van een gamePC.

[Gomez12]

aawe mwan schreef op zondag 20 november 2016 @ 09:05:
[...]
Maar dat is niet de kern van de vraag. Het punt is dat in de tijd van de 30-pin SIMMs, zo'n beetje elk standaard moederbord al de mogelijkheid had om uitgebreid te worden naar 32MB, terwijl DOS de standaard was en je dus niet meer dan 640kB geheugen kon gebruiken.

Maar in die tijd waren de standaard moederborden al duur, er was simpelweg geen goedkope range.
Tegenwoordig is de goedkope range de huidige consumenten standaard geworden.

[aawe mwan]

Gomez12 schreef op zondag 20 november 2016 @ 17:44:
[...]
Maar in die tijd waren de standaard moederborden al duur, er was simpelweg geen goedkope range.
Tegenwoordig is de goedkope range de huidige consumenten standaard geworden.

Dat zou kunnen, maar heb je daar toevallig ook prijzen van? Ik kon prijzen vinden van 20 jaar geleden en toen was een Pentium processor en een moederbord met geïntegreerde I/O (alleen nog geen videokaart en geen netwerk) ongeveer even duur als tegenwoordig een i5/i7 processor en een moederbord.

In de tijd van de 386 kocht je de CPU meestal via de fabrikant van het moederbord, dat kan het beeld misschien vertekenen.

[Wim-Bart]

aawe mwan schreef op zondag 20 november 2016 @ 09:05:
[...]


Maar dat is niet de kern van de vraag. Het punt is dat in de tijd van de 30-pin SIMMs, zo'n beetje elk standaard moederbord al de mogelijkheid had om uitgebreid te worden naar 32MB, terwijl DOS de standaard was en je dus niet meer dan 640kB geheugen kon gebruiken.

De verklaring van dion_b vind ik de meest plausibele tot nu toe.

Mijn ervaring was toch anders, sterker nog, mijn eerste PC's hadden geheugen gewoon op board gesoldeerd zitten. Later kwamen er boards uit waar je SIMM's in kon plaatsen en de eerste 286 systemen hielden echt wel op bij 2- of 4MB of als je een board had met een zwik aan sloten zelfs 16MB. Alleen waren die borden vrij duur en zaten die alleen in servers. De 386SX kon zelfs maar maximaal 16MB aan en een board met die specificaties was toen opeens mainstream, ook voor de DX variant, je had later wat grotere configuraties, maar meestal zaten er maar 4 of 8 sloten waarbij je 4-slot configuraties kon voorzien van Double Sided DIMM's en 8-sloten alleen van Single Sided DIMM's waardoor de effectieve configuratie nooit meer dan 16MB werd of, je moest weer een server board kopen. Om alles even in perspectief te zetten:

CPU	Adresbus	Databus	Max	Max CPU
8086	20	16	2MB	1MB
8088	80	8	1MB	1MB
80186	20	16	2MB	1MB
80286	24	16	32MB	16MB
80386SX	24	16	32MB	16MB
80386DX	32	32	16GB	4GB
80468	32	32	16GB	4GB
Pentium	32	64	32GB	4GB
Pentium PRO	36	64	512GB	64GB
Pentium II	36	64	512GB	64GB
Pentium III	36	64	512GB	64GB

Nergens een board voor een Intel CPU die ooit 32MB gehad kan hebben behalve als je vanaf de 386DX gaat kijken.

[Verwijderd]

Wim-Bart schreef op zondag 20 november 2016 @ 21:38:
[...]


Mijn ervaring was toch anders, sterker nog, mijn eerste PC's hadden geheugen gewoon op board gesoldeerd zitten. Later kwamen er boards uit waar je SIMM's in kon plaatsen en de eerste 286 systemen hielden echt wel op bij 2- of 4MB of als je een board had met een zwik aan sloten zelfs 16MB. Alleen waren die borden vrij duur en zaten die alleen in servers. De 386SX kon zelfs maar maximaal 16MB aan en een board met die specificaties was toen opeens mainstream, ook voor de DX variant, je had later wat grotere configuraties, maar meestal zaten er maar 4 of 8 sloten waarbij je 4-slot configuraties kon voorzien van Double Sided DIMM's en 8-sloten alleen van Single Sided DIMM's waardoor de effectieve configuratie nooit meer dan 16MB werd of, je moest weer een server board kopen. Om alles even in perspectief te zetten:

CPU	Adresbus	Databus	Max	Max CPU
8086	20	16	2MB	1MB
8088	80	8	1MB	1MB
80186	20	16	2MB	1MB
80286	24	16	32MB	16MB
80386SX	24	16	32MB	16MB
80386DX	32	32	16GB	4GB
80468	32	32	16GB	4GB
Pentium	32	64	32GB	4GB
Pentium PRO	36	64	512GB	64GB
Pentium II	36	64	512GB	64GB
Pentium III	36	64	512GB	64GB

Nergens een board voor een Intel CPU die ooit 32MB gehad kan hebben behalve als je vanaf de 386DX gaat kijken.

Waardoor wordt die gigantische sprong van factor >10 verklaard? Transistors werden toch ongeveer twee keer zo klein per 18 maanden? Als ik me niet vergis dan vermeerderde dat ramgeheugen meer dan evenredig met het kleiner worden van de transistors.

[MAX3400]

Verwijderd schreef op zondag 20 november 2016 @ 21:57:
[...]
Waardoor wordt die gigantische sprong van factor >10 verklaard? Transistors werden toch ongeveer twee keer zo klein per 18 maanden? Als ik me niet vergis dan vermeerderde dat ramgeheugen meer dan evenredig met het kleiner worden van de transistors.

Door de density op te voeren, krijg je grotere factoren? En dat werkt dubbelop; had je voorheen een DIMM met 8 memory-chips met 16 transistoren elk voor totaal 16MB, heb je nu een DIMM met 16 chips met elk 32 transistoren voor 64MB, bijvoorbeeld.

Net zoals dat 3.5" HDD's qua fysieke grootte niet zijn toegenomen maar het aantal platters en density wel waardoor je van 120MB naar 10TB bent gegaan.

[aawe mwan]

Wim-Bart schreef op zondag 20 november 2016 @ 21:38:
[...]
Mijn ervaring was toch anders, sterker nog, mijn eerste PC's hadden geheugen gewoon op board gesoldeerd zitten. Later kwamen er boards uit waar je SIMM's in kon plaatsen en de eerste 286 systemen hielden echt wel op bij 2- of 4MB of als je een board had met een zwik aan sloten zelfs 16MB. Alleen waren die borden vrij duur en zaten die alleen in servers. De 386SX kon zelfs maar maximaal 16MB aan en een board met die specificaties was toen opeens mainstream, ook voor de DX variant, je had later wat grotere configuraties, maar meestal zaten er maar 4 of 8 sloten

Ik bedoelde specifiek moederborden met 30-pin SIMMs.

De 286 werd verkocht tot 1990 en pas aan het eind ging de prijs van geheugen onder de 500 gulden per MB—dan vind ik 4MB veel, want dat kostte destijds ongeveer een netto modaal maandloon. En je had er niks aan.

In mijn herinnering hadden 386DX moederborden altijd 8 slots en is de 386SX nieuwer dan de 386DX. Maar waar je wel eens gelijk in zou kunnen hebben, is dat ik in die tijd alleen iets kocht van de nieuwste generatie CPU. Moederborden voor processoren uit de vorige generaties konden in de tussentijd best eenvoudiger gemaakt zijn.

[Wim-Bart]

Een leuk artikel over SIMM en DIMM. Waardoor de density op een reepje al hoger werd.

http://www.differencebetw...ce-between-simm-and-dimm/

Daarnaast is DRAM ook vele mate goedkoper geworden en bestonden er al technieken voor stapelen van meerdere lagen in 1 chip. Daardoor werd het goedkoper en goedkoper.

[Verwijderd]

Wim-Bart schreef op zondag 20 november 2016 @ 23:05:
Een leuk artikel over SIMM en DIMM. Waardoor de density op een reepje al hoger werd.

http://www.differencebetw...ce-between-simm-and-dimm/

Daarnaast is DRAM ook vele mate goedkoper geworden en bestonden er al technieken voor stapelen van meerdere lagen in 1 chip. Daardoor werd het goedkoper en goedkoper.

Dat geeft een antwoord op mijn vraag.

[aawe mwan]

Het is nu een half jaar later en ik heb daadwerkelijk een moederbord en geheugen aangeschaft. Het is een µATX moederbord met H270 chipset geworden, omdat bij deze chipset het „probleem” uit mijn startpost helemaal niet zo groot is.

Het moederbord heeft namelijk 4 slots, die modules tot 16GB ondersteunen, in totaal dus 64GB maximaal. Als je modules in identieke paren plaatst dan kan je ze dual-channel gebruiken, maar noodzakelijk is dat niet: je kunt dus ook met 1 of met 3 modules draaien. Op deze manier kan ik heel geleidelijk upgraden en dat is precies wat ik zocht.

[stresstak]

aawe mwan schreef op zondag 20 november 2016 @ 09:05:
[...]
....terwijl DOS de standaard was en je dus niet meer dan 640kB geheugen kon gebruiken.

Je kon wel degelijk meer dan 1 MB gebruiken. Daar waren geheugenmanagers voor uitgevonden die werden aangeroepen via config.sys bij de start.