Lampen in serie geschakeld dimmen zonder dimmer

[Anoniem: 796121]

hallo,

Ik heb onlangs een lichtsign gemaakt met 90 lichten a 15 watt in serie geschakeld. Dit is dus een totaal van 1350 watt. De lampjes branden mij wat te fel en wil het licht graag halveren. is dit mogelijk zonder dimmer? Dimmers zijn namelijk niet sterk genoeg en erg duur als ik een extra heavy duty dimmer wil hebben. Iemand tips voor een goedkope optie?

Mvg Jan

[Techneut]

Allereerst dit, 90 lampen in serie. Heb je er wel eens bij stilgestaan wat te doen als er eentje sneuvelt? De hele keten is dan uiteraard donker, weet je dan blindelings welke je moet vervangen? Een tijdrovende klus om dat uit te vinden. Weet je zeker dat je dit wilt?

Mocht je daar geen zorgen over maken, die 15 watt per lampje zegt te weinig, je hebt ook de spanning nodig. Zonder dat gegeven is dat raden, b.v. 230/90 = 2,55 V. de standaardwaarde van 2,5 V zou hier aardig in de buurt komen. Mocht dat ongeveer het geval zijn, 90 lampjes van 15 W is 1350 W. Halveren komt op 625 W, met een nog wat lagere spanning ongeveer 600 W (iets correcter gezegd 600 VA).
Zonder dimmer (zou overigens inderdaad een heel zware worden) komt dan een transformator het eerst in aanmerking. Gewoon omdat een weerstand geen optie is bij een dergelijk hoog vermogen, evenmin als een triac met een vaste instelling. Half vermogen wordt dan een secondaire spanning van 230 / √2 = 162,6 V, rond af naar een handelswaarde van 150 V. Maar realiseer je wel, een trafo van circa 600 VA is een loeier van een ding, dus weet waar je mee bezig bent.

[ Voor 4% gewijzigd door Techneut op 22-07-2016 19:03 ]

[Merion]

Je zou eventueel 2 seriekringen kunnen bouwen en 2 standaard dimmers gebruiken. Draai wel nooit aan die dimmer, moet vast ingesteld worden!!!!!!!!

Zeg wel eerst welke spanning die lampen hebben.

[Techneut]

Dat kan ook, maar nog steeds is dan het vermogen erg hoog voor een dimmer. Maar goed, misschien vind je die. Dat vast instellen klopt natuurlijk als je kijkt naar de wens van TS. Desnoods dek je ze na het instellen af, haalt de knop er af of wat dan ook. Maar wat is het nut van dat enorme regiment uitroeptekens? Stel dat er wel aan wordt gedraaid, wat dan nog? Alsof je wilt waarschuwen voor een grote ramp. Gaat er dan iets kapot?

Die laatste opmerking over de spanning van de lampjes is helemaal terecht, dat had ik ook al aangegeven. En het mag bovendien duidelijk zijn dat de berekening die ik maakte slechts op basis was van de aanname 230/90 = 2,55V, afgerond op 2,5 V per lampje. Mocht die nominale lampspanning aanmerkelijk lager zijn dan 2,5 V, dan is het natuurlijk geen wonder dat ze veel te fel branden! Je kan er dan bijna bij staan wachten tot de zwakste gaat sneuvelen. En nogmaals, vind dan maar eens een beetje vlug uit welke van de 90 (of 45) dat dan is.

[naftebakje]

Als het gloeilampjes zijn van 2.5V, dan zouden die 6A trekken, lijkt me flinke stroom. Als het zo zou zijn, flinke diode in serie en je hebt het vermogen gehalveerd.

Maar ik denk dat het aan TS is om eerst nog wat essentiële info te geven: welke lampen, welke spanning, hoe zijn ze nu exact geschakeld. Dan pas kunnen we zonder gokken een goeie oplossing voorstellen.

[Techneut]

Dat zou de allereenvoudigste en ook goedkoopste oplossing zijn. Maar ik herinner me van een poos geleden een experiment waar dit een nogal onrustig beeld tot gevolg had. De 50 keer aan en uit per seconde in plaats van 100 keer was duidelijk te merken. Misschien zal dit van geval tot geval verschillen en valt het enorm mee. En dan is het natuurlijk DE oplossing en nog spotgoedkoop ook. Wees er wel van bewust dat die diode knap heet wordt! Weliswaar niet zoals een voorschakelweerstand, want die moet een vrij groot aandeel van het vermogen verstouwen. Maar houd er toch rekening mee. Een dergelijke diode is dan ook een vrij fors exemplaar.

Maar ik stel inderdaad ook voor om nu eerst TS maar eens aan het woord te laten,

[francoski]

Als het gloeilampen zijn kun je er toch nog een paar toevoegen aan de serie zodat het voltage zakt en daarmee de lichtsterkte?

[Techneut]

Op zich wel een logisch idee francoski.
Maar realiseer je je dat het er al 90 zijn waar het om gaat? Om enig effect te oogsten zal een paar lampjes niet veel voorstellen. Het zal echt een stevig aantal moeten zijn. En voor echt halvering wat Janrindert in z'n startpost aangeeft zal het ongeveer 35 lampjes erbij moeten zijn voor het gewenste effect. Namelijk het totaal aantal moet voor halvering van het vermogen √2 maal zoveel moeten zijn. Bedoel je dat ook? En ook al heb je met wat minder ook al een bevredigend resultaat, het zullen er zeker meer moeten zijn dan een paar.

[Jim423]

Is het wel zo dat een halvering van de spanning ook een halvering van de felheid geeft? Volgens mij liep dat niet helemaal gelijk op met elkaar. Het enige andere wat ik kan bedenken is zo'n convectiekacheltje in serie te zetten van 400W. Die gaat dan fungeren als voorschakelweerstand voor je sign, echter komt hier natuurlijk wel warmte vanaf en hij moet op een droge plek wat in de zomer natuurlijk niet echt ideaal is. Maar als het een sign voor een demo is o.i.d. is het wel een goedkope optie. Als het iets is wat 24/7 brand dan lijkt me de diode van naftebakje het beste.

[ Voor 7% gewijzigd door Jim423 op 23-07-2016 23:31 ]

[Merion]

Nee,

- 50% van de spanning resulteert in slechts 25% vermogen. Het is vermogen dat de lichtsterkte bepaalt.

- Dan is er nog de daling van het rendement. Hoe heter de gloeidraad des te hoger de verhouding licht/warmte. 25% van het vermogen is dus niet hetzelfde als 25% lichtsterkte, maar minder.

- Die diode halveert echter niet de spanning maar het vermogen. Spanning na diode is 70% van de oorspronkelijke spanning. Probleem met die diode is echter dat het een alles of niets oplossing is, instellen is er niet bij.

[Xtremer]

Gewoon een dimmer kopen.
Zoals de onderstaande.

Kemo Vermogensregelaar Module 110 V/AC, 230 V/AC in de Conrad online shop - https://www.conrad.nl/nl/...0-vac-230-vac-190516.html

[Ramon 73]

TS opent een topic op dag van registratie, daarna geen antwoord
Enfin, de lampjes zijn waarschijnlijk 12V/15Watt. De lampspanning is waarschijnlijk 230/90=2,55V. Er bestaan geen lampjes 2,5V/15W, dus vrijwel zeker dat er autolampjes van 12V/15W gebruikt zijn. (Lampjes 230V/15W gaan niet eens branden bij 2,55V)

Dergelijk lampjes nemen 1,25A op (bij 12V). Nu loopt er maar 2,55V dus is de stroom ook slechts 0.27A.
In een seriekring is de stroom door elke lamp gelijk. De dimmer hoeft dus maar een vermogen van 230x0,27 = 61Watt te kunnen dimmen.

Elke dimmer zou het moeten kunnen doen. Die onder de link werkt van 40 tot 160Watt.

[Techneut]

Jim423 schreef op zaterdag 23 juli 2016 @ 23:30:
Is het wel zo dat een halvering van de spanning ook een halvering van de felheid geeft? Volgens mij liep dat niet helemaal gelijk op met elkaar.....

Klopt, het vermogen door een zelfde weerstand is evenredig met het kwadraat van de spanning of de stroom, elementaire elektriciteitsleer, ik veronderstel dat dit ook wel bij je bekend is en dat het "niet helemaal gelijk op met elkaar....." als understatement is bedoeld. Al eerder plaatste ik daarom de factor √2 in plaats van delen door 2 in een van de commentaren.

Om het niet te ingewikkeld te maken ging ik er met deze benadering vanuit dat de weerstand bij dalen van de spanning gelijk blijft. Bij lampen is dat natuurlijk niet het geval, de lamp wordt veel minder heet, dus blijft ook de weerstand lager. Bovendien wordt bij deze redenering geen rekening gehouden met het lagere rendement bij een lagere temperatuur, twee factoren die tegengesteld werken. Maar het gaat ook niet om al te nauwkeurig te berekenen wat te doen, uiteindelijk gaat het om of het resultaat naar wens is. En dan volstaat de uitleg van enkel het principe. Beetje meer van dit of beetje minder van dat, hoe dan ook mag wel enig eigen initiatief worden verwacht.

Ramon 73 schreef op zondag 24 juli 2016 @ 08:09:
TS opent een topic op dag van registratie, daarna geen antwoord
Enfin, de lampjes zijn waarschijnlijk 12V/15Watt. De lampspanning is waarschijnlijk 230/90=2,55V. Er bestaan geen lampjes 2,5V/15W, dus vrijwel zeker dat er autolampjes van 12V/15W gebruikt zijn. (Lampjes 230V/15W gaan niet eens branden bij 2,55V)

Dergelijk lampjes nemen 1,25A op (bij 12V). Nu loopt er maar 2,55V dus is de stroom ook slechts 0.27A.
In een seriekring is de stroom door elke lamp gelijk. De dimmer hoeft dus maar een vermogen van 230x0,27 = 61Watt te kunnen dimmen.
<knip>

Mogelijk heb je gelijk, maar bij 90 lampjes die jij je voorstelt in serie kan ik me heel moeilijk voorstellen dat ze nog te fel branden. Dus ga ik er voorlopig toch vanuit dat de door TS beschreven lampjes toch wel bestaan. Ik kan me namelijk moeilijk voorstellen dat hij wartaal spreekt, ook al heeft hij gezien z'n vraag weinig of geen kennis van elektrotechniek.

[ Voor 27% gewijzigd door Techneut op 24-07-2016 14:39 ]

[Ramon 73]

Techneut schreef op zondag 24 juli 2016 @ 14:00:
[...]
Mogelijk heb je gelijk, maar bij 90 lampjes die jij je voorstelt in serie kan ik me heel moeilijk voorstellen dat ze nog te fel branden. Dus ga ik er voorlopig toch vanuit dat de door TS beschreven lampjes toch wel bestaan. Ik kan me namelijk moeilijk voorstellen dat hij wartaal spreekt, ook al heeft hij gezien z'n vraag weinig of geen kennis van elektrotechniek.

Met die lampjes(12V/15W) zou elk lampje 677mWatt opnemen en inderdaad erg weinig licht geven. Maar er ontbreken teveel parameters om een zinnig antwoord te geven. Ik heb even op de site van Osram gekeken en daar worden wel lampjes van 2,5V getoond maar slechts tot 4 Watt. Het lijkt me hoogst onwaarschijnlijk dat het bestaat, het nut ontgaat me ook een beetje want waar is 2,5V beschikbaar bij 1,25 Ampère? Goed, elke voeding is te koop / te bouwen maar het lijkt nogal apart.
Wellicht heeft TS ergens een foutje zitten in de OP, bijvoorbeeld slechts 9 ipv 90 lampjes of 1,5Watt ipv 15Watt.

[Techneut]

Inderdaad Janrindert kom na zoveel suggesties van onze kant, die allemaal gebaseerd zijn op je onvolledige informatie, eens met wat meer gegevens. Is je plan b.v. echt om de lampjes in serie te zetten? Of weet je niet wat daaronder in de elektrotechniek wordt verstaan en bedoelde je dat het een serie lampjes aan een touwtje is die gewoon parallel geschakeld staan? B.v. aan een zogenaamd prikkabel. Maar dat is natuurlijk ook maar een veronderstelling, vertel nou eens exact wat je bedoelt en wat je hiervoor hebt. Heb je echt 90 lampjes van 15 W? Zo ja van welke spanning? Dat is namelijk het kardinale punt. Zonder die informatie komen we geen stap verder.

En ook bij afzien van het hele project, mogelijk schrok je b.v. van het een en ander, zou je dat dan even willen melden? Al vaker benadrukt, geen kennis van iets hebben is geen schande (stel je voor). We kunnen je best terzijde staan en dat proberen we ook zoals je inmiddels hebt kunnen zien, maar we beschikken niet over glazen bollen en andere bovennatuurlijke attributen dus kom op!!