Monitorkalibratie voor Webdesign

[TJRef]

Ik heb wat onzekerheden over het kalibreren van mijn monitoren, met name voor gebruik met webdesign. Ik heb dit een tijd moeten laten liggen, maar ik wil het weer oppakken. Ik heb al een aantal jaar twee wide-gamut monitoren, respectievelijk Dell U2711 en Dell U2410. Ik heb jaren gedaan zonder kalibratie, omdat ik daar simpelweg niet de apparatuur voor had. Momenteel heb ik een X-Rite ColorMunki Display voor kalibratie. De software die ik gebruik is niet de originele software, ik kon daar echt geen goede kalibratie mee krijgen, altijd een groenig tintje. Ik gebruik nu dus de opensource software DispCalGUI, met het onderliggende Argyll

Mijn vraag is dit:

Als ik mijn monitoren in DispCalGUI kalibreer voor de sRGB kleurruimte, kan ik er dan zeker van zijn dat de kleuren die uiteindelijk weergegeven worden NIET oververzadigd zijn voor gebruik in webdesign en eigenlijk algemeen internet/film/game/fotokijk gebruik?
De originele presets op de monitoren (waarvan één monitor officieel fabriekskalibratie heeft) voor sRGB zijn namelijk een stuk minder verzadigd dan het resultaat wat ik nu heb bereikt. Ik ben bang dat dat discrepantie oplevert als ik de content op een andere computer bekijk. En dan meer in de vorm van een gebrek aan verzadiging in het uiteindelijke eindproduct. Webcontent (alsook games en films) die ik nu al bekijk na het kalibreren zijn toch vrij verzadigd en ik vraag me af of dat zo hoort.

Mijn werkwijze (na lang uitproberen en uitzoeken)is als volgt::

• computer aanzetten en lange tijd (1 uur + ) de schermen laten opwarmen.
• DisplayCal opstarten.
• Monitor selecteren,
• preset sRGB uitkiezen en verder niks meer wijzigen aan de instellingen (kleurtemperatuur is bij deze preset niet geheel 6500K, ik geloof uiteindelijk meer iets van 6504K, maar deze preset werkt met coordinaten en gamma is dacht ik gewoon 2.2).
• kalibratie starten en (zwarte achtergrond aangevinkt) de ColorMunki plaatsen.
• Dan volgt er de eerste meting waarbij je handmatig de helderheid en witbalans instelt met de RGB sliders op je monitor. Op de U2711 heb ik alleen de beschikking over de Gain sliders, voor de kleuren Rood Groen en Blauw op een schaal van 0-100 (dus de verschillen zijn vrij groot per waarde). Bij de U2410 heb ik de beschikking om het Standaardprofiel (dus niet de custom) te veranderen binnen het service OSD, welke met een bepaald trucje geopend kan worden. Deze heeft de mogelijkheid om waardes van 0-255 te kiezen (ideaal).
• Ik stel eerst de helderheid in op 120cd/m²
• Dan pas ik de sliders aan, zodat ik ze allemaal zo hoog mogelijk heb staan waarbij ik de gemeten witbalans zo goed mogelijk probeer te benaderen. DisplayCal geeft mooi aan wanneer je binnen het juiste bereik zit.
• Ik pas weer de helderheid aan (deze wordt altijd minder als je de sliders naar beneden haalt)
• Ik kijk nog eens naar de witbalans
• etc.
• Dan laat ik dit scherm een tijdje zo staan en ga ik wat anders doen. De ColorMunki moet zelf ook nog warm worden en als je wat langer wacht, zie je dat de gemeten witbalans en helderheid veranderd zijn.
• Als de waarden gewijzigd zijn herhaal ik de stappen om de juiste balans opnieuw te vinden.
• zie ik geen veranderingen meer na lange tijd wachten, start ik eindelijk de kalibratie.
• Na de kalibratie en profilering en validatie (veeeeeel uitgebreider en preciezer dan de originele software, ook veel langer) is het klaar en krijg ik het rapport te zien.

U2711: 99,9% sRGB / 98.8% AdobeRGB / 91,5% DCI P3 (deltaE average 0,21)
U2410: 99,8% sRGB / 98.0% AdobeRGB / 91,0% DCI P3 (deltaE average 0,27)

De gamut volume ligt een stuk hoger, ik weet heel eerlijk gezegd niet wat die waarde aangeeft?

De kleuren zijn gelijk, maar na kalibratie valt eigenlijk op hoe ongelijk de helderheid/witbalans is op verschillende delen van het scherm, dus naast elkaar vergelijken is moeilijk. Bij de U2711 zie ik bijvoorbeeld heel duidelijk verticaal waar de lampen zich bevinden. Waarschijnlijk omdat deze al een flink aantal branduren heeft gehad. Bij de U2411 zie ik meer onregelmatig verschil in kleur, maar over het algemeen minder dan bij de U2711.

Enfin, moet ik mij zorgen maken dat kleuren te verzadigd zijn als ik aan het designen sla? Dus of websites er op niet-gekalibreerde, niet-wide gamut monitoren er niet heel bleek uitzien?

Bedankt voor jullie input!!

[TJRef]

Niemand die hier ervaring mee heeft? Ik kan het goed gebruiken, ik probeer het al een aantal jaar (niet constant uiteraard) te begrijpen. Dan liet ik het iedere keer weer liggen omdat ik toch geen kalibratie apparatuur had, of ik leende een spyder 3 pro en de kleuren waren gewoon groenig. Thanks bij voorbaat!

[TJRef]

Helemaal niemand?

[marc.be]

Beste TJRef,
Vroeger ontwierp ik zowel drukwerk als websites en nog steeds doe ik aan fotobewerking. Aangezien ik nu weinig tijd heb (verbouwing) zal ik enkel mijn ervaringen weergeven zonder ze te staven.

Ik heb met verschillende wide-gamut beeldschermen gewerkt maar die zijn enkel goed bruikbaar wanneer je dit nodig hebt bvb. wanneer je voor alles in AdobeRGB kunt werken: zowel fotoapparaat als printer moeten er ook mee overweg kunnen. Nadeel voor webdesign is dat je daar in sRGB werkt en dat deze monitors inderdaad veel te verzadigd zijn. Voor mijn laatste monitor ben ik overgeschakeld op een Dell UltraSharp U2515H, die geen widegamut-monitor is maar wel een goede sRGB-monitor die fabrieksgekalibreerd was. Ik ben meer opgetogen over de kleurweergave nu dan op vorige widegamut schermen.

Om te kalibreren was ik meest gewerkt met diverse i1-kalibrators. Vroeger was dit Gretag, en de oudere versies waren vooral gemaakt voor oude beeldschermen > bij het kalibreren van LCD-schermen zat daar dikwijls een groene of roze kleurschift in.
Dan een nieuwe (en dure) i1 gekocht in school waarmee je ook printers kunt kalibreren. Heel bruikbaar wanneer je printer op een goede manier met AdobeRGB kan omgaan en deze ook gekalibreerd kan worden.
Nu heb ik thuis voor de Dell UltraSharp U2515H toch nog een kalibrator (Colormunki Display) gekocht. Hierbij merkte ik dat de fabriekskalibratie nagenoeg perfect was. Ik had de kalibrator meer nodig voor de fotograaf waarmee ik samenwerkte om onze schermen gelijk te krijgen (want hij werkt op Mac met een Eizo scherm).

• Jouw werkwijze om te kalibreren is prima, in mijn ogen al wat té complex om maandelijks eens uit te voeren (om de 3 maanden gaat ook op hedendaagse monitors). Voor mij was de software van Gretag/x-rite steeds prima om ganse klassen mee te kalibreren.
• Helderheid stel ik meestal maar in op 90 of 100. Achteraf mag je dit echter niet meer wijzigen of je moet opnieuw kalibreren. Bij hedendaagse kalibrators met ingebouwde lichtmeter gebruiken professionelen deze functie toch niet omdat de kleurweergave dan niet meer optimaal is.
• Witbalans hangt af van je papierkeuze, maar voor webdesign is 6500 K de standaard omdat dit ook de sRGB-standaard is.
• Na het kalibreren met dezelfde instellingen zouden de beeldschermen toch vrij dicht bij elkaar moeten blijven qua weergave, zelfs met verschillende merken. Bijna gelijk lukt enkel wanneer je hetzelfde merk+type+panel gebruikt.
• Het kan ook zijn dat één van je schermen versleten raakt waardoor je helderheid/witbalans niet meer correct kan gezet worden. En Dell-schermen zijn niet de beste voor een gelijke helderheid over het volledige scherm. Er bestaan hier genoeg reviews over.
• Hedendaagse beeldschermen staan erg helder. Ik heb sommige problemen kunnen oplossen door bij de instellingen van het beeldscherm zelf de waarden van R, G en B te verlagen (ong. op 70-90 ipv 100) via de knopjes op de monitor. Soms kun je dit doen terwijl je de witwaarde instelt bij het kalibreren./li]

Samengevat:

• Een gekalibreerd wide-gamut beeldscherm staat inderdaad te kleurrijk waardoor je kleuren en afbeeldingen niet correct ingeschat worden bij ontwerp en bijgevolg te flets overkomen op een andere monitor. Voor webdesign werk je op jouw monitoren misschien beter met het sRGB-profiel van Dell.
• Als je steeds een groenige tint hebt kan dit ook aan de kalibrator liggen (of het kabeltje van de kalibrator!)

Hopelijk ben je hiermee geholpen!
Marc

[TJRef]

marc.be schreef op woensdag 24 februari 2016 @ 10:25:

• Jouw werkwijze om te kalibreren is prima, in mijn ogen al wat té complex om maandelijks eens uit te voeren (om de 3 maanden gaat ook op hedendaagse monitors). Voor mij was de software van Gretag/x-rite steeds prima om ganse klassen mee te kalibreren.
• Helderheid stel ik meestal maar in op 90 of 100. Achteraf mag je dit echter niet meer wijzigen of je moet opnieuw kalibreren. Bij hedendaagse kalibrators met ingebouwde lichtmeter gebruiken professionelen deze functie toch niet omdat de kleurweergave dan niet meer optimaal is.
• Witbalans hangt af van je papierkeuze, maar voor webdesign is 6500 K de standaard omdat dit ook de sRGB-standaard is.
• Na het kalibreren met dezelfde instellingen zouden de beeldschermen toch vrij dicht bij elkaar moeten blijven qua weergave, zelfs met verschillende merken. Bijna gelijk lukt enkel wanneer je hetzelfde merk+type+panel gebruikt.
• Het kan ook zijn dat één van je schermen versleten raakt waardoor je helderheid/witbalans niet meer correct kan gezet worden. En Dell-schermen zijn niet de beste voor een gelijke helderheid over het volledige scherm. Er bestaan hier genoeg reviews over.
• Hedendaagse beeldschermen staan erg helder. Ik heb sommige problemen kunnen oplossen door bij de instellingen van het beeldscherm zelf de waarden van R, G en B te verlagen (ong. op 70-90 ipv 100) via de knopjes op de monitor. Soms kun je dit doen terwijl je de witwaarde instelt bij het kalibreren./li]

Samengevat:

• Een gekalibreerd wide-gamut beeldscherm staat inderdaad te kleurrijk waardoor je kleuren en afbeeldingen niet correct ingeschat worden bij ontwerp en bijgevolg te flets overkomen op een andere monitor. Voor webdesign werk je op jouw monitoren misschien beter met het sRGB-profiel van Dell.
• Als je steeds een groenige tint hebt kan dit ook aan de kalibrator liggen (of het kabeltje van de kalibrator!)

Hee marc,

thanks voor je reactie!

Wat betreft je eerste punt, dit is uiteraard niet nodig om het hele proces iedere maand te doorlopen, de software heeft ook een functie om de huidige calibratie bij te werken, dat is natuurlijk vele malen sneller!

De keuze voor Dell monitoren was gebaseerd op mijn budget, waarbij ik het eigenlijk nog wel te ver heb opgerekt. De u2711 was zelfs tweedehands, nu achteraf gezien had ik wat kritischer naar de uniformiteit moeten kijken, maar voor webdesign of privé fotowerk is het voldoende. Alleen is het bij dat beeldscherm niet alleen de uniformiteit in helderheid, maar ook in witbalans. Maar goed, helaas pindakaas. Ik kan altijd dubbelchecken bij de u2410 die een stuk uniformer (en nieuw aangekocht met kalibratiebewijs).

Mijn huidige kalibratie is volgens de software 99,9% sRGB, misschien dat 100% niet helemaal mogelijk is met de software, moet ik nog eens testen. De kleuren zijn minder verzadigd dan wanneer ik het volledige gamut kalibreer, maar tegelijkertijd verzadigder dan de presets vanuit de fabriek. Als ik gewoon het sRGB van de monitor selecteer zijn de kleuren wat minder verzadigd en vraag me dus af of dat dan ook wel volledig sRGB is.

Ik ben er nu wel gewend aan geraakt, het is ook niet extreem, maar ik ben nog steeds wel een beetje onzeker of de softwarematige kalibratie het écht bij het juiste eind heeft en dat de fabriekskalibratie toch wat doffer is dan de sRGB standaard dicteert? Die vraag heb ik nog niet echt beantwoord.

En wat betreft een groenige waas bij kalibratie bij originele software, dit had ik ook toen ik een spyder 3 pro leende van een familielid. Dat is met de open source software niet meer het geval. is me nog steeds een raadsel waarom. Is dus niet een hardwarematig probleem.

Als ik de presets van de monitors gebruik dan zijn de witbalans van beide monitoren niet gelijk. de Dell U2711 lijkt juist niet goed gekalibreerd, is erg warm. De U2410 lijkt wel gewoon wit.

Bedankt!

[Spike_wolf]

Dit is meer een hardware dan een grafische kwestie

[GFX] -> [VB]

[TJRef]

Spike_wolf schreef op woensdag 24 februari 2016 @ 23:50:
Dit is meer een hardware dan een grafische kwestie

[mbr][GFX] -> [VB][/mbr]

Ik wist niet zo goed waar ik dit topic moest plaatsen, echter vraag ik me af of het door jou uitgezochte deel beter is. Het gaat toch echt om de kalibratie zelf, voor grafisch ontwerp doeleinden, en niet zo zeer over de hardware op zich. Kun je de shift misschien toelichten? Ik ben namelijk specifiek op zoek naar mensen die ervaring hebben met het kalibreren voor grafisch computerwerk en zoek informatie over het proces op zich. Er staat veel info in over mijn specifieke hardware die ik gebruik, maar dat is eigenlijk niet zo heel belangrijk. Het gaat dus niet om de hardware.

thanks!

[Spike_wolf]

TJRef schreef op donderdag 25 februari 2016 @ 00:53:
[...]


Ik wist niet zo goed waar ik dit topic moest plaatsen, echter vraag ik me af of het door jou uitgezochte deel beter is. Het gaat toch echt om de kalibratie zelf, voor grafisch ontwerp doeleinden, en niet zo zeer over de hardware op zich. Kun je de shift misschien toelichten? Ik ben namelijk specifiek op zoek naar mensen die ervaring hebben met het kalibreren voor grafisch computerwerk en zoek informatie over het proces op zich. Er staat veel info in over mijn specifieke hardware die ik gebruik, maar dat is eigenlijk niet zo heel belangrijk. Het gaat dus niet om de hardware.

thanks!

In [GFX] lopen vooral mensen die daadwerkelijk met grafisch werk bezig zijn en dat willen tonen en bespreken. De kalibratie van een monitor kan wel voor dit werk bedoeld zijn, maar het blijft een monitor die je kalibreert, daarbij is het prettig als je vraag bij zo veel mogelijk mensen met ervaring met monitoren en de kalibratie daarvan onder ogen komt. Photoshop en Illustrator wizzards zullen je in 8 van de 10 gevallen niet heel veel kunnen helpen.
Daarbij staat [VB] al vol met topics en vragen over dit onderwerp, en wordt het forum ook veel drukker bezocht dan [GFX]

http://gathering.tweakers...B%5D=8&keyword=kalibratie
http://gathering.tweakers...B%5D=8&keyword=calibratie

[marc.be]

TJRef,
wat webdesign betreft: je werkt naar toestellen toe die meestal niet gekalibreerd zijn. De weergave zal op ieder toestel anders zijn – in tegenstelling tot drukwerk, print, ... waarbij je het eindresultaat wel perfect kunt inschatten en je een correcte preview op beeldscherm wil weergegeven zien. Webdesign is veel minder kritisch en heel wat monitoren (bvb. van laptops en TN-panels) geven minder kleuren en details in de heel lichte en heel donkere partijen waardoor die weergave van het sRGB van de monitor waarschijnlijk meest zal overeenstemmen met wat anderen te zien krijgen!
Werk voor kleurbeoordeling misschien dan best op je U2410.

Grtjs,
Marc

[TJRef]

Spike_wolf, bedankt, mijn zorg was inderdaad of het wel opgepakt wordt.

Marc, klopt, daar ben ik me ook bewust van. Het probleem is echter dat ik wel vaker problemen heb gehad met het kleurbeheer. Ik werk bijvoorbeeld in Photoshop als ik een website ontwerp. Standaard installeert Windows altijd een kleurprofiel dat op de een of andere manier bij mijn monitor hoort, waar windows die vandaan haalt, weet ik niet. Het is wel altijd zo dat als ik een monitor geswitcht heb, of er is iets gewijzigd in mijn configuratie, dat windows de profielen met de naam u2410 en u2711 als standaardprofielen installeert. En op de een of andere manier interfereert dat met photoshop, want als ik die profielen niet verwijder voordat ik begin met werken, klopt de verzadiging niet meer. Als ik dan bestanden exporteer worden ze hyperverzadigd. Dat risico wil ik in de andere richting ook niet lopen, dat ze onderverzadigd worden als ik ze op een andere pc bekijk.
Dat ze flink verschillen per pc snap ik, ik bekijk het indien mogelijk ook op verschillende soorten schermen, maar een baseline is toch wel nodig. Er zijn meer panelen die in de fabriek al worden gekalibreerd (voor gewone consumenten) tegenover 5 jaar geleden. En hopelijk zet die trend zich voort (alleen die goedkope TN panelen blijven uiteraard achter).
Bovendien heb ik ook wel eens voor drukwerk moeten ontwikkelen in combinatie met webdesign. Vaak hebben bedrijven een eigen huisstijl met vaste (exacte) kleuren. Zowel voor drukwerk als voor digitaal werk.
Ik heb nog niet helemaal antwoord op mijn vraag. De ingebouwde presets zijn minder verzadigd (terwijl ze gekalibreerd zijn in de fabriek) dan wanneer ik ze zelf op sRGB kalibreer dmv software. Sorry als het vervelend overkomt. Ik weet nog steeds niet wat nou juist is.