Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • walkstyle
  • Registratie: December 2012
  • Laatst online: 27-06-2024
Ik heb verder niet veel verstand naar de haalbaarheid of exacte details hoe dit precies mogelijk is, maar ik vond het wel een interessante vraag.

* Datacenters verspreid over de hele wereld produceren per jaar 170 miljard kilo broeikasgas. Dat is meer dan de totale uitstoot van broeikasgassen in Nederland. In Nederland produceren auto’s, fabrieken en vliegtuigen jaarlijks 146 miljard kilo broeikasgas. (2008, nu zal dit natuurlijk veel hoger zijn.)

Ik weet ook niet of het qua Connectiviteit , Stroom , Koeling mogelijk is, Wat is uw visie hierop en welke nadelen of voordelen kunt u bedenken ?

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Onbekend
  • Registratie: Juni 2005
  • Laatst online: 13:26

Onbekend

...

Stroom: Zonne energie
Koeling: Voldoende. Er is namelijk geen dampkring die warmte vast houdt.
Connectiviteit: Lastig. Er kan geen 100% uptime verbinding worden opgezet aangezien de positie van de maan steeds veranderd.
Prijs: Zeer hoog. Er zullen kilo's aan materiaal naar de maan worden gebracht, en dat is vrij duur.

Maar als we hier windmolens en zonnepanelen plaatsen (en de mensen er niet steeds tegen protesteren), kunnen de datacentra hier ook broeikasgasneutraal werken.

Speel ook Balls Connect en Repeat


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • H!GHGuY
  • Registratie: December 2002
  • Niet online

H!GHGuY

Try and take over the world...

Connectiviteit: een ping van europa naar de west-coast kost nu al 120-150ms puur door de wire-delay. De afstand naar de maan is vele malen groter. Dus als je pings van vele seconden wil: good luck.

Stroom: zonnepanelen plaatsen zou kunnen.

Koeling: moeilijk want als ik me niet vergis is de enige manier om warmte af te geven door straling. Luchtkoeling, waterkoeling... allemaal onmogelijk.

En dan moet je nog alles daar krijgen. Nope, dan zie ik ze nog eerder op een drijvend eiland in de oceaan:
zonnepanelen en windmolens voor stroom, connectiviteit aftappen op de fibers die er al liggen en koeling met oceaanwater.

ASSUME makes an ASS out of U and ME


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • zetje01
  • Registratie: Augustus 1999
  • Laatst online: 01-10 23:17
Wat heb je zelf dan zoal aan voor- en nadelen bedacht?

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Gomez12
  • Registratie: Maart 2001
  • Laatst online: 17-10-2023
Het grote voordeel is de kosten voor het draaien (bijna nul), het grote nadeel zijn de transportkosten (bijna onbetaalbaar).

In theorie zou je het als rekencentrum kunnen gebruiken zodat latency niet relevant is (je stuurt er een opdracht heen en een uur later krijg je een antwoord terug).
Alleen rekencentra hebben heel veel vervanging etc benodigd om bij te blijven en dat zijn weer "onbetaalbare" transportkosten.

Dit zijn leuke ideeën voor als de technologische vooruitgang stagneert en je niet meer met de wet van moore te maken hebt zodat je transportkosten over langere tijd uit te smeren zijn. Maar zolang dat niet zo is zit je met de transportkosten.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Marzman
  • Registratie: December 2001
  • Niet online

Marzman

They'll never get caught.

Je hebt wel hele lange stroom en datakabels nodig voor de maan ;) Ik denk dat het vooral te veel lag zal hebben. Het koelen daar zou ik niet eens als eerste aan denken maar als ik zie wat voor temperaturen er op de maan zijn dan is dat inderdaad ook een probleem :).

Een datacenter in de sahara lijkt me haalbaarder, je zou het nog in kunnen graven voor een constantere temperatuur en zonnepanelen zijn daar best rendabel en het zal vast ook wel waaien.

☻/ Please consider the environment before printing this signature
/▌
/ \ <-- This is bob. copy and paste him and he will soon take over the world.


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • walkstyle
  • Registratie: December 2012
  • Laatst online: 27-06-2024
Voordelen:
* Er zijn wel eens inbraken in Datacenters geweest, Fysiek dus geen beveiliging nodig (al zit je denk ik wel met fysieke problemen dus nadeel.)
* Nieuwe koeling mogelijk, in de nacht geloof ik -100 graden dus daar (denk ik dan) kan je wel iets mee.
* Genoeg ruimte + besparing vele vierkante meters op aarde.
* Vermindering in broeikasgas
* Gebruik van zonne-energie
* Misschien het Deep Space Network helpen + misschien betere connectie met New Horizons,etc ?

Er zijn veel nadelen denkbaar zowel de kosten als de transport en natuurlijk:
* Juridisch natuurlijk: als je het in ruimte/planeet gooit is het van Nederland, en grond mag je niet claimen geloof ik.

[ Voor 7% gewijzigd door walkstyle op 18-07-2015 21:54 ]


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Onbekend
  • Registratie: Juni 2005
  • Laatst online: 13:26

Onbekend

...

Elk land kan tegenwoordig een raket afschieten, en op de maan zijn er nog geen antiraketsystemen geïnstalleerd. Dus een raket zou een compleet datacentrum kunnen vernietigen. En als er mensen in een raket zitten, hebben ze vrij toegang tot alle systemen. Voordat de eigenaar zelf een raket heeft afgeschoten om een bewaker af te leveren ben je zo een dag verder.

Op de maan heb je inderdaad veel ruimte, maar hier op aarde heb je dat ook. Er zijn vele vierkante kilometers onbewoond waar in principe gewoon een datacentum kan worden geplant.

Speel ook Balls Connect en Repeat


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • gambieter
  • Registratie: Oktober 2006
  • Niet online

gambieter

Just me & my cat

Dit lijkt een beetje op huiswerk/enquete, maar ik wil het wel een kans geven :)

I had a decent lunch, and I'm feeling quite amiable. That's why you're still alive.


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Compizfox
  • Registratie: Januari 2009
  • Laatst online: 01-10 18:52

Compizfox

Bait for wenchmarks

Belachelijk idee.

Die datacenters produceren zelf geen broeikasgassen (dat doen computers meestal niet ;)) maar indirect doordat ze veel stroom verbruiken.

Nu kun je die datacenters wel op de maan neerzetten, maar daar moet je net zo goed die elektriciteit ergens vandaan halen. Dat zou je kunnen doen met zonnepanelen, maar dat kun je op Aarde natuurlijk net zo goed doen; dat is geen inherent voordeel aan de Maan.

De reden dat het een belachelijk idee is, is vooral omdat je van de Aarde naar de Maan een minimale ping hebt van > 2 seconden, en daar is niet mee te werken. Zoals gezegd is koeling ook problematisch. Als dat datacenter in de schaduw zit (maw: als het nacht is) is het geen probleem, maar als hij in de zon staat is het probleem des te groter.

En dan heb ik het nog niet gehad aan de kosten die verbonden zijn aan het lanceren van zoveel materiaal naar de Maan. We hebben nog niet eens een basis op de maan, een compleet datacenter is echt ondenkbaar op dit moment.

[ Voor 12% gewijzigd door Compizfox op 18-07-2015 22:00 ]

Gewoon een heel grote verzameling snoertjes


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • M2M
  • Registratie: Juli 2006
  • Laatst online: 30-09 22:56

M2M

medicijnman

bovendien vergeet de TS dat die hardware ook nog op de maan moet komen. Dat kost waarschijnlijk meer broeikasgassen dan de servers opmaken in hun levensduur...

-_-


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • The Eagle
  • Registratie: Januari 2002
  • Laatst online: 13:03

The Eagle

I wear my sunglasses at night

Iedereen roept maar over die pingtijden. Maar wat als het nou niet echt boeit hoe lan die data er over doet om hiet te komen? Wat als je op de maan alleen maar clusters voor batchprocessing en rekenkracht neerzet? Dan boeit dat niet.

Waar je wel tegenaan gaat lopen is de wet van Moore. Want tegen de tijd dat je het spul er neer zet, is het bij wijze van spreken al verouderd. En dat gaat steeds harder, dus je moet steeds sneller vervangen, waar hoge transportkosten aan verbonden zijn. Om nog maar te zwijgen van die engineer die even een harde reset moet geven ofzo ;)

Al is het nieuws nog zo slecht, het wordt leuker als je het op zijn Brabants zegt :)


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Sissors
  • Registratie: Mei 2005
  • Niet online
Die harde reset is wel te automatiseren met watchdog timers. Maar het grote probleem blijft dat het geen voordeel heeft:

Connectiviteit is slechter, ook al maakt dat voor batchprocessing minder uit. Maar je bandbreedte blijft beperkter en duurder + de enorme ping.

Stroom is misschien ietsjes beter omdat zonnepanelen op de maan meer zon zullen opvangen dan op aarde. Al weet ik weer niet hoe vaak de maan in de schaduw van de aarde staat.
Als je op Aarde alternatieve voor zonnepanelen gebruikt (geothermisch, waterkracht, zonnecentrales, etc), dan kan het weer een ander verhaal worden.

Koeling zal veel slechter zijn: Zonder atmosfeer en rivieren is dat niet makkelijker.

Transportkosten zijn gigantisch.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • RGAT
  • Registratie: Augustus 2011
  • Niet online
Ik voorzie een leuke plek voor de stagiaire die even met de rakket erheen mag om een hardeschrijfje te vervangen, of doet HP/Dell dat ook op de maan met 4hour service? >:)
Er is iig geen enkel voordeel om het op de maan te doen, enige manier om het een voordeel te geven is om op de maan de meest vieze stroomcentrale te bouwen welke een gigantische bak vervuiling maakt en daar dan een datacenter op aan te sluiten, als je het op de maan met zonnepanelen gaat voeden, waarom dan niet op aarde, scheelt weer een paar honderd rakketvluchten.

Fixing things to the breaking point...


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • anboni
  • Registratie: Maart 2004
  • Laatst online: 11:23
walkstyle schreef op zaterdag 18 juli 2015 @ 21:49:
Voordelen:
* Nieuwe koeling mogelijk, in de nacht geloof ik -100 graden dus daar (denk ik dan) kan je wel iets mee.
Het is daar (zo goed als) een vacuum. Er is dus niets waar je de warmte aan kunt overdragen vanuit het datacenter naar buiten toe. Daarnaast is er dus geen lucht om in het datacenter rond te pompen om je apparatuur te koelen. Daar zijn nog wel oplossingen voor te bedenken, maar dat maakt het niet goedkoper.
* Vermindering in broeikasgas
Ik vraag me af hoeveel jaar je alle datacenters die er op dit moment zijn, kunt laten draaien voordat je de hoeveelheid broeikasgas hebt geproduceerd die nodig is om alle onderdelen voor je maanDC daar te krijgen.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Onbekend
  • Registratie: Juni 2005
  • Laatst online: 13:26

Onbekend

...

Sissors schreef op zaterdag 18 juli 2015 @ 22:51:
Stroom is misschien ietsjes beter omdat zonnepanelen op de maan meer zon zullen opvangen dan op aarde. Al weet ik weer niet hoe vaak de maan in de schaduw van de aarde staat.
Nu je het woordje schaduw schrijft bedenk ik mij ineens dat wij steeds de zelfde kant van de maan zien.
Als je zonnepanelen op de maan zet, staan deze voor de helft van de tijd in de schaduw (maanstanden dus). Om dat op te vangen zou je precies aan de andere kant van de maan ook zonnepanelen moeten zetten om zo continu stroom te kunnen krijgen.

Als de maan in de schaduw van de aarde staat, is er een maansverduistering. Zo te zien op Wikipedia: Maansverduistering komt deze zo'n 3x per jaar voor, en duurt deze zo'n 6 uur per keer.

Speel ook Balls Connect en Repeat


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • XWB
  • Registratie: Januari 2002
  • Niet online

XWB

Devver
Wat stroom betreft, misschien kan je hier wat mee:

nieuws: Nasa onderzoekt mogelijkheid bouw kernreactor op de maan

March of the Eagles


Acties:
  • +1 Henk 'm!

  • Rannasha
  • Registratie: Januari 2002
  • Laatst online: 12:23

Rannasha

Does not compute.

Koeling is alles behalve triviaal. Er is geen atmosfeer op de maan, dus er is niets om de hitte weg te geleiden van de apparaten. Ja, de apparaten zullen via radiatie een deel van de warmte weg kunnen stralen, maar dit is niet bijzonder effectief. Het is niet voor niets dat warmte-transport in satellieten en het ISS een probleem is.

|| Vierkant voor Wiskunde ||


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Deveon
  • Registratie: December 2007
  • Niet online
Volgens mij kan je beter een datacenter neer zetten in de Sahara met een dak van zonnepanelen. Overdag pomp je de warmte de grond in en 's nachts pomp je de kou er weer uit.

Energieneutraal, degelijk connectiviteit en bereik. Volgens mij geen enkel nadeel t.o.v. de maan.

[ Voor 9% gewijzigd door Deveon op 21-07-2015 12:46 ]


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Brilsmurfffje
  • Registratie: December 2007
  • Niet online

Brilsmurfffje

Parttime Prutser

walkstyle schreef op zaterdag 18 juli 2015 @ 21:49:
Voordelen:
* Er zijn wel eens inbraken in Datacenters geweest, Fysiek dus geen beveiliging nodig (al zit je denk ik wel met fysieke problemen dus nadeel.)
Er woont geen enkel mens op de maan om de HDD's te vervangen, verder is het juist niet veiliger want doordat er geen mensen wonen is de drempel om een raket naar de maan te sturen vele malen kleiner..

Verder wordt de maan letterlijk gebombardeerd door ruimtepuin, getuige ook de vele kraters die je zelfs met het blote oog vanaf de aarde kan zien.

Verder is niet altijd dezelfde kant van de maan naar de aarde gericht dus heb je een satellieten netwerk rond de maan nodig welke met de satellieten rond de aarde communiceren. Dit zorgt weer voor een boel vertragingen.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Brent
  • Registratie: September 2001
  • Laatst online: 01-10 15:02
Kosmische straling: de maan heeft geen dampkring dus bits zullen velen malen meer flippen dan hier. Kijk maar eens wat voor chips er in ruimtevaarttuigen zitten: speciale stralingsbestendige chips.

Dat wordt dus of het center in beton gieten, wat zeer duur zal worden, zelfs als lokaal beton gemaakt kan worden, of dure en langzame chips maken, en dan moeten we nog wat verzinnen op de rest van de elektronica die geen chip is.

Dan is er nog de launch-cost: het kost $1M+ om een kilo op de maan te brengen. 1 rack gaat dan al snel richting een miljard.

Spitsbergen, met z'n dikke kabel, lijkt me dan een stuk praktischer en goedkoper.

Humanist | Kernpower! | Determinist | Verken uw geest | Politiek dakloos


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • NeFoRcE
  • Registratie: Mei 2004
  • Laatst online: 13:27

NeFoRcE

Hallo? Bent u daar?

Wat als je fysiek even bij je server moet? Wie gaat dat dan betalen?

Professioneel Heftruck Syndroom


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Spooksel
  • Registratie: Oktober 2000
  • Laatst online: 12:43

Spooksel

Spooksel!

Je hoeft met een datacenter op de Maan in ieder geval geen fancy systeem te hebben tegen brand. Blussers, Halon, etc... boeiend. Gewoon even een luik naar buiten toe openen en wham.... zuurstof weg, vuur instant uit :D

Bevalt mijn schrijfsel je niet? www.korrelatie.nl


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Gomez12
  • Registratie: Maart 2001
  • Laatst online: 17-10-2023
Rannasha schreef op dinsdag 21 juli 2015 @ 12:28:
Koeling is alles behalve triviaal. Er is geen atmosfeer op de maan, dus er is niets om de hitte weg te geleiden van de apparaten. Ja, de apparaten zullen via radiatie een deel van de warmte weg kunnen stralen, maar dit is niet bijzonder effectief. Het is niet voor niets dat warmte-transport in satellieten en het ISS een probleem is.
Heb je hier toevallig ergens een linkje voor?

Het lijkt mij namelijk dat het niet zo'n probleem moet zijn, want er is ook geen lucht om op te warmen / warmteproblemen te geven.

Bij ISS zal het idd een probleem zijn omdat daar lucht bij moet voor de astronauten, maar bij satelietten lijkt het mij bijna geen probleem omdat er namelijk ook bijna niets opwarmt...

Of laat ik het anders zeggen : Electronica kan best goed tegen warmte, op aarde wordt het alleen snel een probleem doordat de warmte zich opstapelt "in de lucht" en verzameld vanuit andere onderdelen waardoor het totaal te warm wordt.

Op aarde is ook bijna nooit de warmte die het onderdeel zelf produceert het probleem, alleen de warmte van andere onderdelen + "hangende warmte" in de lucht dat is een probleem.
Ik zie het juist meer voor me als een datacenter waar 100% vrieskou koeling opstaat, daar heb je ook geen warmteproblemen (want de warmte wordt gelijk afgevoerd) en zo lijkt het me ook in vacuüm te zijn...

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Brilsmurfffje
  • Registratie: December 2007
  • Niet online

Brilsmurfffje

Parttime Prutser

Gomez12 schreef op dinsdag 21 juli 2015 @ 21:53:
[...]

Heb je hier toevallig ergens een linkje voor?

Het lijkt mij namelijk dat het niet zo'n probleem moet zijn, want er is ook geen lucht om op te warmen / warmteproblemen te geven.

Bij ISS zal het idd een probleem zijn omdat daar lucht bij moet voor de astronauten, maar bij satelietten lijkt het mij bijna geen probleem omdat er namelijk ook bijna niets opwarmt...

Of laat ik het anders zeggen : Electronica kan best goed tegen warmte, op aarde wordt het alleen snel een probleem doordat de warmte zich opstapelt "in de lucht" en verzameld vanuit andere onderdelen waardoor het totaal te warm wordt.

Op aarde is ook bijna nooit de warmte die het onderdeel zelf produceert het probleem, alleen de warmte van andere onderdelen + "hangende warmte" in de lucht dat is een probleem.
Ik zie het juist meer voor me als een datacenter waar 100% vrieskou koeling opstaat, daar heb je ook geen warmteproblemen (want de warmte wordt gelijk afgevoerd) en zo lijkt het me ook in vacuüm te zijn...
Spul warmt op en bereikt een bepaalde temperatuur, neem de processor in je computer, die is op het moment een raad of 40, dat betekent dat de warmte in gelijk is aan de warmte uit, immers we hebben een equilibrium. De warmte in wordt in dit geval bepaald door hoe hard ik de pc aan het werk zet. Stel in dit geval de pc is idle. De warmte uit is in dit geval de warmte die de processor kan dispenseren aan de omgeving via de buitenkant. Doordat hier een koeler opzit is de warmte afgifte naar de lucht relatief groot. Wil ik de processor kouder hebben dan moet ik bij gelijk blijvende warmte in, de warmte uit vergroten. Dit kan ik doen door een fan op de koeler aan te zetten. De warmte uit stroom is nu groter en de warmte in stroom is gelijk. Dit zorgt ervoor dat er een equilibrium bereikt wordt bij een lagere temperatuur.

Op de maan heb je geen atmosfeer dus je kan de warmte niet afstaan door geleiding (wat overdracht naar de lucht is) de warmte moet dan afgegeven worden dmv. uitstraling. Dit kan je berekenen met de Stefan-Boltzmann constante
Wikipedia: Constante van Stefan-Boltzmann

Ik weet de verhouding niet meer uit mijn hoofd en kan het zo snel niet opzoeken maar warmte afgifte is een redelijk issue met satellieten en zo krachtig is de hardware die daarin zit niet..

Leuk weetje, in het ISS gebruiken ze IBM Thinkpads T61's, deze hebben enkel een aangepaste fan zodat die kan opereren in gewichtsloosheid. Maar doordat er in het ISS gewoon zuurstof in de lucht zit werkt de koeling van de laptop daar wel.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Sissors
  • Registratie: Mei 2005
  • Niet online
Brent schreef op dinsdag 21 juli 2015 @ 12:49:
Dat wordt dus of het center in beton gieten, wat zeer duur zal worden, zelfs als lokaal beton gemaakt kan worden, of dure en langzame chips maken, en dan moeten we nog wat verzinnen op de rest van de elektronica die geen chip is.
Dat moet geen probleem zijn. Het probleem is juist bij een moderne chip dat een enkel hoogenergetisch deeltje een bit kan omklappen (weet niet of ze ook nog een transistor kunnen beschadigen). Maar een zware power transistor, of een weerstand/condensator, zal niet zoveel last hebben van wat van zulk deeltjes omdat ze veel groter zijn.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • H!GHGuY
  • Registratie: December 2002
  • Niet online

H!GHGuY

Try and take over the world...

Sissors schreef op woensdag 22 juli 2015 @ 07:37:
[...]

Dat moet geen probleem zijn. Het probleem is juist bij een moderne chip dat een enkel hoogenergetisch deeltje een bit kan omklappen (weet niet of ze ook nog een transistor kunnen beschadigen). Maar een zware power transistor, of een weerstand/condensator, zal niet zoveel last hebben van wat van zulk deeltjes omdat ze veel groter zijn.
En wat denk je dat het doel is van een datacenter? Veel chips, toch?
Steek een moderne Xeon in de ruimte en je hebt heibel. Ik weet niet of de huidige ECC voldoende is voor memories in space. En dan hebben we het nog niet over de CPU registers en alle connectivity naar peripherals (SATA protocol conversies is bvb onvoldoende beveiligd als ik het me goed herinner, bvb data komt over PCIe binnen op een SATA chip, wordt daar gechecksummed en tijdelijk gebufferd, daarna wordt dezelfde data met nieuwe checksum doorgestuurd over SATA. Tijdens dat bufferen is er dus kans op corruptie).

[ Voor 13% gewijzigd door H!GHGuY op 22-07-2015 11:29 ]

ASSUME makes an ASS out of U and ME


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Rannasha
  • Registratie: Januari 2002
  • Laatst online: 12:23

Rannasha

Does not compute.

Gomez12 schreef op dinsdag 21 juli 2015 @ 21:53:
[...]

Heb je hier toevallig ergens een linkje voor?
Google op "satellite thermal management", is genoeg te lezen. Interessant is ook dat verschillende onderdelen van een satelliet vaak op sterk verschillende temperaturen willen werken. Zo kun je binnen een satelliet een onderdeel hebben dat het liefst op "kamertemperatuur" draait, terwijl een ander onderdeel liever op -150 C z'n tijd doorbrengt. En dat in een apparaat ter grootte van een stadsautootje.
Het lijkt mij namelijk dat het niet zo'n probleem moet zijn, want er is ook geen lucht om op te warmen / warmteproblemen te geven.

Bij ISS zal het idd een probleem zijn omdat daar lucht bij moet voor de astronauten, maar bij satelietten lijkt het mij bijna geen probleem omdat er namelijk ook bijna niets opwarmt...

Of laat ik het anders zeggen : Electronica kan best goed tegen warmte, op aarde wordt het alleen snel een probleem doordat de warmte zich opstapelt "in de lucht" en verzameld vanuit andere onderdelen waardoor het totaal te warm wordt.

Op aarde is ook bijna nooit de warmte die het onderdeel zelf produceert het probleem, alleen de warmte van andere onderdelen + "hangende warmte" in de lucht dat is een probleem.
Ik zie het juist meer voor me als een datacenter waar 100% vrieskou koeling opstaat, daar heb je ook geen warmteproblemen (want de warmte wordt gelijk afgevoerd) en zo lijkt het me ook in vacuüm te zijn...
Bovenstaande verhaal is grotendeels incorrect. Lucht geeft geen warmteproblemen, zolang de temperatuur van de lucht lager is dan die van het apparaat waar de warmte geproduceerd wordt. Sterker nog, lucht helpt juist om de warmte af te voeren. In een kast met een goede airflow zal dat beter gaan dan in een kast met brakke airflow, want de mate waarin lucht (of een willekeurige andere stof) warmte opneemt van een materiaal waarmee het in contact staat is proportioneel met het verschil in temperatuur. Een CPU met een temperatuur van 60 C zal veel meer warmte kwijt kunnen aan lucht van 30 C dan aan lucht van 50 C.

Dit is dan ook de reden waarom jouw voorbeeld van een datacenter in vrieskou qua koeling vrij effectief zou zijn: Het grote temperatuursverschil tussen hardware en lucht zorgt ervoor dat de warmteoverdracht heel effectief is. Maar de aanwezigheid van lucht is nog steeds essentieel. (Overigens zijn er ook voldoende bezwaren tegen hardware blootstellen aan de vrieskou, waardoor het niet meteen de beste oplossing is).

In een kast met slechte airflow, waar de lucht sterk wordt opgewarmd door de draaiende hardware, zal de koeling minder efficient de warmte van de CPU weg kunnen werken, waardoor de temperatuur hiervan oploopt. Als dit effect sterk genoeg is, kan dat voor problemen zorgen (throttling of zelfs uitval). Maar omdat de lucht rondom een CPU altijd koeler zal zijn dan de CPU zelf (daar wordt immers de warmte geproduceerd), blijft de lucht op positieve wijze bijdragen aan de koeling.

De enige situatie waarin de aanwezigheid van lucht de koeling tegenwerkt is als de lucht warmer is dan het apparaat dat gekoeld moet worden. In een computer zal dit normaalgesproken, zelfs met hele slechte airflow, niet voorkomen. Wat mogelijk kan gebeuren is dat sommige onderdelen die zelf weinig warmte produceren (en/of waarvoor koeling niet nodig is) in aanraking komen met lucht die warmer is dan het onderdeel zelf. Maar dit zijn doorgaans niet de onderdelen waarbij dit een probleem is.

offtopic:
Technisch gezien heeft een perfect vacuum overigens niet eens een temperatuur. Temperatuur is een eigenschap van het ensemble van deeltjes in een volume. Een perfect vacuum is leeg en dus heeft het geen temperatuur. In de praktijk is de ruimte verre van een perfect vacuum en zit het vol met deeltjes en straling waarmee we toch een temperatuur kunnen vast stellen. Omdat de dichtheid van die deeltjes echter zo laag is, maakt het voor koelingsdoeleinden niet uit of deze temperatuur 3 K of 3000 K is, er zijn simpelweg te weinig deeltjes om warmte af te staan dan wel op te nemen van het datacenter om een noemenswaardig verschil te maken.

[ Voor 11% gewijzigd door Rannasha op 22-07-2015 13:04 ]

|| Vierkant voor Wiskunde ||


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Sissors
  • Registratie: Mei 2005
  • Niet online
H!GHGuY schreef op woensdag 22 juli 2015 @ 11:27:
[...]


En wat denk je dat het doel is van een datacenter? Veel chips, toch?
Steek een moderne Xeon in de ruimte en je hebt heibel. Ik weet niet of de huidige ECC voldoende is voor memories in space. En dan hebben we het nog niet over de CPU registers en alle connectivity naar peripherals (SATA protocol conversies is bvb onvoldoende beveiligd als ik het me goed herinner, bvb data komt over PCIe binnen op een SATA chip, wordt daar gechecksummed en tijdelijk gebufferd, daarna wordt dezelfde data met nieuwe checksum doorgestuurd over SATA. Tijdens dat bufferen is er dus kans op corruptie).
Check waar ik op reageerde:
dan moeten we nog wat verzinnen op de rest van de elektronica die geen chip is.
Dat chips een (mogelijk) probleem zijn lijkt me duidelijk. Oplossing: Ook een paar duizend kuub water naar de maan schieten om daarmee het datacentrum te omhullen :P. Of misschien is ingraven dan toch makkelijker. Nog makkelijker: Niet doen op de maan :P.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • H!GHGuY
  • Registratie: December 2002
  • Niet online

H!GHGuY

Try and take over the world...

Sissors schreef op woensdag 22 juli 2015 @ 13:37:
[...]

Check waar ik op reageerde:
[...]
My bad ;w
Dat chips een (mogelijk) probleem zijn lijkt me duidelijk. Oplossing: Ook een paar duizend kuub water naar de maan schieten om daarmee het datacentrum te omhullen :P. Of misschien is ingraven dan toch makkelijker. Nog makkelijker: Niet doen op de maan :P.
En met deze kan het topic waarschijnlijk op slot ;)

ASSUME makes an ASS out of U and ME


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Brent
  • Registratie: September 2001
  • Laatst online: 01-10 15:02
Sissors schreef op woensdag 22 juli 2015 @ 07:37:
[...]

Dat moet geen probleem zijn. Het probleem is juist bij een moderne chip dat een enkel hoogenergetisch deeltje een bit kan omklappen (weet niet of ze ook nog een transistor kunnen beschadigen). Maar een zware power transistor, of een weerstand/condensator, zal niet zoveel last hebben van wat van zulk deeltjes omdat ze veel groter zijn.
Kijk eens naar je moederbord, of een andere printplaat. Daar zitten nauwelijks grote componenten op. Nog afgezien van de gevoeligheid van die kleine componenten zijn al die baantjes ook gevoelig. Weet je dat men in het IIS een paar kosmosche deeltjes per uur met het blote oog kan zien? En dan zit je nog in het aardmagnetisch veld.

Onderschat niet hoeveel straling er precies op de maan is ;) Genoeg om kanker te krijgen als je daar zonder bescherming een uurtje rondloopt. Apparatuur moet dus echt dikke verpakking krijgen, anders gaat het niet werken.

Ik blijf erbij dat mijn Spitsbergen-plan een stuk beter is ;)

Humanist | Kernpower! | Determinist | Verken uw geest | Politiek dakloos


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Aikon
  • Registratie: Februari 2001
  • Niet online
Vergeet niet dat een enorm groot gedeelte van het energieverbruik van elektronica al is 'verbruikt' tegen de tijd dat je het in gebruik neemt. Het produceren van elektronica kan meer energie kosten dan die elektronica in z'n hele leven uberhaupt kan verbruiken.

Citaat uit onderstaand artikel:
"De ingebedde energie van de geheugenmodule overtreft het energieverbruik van een laptop gedurende de verwachte levensduur van drie jaar"
Zie http://www.lowtechmagazin...igitale-technologie-.html

Hieruit volgt de logische vraag: Hoe krijgen we al die chipfabrieken op de maan? ;)

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • init6
  • Registratie: Mei 2012
  • Niet online
The Eagle schreef op zaterdag 18 juli 2015 @ 22:30:
Iedereen roept maar over die pingtijden. Maar wat als het nou niet echt boeit hoe lan die data er over doet om hiet te komen? Wat als je op de maan alleen maar clusters voor batchprocessing en rekenkracht neerzet? Dan boeit dat niet.

Waar je wel tegenaan gaat lopen is de wet van Moore. Want tegen de tijd dat je het spul er neer zet, is het bij wijze van spreken al verouderd. En dat gaat steeds harder, dus je moet steeds sneller vervangen, waar hoge transportkosten aan verbonden zijn. Om nog maar te zwijgen van die engineer die even een harde reset moet geven ofzo ;)
Je zal alsnog bij een rekencluster een storage systeem moeten neerzetten, hoe komt anders de data van en naar de maan? Het is juist de bedoeling in clusters dat data snel aan en af gevoerd kan worden, tenzij je een storage systeem integreert met je compute zoals mapreduce met hdfs gedaan heeft.

Er is op dit moment een beweging vanuit de open compute wereld waarin je een rack hardware neerzet, als hiervan een % is uitgebrand of niet meer reageert op remote acties dan vervang je een rack. Pure commodity hardware.

Ik zie hier een hoor maren en bezwaren op punten welke allemaal op te lossen zijn of al opgelost, maar zie niet mensen die zich afvragen: Maar waarop zou ik dit willen als bedrijf? Als de ontwikkelingen blijven doorgaan zal een Musk over een paar jaar een solar network system gaan neerzetten om de shuttles naar Mars van netwerk te voorzien, wie weet gaan er autonome raketten vliegen welke een deel van hun reis/baan door datacenters in ruimte laten berekenen?

Maar op de Maan? Ik denk dat dit vrij nutteloos is, er is op dit moment genoeg besparing te behalen in datacenters op de wereld. Dat als eerste.

Maar als tweede punt: Waarop zou je in godsnaam de moeite nemen om iets te vestigen op de maan (brandstof voor landen, risico's) als je in de ruimte gewoon een datacenter kan laten hangen en deze op het einde van zijn levensduur in de dampkring kan laten verbranden? Hang dit datacenter altijd achter de aarde en de zon en koeling geen probleem. Het hoeft ook niet enorm te zijn, 20 servers kunnen best veel berekenen met de juiste specs. En je kan het op meerdere plekken inzetten: Mars missie? Gewoon een rackje achter Mars hangen. Ik zie de mogelijkheden wel, zou het ook graag bouwen. :)

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Brent
  • Registratie: September 2001
  • Laatst online: 01-10 15:02
Beter idee: Datacenter op de bodem van de zee. Makkelijk te verbinden (liggen toch al dikke kabels), koeling is geen probleem meer (temperatuur zeewater bijna constant op diepte), een stuk dichterbij (makkelijker voor onderhoud dan de maan).

Humanist | Kernpower! | Determinist | Verken uw geest | Politiek dakloos


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Aikon
  • Registratie: Februari 2001
  • Niet online
Opmerkelijk genoeg is de maan toegangelijker gebleken dan de bodem van de zee voor zover.

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Brent
  • Registratie: September 2001
  • Laatst online: 01-10 15:02
Aikon schreef op zaterdag 31 oktober 2015 @ 08:51:
Opmerkelijk genoeg is de maan toegangelijker gebleken dan de bodem van de zee voor zover.
Het aantal duikbootjes naar de bodems van de zeeen is veel groter dan het aantal maanlanding. Dan vissen we voor miljarden, vaak ook van de bodem. Dan zijn er nog vele kabels die op de bodem geinstalleerd een gebruikt worden. En er staat een neutrino telescoop op de bodem van de Middelandse Zee.

Genoeg activiteit dus ;)

Humanist | Kernpower! | Determinist | Verken uw geest | Politiek dakloos


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • Onbekend
  • Registratie: Juni 2005
  • Laatst online: 13:26

Onbekend

...

init6 schreef op vrijdag 30 oktober 2015 @ 14:09:
[...]


Je zal alsnog bij een rekencluster een storage systeem moeten neerzetten, hoe komt anders de data van en naar de maan?
Je moet altijd daar iets kunnen opslaan, al hoeft dat niet veel te zijn.
Een collission-berekening te doen van een SHA-variant o.i.d. heeft relatief weinig data nodig. Het zijn geen weermodellen die doorgerekend moet worden. ;)
Maar op de Maan? Ik denk dat dit vrij nutteloos is, er is op dit moment genoeg besparing te behalen in datacenters op de wereld. Dat als eerste.
Tot nu toe is het niet nodig, maar misschien in de toekomst wel handig als backup o.i.d.

Speel ook Balls Connect en Repeat


Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • francoski
  • Registratie: Juni 2010
  • Niet online
Brilsmurfffje schreef op dinsdag 21 juli 2015 @ 22:46:
[...]

Maar doordat er in het ISS gewoon zuurstof in de lucht zit werkt de koeling van de laptop daar wel.
Zuurstof is toch geen vereiste voor koeling? Ieder gas koelt toch in meer of mindere mare?

Acties:
  • 0 Henk 'm!

  • MSalters
  • Registratie: Juni 2001
  • Laatst online: 13-09 00:05
Elk gas koelt, en zuurstof is niet bijzonder goed.

Man hopes. Genius creates. Ralph Waldo Emerson
Never worry about theory as long as the machinery does what it's supposed to do. R. A. Heinlein

Pagina: 1