Dit is nogal een kick maar ik begrijp dat dit een algemeen topic is waar dat mag? Ik heb me het laatste jaar wat verdiept in gras (vreemde rabbit hole). Hierbij wat willekeurige tips en info van een leek.
Grassoorten
Het ene gras is het andere niet: er zijn tientallen soorten die in gazonnen worden gebruikt die er anders uit zien, zich anders gedragen en anders verzorgd dienen te worden. Als je graszaad koopt bij de bouwmarkt krijg je eigenlijk altijd een mengsel van soorten. Dit is om synergie te veroorzaken waar de ene soort kan gedijen als de andere soort het aflegt door de omstandigheden. Ook verschillen ze in de groeisnelheid, bemestingstolerantie, resistentie tegen ziekten, kiemsnelheid, ideale maaihoogte, kleur, fijnheid van het blad en de mogelijkheid om lateraal te verspreiden.
Die mix van zaadsoorten in zo’n bouwmarkt doosje wordt dan gecategoriseerd door benamingen als speelgazon, watersparend of schaduwgras. Echter is het beter om goed naar de samenstelling te kijken. Let op het volgende:
Wel of geen zaadcoating:
Sommige zaden zijn gecoat met een materiaal. Het idee zou zijn dat door die coating de zaden langer meegaan en beter vocht vasthouden na het zaaien. Wees er echter bedacht op dat je hierdoor tot 10-30% minder zaden krijgt per kilo, die coating weegt natuurlijk mee. In de praktijk krijg je met gecoat zaad dus veel minder waar voor je geld. Anderen zweren juist bij de meerwaarde van dit soort gepatenteerde coatings. Ik vind het persoonlijk iets om te vermijden.
Inert materiaal:
Kijk of er in het gewicht ook een percentage inert materiaal zit; dan betaal je dus deels voor rotzooi. Vermijd zaadmengsels met inert materiaal.
Italiaans raaigras (annual ryegrass)
Deze grassoort komt heel snel op en wordt toegevoegd om je om de tuin te leiden; het lijkt alsof je een fantastisch product hebt gekocht. Echter is italiaans raaigras een- tot tweejarig en zal dus na een korte tijd altijd weer dood gaan. Vermijd mengsels met deze soort, behalve als je voor een seizoen bijvoorbeeld wat kale plekken tijdelijk wil opvullen.
Veldbeemdgras (kentucky blue grass)
Klassiek sterk gras met hoge betreding, diepe wortels en verspreidt zichzelf lateraal. Zelfhelend in feite. Nadeel van veldbeemd is dat het lang duurt voordat het zichzelf vestigt, met kiemtijden van 3+ weken. Maar als het lukt dan heb je ook wat.
Engels raaigras (perennial ryegrass)
Hoge betreding, kan goed tegen de zon, snelle ontkieming. Huidige rassen zien er ook mooi uit en doen niet onder voor veldbeemd. Spreidt eigenlijk niet lateraal, maar barenburg heeft een soort mutant ontwikkeld die dit wel doet genaamd RPR. Mogelijk interessante soort.
Rietzwenkgras ((turf type) tall fescue)
Erg populair in de VS onder de gazon extremisten . Net als engels raaigras is deze soort erg doorontwikkeld met een mooie diepgroene kleur en er bestaan sinds korte tijd ook soorten die lateraal verspreiden.
Roodzwenkgras (red fescue, fine fescue)
Een hele fijne soort die een zeer dichte mat kan geven. Kan ook zeer kort gemaaid worden wat bijvoorbeeld interessant is voor golf greens. Erg populair in europa, niet zozeer in de VS. Hier in NL zit het veel in schaduw mengsels. Als het gras lang groeit dan valt het neer, waardoor er soms van “no-mow” gras wordt gesproken; je zou het niet hoeven te maaien, maar dan krijg je een soort golvend lelijk gazon naar mijn mening.
Qua laterale groei wordt onderscheid gemaakt tussen normaal roodzwenkgras, roodzwenkgras met fijne uitlopers en met forse uitlopers (creeping red fescue). Die laatste verspreidt zich sneller en verder maar het blad is niet zo fijn als de eerste twee.
Schapegras (hardzwenkgras, sheep fescue)
Een fijne zwenkgrassoort die een beetje blauwig oogt, zit in mengsels voor plekken die je wil verwaarlozen (de berm) of met schaduw, hoeft in theorie niet gemaaid te worden en heeft weinig mest nodig. Ziet er niet zo mooi uit maar misschien interessant als je veel land hebt.
Struisgras (bent grass)
Kan kort gemaaid worden, dichte mat. Wordt op golf greens gebruikt. Is wel vatbaar voor een aantal ziektes. Wit struisgras (creeping bent grass) spreidt lateraal en kan wel eens onbedoeld gazonnen overnemen waar je een soort andersgekleurde vlekken van krijgt en daardoor wordt beschouwd als onkruid. Als particulier is wit struisgras en de andere interessante struisgrassoorten niet echt te verkrijgen en ergens moet je deze soorten misschien ook niet willen.
Microklaver
Geen grassoort maar de laatste tijd erg populair als gras alternatief of supplement. Klaver zou stikstof uit de lucht binden waardoor je gazon bestendiger wordt en minder mest nodig zou hebben. Weet wel dat dit een beetje een overdreven feature is, gras bindt net zo goed stikstof. Microklaver is een variant die heel klein zou zijn waardoor het meer op gras lijkt. Belangrijk is dat deze variant na twee seizoenen plots weer net zo groot wordt als normaal klaver en moeilijk een echte mat vormt. De kleine klaverbloemen trekken bijen aan wat opzich mooi is maar ook betekent dat je hond of kinderen in hun voet gestoken kunnen worden. Als je het uiteindelijk niet mooi vindt dan kom je er heel moeilijk van af. Of klaver wel of niet gewenst is in je gazon is
uiteindelijk een kwestie van smaak en een beetje controversieel.
Welk grasmengsel
In de ideale wereld zou je de jaarlijkse rapporten van universiteiten (e.g. Wageningen) lezen die specifieke rassen hebben getest en adviezen geven, om vervolgens die rassen die het meest geschikt zijn te bestellen uit een catalogus. In de praktijk gaat je dat als particulier niet lukken. Barenburg biedt aan particulieren bijvoorbeeld wel RPR aan, wat voor een speelgazon interessant is. Voor de rest zijn er honderden gazon youtubers (bijna allemaal amerikanen) die urenlang de verschillende soorten belichten en experimenteren. Best leuk kijkmateriaal, gaat nergens over eigenlijk maar het heeft iets vermakelijks. Mogelijk dat je dan een soort keuze kan maken welke selectie van soorten je mee wil werken.
Voor het doorzaaien van een gazon kan je eventueel 1 soort bestellen met kwaliteiten die bij je gazon passen, voor een nieuw gazon altijd met een mengsel werken.
Grondkwaliteit tweaken
In plaats van steeds te kalken en willekeurige (chemische) interventies uit te voeren kan je je grond ook laten analyseren; dan krijg je een rapport met oa de ph-waarde en de samenstelling van je grond. Deze waarden kan je dan naast de aanbevelingen voor je grassoort(en) zetten en besluiten om bijvoorbeeld de ph beredeneerd te verhogen, specifieke kunstmest of ijzer toe te voegen. Dit kost niet zoveel geld en is best interessant als je je gazon aan het tweaken bent. In theorie kan je met ph strips uit de drogisterij zelf ook de ph-waarde meten, echter is dit lastiger dan het lijkt. Er bestaan ook kits om dit zelf te doen.
Wanneer zaaien
In theorie kan je altijd gras zaaien, met de grassoorten in onze zone is het toch gewenst om dit in het voor- of najaar te doen. Dus of twee weken geleden of wachten tot de lente. Tijdens hoog zomer gaat het je niet lukken om het prille gras van genoeg water te voorzien en verbranden de nieuwe grassprieten voordat ze sterk genoeg zijn om de zon aan te kunnen. In de winter zou je al zaad kunnen strooien in afwachting van een warmere bodemtemperatuur, echter kan een late vorst roet in het eten gooien maar ook kan het zaad opgegeten worden door dieren.
Hierbij wat willekeurige info, als ik nog meer bedenk dan zal ik dit hier delen.