Kleurprofielen in PDF

[Gwannoes]

Even vooraf: Het hele kleurbeheer systeem is mij niet helemaal duidelijk. Ik ben aan het ploeteren om het te begrijpen.

Ik ben een ontwerp aan het maken in Scribus, en de drukker geeft aan dat het PDF bestand in CMYK kleuren, FOGRA39 moet worden aangeleverd.

Ik exporteer mijn ontwerp naar PDF met instelling "Output Intended For: Screen/Web." Dan open ik de PDF met Adobe Reader, en het ziet er goed uit. Volgens mij gebruikt hij hier RGB kleurprofiel.
gebruik ik instelling "Output Intended For: Printer", dan ziet het er in Adobe Reader heel anders uit: hele vlakke kleuren, niet sprankelend.Volgens mij gebruikt hij hier CMYK kleurprofiel.

Open ik beide PDFjes in Adobe Photoshop Elements, dan liggen de kleuren dichter bij elkaar, maar nog steeds veel "vlakker" dan mijn oorspronkelijk ontwerp.

Is het normaal dat een PDF die bedoeld is voor print (CMYK) er op het gewone scherm heel anders uitziet dan in het ontwerpprogramma? En komt het dan toch gewoon goed uit de printer?

[floriske.nl]

In de CMYK kleurruimte (inktkleuren) kunnen simpelweg niet dezelfde kleuren geproduceerd worden als in de RGB kleurruimte (lichtkleuren).

Het klopt dus dat je RGB afbeelding er "vlakker" uit kan zien na conversie naar CMYK omdat bepaalde kleuren niet gereproduceerd kunnen worden in CMYK.

Voor druk- en printwerk is het dan ook verstandig om je brondocument al direct in CMYK op te maken zodat je wat meer grip hebt op het eindresultaat. En dan het liefst in het juiste CMYK profiel (Fogra39 in jouw geval). Geen idee of dit kan in Scribus.

Verder is het eigenlijk van belang dat je monitor gekallibreerd is, zo niet dan kan je resultaat er wel eens heel anders uit zien op papier dan op je scherm.

Het kan inderdaad zijn dat je bestand er in verschillende programma's ook anders uit ziet, het ene programma kan wel overweg met kleurprofielen, het andere niet. Het ene programma probeerd kleurprofielen te simuleren op je scherm, het andere niet.

[Gwannoes]

Inmiddels is het me inderdaad wat duidelijker geworden.

Mijn ontwerp bevat een RGB afbeelding.
Als ik hier een RGB (Screen/Web) PDF van genereer, zal deze ook RGB kleuren bevatten. Helder, goed verzadigd dus.
Als ik een CMYK (Print) PDF genereer, zal deze de RGB kleuren al hebben omgezet in CMYK. Met doffere kleuren dus.

Als ik beide PDFs afdruk, maakt de printer er zowieso CMYK van, dus het resultaat is (ongeveer) gelijk. Niet exact gelijk, want de printer en Scribus zullen verschillende methodes en kleurprofielen gebruiken om RGB naar CMYK om te zetten.

Scribus heeft een optie om de printer-kleuren op het scherm te simuleren. Dan zie je gelijk dat de kleuren minder helder worden. Top programma ;-)

Dat ik in Adobe Photoshop Elements de kleuren van de CMYK PDF en de RGB PFD bijna gelijk zag, moet dan haast een vergissing van mij zijn, want dat kan eigenlijk niet.

Mijn monitor is een Dell U2413, welke vanuit de fabriek gecalibreerd is (met rapportje). Perfect zal het niet zijn, maar het zou aardig in de buurt moeten komen, toch?

Klopt bovenstaande redenering een beetje?

[Verwijderd]

Ik weet niet precies hoe scribus werkt qua profilering. Maar het zou kunnen dat scribus bij het genereren van je pdf, de rgb kleuren in takt laat. Maar er slechts een 'soft' profiel overheen gooit. Wanneer je dit weer opent in Photoshop, zal photoshop dit profiel mogelijk negeren. En heb je gewoon weer rgb kleuren.

[NijntjeRocks]

Officieel laat een FOGRA39 gecertificeerde PDF de gebruikte RGB kleuren in takt: de conversie wordt overgelaten aan de RIP van de te gebruiken printer/pers (de drukker zal dit dus doen) om een zo goed mogelijk resultaat te verkrijgen (elke pers en te gebruiken inkt/toner heeft zijn eigen kleurbereik, de RIP van de betreffende machine kent de specs het best).

Scribus is een mooi programma maar maakt helaas geen gebruik van alle gangbare kleur-management mogelijkheden (Pantone/kleurruimte certificering/etc.) ivm de daarbij behorende licenties die (niet voor niets) vrij prijzig zijn en dit niet in het Open Source model past van Scribus.

Een gecertificeerde PDF zul je dan ook niet met Scribus kunnen maken, evt. kun je de certificering door een derde programma laten doen, maar daar zitten wel wat haken en ogen aan.

De CMYK modus geeft je een aardig idee van het verschil tussen RGB en de daadwerkelijke CMYK afdruk maar mag nooit een leidraad zijn om kleuren te beoordelen: dit is alleen mogelijk in een volledig gesloten gecalibreerde workflow.
Het kan er dus enigzins bij in de buurt komen maar je kunt het resultaat van Scribus niet naast het eindresultaat leggen en vervolgens de klus afkeuren als het niet overeen komt.
Laat je overigens niet teveel misleiden door de certificering van je beeldscherm: het is zeer de vraag waarvoor die gecertificeerd is en op basis van welke instellingen/outputintentie, oftwel: een dergelijk certificaat is alles behalve een garantie voor 'kleurechtheid' (hoewel die term ook maar betrekkelijk is maar daar zal ik je verder niet mee lastig vallen).

Afhankelijk van de prioriteit en het budget zou ik persoonlijk voor de webbased conversie gaan, vooropgesteld dat je hierbij de resolutie van de beelden hoog kunt houden, anders heeft het nog weinig zin.
De drukker kan de conversie wel doen voor je (afhankelijk van je drukker en zijn/haar professionaliteit zal je dit niets extra's kosten, men zal je wel waarschuwen dat je dus geen kleurgarantie krijgt maar het resultaat zal het dichtst bij de gebruikte RGB kleuren komen).

Mocht de resolutie van de webbased export door Scribus omlaag worden gebracht naar 96 of 72 dpi ben je gebonden aan de print (CMYK) export: kleuren zullen volgens standaard conversiewaarden worden omgezet door Scribus naar CMYK.
Dit is leuk als je het idee wilt hebben dat je controle op je kleuren hebt, in werkelijkheid beperk je jezelf naar de standaard CMYK kleurruimte terwijl veel drukkers tegenwoordig met inkten en rasters werken waarbij een groter kleurbereik haalbaar is dan de standaard CMYK ruimte waar Scribus mee werkt.

Vrij vertaalt betekent dit dus kort door de bocht dat het kleurverschil tussen RGB en 'Scribus-CMYK' groter is dan het kleurerschil tusen RGB en 'drukker-CMYK'
je wilt dus bij voorkeur die conversie door de drukker laten uitvoeren als je zelf niet de know-how en/of software voor hebt.

[Gwannoes]

Goed verhaal NijntjeRocks, bedankt!

Het budget is beperkt, dus geen geld voor tools als Illustrator etc. Photoshop Elements was wel budget voor, maar die doet geen CMYK.

Klopt het als ik hieruit het volgende concludeer:

• Scribus Print-based PDF export maakt "standaard-CMYK" en geen juiste PDF volgens FOGRA39, ook al heb ik dat profiel wel geinstalleerd en geselcteerd.
• Laat de drukker RGB naar CMYK omzetting doen (als je met RGB bronmateriaal werkt).
• CMYK simulatie op scherm blijft nuttig om een indruk te krijgen van hoe het er uit komt te zien. Verwacht geen 100% match, maar wel veel beter dan wanneer je puur RGB bekijkt.

[NijntjeRocks]

Ja, klopt aardig Gwannoes.
Ik begrijp dat je dus blijkbaar wel een kleurproefiel kunt selecteren.
Dat wekt de suggestie dat Scribus in elk geval de FOGRA op zijn minst zal kunnen benaderen en Scribus is daarmee verder dan ik gedacht had (volg ze al een tijdje niet meer maar vind het een sterke ontwikkeling), wellicht dat de PDF zelfs 100% FOGRA kan zijn, al zal dat afhangen van de complexiteit van de inhoud.

Ik zou in dit geval lekker de FOGRA instelling gebruiken als deze beschikbaar is.
Dit zal resulteren in een PDF waarbij RGB beelden niet naar CMYK worden geconverteerd omdat dit overgelaten wordt aan de RIP.
Voor jezelf kun je een redelijk beeld krijgen door em volledig naar CMYK te converteren, let wel op dat je die dan niet per ongeluk naar je drukker stuurt, dat zou erg lullig zijn ;-)