Wanneer cassette en/of derailleur vervangen?

[bartvl]

Medetweakers,

Als hobbyprojectje ben ik van plan om mijn fiets een stevige onderhoudsbeurt te geven.
Het betreft een Koga Miyata Adventure (touring/trekking fiets) van omstreeks 2001 (vier jaar geleden tweedehands gekocht). De fiets is momenteel Shimano Nexave afgemonteerd (met 'megarange' cassette en derailleur).

Deze fiets heeft een bijzonder remsysteem: V-brakes, maar wel met cantilever-achtige remblokjes. Onmogelijk af te stellen zonder gepiep etc. Deze remmen ga ik vervangen door een Shimano Deore XT V-brake systeem (reeds besteld).

Daarnaast, en daar gaat het me hier nu om, denk ik dat het tijd is om eens goed naar de aandrijving te kijken. Echter heb ik geen idee wanneer een cassette of een derailleur écht aan vervanging toe is, wanneer het aan te raden en is, of wanneer het echt nog niet nodig is. Vandaar dat ik die vraag graag hier neer wil leggen. Online is veel te vinden, maar dit heeft eigenlijk altijd betrekking op MTB's en racefietsen.

Zie onderstaand een aantal foto's:
(cassette achter is zeer goed schoongemaakt, de tandwielen voor nog niet zoals je kunt zien).






Daarnaast ben ik nog zoekende in het woud van combinaties derailleur - cassette - schakelaars - ketting. Wat is met wat te combineren?
Kan ik bijvoorbeeld de huidige Nexave derailleurs en schakelaars behouden bij nieuwe cassettes en/of wat zijn de voordelen van een nieuwe derailleur/schakelaars?

Al met al een hoop vragen waarvan ik hoop iets wijzer te worden op dit gebied.

PS. trapas wens ik niet te vervangen, deze loopt nog perfect, zit ook compleet geen speling op.

Samenvatting:

• Wanneer dienen cassette, ketting, derailleur vervangen te worden (trekking/touring fiets, 15km/dag).
• Bomen/bos: welke cassette past bij welke derailleur, ketting en schakelaars en welk merk/type is aan te raden?

[havana]

Wanneer die onderdelen vervangen moeten worden is een vraag die lastig te beantwoorden is. Dat hangt van zoveel factoren af. Het onderhoud, de kwaliteit, smering, of je wel eens in de regen/pekel rijdt, of er een kettingkast gebruikt wordt, etc, etc.

In het algemeen: kettingbladen en cassette dien je te vervangen als de tandwieltjes "vulkaantjes" gaan vormen. Dat kun je heel mooi zien op je laatste foto. Ook op deze foto is het verschil heel duidelijk te zien (rechter kransje is 75% versleten schat ik zo in)



Je cassette ziet er nog redelijk uit, i.t.t. de voorbladen. Er is een alternatief: als de boel gaat doortrappen, dan weet je dat e.e.a. aan vervanging toe is. Je moet dan wel zeker weten dat de ketting nog goed is.

Kettingslijtage kun je meten met een speciaal tooltje van een paar euro, maar met een schuifmaat kan het ook. Wanneer je die vervangt is een kwestie van smaak. Je kunt 'm helemaal oprijden, dat is de makkelijke optie maar ook de duurste want als je de ketting dan moet je de de bladen en cassette ook vervangen.

Een iets tijdsintensievere methode is de ketting preventief vervangen (ik houd om de 3000 km) aan. Op die manier gaan je cassette en voorbladen veel langer mee. En aangezien die een stuk duurder zijn dan kettingen is dat economisch gezien de beste oplossing.

Een derailleur gaat in principe langer mee dan de fiets al moet je die natuurlijk wel goed onderhouden. Vooral de derailleurwieltjes moet je nogal eens vervangen. Punt is dat dit nogal een gepruts is, zeker als de derailleur niet netjes is onderhouden. En omdat twee derailleurwieltjes vaak nauwelijks goedkoper zijn dan een nieuwe derailleur, kun je net zo goed je complete derrie vervangen.

Wat op elkaar past is ook weer een lastige vraag om te beantwoorden. Als je het Shimano vraagt dan past er niks op elkaar, tenzij het precies uit dezelfde serie komt. Maar in de praktijk werken de gekste combinaties prima. Een algemene stelregel is dat alles wat hetzelfde aantal versnellingen heeft in principe werkt. Overige combinaties is een kwestie van Googlen of op de site van Sheldon Brown kijken.

[ Voor 36% gewijzigd door havana op 11-01-2015 19:10 ]

[OgWok]

Precies! Als de boel gaat doortrappen is het moment daar. Vóórtandwielen is veel minder kritisch vanwege de grote diameter. Ketting checken/vervangen is de meest econonische variant.

[psychodude]

Je voorbladen zijn evident versleten. Zodra je dat soort haaien tanden begint te zien dan ben je echt op het punt van vervanging toe. Preventief vervangen zoals havana aangeeft, kan. Maar afhankelijk van hoe frequent je fietst en of je het eventueel vervelend vind een aflopende ketting er snel op te leggen of niet, is het zo één, twee, drie niet direct nodig.

Achter kun je dan ook zeker nog wel even mee vooruit.

Bij met regelmaat switchen van ketting kun je met een tweetal kettingen op een trekking fiets redelijk lang mee. Zelf houdt ik aan tweetal kettingen, switch per ca. 2500 km. In totaal ca. 5000-7500 km per ketting, ca. 15.000 - 20.000 km met casettes.

Indien je ervoor zou kiezen een long distance tocht te gaan fietsen, zeker indien hierbij Europa wordt verlaten, dan zou ik de achterbladen echter ook preventief vervangen. Je ziet toch al wel wat beginnende slijtage, en met een paar duizend km daar bovenop is het uiteraard wachten op problemen. Maar gezien je laatste toevoeging van 15km/dag, is het denk ik niet je intentie de fiets daadwerkelijk als trekkingfiets te gebruiken.


Voor wat betreft wat op elkaar past is het antwoord bijzonder veel. Google, of bij fietsenmaker waar je onderdelen koopt, kunt je hier goed mee op weg helpen.

Indien je overigens wat meer achtergrond info specifiek op het gebied van techniek bij trekkingfietsen zoekt, en niet zozeer MTB's en wielrenfietsen, kijk eens op de fora van:

www.wereldfietser.nl
www.crazyguyonabike.com

[bartvl]

Bedankt voor jullie reacties!

Als ik wat zo rond lees, dan zou de cassette veel sneller slijten dan de voorbladen. Zou dit dan suggereren dat de cassettes reeds al eens vervangen is?

Wat betreft het vervangen van de voorbladen: gebruiken de verschillende merken en types een standaard bevestiging, of is dit per merk/type wisselend? Ik kan redelijk wat info vinden over cassettes, maar niet over de voorbladen.

Grote kans dat ik toch op zijn minst de achterderailleur ga vervangen, de derailleurwieltjes draaien bepaald niet lekker. Ik heb nu de derailleur (met de wieltjes los) in een bak cola liggen. Eens kijken of ik het hiermee weer wat beter mee kan krijgen .

[MrAngry]

Derailleurwieltjes hoeven niet soepel te draaien (kan wel, hoeft niet).

[havana]

Sterker nog, het bovenste wieltje HOORT niet eens soepel te draaien.

Voorbladen hebben een steekmaat (ook wel boutcirkel of BCD) en een aantal gaten. Aantal gaten is meestal 4 of 5. Steekmaat kan van alles zijn, meestal 74, 104, 110, 130 of 135 mm. Bij triples heeft het binnenblad vaak een andere steek.

Verschillende merken voorbladen mixen kan wel maar is niet aan te raden. TA Spécialités is overigens ook een topmerk voor voorbladen.

P.s. Ja, de cassette zal waarschijnlijk al een keer vervangen zijn.

[ Voor 17% gewijzigd door havana op 11-01-2015 20:47 ]

[nachtnet]

Ik zie op de foto's ook erg veel zand tussen je voorbladen zitten. Waarschijnlijk heeft dat ook sterk bijgedragen aan de slijtage van de bladen.

nb schoonmaken in cola? week je bladen en cassette eens een avondje in wasbenzine. En maak ze dan met een (goedkope of oude) tandenborstel schoon.

[bartvl]

Haha, ja zie Youtube, cola kan nogal het een en ander goed schoonmaken. Helaas geldt dat niet 100% voor de vettige zooi die op deze onderdelen zit. Wasbenzine heb ik niet in huis.
Die voorbladen moet ik inderdaad nog goed schoonmaken, en in het vervolg schoon houden .

Wat betreft de derailleur wieltjes: is het niet hoe soepeler hoe beter? Of heeft het iets stroever draaien nog een functie mbt het schakelen?
Overigens de wieltjes die er nu op zitten zijn niet gelagerd, gewoon een stalen cilindertje door het hart en verder niks.

Kwalitatief gezien, wat is er vergelijkbaar met de Shimano Nexave binnen de huidige producten van Shimano en Sram? Ik kan daar weinig wijs uit worden helaas. Met andere woorden, hoe groot is het verschil tussen een achterderailleur van 20,- en 50,- voor een tour fiets die voornamelijk woon-werk wordt en incidenteel voor wat langere recreatieve tochten?

[noes]

bartvl schreef op zondag 11 januari 2015 @ 22:32:
Haha, ja zie Youtube, cola kan nogal het een en ander goed schoonmaken. Helaas geldt dat niet 100% voor de vettige zooi die op deze onderdelen zit. Wasbenzine heb ik niet in huis.

Remmenreiniger voor 1,50 bij de action doet dat heel goed

[havana]

Zo lang je maar geen wasbenzine voor de ketting gebruikt, want dat is veel te agressief. Daarvoor kun je veel beter lampenolie of diesel pakken.

Dat het bovenste wieltje niet soepel hoort te draaien ligt aan het parallellogram van de derailleur.

[ Voor 26% gewijzigd door havana op 12-01-2015 07:40 ]

[OgWok]

havana schreef op maandag 12 januari 2015 @ 07:39:
Zo lang je maar geen wasbenzine voor de ketting gebruikt, want dat is veel te agressief. Daarvoor kun je veel beter lampenolie of diesel pakken.

Dat het bovenste wieltje niet soepel hoort te draaien ligt aan het parallellogram van de derailleur.

Waarom is wasbenzine te agressief voor een ketting? (Kan me daar iets bij voorstellen met een motorfietsketting met O-ringen)

[havana]

Omdat je alle smering tussen de schakelt wegspoelt. En op die plek krijg je het nauwelijks terug, met als gevolg dat de ketting minder gesmeerd is en luidruchtig wordt.

[bartvl]

Vanavond toch ook de crankset gedemonteerd en de voorste tandwielenset eens schoongemaakt. Zie hieronder het resultaat.




Er lijken (vooral op het middelste) al best een aantal goede beschadigingen in te zitten.
Al met al is vervangen dus de moeite waard lijkt me?

Zoals ik er nu in sta ga ik toch de boel compleet vernieuwen, dan loop alles weer op rolletjes. Echter is mijn zak met goud niet oneindig groot, het aanbod echter wel.

Op dit moment zit ik de SRAM X4 set te overwegen. Deze is relatief zeer betaalbaar, wat zou een reden zijn om toch naar een duurdere set (X5/6/7/8/9 of Shimano Deore of hoger) te kijken?

Zijn er ergens complete sets te koop (derailleurs, tandwielen/crank, schakelaars, ketting) zodat ik me geen zorgen hoef te maken om compatibaliteit?

[havana]

In Duitsland shoppen scheelt veel geld. Kijk eens bij Bike-components.de / Bike-discount.de / Rose.de. In Nederland is Mantel vrij goedkoop.

Qua cranks is alles wel compatible. Je kunt zelf een 10v crank op een 7/8/9 systeem zetten.

[ Voor 25% gewijzigd door havana op 13-01-2015 08:56 ]

[bartvl]

Ter update:

Het plan is nu als volgt, onderdelen reeds besteld en bijna binnen:

Remmen worden Deore XT (zie inleiding).
Voor de aandrijflijn heb ik toch gekozen alle componenten te vervangen zodat ik er weer tien jaar tegen aan kan. Het zijn voornamelijk Deoro (niet XT) onderdelen geworden, besteld via rose.derose/rose.nl. Bedankt voor de tip!

Al met al:
Cassette: CS-HG400
Derailleur: Deore RD-M592-SGS-Shadow
Crankset: Alivio FC-T4010 (Deore was wel heel veel duurder)
Voorderailleur: FD-M591-3 (dual pull)
Shifters: SL-M590 Rapidfire
Ketting: CN-HG93

Al met al dus een 3x9 setting gekozen.

Ik zal mijn bevindingen van het installeren en de verbetering laten horen!

[argro]

havana schreef op maandag 12 januari 2015 @ 07:39:
Dat het bovenste wieltje niet soepel hoort te draaien ligt aan het parallellogram van de derailleur.

Het parallelogram is toch het deel waar de kooi aan vast zit? Zie plaatje hieronder (weliswaar van een vrij exotische derailleur, maar het parallelogram is wel goed zichtbaar (rode deel met parallel zwart deel en scharnierend verbonden zijkanten)):

Die constructie als zodanig zou m.i. de mate waarin het bovenste wieltje soepel draait niet mogen beinvloeden. Overigens zie ik het nut van een niet soepel draaiend wieltje ook nog niet.

[ Voor 20% gewijzigd door argro op 17-01-2015 11:16 ]