Sunny 16 rule 's avonds toepassen. Hoe berekenen?

[PdeBie]

Ik ben afgelopen weekend met een volledig manuele lens op pad gegaan op mijn D7000. Ik dacht wel 'even' gebruik te maken van de Sunny 16 rule en daar op voort te baseren welke sluitertijd ik kon gebruiken, echter was het op een gegeven moment aardig schemerig aan het worden en raakten veel van mijn foto's onderbelicht. Dus hoe bereken ik nu de juiste sluitertijd etc.?

De sunny 16 rule:
Om 12 uur 's middags, met de zon het hoogst aan de heldere hemel, met een diafragma van f/16, moet je de sluitertijd om en nabij de omgekeerde van je ISO waarde houden. Dit geldt voor stilstaande objecten.

Voorbeeld:
Bij 12 uur 's middags met heldere zonnige hemel met f/16 en ISO 100 neem je een sluitertijd van 1/100s. Dit natuurlijk alleen als je brandpuntafstand niet langer is dan 100mm, want anders krijg je weer te maken met mogelijke bewegingsonscherpte.

In mijn situatie:
Zelf schoot ik met een 135mm manuele lens. De zon was al redelijk aan het zakken.
Ik stelde mijn camera in op f/4. Dit is 16x meer licht dan f/16 volgens mij (f/16 > f/11 > f/8 > f/5.6 > f/4).
Op klaarlichte dag zou ik met ISO 160~200 schieten (met ISO 100 zou ik op een sluitertijd van 100 uitkomen en dus te langzaam voor de 135mm). Nu was het donker, dus ben ik naar ISO 800 gegaan.

Maar welke sluitertijd kan ik dan gebruiken? Ik zat op een gegeven moment op 1/125e, maar de foto's bleven onderbelicht.

Kan iemand mijn foto-rekenkunde weer even opfrissen?

* PdeBie wilt vooral leren minder afhankelijk van digitale lichtmeters en hulplampjes in de viewfinder te zijn

[Universal Creations]

Even googlen:
The snowy/sandy F/22 rule.
The overcast F/8 rule.
The slightly overcast F/11 rule.
The heavy overcast F/5.6 rule.
The sunset F/4 rule.

Als je een goede lichtmeter op je camera hebt zitten, waarom die niet gewoon gebruiken? Maar goed, eigen keuze.

[PdeBie]

Omdat je niet altijd uit kan gaan van de lichtmeter onder lastige licht situaties. En in plaats van dat ik eerst 4 ~5 testshots moet maken tot ik bij de juiste belichting kom, wil ik dit in bijvoorbeeld in 2~3 shots kunnen.

Maar goed, F/4 en dan geldt hetzelfde.
Toch zat ik ondertussen op F/4, ISO 1000, 1/125 en nog steeds waren mijn foto's onderbelicht. Was het dan nog donkerder dan ik dacht dat het was (mijn ogen wennen natuurlijk aan het donker)? Of kan het nog iets anders zijn? Belichtingscompensatie stond wel op 0 trouwens. Dit heb ik meteen gecontroleerd of deze niet stiekem op -3 stond.

[Universal Creations]

En je denkt dat een vuistregel je wel helpt bij lastige lichtomstandigheden? Ook met je lichtmeter zou je in 2-3 shots tot een goede belichting moeten komen. Je kunt ook gebruik maken van een andere lichtmeting. Bijvoorbeeld spotmeting, waarbij je heel gericht aangeeft waarop gemeten moet worden.

[Moby]

Ik vind de sunny 16 regel ook typisch iets van het analoge tijdperk. Ik heb nog geen situaties mee gemaakt waarin ik niet in 3 shots optimaal zat.

Die vuistregel is, wat de bovenbuurman ook al zegt, gewoon een vuistregel. Ook daar ontkom je niet aan testshots denk ik.

[inquestos]

Zonsondergang(/laagstaande zon) is één van de weinig situaties waarin ik mijn camera op M zet. Één of twee foto's maken, kijken hoe de histogram eruit ziet. Het verschil tussen de zon, opgelichte wolken, andere wolkenpartijen, voorgrond, etc, is dan zo groot dat je de belichting gewoon vast op een goede waarde wilt zetten.

Wat je dan al snel merkt is dat in korte tijd de belichting ook rap aangepast moet worden door de snel ondergaande zon. Als de zon echt bijna ondergaat heb je binnen enkele minuten vaak al een stop verschil.

Wat ik wil zeggen isl: een regel is hiervoor erg lastig, geen idee of die bestaat, maar mocht die bestaan, is deze totaal niet zo betrouwbaar als de Sunny-16.

[PdeBie]

Universal Creations schreef op maandag 10 november 2014 @ 11:22:
En je denkt dat een vuistregel je wel helpt bij lastige lichtomstandigheden?

Je kan wel alvast een goed beginpunt instellen in je camera lijkt me. En dat zou dus in mijn ogen prima met een ezelsbruggetje als de Sunny 16 of een afgeleide daarvan moeten kunnen denk je ook niet? Ik weet natuurlijk niet hoe ervaren jullie zijn, maar wellicht dat dit voor jullie al meer een gevoelskwestie is en daarom sneller dit kunnen bepalen.

Ik zeg ook niet dat ik geen testshots wil maken, maar nu maak ik er soms wel 5 voordat ik de daadwerkelijke foto ga maken en dat vind ik zonde. Zeker wat inquestos zegt. Soms is het zo snel donker dat je al te laat bent voor het moment wat je wilde schieten.

[Universal Creations]

Het is denk ik dan verstandiger om goed je onder-/overbelichte foto te bekijken en leren hoeveel stops je er naast zit, zodat je de belichting met minder (test)foto's goed kunt krijgen.
Wat je nu met een vuistregel wil doen, is gokken wat de belichting is en vervolgens bij gaan stellen. In wezen is dat niet veel anders dan bovenstaande methode met lichtmeter. Met als verschil dat je met de lichtmeter meer kans hebt om goed te zitten.

[Arrien]

Er is natuurlijk als het aan het schemeren is nooit een formule op los te laten, want binnen 10 minuten is het een stuk donkerder, en dan zit je ook nog met wolken bv.

Als je 1x je camera laat meten zie je toch meteen het resultaat en doe je er 1 of 2 stops af of bij. Dat kost je misschien 5 seconden?

[Grozno]

Sunny16 is ooit bedacht voor camera's zonder lichtmeter. Je D7000 heeft een prima lichtmeter, dus ik zie het probleem niet.

//Edit: Ow, je wilt het expres moeilijk maken voor jezelf.

[ Voor 20% gewijzigd door Grozno op 10-11-2014 13:32 ]

[PdeBie]

Universal Creations schreef op maandag 10 november 2014 @ 12:37:
Het is denk ik dan verstandiger om goed je onder-/overbelichte foto te bekijken en leren hoeveel stops je er naast zit, zodat je de belichting met minder (test)foto's goed kunt krijgen.

Dan is dit misschien toch handiger ja.

Grozno schreef op maandag 10 november 2014 @ 13:31:
//Edit: Ow, je wilt het expres moeilijk maken voor jezelf.

Ik wil me meer verdiepen in de technieken hoe men vroeger foto's schoot. Dan konden ze destijds ook zonder lichtmeter *, dus zou nu toch ook moeten kunnen lijkt me

--edit--
Natuurlijk droegen heel veel fotografen altijd een lichtmeter bij zich, maar als ze die een keer niet bij zich hadden gebruikten ze vaak de sunny 16 als handvat/ezelsbruggetje.

[ Voor 44% gewijzigd door PdeBie op 10-11-2014 13:47 ]

[Nomad]

Ik zou niet zozeer proberen met een dikke duim zelf een inschatting te maken, maar eerder mijn lichtmeter beter leren te begrijpen, zodat ik weet wanneer hij accuraat is en wanneer hij ernaast zit.
Want de lichtmeter is voorspelbaarder dan die dikke duim wat mij betreft.

[tobiasvs]

Een en ander is natuurlijk ook wel afhankelijk van de richting waarin je fotografeert. Die sunny 16 rule is bedacht voor een foto met de zon mee (dus vol in het licht). Fotografeer je de schaduw in (zeker met 135mm), dan wordt er rond zonsondergang heel weinig licht die schaduw ingekaatst en zal je daar zeker voor moeten compenseren.

Ik zou zelf beginnen met kijken naar wat de lichtmeter aangeeft. Probeer daar patronen in te herkennen, dan gaat het op een gegeven moment vanzelf!

[PdeBie]

Top, gaan we het binnenkort nog maar eens proberen (als mijn vriendin nog wel zin heeft om weer eens te poseren voor me ).

[Anoniem: 218471]

Universal Creations schreef op maandag 10 november 2014 @ 12:37:
Het is denk ik dan verstandiger om goed je onder-/overbelichte foto te bekijken en leren hoeveel stops je er naast zit, zodat je de belichting met minder (test)foto's goed kunt krijgen.
Wat je nu met een vuistregel wil doen, is gokken wat de belichting is en vervolgens bij gaan stellen. In wezen is dat niet veel anders dan bovenstaande methode met lichtmeter. Met als verschil dat je met de lichtmeter meer kans hebt om goed te zitten.

Is inderdaad een kwestie van (veel) oefenen. Ik heb wel eens een lezing van zo'n oude fotograaf gezien die zei dat hij vroeger 1/4 stop verschil in licht kon zien! Dit is dus een vaardigheid die je zeer actief bij moet houden en oefenen. Met digitaal heb je wel al het voordeel dat je veel directere feedback krijgt.

Wat is trouwens je motivatie om dit te willen kunnen? Ik ben wel benieuwd. Ik denk dat de meeste oude fotografen je voor gek zouden verklaren. Zij hadden in hun tijd een moord gedaan voor de techniek waar we nu over bezitten.

[PdeBie]

Anoniem: 218471 schreef op dinsdag 11 november 2014 @ 16:43:
[...]
Wat is trouwens je motivatie om dit te willen kunnen? Ik ben wel benieuwd.

Met name toch het sneller kunnen inschatten welke instellingen ik moet hanteren voordat ik de foto neem. En dat kan je tegenwoordig handig spieken aan de hand van de lichtmeter, maar het is handiger lijkt me als je het al 90% weet nog voordat je door je zoeker hebt gekeken.