802.11ac: wat zijn jullie ervaringen

[willyb]

Omdat de WiFi van de modem van tele2 de laatste tijd wel erg vreemd doet ben ik aan het kijken naar 802.11ac access points.

Nu zijn er al een paar leverbaar, die vast een draft versie van 802.11ac implementeren, waaronder:
- Asus RT-AC66U
- Buffalo AirStation WLI-H4-D1300
- D-Link DIR-865L
- Netgear R6200 & R6300
- Linksys EA6500
- .... (andere suggesties zeer welkom)

Eigenlijk met geen van al die merken, op Linksys na, heb ik ervaring. Die van buffalo lijkt DD-WRT by default te gebruiken (als moet ik zeggen dat het aardig onduidelijk is of dat bij die versie ook echt het geval is).

Mijn vraag:
Heeft iemand van jullie al ervaringen opgedaan met de 802.11ac accesspoints?
De gebruikersreviews zijn nog leeg (alleen sterretjes... maar de inhoud ervan nog niet).

[dion_b]

Heb op het werk met een aantal (helaas niet nader te noemen) pre-productie exemplaren mogen testen.

Resultaten zijn zoals verwacht:
- 802.11ac is 5GHz-only. Dat betekent net zoals bij 802.11n op 5GHz kort bereik en zo goed als geen penetratie door muren/vloeren.
- Bovendien gebruikt 802.11ac voor de hogere bandbreedtes strakkere modulatie (256-QAM ipv 64-QAM). Strakkere modulatie betekent hogere ruisgevoeligheid, komt erop neer dat hij alleen bij bijna perfect signaal overschakelt op 256-QAM.
- Bredere 80MHz bandbreedte (vs 20/40MHz bij 802.11n) doet wat je verwacht, meer bandbreedte ongeacht signaalsterkte. 160MHz zou alicht verder gaan, maar dat had ik niet ter beschikking.

Komt erop neer dat 802.11ac zich een beetje als VDSL gedraagt: bij perfect signaal op korte afstand zonder obstakels kun je er aanzienlijk hogere bandbreedtes mee halen (ik heb >200Mb/s netto throughput gemeten en dat was met brakke firmware en dus 'slechts' 80MHz kanaalbreedte), maar zodra omstandigheden niet meer perfect zijn is de meerwaarde tov 802.11n verwaarloosbaar.

Wat betekent dat voor toepassingen?

Zinnig in twee situaties:
1) line-of-sight verbindingen in buitenlucht met richtantennes. Niet bepaald wat je in NL veel ziet, maar het kan hier flink helpen.
2) Residentiele/zakelijke oplossingen met *VEEL* access points. Je moet in een huissituatie gaan richting een AP per kamer in een NL eengezinswoning met betonnen muren/vloeren om ook maar enige meerwaarde uit 802.11ac te gaan. Die AP's moeten bedraad met ethernet aangesloten worden op de router. Alternatieven zoals powerline zijn geen optie omdat ze zo'n bottleneck vormen.

Totaal onzinnig:
1) Repeaters. Sowieso ondingen, maar alle meerwaarde tov 802.11n raak je bij een repeater per definitie kwijt.
2) In betonnen huizen één enkele 802.11ac AP/router in meterkast. Je raakt alle meerwaarde al bij de muur van de meterkast kwijt.
3) 802.11ac AP's aansluiten met powerline of andere bottlenecks. Wederom raak je alle meerwaarde kwijt.


Bottom line:
Als je 802.11ac zinnig wilt gebruiken moet je zorgen voor een goede bedrade UTP backbone in je huis, in ieder geval naar alle ruimtes waar je snel draadloos netwerk wilt. Vervolgens moet je per kamer waar je snel internet wilt (meerwaarde tov 802.11n) een aparte 802.11ac AP plaatsen. Dat is vooralsnog een ongelofelijk dure grap. Wacht lekker met 802.11ac totdat het helemaal gestandaardiseerd is en betaalbaar, werk in de tussentijd aan die backbone om te zorgen dat je de 802.11ac AP's aan kunt sluiten op Gb Ethernet.

[HvB83]

Wel interessant die bijdrage van Dion. De vraag is inderdaad of het bij je thuissituatie past. In een jaren 30 woning of een 4-kamer appartement kan je er waarschijnlijk beter mee uit de voeten dan in een Vinex-woning met prefab-beton en 3 verdiepingen. Of je moet het niet erg vinden om in ieder geval op 2 van de 3 verdiepingen een AP op te hangen.

Zelf heb ik zeer goede ervaringen (zeer stabiel, zeer snel en een groot bereik) met de N-versie van de door jou genoemde Asus, maar dat zegt natuurlijk niet zoveel. Ten eerste omdat het een ander apparaat is en ten tweede omdat ik voor dit AP een 3 jaar oude Linksys had.

[Raven]

dion_b schreef op maandag 07 januari 2013 @ 11:04:
Resultaten zijn zoals verwacht:
- 802.11ac is 5GHz-only. Dat betekent net zoals bij 802.11n op 5GHz kort bereik en zo goed als geen penetratie door muren/vloeren.

Maar bij 5GHz is er wel een hoger zendvermogen toegestaan dan bij 2.4GHz. Las onlangs dat dat 200mW is, maar hier staat (bijna onderaan) 1000mW

• 5 ghz: Deze golflengte is nog niet zo lang vrijgegeven en is dus veel minder gebruikt. Het nadeel van 5 ghz is dat deze golflengte veel gevoeliger is voor obstakels dan de 2,4 ghz. Om die reden wordt 5ghz waarschijnlijk nooit populair om binnenshuis te gebruiken.
Het voordeel van de 5ghz golflengte is dat het maximaal tot 1000mW mag uitzenden.

Compenseert dat niet enigszins?

[ Voor 33% gewijzigd door Raven op 07-01-2013 15:00 . Reden: K*t klembord :( ]

[Kabouterplop01]

Ja en daar moet je dus even opletten, omdat dat bij de wet verboden is.
http://www.wifihw.nl/wireless/Regelgeving_Wifi.htm

[dion_b]

Raven schreef op maandag 07 januari 2013 @ 14:58:
[...]

Maar bij 5GHz is er wel een hoger zendvermogen toegestaan dan bij 2.4GHz. Las onlangs dat dat 200mW is, maar hier staat (bijna onderaan) 1000mW

[...]

Compenseert dat niet enigszins?

Nee.

Het probleem is niet bereik (waar hoger zendvermogen evt kan helpen) maar enorme demping door materialen waar het niet doorheen gaat. Het is vrij letterlijk alsof je met een zaklamp danwel een schijnwerper gaat schijnen op een betonnen muur - het gaat er in beide gevallen gewoon niet doorheen.

5GHz en betonnen muren gaat gewoon niet samen. Zelfs bakstenen muren word je niet blij van, enige soort muur/vloer waar je weinig last van hebt is hout. Daarom wil je in een typische NL eengezinswoning in elke kamer een aparte AP wil je meerwaarde uit 802.11ac halen. Een AP per verdieping is voor 5GHz op 802.11n vaak genoeg, maar doordat je dan geheid geen 256QAM kunt doen heeft ac geen zin tenzij je echt per kamer werkt.


Ik ben het trouwens faliekant oneens met het Wiki-artikel mbt dat 5GHz nooit populair gaat worden binnenhuis. Het feit dat het niet door muren heengaat is juist grootste voordeel. 2.4GHz is volledig overbelast. Zelfs in betonnen woningen is interferentie van 10 netwerken niks ongewoons, en in oudere bakstenen huizen is het dramatisch, ik detecteeer ondertussen 50 netwerken. Met slechts 3 vrije 20MHz kanalen en niet eens twee vrije 40Mhz kanalen is dat gewoon dramatisch en zodra mensen volop gebruik gaan maken van hun WiFi is het huilen qua performance en betrouwbaarheid.
De 5GHz-band biedt 19 vrije kanalen van 20MHz, 9 van 40MHz, 4 van 80MHz en 2 van 160MHz. Veel meer plek dus, maar juist omdat andermans netwerk niet door je muren heenkomt gaat het ook in de toekomst bij meer gebruik niet overbelast worden zoals 2.4GHz dat is. Met 802.11ac en 160MHz heb je bij een enkele AP beste performance, met 80MHz heb je beste compromis bij lichte overlap van netwerken. En met WiFi-n en 40MHz hoef je simpelweg nergens op te letten

[ Voor 31% gewijzigd door dion_b op 07-01-2013 17:27 ]

[Edmin]

*schopje*

Dion, ik ben het met je eens dat de Nederlandse betonnen woningen funest zijn voor een 5GHz signaal, maar zou daar toch een kleine kanttekening bij willen plaatsen. De meeste moderne woningen zijn namelijk wel van beton aan de buitenkant, maar de binnenmuren zijn over het algemeen niet dragend. Deze holle wandjes zijn vaak van gips en zullen imho geen tot weinig effect hebben op de performance. Ik vermoed dan ook dat ik er thuis weinig last van zal hebben op de begane grond. Mijn router (nu WNDR3700) staat inderdaad in de meterkast. Oftewel: omgeven door holle wanden en voorzien van een dunne houten deur. Voor apparatuur op de benedenverdieping/woonkamer is er dan nog een deur die bestaat uit hout en glas en verder niets. Dat zal geen problemen opleveren. Voor de bovenverdieping is er dan wel weer een AP nodig.

Nog wat vragen voor jou:
- Zijn er buiten de strakkere modulatie nog zaken die ac gevoeliger maken voor obstructie e.d. dan n?
- Is er een manier om te testen of je infra geschikt is voor implementatie van ac?

[Bl@ckbird]

802.11ac WAVE-1 doet max. 1,3 Gbps op de PHY. Een gigabit PoE switch is dan voldoende. Check wel standaard PoE voldoende is, (15.4W per poort) of dat je PoE+ nodig hebt. (20W, 30W of meer per poort.) Mijn ervaring is dat eerste generatie access points vaak meer stroom vragen dan volgende generatie AP's.

802.11ac WAVE-2 gaat max. 3.5 Gbps doen op de PHY. Je hebt hiervoor 10Gbps swiches nodig. Maar het wordt pas 2015 dat deze generatie AP's beschikbaar komen.

De client moet 802.11ac ook ondersteunen. Je moet dan naar het aantal spatial streams kijken wat de client ondersteund. Een iPhone doet maar 1 spatial stream. (Meer spatial streams = meer stroom benodigt = sneller accu leeg.) Een laptop ondersteund vaak 3 of 4 spatial streams en kan dus veel hogere throughput halen.

Daarnaast moet je wel blijven nadenken. 802.11ac is alleen handig als je de bandbreedte ook gaat gebruiken. Zit er alleen een ADSL lijntje achter om gasten van internet te voorzien, dan is 802.11ac onzinnig.

Wat betreft RF / bereik van 802.11ac: Testen of een sSite survey uitvoeren om het aantal AP's te bepalen.

[Balance]

Ik heb zelf een 2de generatie draf-ac router (ik geloof draft 6.0), de Asus RT-AC68U. Zeer tevreden over, maar dat komt vooral omdat hij op zowel 2,4GHz en 5,0GHz zo goed presteert via de 802.11n standaard. Dat ik zo'n high-end router heb komt omdat ik zelf geen NAS nodig heb, maar een 3TB drive aan mijn USB 3.0 poort van de AC68U toch een solide 50MB/s levert (en soms meer) over het netwerk. Ook de built-in VPN server is geweldig, daardoor is al het verkeer van en naar deze schijf altijd versleuteld. De 802.11ac standaard die hierin zit heeft voor mij een kleine meerwaarde, maar dat is meer om future-proof te zijn. Mijn Xperia Z1 en HP Elitebook kunnen er beneden leuk mee babbelen, hoewel boven (prefab betonnen huis...) hoewel het boven terugschakelen naar 64-QAM is en soms naar 2,4GHz.