Passief koelen van zo'n systeem is bijna geen doen. De case moet dan dermate groot worden om het oppervlak te gaan bereiken dat nodig is, dat er niet echt meer spraken is van een HTPC. Daarnaast is een heel lichte airflow in je kast echt nodig om de warme lucht af te voeren.
Wel kan je het tot in het extreme stil krijgen, maar ook dat is dan weer afhankelijk van wat je nog meer in je systeem opneemt. De geluidsproducerende onderdelen zijn de HDD(s), en de koeling. Alle bewegende onderdelen dus. De HDD's zijn wat dat betreft het makkelijkst, maar ook het duurst. Die kan je stil krijgen door deze naar een NAS te brengen, en de HTPC van een SSD te voorzien. Een DS212J kost je pakweg 180,- (exclusief disks). Een 64GB SSD is 60,- dus je HDD's elimineren als geluidsbron kost je pakweg 250,- (grof geschat, met verzendkosten e.d. erbij).
De 2e bron zijn de fans. Hier heb je er normaal gesproken (minimaal) 3 van. Een CPU-fan, een fan in je voeding, en een fan in de case. In de regel geldt dat hoe groter de fan is, hoe stiller deze kan zijn (door het grotere oppervlak is een lager toerental nodig om dezelfde hoeveelheid lucht te verplaatsen, en daarmee wordt het dus stiller).
De voeding:
De meeste voedingen zijn voorzien van 140mm fans. Je zou deze kunnen vervangen voor een stillere fan, mits je weet wat je aan het doen bent. Zo niet, laat dan de voeding netjes dicht zitten!!
Nog mooier is om de voeding voor een passief gekoelde voeding te vervangen die dus helemaal geen geluid maakt. o.a. SilverStone levert deze voedingen, maar ook die zijn niet goedkoop (2 tot 2,5 keer de prijs van wat je voor een vergelijkbare actief gekoelde voeding betaald). Voor sommige systemen zou je met een picoPSU af kunnen. Ook deze zijn niet echt goedkoop, en kunnen tot max 150Watt leveren. Deze voedingen zijn daarnaast ook nog eens behoorlij in-efficient, maar voor kleine builds is het een optie.
De case:
In de meeste builds is een case-fan pure noodzaak om de warmte afgevoerd te krijgen. Hoe groter de case-fan kan zijn, hoe stiller deze wordt. Ga je voor een heel kleine case, dan is daar het logische gevolg van dat er ook maar een heel kleine fan in kan en het geluid dat geproduceerd wordt dus aanzienlijk zal toenemen. Probeer als het haalbaar is een 120mm case-fan te gebruiken en laat deze op een lage snelheid draaien. In de praktijk geeft dat meestal het beste resultaat. Daarnaast kun je de fan op rubber bevestigen. Sommige fans (zoals de fans van zalman, maar ook andere fans) worden met rubber bevestiging geleverd. Indien je geen bevestigingsmiddelen hebt, kan je deze ook los verkrijgen (o.a. bij highflow)
De CPU:
De CPU wordt normaal gesproken gekoeld door een zo groot mogelijk contact-oppervlakte te maken met de lucht (daarom ook de ribben op de koeler). Een heel kleine case biedt daarom maar heel weinig ruimte tot koeling, met als gevolg dat je een actieve koeler behoorlijk hard moet laten draaien. Daarom is voor stilte een grotere case prettiger, omdat je daar veel grotere koelers in kwijt kan. Mede daarom is case-design veel belangrijker dan wat vaak wordt aangenomen. Een goede airflow kan enorme geluidsreductie opleveren.
Zo heeft Asus nog enige tijd de Triton 79 Amazing geproduceerd:
Deze CPU-cooler was dermate goed, dat je hem in de meeste builds volledig passief kon laten koelen, maar had als nadeel dat hij zo groot was, dat er maar weinig builds waren waarin dit wilde gaan passen. In de loop der jaren zijn er de nodige variaties op gekomen van andere merken, maar allemaal met hetzelfde principe van het creeeren van zo veel mogelijk oppervlak.
In HTPC's is over het algemeen de hoogte de meest beperkende factor. Daarom wordt de Scythe Big Shuriken Rev B veel gebruikt in deze builds, omdat het met slechts 59mm hoogte een van de platste koelers is, die over een 120mm fan beschikt.
Er zijn nog plattere koelers te vinden, maar die beschikken vrijwel allemaal niet over een 120mm fan, maar meestal een 80mm fan (dus meer geluid).
Er is nog een alternatief, namelijk waterkoeling, maar dat wordt in HTPC's vrijwel niet toegepast. Ook waterkoeling heeft namelijk een fan nodig om de vloeistof weer terug te koelen zodat deze daarna de CPU weer koel kan gaan houden. Er zijn wel passieve waterkoelings-systemen, maar die zijn weer in afmeting niet aantrekkelijk voor HTPC-gebruik. Daarnaast is er voor waterkoeling ook nog een pomp nodig, die vaak ook niet geruisloos werkt. Waterkoeling neemt ook nog wat extra ruimte in je case in beslag, en alles bij elkaar genomen is waterkoeling voor een HTPC vrijwel nooit een geschikte oplossing.
Voor een AMD A4 of A6 Llano-build zou ik daarom dus ook kiezen voor een uATX-formaat, met een 120mm casefan, een Scythe Big Shuriken Rev b en een goede voeding van bijvoorbeeld BeQuiet of Zalman die weinig geluid produceert. Indien mogelijk de HDD's naar een NAS verhuizen zal je als eindresultaat geven dat het systeem heel erg stil moet kunnen functioneren. Mocht het budget er zijn, dan kun je altijd nog overwegen de voeding passief te maken.
:strip_icc():strip_exif()/u/31644/george.jpg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/69025/nvicon.jpg?f=community)
