Geheugenprobleem in antiek DOS-progje

[maarud]

Een klant van mij gebruikt nog een heeeeeeeel oud DOS-programmaatje, een voorloper van Excel van Nederlandse makelij. FCALC heet het. Nu heeft dat al 24 jaar gewerkt, waarvan de laatste 2 jaar op z'n XP machine weer ik het op geconfigureerd heb.

Echter, opeens werkt het niet meer. Ook niet in de Virtualbox XP machine die ik tijdelijk heb ingericht. De volgende foutmelding wordt weergegeven:


Het bestandje waar naar gerefereerd wordt in de melding is niet te bewerken in Notepad++ oid, allemaal vage tekens. Daar heb ik dus ook niet veel aan. Klooien met de geheugentoewijzingen bij Eigenschappen werkt ook niet.

Iemand een gouden tip, behalve overstappen naar Excel 2010? De beste man is 86 dus gaat dat niet meer leren

[Klippy]

Ik heb geen specifieke ervaring met het programma, maar oude software draaiend krijgen is altijd leuk.
Zegt de melding overigens niet al genoeg? Het bestand lijkt één of andere configuratie file die al dan niet automatisch wordt aangepast.
Lijkt er op dat het programma een keer gestart is op een andere machine met meer geheugen(ruimte). Dus er staat ergens een te grote waarde zou ik zeggen. Lijkt een array oid (matrix) te zijn, kan ook een voorstelling zijn van een sheet zoals in excel, het bestand bevat dan de maximale grootte oid. Of stelt die file één bestand voor (als een XLS)?
Al geprobeerd dat bestand weg te halen? Heb je een oudere versie?
Bevat het bestand veel data? De inhoud zal waarschijnlijk een ruwe configuratie data zijn, met wat geluk gewoon wat hexadicmale waardes, kan je het eens ergens uploaden?

[ Voor 15% gewijzigd door Klippy op 22-10-2012 20:09 ]

[maarud]

Klippy schreef op maandag 22 oktober 2012 @ 20:02:
Ik heb geen specifieke ervaring met het programma, maar oude software draaiend krijgen is altijd leuk.
Zegt de melding overigens niet al genoeg? Het bestand lijkt één of andere configuratie file die al dan niet automatisch wordt aangepast.
Lijkt er op dat het programma een keer gestart is op een andere machine met meer geheugen(ruimte). Dus er staat ergens een te grote waarde zou ik zeggen. Lijkt een array oid (matrix) te zijn, kan ook een voorstelling zijn van een sheet zoals in excel, het bestand bevat dan de maximale grootte oid. Of stelt die file één bestand voor (als een XLS)?
Al geprobeerd dat bestand weg te halen? Heb je een oudere versie?
Bevat het bestand veel data? De inhoud zal waarschijnlijk een ruwe configuratie data zijn, met wat geluk gewoon wat hexadicmale waardes, kan je het eens ergens uploaden?

Mja, ik vind de melding nog vrij vaag. Jouw denkwijze had ik zelf ook... maar de klant gaf aan dat het uit het niets kwam, die melding. Nu weet ik niet wat er gebeurd is natuurlijk maar hem kennende is het programma niet op een andere computer geweest. Ik zocht naar een manier om die .CTM te 'resetten' maar ik zou niet weten hoe eigenlijk. Misschien manueel als je hem in een hex editor opent idd.

Het programma bestaat uit de volgende files:


De CAL bestandjes zijn als het ware de .xls bestanden, op de screenshot zie je dus alleen de core files. De .001, .002 en .003 schijnen de vesnters in het programma te zijn, aldus het boekje

Als ik het bestandje weghaal krijg ik een I/O error in het venster te zien.
Hier heb ik het bestand geupload: https://dl.dropbox.com/u/11020819/FCALC.CTM

[ Voor 4% gewijzigd door maarud op 22-10-2012 20:20 ]

[kKaltUu]

terugzetten naar de werkende snapshot? aangezien je zegt dat het een VM is...

[maarud]

kKaltUu schreef op maandag 22 oktober 2012 @ 20:22:
terugzetten naar de werkende snapshot? aangezien je zegt dat het een VM is...

Misschien kwam het verkeerd over, ik heb het nu even getest op een VM om een eventuele rotte XP installatie uit te sluiten. Normaal draait het op een vaste XP pc.
De backup van het progje werkt trouwens ook niet, heel erg vaag.

[ Voor 8% gewijzigd door maarud op 22-10-2012 20:26 ]

[Verwijderd]

Wellicht werd er een geheugenmanager gebruikt (bv himem.sys) die het nu om de één of andere reden laat afweten?

[Klippy]

Ik heb hier niet zo'n mooie HEX editor, dus ik had even de eerste link van google binnengehaald:
http://www.chmaas.handsha.../freeware/xvi32/xvi32.htm

Het bestand ziet er als volgt uit:



Nu kan ik alleen maar gokken, maar het einde is een CRLF, dus het lijkt in elk geval een compleet bestand, het begin is FF 00, hoogste waarde, laagste waarde, lijkt me niet het probleem.
Alles vanaf func 1, func 2 etc lijkt me een configuratie oid die er normaal uit ziet (gezien er on staat achter func 1, misschien zelfs on/off?).
Die nullen aan het begin weet ik niet, bevatten " PC"... computernaam oid?
Dan blijft over wat tussen dus puntjes (08) staat en wat daarna staat... tussen die 08 tekens geen idee..
Achter die laatste 08, staat voor het begin van die func reeks (begint steeds met 00 46) de waarde 1C 09 A3.
Dat is 1837475 decimaal of 10684700 bij hoog naar laag volgorde... zegt me allemaal niet vel, maar ik zou beginnen om daar een lagere waarde van de maken en anders die waarde tussen 08 aan te pakken...

Staat niet heel veel data in... dus met een beetje geluk....

[maarud]

Oja, trouwens, in DOSBOX werkt het programmatje zoals het hoort. Ook wel erg belangrijk om te vermelden lijkt me. Ik zit alleen ff te zoeken of ik vanuit fcalc in dosbox op de een of andere manier die .ctm kan aanpassen...

uit die hexeditor wordt ik ook nog niet veel wijzer namelijk

[ Voor 43% gewijzigd door maarud op 22-10-2012 20:57 ]

[unfor]

Ik zou eens dosbox proberen, is in principe gemaakt om games te spelen maar omzijlt volgens mij ook alle ram problemen die je vroeger wel eens had.

http://www.dosbox.com/

edit: hah, ik zei het

[ Voor 7% gewijzigd door unfor op 22-10-2012 20:57 ]

[Remco]

Heb je je files en buffers al verhoogt?

[Klippy]

maarud schreef op maandag 22 oktober 2012 @ 20:56:
Oja, trouwens, in DOSBOX werkt het programmatje zoals het hoort. Ook wel erg belangrijk om te vermelden lijkt me. Ik zit alleen ff te zoeken of ik vanuit fcalc in dosbox op de een of andere manier die .ctm kan aanpassen...

uit die hexeditor wordt ik ook nog niet veel wijzer namelijk

Had je wel eerder mogen doen
Dan kan het bestand zomaar in orde zijn

Probleem lijkt me dan ook niet in dat bestand te zitten, ik zie ook dat het sinds 2008 niet gewijzigd is, negeer mijn HEX geneuzel dan maar

[maarud]

Ja, ik dacht er aan, maar vergat het toch
Als ik de buffers vergroot (die bij Eigenschappen van het venster neem ik aan?) gebeurt er niet veel bijzonders.

[Klippy]

Wat ik overigens wel vreemd vind, is dat FCALC.COM gewizigd is op 17-10-2012, heb jij dat gedaan?
Staat daar niet een verkeerde opdracht in? Open die eens in notepad.

[maarud]

Ja dat was om ht afsluiten bij de foutmelding te voorkomen (exit bij error afgevinkt).

Openen in notepad werkt niet, allemala vage tekens met in het begin het woord Borland. Zal daarin wel gemaakt zijn dus en daarna gecompileerd.

[Klippy]

OK, dan heb ik ook geen idee meer

[Petervanakelyen]

Heeft die XP VM updates gekregen? In dat geval zou het een update kunnen zijn die roet in het eten gooit. Kan je overigens de rest van het programma eens uploaden? Met een volledige grootte van 243KB zou dat hoogstens vijf seconden mogen duren

[maarud]

De XP machine van de klant zal wel geupdate zijn... de VM XP is niet geupdate.

Hier de .zip https://dl.dropbox.com/u/11020819/FCALC.zip

[planB]

Fouten als dit komen meestal doordat het geheugen dat beschikbaar is te groot is.
Als een dos proggie dat dan uitvraagt en bijv in een signed int probeert te proppen van 16 bits, dan vliegt ie door 0 (hoogste bit gezet) en geeft hij als overgebleven geheugen een negatief getal aan.
Het programma kijkt dan bijv of er nog 1k geheugen over is, maar krijgt dan -100k terug als antwoord.
Gevolg: (foutiefe) te weinig geheugen melding.

Misschien kan je het toegewezen geheugen voor de app aanpassen in de compatibiliteits opties (kleiner maken!)of de VM minder geheugen geven.

[ Voor 4% gewijzigd door planB op 22-10-2012 21:47 ]

[maarud]

Knoeien met de memory opties werkt niet. Ik kan conventional memory op de hoogste of laagste zetten, of midden, maar dat maakt niet uit...

[The Eagle]

Maarud, post eens wat voor code er in dat autoexec.bat bestandje zit. Zou me niks verbazen als daar namelijk je oplossing in zit

Ergens komt fcalc me vaag bekend voor...ik werkte van 1990 tot half 1998 full time met DOS en win311, pas daarna op win95 gestapt (terwijl 98 net uit was). En dit klinkt me als een hele leuke uitdaging in de oren

Wellicht kun je het hele stukje even online gooien in een zipje? Vind het wel leuk om te prutsen

Edit: @Klippy: voor een leuke editor, check Emerald Editor. Da's de freeware versie van Ultraedit. Zelfde functionaliteit, 0 kosten

[ Voor 13% gewijzigd door The Eagle op 22-10-2012 22:15 ]

[maarud]

Zie hierboven voor de zip ergens De autoexec.bat is vrij leeg... ik roep ook altijd fcalc.com direct aan

[The Eagle]

Ah, ik had de zip even gemist. Ik ga even stoeien

[Verwijderd]

Misschien een vreemde suggestie, maar zet de datum van de PC en/of VM eens een hele tijd terug.

[maarud]

The Eagle schreef op maandag 22 oktober 2012 @ 22:28:
Ah, ik had de zip even gemist. Ik ga even stoeien

Thanks!

Verwijderd schreef op maandag 22 oktober 2012 @ 22:30:
Misschien een vreemde suggestie, maar zet de datum van de PC en/of VM eens een hele tijd terug.

Same story

[CH4OS]

Blijft het nog wel vreemd waarom een klant een DOS-programma wil gebruiken wat 24 jaar oud is.
Ik zou die klant dus ook adviseren om te mirgeren naar iets nieuwers, zodat je de werking ook in de toekomst kan garanderen.

Ik zou er zelf dus niet al te veel tijd in steken; in DOSBOX werkt het programma toch?

[ Voor 18% gewijzigd door CH4OS op 22-10-2012 22:39 ]

[we_are_borg]

CptChaos schreef op maandag 22 oktober 2012 @ 22:38:
Blijft het nog wel vreemd waarom een klant een DOS-programma wil gebruiken wat 24 jaar oud is.
Ik zou die klant dus ook adviseren om te mirgeren naar iets nieuwers, zodat je de werking ook in de toekomst kan garanderen.

Ik zou er zelf dus niet al te veel tijd in steken; in DOSBOX werkt het programma toch?

Ik zou de TS nog maar eens door lezen dan zie je waarom een nieuwer programma geen optie is.

[The Eagle]

I think we have a winner

Noot: dit is onder XP SP2 gefixt.

Na even gestoeid te hebben met een autoexec.bat en wat oude config.sys settings (mocht niet baten) even aan het spelen geweest met de memory settings van fcalc.exe. En met resultaat

Conclusie: bij de eigenschappen van FCALC.exe moet je in het tab Memory, Expanded (EMS) Memory op "none" zetten. En dan loopt ie De rest van de settings maakt niet uit (ook getest).

Op zich is dit overigens niet heel vreemd. Onder DOS had een pc vziw namelijk nooit XMS en EMS tegelijk. Het was of/of. EMS werd met name in het leven geroepen omdat XMS destijds wat beperkingen had bij het addresseren van geheugen boven de 1MB
Stukje PC historie: Wikipedia: Extended memory versus Wikipedia: Expanded memory

Trouwens best leuk om te concluderen dat het stukje software wat we hier zien dus historisch gezien voor een 80286 is gebouwd.

[ Voor 30% gewijzigd door The Eagle op 22-10-2012 23:09 ]

[Verwijderd]

Kon QEMM dat niet vroeger (o.a. tbv Desqview)? Ik weet er niet veel meer van, behalve dat het eindeloos puzzelen was met de instellingen

[planB]

ik heb het draaiend
De enige settings die ik heb aangepast zijn:
<img>
Hopelijk helpt dit.

edit: Spuit 11

[ Voor 29% gewijzigd door planB op 22-10-2012 23:09 ]

[The Eagle]

Verwijderd schreef op maandag 22 oktober 2012 @ 23:04:
Kon QEMM dat niet vroeger (o.a. tbv Desqview)? Ik weet er niet veel meer van, behalve dat het eindeloos puzzelen was met de instellingen

Klopt, QEMM kon beiden tegelijk handlen, daar zat een stukje intelligentie in
Zie Wikipedia: QEMM

[maarud]

The Eagle schreef op maandag 22 oktober 2012 @ 22:48:
I think we have a winner

Noot: dit is onder XP SP2 gefixt.

Na even gestoeid te hebben met een autoexec.bat en wat oude config.sys settings (mocht niet baten) even aan het spelen geweest met de memory settings van fcalc.exe. En met resultaat

Conclusie: bij de eigenschappen van FCALC.exe moet je in het tab Memory, Expanded (EMS) Memory op "none" zetten. En dan loopt ie De rest van de settings maakt niet uit (ook getest).

Op zich is dit overigens niet heel vreemd. Onder DOS had een pc vziw namelijk nooit XMS en EMS tegelijk. Het was of/of. EMS werd met name in het leven geroepen omdat XMS destijds wat beperkingen had bij het addresseren van geheugen boven de 1MB
Stukje PC historie: Wikipedia: Extended memory versus Wikipedia: Expanded memory

Trouwens best leuk om te concluderen dat het stukje software wat we hier zien dus historisch gezien voor een 80286 is gebouwd.

Geniaal, dat is hem!! Heb ook veel met die instellingen geknoeid maar nooit in mij opgekomen om het juist op 'none' te zetten, ipv te spelen met de groottes. Ik wist dat het daar ergens aan moest liggen.. maar heb niet out-of-the-box gedacht geloof ik.. haha

Toch leuk om die oude meuk te laten werken!
Heel erg bedankt! En idd zeg.. ontzettend oud! Ze moesten in die tijd eens weten dat we nu standaard al 8GB in onze pc hebben zitten met een 64bits CPU...

[ Voor 4% gewijzigd door maarud op 22-10-2012 23:19 ]

[The Eagle]

yw

[Petervanakelyen]

/me Mompelt iets met 640K...

Interessante uitleg van The Eagle overigens, ik wist er zelf ook niet het fijne van

[Jazzper]

sweet memories! En maar eindeloos klooien met config.sys en autoexec.bat.
Highmem dit, en maar proberen richting die 640 te kruipen. 528 en dat soort waardes met wat mazzel. In DOS 6 kon je zelfs een opstartmenu maken om een game of een normaalconfiguratie te kiezen. Ook een muisdriver was al weer paar KB

fijn dat het weer werkt. Ik heb het met plezier meegelezen hehe.

[Verwijderd]

Iets over de 600 KB was mogelijk, als ik me het goed herinner

[Jazzper]

je zegt het goed, ik schat nog te laag. Als je echt clean laadde dan kwam je tot 614 en dat soort waardes. Met de 386 had je meer trucs, maar ik zat nog lang op een 286 te klooien.

[Verwijderd]

Er staat me vaag iets bij van 623 KB vrij, als je qemm laadde, maar laat ik m'n hersens niet langer meer pijnigen


// Of was het nou 635.. ik weet het niet meer

[ Voor 18% gewijzigd door Verwijderd op 23-10-2012 00:14 ]

[The Eagle]

Petervanakelyen schreef op maandag 22 oktober 2012 @ 23:30:
/me Mompelt iets met 640K...

Interessante uitleg van The Eagle overigens, ik wist er zelf ook niet het fijne van

Als je zolang als ik met DOS hebt gewerkt gaat sommige kennis nooit meer weg
Van 1990 tot eind 1995 werkte ik op de 80286 van mijn ouders. Daarna een eigen recente Pentium aangeschaft met een whopping 8MB RAM Maar tot die tijd kwamen er spellen zat uit, en die wilde je eigenlijk zoveel mogelijk spelen. Die 286 had SIPP sloten (da's zeg maar SIMM met pinnetjes), maar toen ik daar 1MB bij wilde zetten (SIMM sloten gekocht en simmetjes er in gestopt) zag ie nog steeds maar 1MB. Conclusie: het onboard geheugen was niet te gebruiken icm extra RAM. Of ik moest het onboard wegsolderen, maar ik geloof niet dat mijn pa dat destijds een optie vond

Dus ja, dan moet je wel...als je veel wilt draaien met weinig geheugen. Geloof dat ik destijds inclusief muisdriver, TSR antivirus, Soundblaster drivers en nog wat andere standaard dingen tot 590Kb vrij RAM in het 640Kb gebied kwam. De rest werd allemaal zgn "hoog geladen". En bijgevolg kon ik dus bijvoorbeeld Dune 2 en Wolfenstein 3D draaien op dat ding
_{Je wilt alleen niet weten hoeveel tijd me dat destijds kostte om het helemaal af te tunen. Gelukkig had ik toen niet echt en sociaal leven, dat kwam pas na 3 HAVO}

[maarud]

Leuk om te lezen hoeveel trucjes je uit moest halen om te krijgen wat je wilde! toen werd er denk ik ook meer gekeken naar het optimaliseren van programma's dan nu... De meesten hebben toch RAM en dergelijk in overvloed

[The Eagle]

Tegenwoordig is een marge veel groter. Waar je vroeger nog met MB's omhoog ging, gaat het nu in GB's.
Dat betekent ook dat een paar MB meer of minder geheugengebruik voor een programma niet zo heel veel meer uitmaakt. Bovendien bevat ieder serieus OS tegenwoordig een memory manager die ook naar HDD swapt en die die hoeveelheid op HDD zelf kan regelen. De enige manier waarop je tegenwoordig (bij gebruik van automatisch geheugenmgt) uit je geheugen kunt lopen, is als je swapfile net zo groot is als je harddisk, EN je RAM ook vol zit.
Dat betekent dat je een consumentenprogsel zou moeten hebben dat bijvoorbeeld meer dan 4TB aan geheugen gebruikt. En die zijn er niet. Professioneel wel (ik ken DB's die rustig 4TB aan RAM willen vreten), maar die draaie je ook op hardware met iets meer dan een simpele 16 of zelfs 32GB RAM

[Verwijderd]

maarud schreef op woensdag 24 oktober 2012 @ 12:56:
Leuk om te lezen hoeveel trucjes je uit moest halen om te krijgen wat je wilde! toen werd er denk ik ook meer gekeken naar het optimaliseren van programma's dan nu... De meesten hebben toch RAM en dergelijk in overvloed

Het aanwezige RAM was vaak niet zozeer het probleem, het was meer omdat besturingssystemen als DOS alleen maar 1 MB kon addresseren (waarvan 640 KB vrij). Op hardware waarop DOS oorspronkelijk draaide was dat ook geen probleem. Maar met de komst van de 286 processor en het toenemen van het geheugen werd dat bij DOS een beperking, die 'zag' alleen maar de eerste MB.

Daarom had je destijds geheugenmanagers nodig (bv. Qemm of himem.sys), om ervoor te zorgen dat die ene MB zo nuttig mogelijk benut werd, door o.a. alle minder belangrijke processen uit de eerste MB te verplaatsen, naar het gedeelte van het geheugen bóven die 1 MB. DOS zag dat geheugen niet, maar die geheugenmanagers wél. Door als het nodig was heel snel data te switchen tussen het geheugen bóven, en het geheugen ónder die 1 MB, kon je zo dus tóch van al het beschikbare geheugen gebruik maken.

Als ik zie dat zo'n oud DOS programma klaagt over te weinig geheugen, denk ik dan ook nooit aan het totaal beschikbare geheugen (da's meestal wel in orde), maar juist aan dat gedeelte onder die 1 MB. En dat is bijna altijd te wijten aan een ontbrekende, of verkeerd ingestelde geheugenmanager (die in Windows XP dus inmiddels geïntegreerd is).

[maarud]

Bedankt voor je uitleg! Ik had wel door dat de hoeveelheid die aanwezig is niets zegt (8GB RAM met een 32 bit cpu heeft ook geen zin, alleen valt dat minder makkelijk/niet op te lossen met een manager denk ik?) maar nog niet exact hoe dat zat met die 1MB grens. Leuk!

[Klippy]

Mooi dat het gelukt is en leuk topic om te lezen, heb ook nog wat geleerd

Toch mooi dat het echt een geheugen(configuratie) probleem was terwijl de foutmelding en het verhaal dat de PC niet gewijzigd was, mij eerst iets anders deden vermoeden. Vind het goed teamwerk

[maarud]

De pc zelf is niet gewijzigd... Maar ik zat te denken dat het geheugen misschien kapot is gegaan, waardoor dus feitelijk de configuratie is veranderd? Of is dat wel heel ruim gedacht? haha

[The Eagle]

Ah, u is veeleisend en wilt een root cause analyis
Dat kan

Aangezien er aan de machine zelf niks is veranderd, is het enige dat ik me voor kan stellen dat er ergens een snelkoppeling oid gewijzigd of opnieuw aangemaakt is. Van wat ik in de dir met het progseltje zag zat er namelijk ook een .pif in; daar slaat Windows dat soort instellingen in op. Als je de exe rechtstreeks aanklikt start ie op met wat er in de .pif staat. Echter: wil je een snelkoppeling maken dan moet je de pif hebben, want een .pif is ook een snelkoppeling en snelkoppeling op snelkoppeling werkt niet.
Dus ja, als je dan de snelkoppeling op een desktop naar het verkeerde laat wijzen dan start ie ineens niet meer. En als je dan gaat prutsen wordt het alleen maar erger

[maarud]

Ja, vaak ben ik pas tevreden als ik idd helemaal weet wat het probleem nu heeft veroorzaakt

Maar dat zou logisch zijn. Ik kan me voorstellen dat er geknoeid is met de snelkoppeling oid... ik zal hem iig weer op None zetten, en dan kan hij ook weer zonder Dosbox werken

[maarud]

Ik heb het bij de klant uitgeprobeerd, maar nog steeds dezelfde error melding. De snelkoppeling bij de klant was al voorzien van de 'none' parameter bij EMS dus dat maakte het al wat vager.
Ik heb in eerste instantie sfc /scannow gedraaid voor het geval er een paar windows-bestandjes roet in het eten gooiden.

Vervolgens ben ik gaan Googlen op 'Windows XP ems' en direct de eerste hit is de root root cause ( ) voor het probleem:
http://www.columbia.edu/~em36/wpdos/emsxp.html

Oftewel, door Automatische Updates is KB2724197 op 10 oktober geïnstalleerd (dat verklaart: 'het probleem kwam opeens') die EMS volledig heeft uitgeschakeld. Ook al staat de instelling op 'none' bij dit DOS progje, schijnaar heeft ie toch iets nodig.. en dat is dus weggehaald door die KB.

Heb de update verwijderd en de boel werkt weer als een zonnetje

[ Voor 3% gewijzigd door maarud op 25-10-2012 19:00 ]