Schade als gevolg van ongeauthoriseerde publicatie

[Verwijderd]

Op de site van Arnoud Engelfriet kwam ik de volgende blogpost tegen: http://blog.iusmentis.com...st-dan-wel-niet-redelijk/

In deze post wordt gesproken over een fotograaf die in opdracht een reclamereportage maakt. Hierbij wordt afgesproken dat de fotograaf recht heeft op een extra vergoeding voor iedere herpublicatie. Dat gebeurt uiteraard niet waardoor de fotograaf in kwestie naar de rechter stapt om een schadevergoeding af te dwingen. Als berekening voor de schade gebruikt de fotograaf de richtprijzen van de Fotografenfederatie. De rechter gaat hiermee niet akkoord en limiteert de schade tot de hoogte van de oorspronkelijke order. Hierbij wordt voorbijgegaan aan een eventuele 'authoriteit' van deze federatie.

Interessante vragen hierbij:

1) Wat nu als de oorspronkelijke publicatie zeer klein was geweest en het bedrijf ter kwader wil was geweest. Zij gebruikt een kleine order voor de oorspronkelijke opdracht en hoeft derhalve mogelijkerwijs de prijs van de order nogmaals te betalen voor een veel grotere campagne.

2) Stel nu dat de schade kleiner was geweest dan de maximale ordergrootte. Wie erkent de rechter dan als 'authoriteit' op het gebied van het vaststellen van de prijzen?

Ik ben benieuwd naar jullie reacties

[BCC]

Dit is toch een hele simpele zaak voor de rechter:

1) Er ligt een helder contract
2) Partij 1 houdt zich er niet aan (niet betalen bij herpublicatie terwijl dat wel in het contract staat).
3) Partij 1 moet alsnog betalen.

De Fotografenfederatie speelt verder geen enkele partij in deze zaak.

[Knul]

1) Wat nu als de oorspronkelijke publicatie zeer klein was geweest en het bedrijf ter kwader wil was geweest. Zij gebruikt een kleine order voor de oorspronkelijke opdracht en hoeft derhalve mogelijkerwijs de prijs van de order nogmaals te betalen voor een veel grotere campagne.

Als er verder niets in het contract staat over de hoogte van de vergoeding, kan hij er vrij weinig mee. Er is hierover ongetwijfeld wel jurisprudentie te vinden, maar daar ben ik op dit moment te lui voor, heb ook weekend .

2) Stel nu dat de schade kleiner was geweest dan de maximale ordergrootte. Wie erkent de rechter dan als 'authoriteit' op het gebied van het vaststellen van de prijzen?

Ik weet niet hoe groot/machtig de Fotografenfederatie is, maar het lijkt me vrij onwaarschijnlijk dat de rechter hun advies in gaat winnen over de prijzen.

[Verwijderd]

BCC schreef op zondag 23 januari 2011 @ 14:09:

De Fotografenfederatie speelt verder geen enkele partij in deze zaak.

True, maar hoe kom je anders tot een oordeel in de zaak hoe groot schade is die ontstaan is als gevolg van een ongeauthoriseerde publicatie?

Stel dat de order was voor een publicatie in een tijdschrift en de nieuwe promo gebruikt de foto's voor op een billboard, dan is het onduidelijk hoe groot de schade is voor de fotograaf. Naderhand om een offerte vragen is ook een beetje lastig, want de fotograaf heeft inmiddels een behoorlijk belang om die wat hoger te laten uitvallen dan anders. Om die reden denk ik dat het handig is om met vaste lijstjes te werken en ik vraag me af hoe dat in NL geregeld is

[GlowMouse]

Verwijderd schreef op zondag 23 januari 2011 @ 14:03:
1) Wat nu als de oorspronkelijke publicatie zeer klein was geweest en het bedrijf ter kwader wil was geweest. Zij gebruikt een kleine order voor de oorspronkelijke opdracht en hoeft derhalve mogelijkerwijs de prijs van de order nogmaals te betalen voor een veel grotere campagne.

Het bedrag is per publicatie berekend, zie de uitspraak:

Toen [A] op de hoogte raakte van het hergebruik in april 2007 heeft hij naar eigen zeggen ook laten weten dat Sapph daarvoor een vergoeding diende te betalen, die in de naberekening zou worden opgenomen. Uitgaande van een overeengekomen licentievergoeding van EUR 12.000,-- voor 132 werken, acht de rechtbank een bedrag van EUR 100,00 per hergebruik redelijk. Indien een werk meermalen hergebruikt is, is voor iedere keer een dergelijk bedrag verschuldigd.

2) Stel nu dat de schade kleiner was geweest dan de maximale ordergrootte. Wie erkent de rechter dan als 'authoriteit' op het gebied van het vaststellen van de prijzen?

Berekening van de schade gaat aan de hand van de ordergrootte, dus dit kan niet ovorkomen.

[Wortelsoep]

Afaik zijn er voor schadevergoedingen geen "lijstjes". De omstandigheden kunnen zo uiteenlopend dat dat geen enkel nut heeft. Een rechter weegt daarom doorgaans "alle omstandigheden van het geval" mee en komt aan de hand daarvan tot een bedrag, ook afhankelijk van wat beide partijen claimen.
Een rechter heeft hier grote vrijheid in, dat klopt.

[eamelink]

Verwijderd schreef op zondag 23 januari 2011 @ 14:03:
1) Wat nu als de oorspronkelijke publicatie zeer klein was geweest en het bedrijf ter kwader wil was geweest. Zij gebruikt een kleine order voor de oorspronkelijke opdracht en hoeft derhalve mogelijkerwijs de prijs van de order nogmaals te betalen voor een veel grotere campagne.

Dan wordt het wat ingewikkelder, maar daar kan een rechter natuurlijk rekening mee houden.

In dit geval lijkt afgesproken dat Saphh voor een herpublicatie X moest betalen. Betogen dat de schade meer dan een honderdvoud van X is vereist dan ook een zeer stevige onderbouwing

2) Stel nu dat de schade kleiner was geweest dan de maximale ordergrootte. Wie erkent de rechter dan als 'authoriteit' op het gebied van het vaststellen van de prijzen?

Geen idee.

De fotografenfederatie lijkt zo'n beetje de methode te hanteren dat je de prijs per vierkante meter van een doek van Picasso bepaalt en dat vermenigvuldigt met de oppervlakte van de muren van je huis om te bepalen wat een goede prijs zou zijn voor de schilder die je muren schildert.

Het lijkt me vanzelfsprekend dat de rechter zich zeer weinig van zo'n malafide organisatie aantrekt

Verwijderd schreef op zondag 23 januari 2011 @ 14:20:
True, maar hoe kom je anders tot een oordeel in de zaak hoe groot schade is die ontstaan is als gevolg van een ongeauthoriseerde publicatie?

Dat is toch precies het werk van de rechter?

Stel dat de order was voor een publicatie in een tijdschrift en de nieuwe promo gebruikt de foto's voor op een billboard, dan is het onduidelijk hoe groot de schade is voor de fotograaf. Naderhand om een offerte vragen is ook een beetje lastig, want de fotograaf heeft inmiddels een behoorlijk belang om die wat hoger te laten uitvallen dan anders.

Nou, dan kan de rechter bijvoorbeeld bij andere fotografen kijken wat gemiddeld de verhouding is tussen zulke orders, en dan een oordeel vellen Vervolgens nog een beetje er bovenop om de moeite van de fotograaf te compenseren en te zorgen dat het bedrijf een incentive heeft om volgende keer wel normaal te betalen en klaar.

Om die reden denk ik dat het handig is om met vaste lijstjes te werken en ik vraag me af hoe dat in NL geregeld is

Ik denk niet dat vaste lijstjes kunnen werken. Vaste lijstjes kunnen misschien werken voor een commodityberoep, zoals stratenmaker. X vierkante meter van bestrating met tegel Y, kost ongeveer Z.

Voor uurtje-factuurtje fotografen kan dat ook. X uur fotograferen, Y uur nabewerken, kost ongeveer Z. Gemakkelijk in een lijstje te vatten.

Maar de fotografenfederatie wil juist laten betalen per publicatie. Dat werkt alleen als de fotograaf uniek is. Deze fotograaf kan zulke fantastische foto's maken dat je persé deze fotograaf wil hebben. Dat hij X keer duurder is dan een ander, en dat je hem moet blijven betalen ondanks dat hij geen extra werk verricht, is niet zo relevant.

Zo'n tariefstructuur is volkomen ongeschikt voor standaard lijstjes

Bij de kleine bedragen is de lijst van de fotografenfederatie wellicht een handige leidraad, maar bij de grote hoeveelheden en bedragen is het volslagen waanzin.

[ Voor 48% gewijzigd door eamelink op 23-01-2011 14:52 ]

[Verwijderd]

eamelink schreef op zondag 23 januari 2011 @ 14:40:

Het lijkt me vanzelfsprekend dat de rechter zich zeer weinig van zo'n malafide organisatie aantrekt

Dat is toch precies het werk van de rechter?

Zeker, en ik snap ook wel dat ik daarom niet geschikt ben voor die functie, maar tegelijkertijd ben ik wel van mening dat het merendeel van dergelijke disputen zal bestaan tussen normale fotografen (professioneel, maar niet van een niveau dat zij absoluut uniek zijn) en kleinere opdrachtgevers. In dat geval kan het transparant zijn om met standaard formules te werken. Scheelt iedereen tijd en geld.

[BCC]

Dan moet je dat vastleggen in je contract. Zoiets gaat zowieso nooit in de wet opgenomen worden, dus dan moet het een normale toevoeging worden in dergelijke contracten.

[lateef]

Verwijderd schreef op zondag 23 januari 2011 @ 14:03:
Ik ben benieuwd naar jullie reacties

over die tweede vraag, de NMa heeft al in 2004 de richtprijzen verboden, sinds die tijd publiceert de fotografenfederatie die richtprijzen dus ook niet meer. de richtprijzen die nu nog ieder jaar gepubliceert worden, zijn een particulier initiatief en hebben geen enkele autoriteit. dat een rechter een schadevergoeding op basis van deze richtprijzen niet accepteert, vind ik dan ook niet zo heel vreemd. een rechter oordeelt in dit soort gevallen over wat een redelijke schadevergoeding is en de hoogte van de oorspronkelijke order lijkt me eerlijk gezegd ook wel redelijk, dat is tenslotte waar de fotograaf in eerste instantie mee akkoord is gegaan.

[Frogmen]

Aan de andere kant krijgt de fotograaf nu twee keer betaald voor 1 keer werk dus wat is er mis mee. Ik denk dat fotograven eens naar een ander verdien model moeten gaan kijken en gewoon foto's moeten verkopen en niet het gebruiksrecht voor eenmalig gebruik.

[Nomad]

Frogmen schreef op dinsdag 25 januari 2011 @ 16:14:
Aan de andere kant krijgt de fotograaf nu twee keer betaald voor 1 keer werk dus wat is er mis mee. Ik denk dat fotograven eens naar een ander verdien model moeten gaan kijken en gewoon foto's moeten verkopen en niet het gebruiksrecht voor eenmalig gebruik.

Ik denk niet dat jij fotograaf bent .
Zo werkt het namelijk echt niet. Als ik standaard mijn foto's maar verkoop, dus inclusief auteursrecht (Want daar heb je het over). Kan ik èn nooit portfolio opbouwen en ben ik verschrikkelijk duur voor de particulier die een stel foto's wilde, want die betaald er evenveel voor als dat bedrijf wat er een billboard van gaat maken.
Of je gaat van te voren afspreken waar de foto voor gebruikt gaat worden en dan verkoop je hem, maar als zij hem kopen mogen ze hem overal voor gebruiken, ook voor de dingen die je niet afgesproken had. En als ze zich wel aan je regels moeten houden, dan heb je weer wat we nu hebben, dat ze een licentie kopen.

Dus ik zie je punt niet zo goed , volgens mij is er geen betere oplossing dan dat er nu is.

[Rukapul]

M.i. is er voldoende informatie aanwezig in de echte wereld om schade te bepalen. Er worden immers dagelijks offertes afgegeven en overeenkomsten gesloten voor opdrachten van een bepaalde aard voor een bepaalde prijs. Daar komt een rechter echt wel uit.

Het is daarnaast evident dat een belangengroep vrijwel nooit een autoriteit kan zijn om prijzen te bepalen. Immers het eenzijdig afgeven van een prijs waartegen in reguliere zin geen transacties worden gepleegd heeft geen enkele betekenis.
Zou een belangengroep in objectieve zin empirisch prijzen bijhouden (controleerbaar) voor bepaalde soorten opdrachten en deze publiceren als gemiddelde (of beter: modale) prijs voor opdrachten van bepaalde soort en omvang dan zou dat wel als autoriteit van prijsinformatie kunnen gelden en meegenomen kunnen worden in het proces uit de eerste alinea.

De boetebedragen en magische formules om tot verveelvoudiging van bedragen te komen hebben eigenlijk nooit een goede rechtsgrond gekend voor wat betreft het bepalen van de schade. Daarmee zou je juist kunnen stellen dat zo'n belangenclub haar positie als autoriteit ondermijnd heeft.

Nomad schreef op dinsdag 25 januari 2011 @ 16:21:

Zo werkt het namelijk echt niet.

*grin* Dat zegt elke vertegenwoordiger van een business model wat staat te kraken en wankelen.

[ Voor 5% gewijzigd door Rukapul op 25-01-2011 16:37 ]

[Nomad]

ik zeg ook niet dat ik achter de prijzen sta van richtprijzen.org, die prijzen hanteer ik ook niet naar klanten.

Het model dat je standaard je foto's verkoopt aan een klant ipv een licentie, daar ging ik tegenin met argumenten en daar sta ik zeker achter

[mcdronkz]

Rukapul schreef op dinsdag 25 januari 2011 @ 16:30:
[...]

*grin* Dat zegt elke vertegenwoordiger van een business model wat staat te kraken en wankelen.

Geef eens aan waarom jij denkt dat het huidige business model van Nomad staat te kraken en te wankelen dan, en kom dan ook eens met een alternatief dat volgens jou wél werkt.

[Rukapul]

@Nomad:
Ik ben van mening dat in heel veel gevallen uurtje-factuurtje geeigender is.

Structurele uitzondering hierop m.i. zijn foto's die duidelijk creatief van aard zijn (=hoofdbestanddeel) en niet gebonden aan een bepaalde opdracht of gebruik. Dit zijn dan typisch ook foto's die niet (of slechts zijdelings) in opdracht gemaakt worden. Dit is echter een kleine minderheid van de foto's en productfoto's voor Sapph zouden daar bijvoorbeeld niet onder vallen oordelend naar wat er langs de weg hangt, evenals trouwrapportages, productfoto's, portretten, etc. etc.

Voor de rest van het werk kan ik me prima voorstellen dat er uurtje-factuurtje gewerkt wordt waarbij technische, creatieve en professionele kwaliteiten van de fotograaf de uurprijs beinvloeden.

mcdronkz schreef op dinsdag 25 januari 2011 @ 16:45:
[...]


Geef eens aan waarom jij denkt dat het huidige business model van Nomad staat te kraken en te wankelen dan, en kom dan ook eens met een alternatief dat volgens jou wél werkt.

Omdat er steeds meer mensen zijn die realiseren dat men niet gevangene wil zijn van het licentiemodel. Zeker voor het volumewerk (trouwrapportages, etc.) zijn er mensen die bronbestanden plus onbeperkt gebruiksrecht danwel het gehele auteursrecht willen hebben. Er zijn ook voldoende aanbieders die dit (tegen een prijs) aanbieden.

[ Voor 29% gewijzigd door Rukapul op 25-01-2011 17:00 ]

[Nomad]

Daar ben ik het niet mee eens .
Als ik het goed begrijp vind jij dat als ik een bruiloft doe en die foto's aflever en zij gaan hun foto's gebruiken voor hun reclamebureau met een wereldwijde advertentie over een bruiloften beurs bijvoorbeeld, dat dat dan zonder probleem kan.
Of ik maak een foto voor loodgieter kees zijn auto, om op zijn bordje voor de deur te gebruiken. En hij geeft zijn foto aan de NAM die de foto wereldwijd gebruikt als promo foto. Dan krijg ik daar dus niets voor vind jij.

Dit omdat bovenstaande voorbeelden voorbeelden zijn waar ik niet creatief van aard ben? Volgens mij is elke foto die ik maak creatief van aard en zit er altijd mijn handtekening in en mijn creatieve geest.

En fotografen die hen auteursrecht verkopen, die zijn er heel weinig. Ja, als je er maar goed voor betaald dan wil iedereen het wel afstaan, maar dan heb ik het wel over bedragen die minstens x3 gaan van het normale tarief (en dan nog zeker niet voor alle soorten foto's.).

[Herko_ter_Horst]

Nomad schreef op dinsdag 25 januari 2011 @ 17:06:
Daar ben ik het niet mee eens .
Als ik het goed begrijp vind jij dat als ik een bruiloft doe en die foto's aflever en zij gaan hun foto's gebruiken voor hun reclamebureau met een wereldwijde advertentie over een bruiloften beurs bijvoorbeeld, dat dat dan zonder probleem kan.
Of ik maak een foto voor loodgieter kees zijn auto, om op zijn bordje voor de deur te gebruiken. En hij geeft zijn foto aan de NAM die de foto wereldwijd gebruikt als promo foto. Dan krijg ik daar dus niets voor vind jij.

Dit omdat bovenstaande voorbeelden voorbeelden zijn waar ik niet creatief van aard ben? Volgens mij is elke foto die ik maak creatief van aard en zit er altijd mijn handtekening in en mijn creatieve geest.

En fotografen die hen auteursrecht verkopen, die zijn er heel weinig. Ja, als je er maar goed voor betaald dan wil iedereen het wel afstaan, maar dan heb ik het wel over bedragen die minstens x3 gaan van het normale tarief (en dan nog zeker niet voor alle soorten foto's.).

[AdvocaatVanDeDuivel]Waarom zou jij daar iets voor krijgen? Het werk is voor jou toch hetzelfde ongeacht waar de foto's uiteindelijk voor gebruikt worden? Als iemand mij voor mijn expertise betaalt (uurtje-factuurtje), krijg ik toch ook niet elke keer dat het resultaat van die expertise wordt toegepast opnieuw geld?[/AdvocaatVanDeDuivel]

[Rukapul]

Nomad schreef op dinsdag 25 januari 2011 @ 17:06:
Dit omdat bovenstaande voorbeelden voorbeelden zijn waar ik niet creatief van aard ben? Volgens mij is elke foto die ik maak creatief van aard en zit er altijd mijn handtekening in en mijn creatieve geest.

Om dit punt zullen we hier ook niet uitkomen Dezelfde discussie zouden we ook kunnen houden tot de teksten die we hier schrijven, software code die men ontwikkelt, of ideeen die ik bedenk. Waarschijnlijk zal je dan een ander standpunt innemen.

Het gaat er m.i. ook niet om om hier tot een definitieve waarheid te komen. Voldoende is de constatering dat er verschillende visies en transacties in de markt (als incidentele opdrachtgever ben ik daar ook onderdeel van, zoals jij dat bent als opdrachtnemer) voorkomen.

Uiteindelijk is het gewoon een kwestie van zakelijk pragmatisme en onderhandeling waar je op uitkomt. De preciese mening of visie die beide partijen als input voor dat proces hebben doet er niet toe als partijen maar tot overeenkomst kunnen komen.

Daarmee heb ik voldoende tegenwicht geboden aan de stelling "Zo werkt het namelijk echt niet"

[ Voor 13% gewijzigd door Rukapul op 25-01-2011 17:25 ]

[Makkelijk]

Als uurtje factuurtje normaal zou zijn, dan kun je ook zeggen dat royalty's voor muzikanten maar kunnen worden afgeschaft. Eigenlijk gewoon het hele auteursrecht. Weg ermee!
Fotografie is geen ambacht. Het is niet zoiets als een huis bouwen. (@Herok_ter_horst het verschil is dat fotografie een eenvoudig reproduceerbaar iets is).

Ik snap de rechter echt niet. Aan de andere kant, is het bij commerciele modeshoots niet veel verstandiger om de foto's wel mét auteursrecht te verkopen? In elk geval denk ik dat je de fotograaf kan verwijten dat zijn contract niet duidelijk genoeg is over de regels van reproductie. Sapph is een haaienbedrijf, dat is algemeen bekend. Kun je beter een heel helder contract hebben, want zoeken gaan ze.

[Verwijderd]

Rukapul schreef op dinsdag 25 januari 2011 @ 16:30:
M.i. is er voldoende informatie aanwezig in de echte wereld om schade te bepalen. Er worden immers dagelijks offertes afgegeven en overeenkomsten gesloten voor opdrachten van een bepaalde aard voor een bepaalde prijs. Daar komt een rechter echt wel uit.

Dat doet alleen geen recht aan de individuele talenten van de fotograaf Niet dat ik daar naar op zoek ben; ik zoek eerder een standaard methode, zodat voor iedereen duidelijk is wat de richtprijzen (gevoelig woord) zijn.

Het is daarnaast evident dat een belangengroep vrijwel nooit een autoriteit kan zijn om prijzen te bepalen. Immers het eenzijdig afgeven van een prijs waartegen in reguliere zin geen transacties worden gepleegd heeft geen enkele betekenis.

Geheel mee eens en staat naar ik meen ook in de OP.

Zou een belangengroep in objectieve zin empirisch prijzen bijhouden (controleerbaar) voor bepaalde soorten opdrachten en deze publiceren als gemiddelde (of beter: modale) prijs voor opdrachten van bepaalde soort en omvang dan zou dat wel als autoriteit van prijsinformatie kunnen gelden en meegenomen kunnen worden in het proces uit de eerste alinea.

De boetebedragen en magische formules om tot verveelvoudiging van bedragen te komen hebben eigenlijk nooit een goede rechtsgrond gekend voor wat betreft het bepalen van de schade. Daarmee zou je juist kunnen stellen dat zo'n belangenclub haar positie als autoriteit ondermijnd heeft.

Ik ben dus eigenlijk op zoek naar de mogelijkheden die een rechter heeft op dit vlak. Hoe bepaal je namelijk de schade? Er is blijkbaar geen authoriteit op dit gebied en ik zie een rechter geen offertes aanvragen. Aan de ene kant is het makkelijk om de schade te bepalen (immers de normale prijs voor een billboard), aan de andere kant is het erg lastig, want het is een nichemarkt waarbij de naam van de fotograaf duidelijk van invloed is op de prijs.